محمدجواد ظریف، سرگئی لاوروف و ولیدالمعلم دیروز در نشستی که در مسکو برگزار شد، به ‌دنبال پیداکردن راهی برای برخورد قاطع و کارآمد با تروریسم به‌ویژه در سوریه بودند. این را لاوروف میزبان این مذاکرات گفت و آن‌طور که توضیح داد، بررسی جزئیات اوضاع سوریه ازجمله کمک‌های انسان‌دوستانه و راه‌های جلوگیری از تجهیز و تسلیح تروریست‌ها را نیز در دستور کار داشتند. آنها بر هم‌گرایی سه‌کشور برای مبارزه با تروریسم تأکید و اعلام کردند مواضع تهران، مسکو و دمشق در همکاری با سوریه علیه تروریست‌ها مشترک است.

این نشست سه‌جانبه برای کمک به حل‌وفصل بحرانی برگزار شد که به گفته ولیدالمعلم، وزیر خارجه سوریه، آمریکا هیچ تعاملی برای حل‌و‌فصل سیاسی آن انجام نمی‌دهد. او دیروز با اشاره به توافق اخیر آمریکا و روسیه درباره آتش‌بس که نتیجه‌ای نداشت، گفت: «واشنگتن علاقه‌مند به حل بحران نیست و فقط برای تأمین منافع خود و کشورهای منطقه (متحد ضدسوری آمریکا) اقدام می‌کند». به گفته او «آمریکا به نقش روسیه و ایران در حل بحران سوریه اذعان دارد اما نمی‌تواند با ما همکاری کند. ما به آمریکا اعتماد نداریم و مطمئن هستیم این کشور به تعهداتش عمل نخواهد کرد».

به گفته لاوروف، تهران و مسکو در این نشست از آمادگی دولت سوریه برای تقویت همکاری با سازمان ملل برای حل بحران انسانی کنونی در این کشور استقبال و بر حفظ وحدت و تمامیت ارضی سوریه تأکید کردند. او بعد از جلسه سه‌جانبه با همتایان ایرانی و روس خود تأکید کرد: «ما بر این باوریم که نمایندگان سازمان ملل باید به‌طور مستقل و عادلانه و به‌دور از هرگونه پاسخ‌گویی به تحریکات عمل کنند و هر آنچه را می‌توانند برای مقابله با تروریست‌ها با سوریه به کار گیرند». نشست دیروز به قدری برای کشورهای حاضر امیدوارکننده بود که لاوروف بعد از اتمام آن گفت: «اطمینان دارم با همتای ایرانی خود قادر خواهیم بود به راه‌حلی سازنده دست پیدا کنیم».

گسترش همکاری‌های ایران و روسیه

سفر یک‌روزه ظریف به مسکو که در راستای تداوم رایزنی‌های سه کشور درباره اوضاع منطقه انجام شد، فرصتی را برای دیدارهای دوجانبه میان ایران و روسیه و ایران و سوریه مهیا کرد. ظریف و لاوروف با یکدیگر ملاقات و به وزیر خارجه روسیه بر حمایت اساسی از وحدت و تمامیت ارضی سوریه تأکید کردند. لاوروف بعد از این ملاقات گفت: «ما برای افزایش همکاری‌های دوجانبه برای رسیدگی به مسئله حذف تروریست‌ها و بازگرداندن صلح و زیربناهای مدنی در سوریه توافق کردیم».

وزرای خارجه دو کشور که اخیرا برای برون‌رفت از بحران سوریه همکاری‌های گسترده‌ای حتی در عرصه نظامی داشته‌اند، در جلسه دیروز درباره روابط دوجانبه و آخرین تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی گفت‌وگو کردند. ظریف در این جلسه با ابراز رضایت از پیشرفت خوبی که روابط دو کشور در عرصه‌های مختلف داشته است، گفت: «در ماه‌های اخیر توانستیم رایزنی، مساعی و تلاش‌های مشترکی در حوزه مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی داشته باشیم. دیدارهای بسیار خوبی در سطح رؤسای جمهور، وزرا و مناسبات پارلمانی داشته‌ایم و از روند توسعه روابط دو کشور خشنود هستیم». او همکاری بین ایران و روسیه درباره موضوعات منطقه‌ای، به‌ویژه تروریسم و افراط‌گرایی را چشمگیر دانست و افزود: «در مبارزه با تروریسم دو کشور اشتراکات فراوانی دارند و لازم است در این زمینه همکاری‌ها و رایزنی‌هایمان را هرچه‌بیشتر به‌خصوص با توجه به افزایش دامنه خطر تروریسم گسترش دهیم».

ظریف همچنین تأکید کرد: «وضعیت اسفناک انسانی در یمن و سوریه ایجاب می‌کند همکاری‌های مستمر و گسترده‌تری داشته باشیم و در این خصوص لازم است گفت‌وگو، هم‌فکری و همکاری‌های فشرده‌تری به‌صورت دوجانبه و در نشست سه‌جانبه با حضور وزیر امور خارجه سوریه انجام شود».

