تأملی بر رویکرد دوباره روزنامه های اصلاح طلب به نویسندگان دگراندیش

اختصاصی بصیرت/
بعد از اینکه مردم با حضور گسترده خود در 9 دی 88 در مقابل فتنه¬گری¬های اصلاح¬طلبان ایستادند و پی بردند آن جریان سیاسی که خود را مدعی اصلاح¬طلبی می¬داند، با فتنه¬گری و اقدام علیه نظام قصد دارد اهداف خود را پیش ببرد، جایگاه و اعتبار پیشین این جریان در افکار عمومی تا حد زیادی افول کرد و اکنون تمام تلاش رهبران این جریان، این است که به-گونه¬ای وجهه خود را بازیابی کنند. گام اولیه حضور در عرصه سیاسی، معرفی خود ذیل یک گفتمان و شعار سیاسی است؛ اما موضوعی که اغلب کارشناسان سیاسی بر آن اتفاق¬نظر دارند، این است که اصلاح¬طلبان در اوضاع کنونی از داشتن یک گفتمان واحد برای معرفی خود به افکار عمومی ناتوان هستند و نوعی خلأ گفتمانی بر اردوگاه آن‌ها سایه انداخته است. همین موضوع سبب شده تا روزنامه¬های این جریان بار دیگر، تمرکز بر موضوعات فرهنگی را در دستور کار قرار دهند و اهداف سیاسی خود را از این راه دنبال کنند. بارها گفته شده است که نضج¬گرفتن خط سکولاریسم در حوزه فرهنگی به-ویژه ادبیات و هنر، طی سال¬های پایانی دهه 60 و تقویت آن در سال¬های دهه 70 ، زمینه¬ساز حضور نیروهای دگراندیش و سکولار در عرصه سیاسی در دوران حکومت جریان موسوم به اصلاح¬طلب شد. اکنون روزنامه‌های این جریان موج جدیدی از طرح چهره¬های سکولار ادبی را در صدر اخبار خود به¬راه انداخته¬اند. مصاحبه‌های متعدد با افرادی مانند محمدعلی سپانلو، علی¬اشرف درویشیان، محمود دولت¬آبادی، جواد مجابی و... همراه با اخبار مربوط به آثار تألیفی و ترجمه¬ای این افراد، بخش بزرگی از صفحات این روزنامه¬ها را از ابتدای سال جاری تاکنون به خود اختصاص داده است. بیشتر این نویسندگان از اعضای ارشد و مرکزی کانون منحله نویسندگان ایران هستند که مواضع فراوانی در ضدیت با نظام جمهوری اسلامی ابراز کرده¬اند. در همین زمینه، یادنامه¬های مشروح و مفصلی از این¬دست نویسندگان دگراندیش همچون هوشنگ گلشیری، غلامحسین ساعدی و احمد شاملو در صفحات روزنامه¬های طیف اصلاح¬طلب نیز درج می¬شود. مطبوعات اصلاح¬طلب به‌ویژه روزنامه شرق، همچنین با منعکس کردن جشنواره¬های ادبی زیرزمینی مانند جشنواره گلشیری، این جشنواره¬ها را به سطح می‌آورند و اخبار و دیدگاه¬های طرح شده در آن¬ها را با جدیت دنبال می¬کنند.
ازجمله اقدامات روزنامه شرق در راستای موج جدید توجه به نویسندگان و هنرمندان دگراندیش، مصاحبه با شادی قدیریان، عکاس ضدانقلاب در 26 شهریور امسال است. قدیریان فردی است که با برگزاری نمایشگاه¬های عکس در کشورهای مختلف اروپایی، رعایت حقوق زنان در ایران را به¬تمسخر گرفته و به شخصیت زن ایرانی اهانت کرده است. وی در مجموعه¬ای از کارهای خود به¬نام «مثل هر روز» تصاویری از زنان خانه¬دار چادری در ایران را نمایش می¬دهد که به-جای چهره زن، لوازم خانگی (اتو، دستکش، بشقاب و...) نمایان است و می¬خواهد بگوید که زنان ایرانی از پیشرفت به‌دورند و مجبور هستند کارهای روزانه و تکراری انجام دهند. در تصاویری دیگر، وی زنان برهنه¬ای را کشیده و سپس با خط¬خطی کردن قسمت¬هایی از این تصاویر، حجاب و چادر را به‌تمسخر گرفته است. قدیریان همچنین در تصاویر دیگری، دفاع مقدس را زیر سؤال می¬برد و آن را موجب بدبختی و ویرانی جامعه نشان می¬دهد.
آنچه قدریان به¬تصویر کشیده و در نمایشگاه¬های کشورهای مختلف اروپایی آن¬ها را در معرض دید عموم قرار داده است، از لحاظ هنری یک اثر سطح بالا محسوب نمی¬شود، اما نکته اینجاست که چنین افرادی در روزنامه‌های اصلاح‌طلب با آب¬و¬تاب طرح می¬شوند و در مقام یک نظریه¬پرداز هنری سخنان خود را بیان می‌کنند.
بازتاب حضور محمود دولت¬آبادی، عضو ارشد کانون نویسندگان ایران و از حامیان فتنه 88، در جشن خانه سینما در شهریور امسال در روزنامه¬های اصلاح¬طلب و از جمله روزنامه شرق از نشانه¬های موج جدید توجه این روزنامه به نویسندگان دگراندیش است. دولت¬آبادی در این مراسم، ضمن اهدای جایزه به اصغر فرهادی،کارگردان سینما، بیانیه¬ای را که تنظیم کرده بود، خواند. در بیانیه دولت¬آبادی با تحلیل فیلم «جدایی نادر از سیمین»، ساخته فرهادی، اوضاع بعداز جنگ تحمیلی، اوضاعی نابسامان معرفی شده که خفقان و تنگنا بر مردم حاکم شده و نمی¬توانند به تفاهم برسند. این بیانیه تنها زمان برازندگی این دوران را فتنه بعد از انتخابات 88 می‌داند. دولت¬آبادی در بیانیه خود از افرادی همچون ابراهیم گلستان، عباس کیارستمی، امیر نادری، بهرام بیضایی، محسن مخملباف و... به¬بزرگی یاد می¬کند که همه در ضدیت با نظام تلاش کرده¬اند. از آنجا که این بیانیه موارد روشنی از دشمنی با نظام را تبلیغ می¬کند، هیچ¬یک از روزنامه¬های اصلاح¬طلب آن را منتشر نکردند.
در روزنامه¬های طیف اصلاح¬طلب، علاوه بر بازتاب سخنان و دیدگاه¬های نویسندگان قدیمی مخالف نظام، به‌تازگی تلاش می¬شود تا جوانانی که هنوز یک اثرکوچک و ابتدایی ادبی منتشر کرده¬اند، به¬عنوان نویسندگان موفق معرفی شده و از آن¬ها چهره¬سازی شود. جالب اینکه توجه به دختران نوقلم بیشتر مشاهده می¬شود. خانم فولادوند که تنها یک کتاب شعر سپید منتشر کرده، روزنامه شرق در یک صفحه با او مصاحبه می¬کند. پگاه احمدی که شعرهایی که به اسم او منتشر می¬شوند، سروده افراد دیگری است و گراناز موسوی از عوامل فیلم ضدایرانی «تهران من حراج» نیز در صفحات روزنامه¬های اصلاح¬طلب معرفی می‌شوند و به¬بیان نظرات خود می‌پردازند.