گفتنی است لاوروف در همین جلسه با ابراز اینکه روند همکاری‌های دو کشور در موضوع هسته‌ای به‌خوبی در جریان است، اظهار کرد: «کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور در دسامبر در تهران برگزار خواهد شد. در این اجلاس آمادگی داریم قرارداد راه‌آهن اینچه‌برون- گرمسار و همچنین احداث نیروگاه برق در بندرعباس را به امضا برسانیم». او ادامه داد: «در چارچوب همکاری‌های دو کشور سفر رئیس مجلس روسیه به تهران نیز در آینده‌ای نزدیک انجام خواهد شد».

در این ملاقات، تفاهمات انجام‌شده در آخرین دیدار روحانی و پوتین، رؤسای جمهور ایران و روسیه در باکو نیز بررسی و درباره آن گفت‌وگو شد. لازم به ذکر است، مذاکرات باکو در هجدهم مرداد ماه با حضور رؤسای جمهور روسیه و جمهوری آذربایجان برگزار شد و روحانی و پوتین در آن جلسه افزون بر تفاهم‌ها و توافق‌های متعدد سه کشور، در راستای افزایش روابط دوجانبه در عرصه‌های گوناگون به‌ویژه اقتصاد و توسعه همکاری‌های منطقه‌ای، سیاسی، امنیتی و بازرگانی توافق کردند.

راه‌حل سیاسی و مبارزه با تکفیری‌ها

وزیر خارجه کشورمان روز گذشته در همان فرودگاه با ابراز تأسف از اینکه «گروهی از کشورها همواره به‌دنبال جنگ و راه‌حل نظامی در سوریه بوده‌اند»، تأکید کرد این مسئله تنها با «راه‌حل سیاسی و همچنین مبارزه با گروه‌های تکفیری» قابل حل‌وفصل است.

او با اشاره به اینکه «ما همواره بر ضرورت برقراری آتش‌بس همه‌جانبه، کمک‌رسانی انسان‌دوستانه گسترده و پیداکردن راه‌حل سیاسی برای موضوع سوریه تأکید کرده‌ایم»، گفت: «کشورهایی که خواهان صلح و برخورد با گروه‌های تکفیری در سوریه هستند، باید با هماهنگی بیشتر برای گسترش روش‌های صلح‌آمیز با هدف پایان‌دادن به مخاصمه تلاش کنند و رایزنی‌های مسکو نیز در چارچوب همین رویکرد است». روسیه و ایران از آغاز بحران سوریه تاکنون با پیگیری راهبرد مذاکرات سوری-سوری و هم‌زمان لزوم اقدام بین‌المللی برای سرکوب گروه‌های تروریستی و قطع حمایت‌های مالی، تسلیحاتی و اطلاعاتی از تروریست‌ها، بر لزوم تعیین آینده سیاسی این کشور با رأی مردم این کشور تأکید می‌کنند.

مواضع ایران در منطقه و حضور ظریف در این مذاکرات برای روس‌ها بسیار حائز اهمیت است و ازهمین‌رو ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه، پیش از شروع مذاکرات دیروز درباره محورهای بین‌المللی مذاکرات ظریف در مسکو گفته بود: «ایران در روندها و فرایندهای مناطق خاورمیانه و شمال آفریقا نقش مهمی دارد که بر این اساس در نشست سه‌جانبه و مذاکرات امروز ظریف و لاوروف در ابعاد مختلف به‌ویژه بین‌المللی از جمله درباره مناقشه‌ها در سوریه، عراق، یمن و افغانستان مهم است». او درباره ابعاد مذاکرات دوجانبه ظریف در مسکو نیز گفت: «وزیران خارجه روسیه و ایران چشم‌انداز گسترش روابط دوجانبه و همچنین برنامه نشست مشترک کمیسیون همکاری‌ها را که در آینده‌ای نزدیک در تهران برگزار خواهد شد، بررسی می‌کنند». به گفته سخنگوی وزارت خارجه روسیه دیدار روز گذشته ظریف و لاوروف معطوف به دورنمای توسعه روابط دو کشور و در وهله نخست توجه به اجرای توافق‌های به‌دست‌آمده بین رؤسای جمهوری دو کشور در مذاکرات باکو بوده است.

کمک‌های اقتصادی به سوریه

ظریف در نشست دوجانبه دیگری با حضور ولیدالمعلم، همتای سوری خود، پیرامون راه‌های همکاری برای مبارزه با تروریسم در سوریه، شرایط منطقه و همچنین گسترش روابط دوجانبه گفت‌وگو کرد. او بعد از جلسه سه‌جانبه دیروز نیز در یک نشست خبری مشترک با ظریف و لاوروف از همتایان ایرانی و روس خود در مسکو از مسئولان روس و ایران برای مبارزه با تروریسم قدردانی کرد و گفت: «تهران و مسکو گفته‌اند که کمک‌های اقتصادی به سوریه را افزایش خواهند داد».

لاوروف نیز در این نشست خبری با اشاره به عملیات بازپس‌گیری موصل در عراق، گفت: «آنچه در حلب در حال انجام‌شدن است، هیچ تفاوتی با موصل در عراق ندارد. هم‌اکنون که عملیات موصل آغاز شده است، مرکز همکاری اطلاعاتی ایران، روسیه و سوریه در عراق بیش از پیش اهمیت پیدا کرده است».

http://www.sharghdaily.ir/News/106356

ش.د9503870