اسنادی که به «اوراق پاناما» مشهور شده‌اند شامل مدارکی از جمله ایمیل‌های همکاران مؤسسه حقوقی «موساک فونسکا» (موسفون) است که بر اساس آنها شماری از شخصیت‌های سیاسی، هنری و ورزشی جهان مظنون به خلافکاری‌هایی چون پولشویی، فرار مالیاتی و دور زدن تحریم هستند.
بیش از 11 میلیون و 500 هزار سندی که کار بررسی آنها از یک سال پیش از سوی شبکه‌ای بین‌المللی از روزنامه‌نگاران پژوهشگر آغاز شده جزئیاتی از فعالیت حدود 215 هزار شرکت صوری را فاش می‌کنند که در یکی از مراکز مؤسسه «موساک فونسکا» به ثبت رسیده‌اند. از چند روز پیش که انتشار این اسناد آغاز شد، زلزله‌ای در جهان به وقوع پیوسته که کناره‌گیری نخست‌وزیر ایسلند، یکی از پس‌لرزه‌ها و نه آخرین آنهاست. در اسنادی که تاکنون افشا شده، نام سیاستمداران و شخصیت‌های سرشناسی از کشورهایی چون آرژانتین، ایسلند، سوئیس، اوکراین، عربستان سعودی، روسیه، گینه، آلمان، سوریه، عراق، پاکستان، مصر و چین به چشم می‌خورد. همه آنچه که در اسناد پاناما در ارتباط با ایران مطرح می‌شود درباره نقش ادعایی شرکت‌های ایرانی در دور زدن تحریم‌های یک‌جانبه و چندجانبه غربی‌هاست. پیش از این اعلام شده بود که برخی از مسئولان ایران با این شبکه فساد در ارتباط بوده‌اند. این اشاره پیش از آنکه به شخص احمدی‌نژاد مربوط باشد، با مسئولیت او درجایگاه رئیس‌جمهور وقت ایران و دولتی بودن پتروپارس ارتباط دارد.
توضیحات اصلی وبگاه وبگاه «کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاران تحقیقی» درباره این اسناد افشا شده عبارتند از:ــ این اسناد دارایی‌های خارجی بیش از ۱۴۰ سیاستمدار و مقام دولتی از سرتاسر جهان را افشا کرده است.
ــ از جمله مقامات ارشد و پیشینی که داده‌های مرتبط با آنها در این اسناد وجود دارد می‌توان به نخست‌وزیران کنونی ایسلند و پاکستان، رئیس جمهوری کنونی اوکراین و پادشاه عربستان سعودی اشاره کرد.
ــ بیش از ۲۱۴ هزار شرکت خارجی در اسناد افشاشده وجود دارد که به افرادی در بیش از ۲۰۰ کشور و سرزمین مرتبط هستند.
ــ بانک‌های عمده اقدام به ایجاد شرکت‌هایی در بهشت‌های مالیاتی کرده‌اند که به‌سختی قابل ردیابی هستند.
در ادامه این توضیحات عنوان شده است: این افشاگری عظیم نشان دهنده دارایی‌های خارجی ۱۲ رهبر کنونی و پیشین جهانی است و نشان می‌دهد که چگونه نزدیکان ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه به‌طور مخفیانه حدود ۲ میلیارد دلار را از طریق بانک‌ها و شرکت‌های صوری جابه‌جا کرده‌اند.
این اسناد همچنین جزئیات دارایی‌های مالی مخفیانه بیش از ۱۲۸ سیاستمدار و مقام دولتی از سرتاسر جهان را ارائه می‌کند.
حجم ۱۱,۵ میلیون اسناد افشاشده نشان می‌دهد که شرکت‌های حقوقی فعال در عرصه جهانی و بانک‌های بزرگ خدمات مالی محرمانه را به سیاستمداران، متقلبان و قاچاقیان مواد مخدر همچنین میلیاردرها، شخصیت‌های مشهور و ستاره‌های ورزشی ارائه می‌دهند.
این موارد از جمله یافته‌های حاصل از یک سال تحقیقات «کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاران تحقیقی»، روزنامه آلمانی‌زبان «زود دویچه سایتونگ»۳ و بیش از ۱۰۰ سازمان رسانه‌ای دیگر است.
در ادامه توضیحات این وبگاه آمده است که این اسناد افشاکننده شرکت‌های خارجی تحت کنترل نخست‌وزیر ایسلند، نخست‌وزیر پاکستان، پادشاه عربستان سعودی و فرزندان رئیس جمهوری آذربایجان است.
این اسناد همچنین شامل اسامی دست‌کم ۳۳ فرد و شرکت مندرج در فهرست سیاه دولت ایالات متحده است؛ افراد و شرکت‌هایی که دولت آمریکا آنها را به‌اتهام کارهای خطایی همچون تجارت با سردمداران قاچاق مکزیکی یا سازمان‌های تروریستی (از منظر آمریکا) همچون حزب‌الله یا کشورهای سرکش (به‌زعم واشنگتن) همچون کره شمالی و ایران در فهرست سیاه واشنگتن قرار گرفته‌اند.
یکی از شرکت‌ها، طبق اتهام وارده از سوی مقامات آمریکایی متهم به «تأمین سوخت برای هواپیماهای دولت سوریه است که از آنها برای بمباران و کشتن هزاران تن از شهروندانش استفاده کرده است».
در بخش اصلی که ارائه دهنده اسناد مرتبط با رهبران و مقامات دولتی کشورها و بستگان آنها است، اسامی کشورهای زیادی آمده است، اما طبق دسته‌بندی‌ای که این وبگاه ارائه کرده است، کشورمان «ایران» فاقد مدخل خاصی است.
در ادامه بخش توضیحات این وبگاه، نموداری از ۱۰ بانک عمده‌ای که خواهان (تأسیس) شرکت‌های خارجی برای مشتریان خود بوده‌اند ارائه شده است. از جمله مشهورترین مؤسسات بانکداری در این فهرست ده‌گانه می‌توان به غول بانکداری «کردیت سوئیسه ــ شعبه چنل آیلند»۴، شعبات موناکو و سوئیس شرکت بانکداری عظیم اچ.اس.بی.سی,۵ (شرکت بانکداری هنگ‌کنگ شانگهای که مقر آن در لندن است) و بانک روچیلد۶ اشاره کرد.
اسامی ۱۰ بانک عمده‌ای که خدمات مالی محرمانه آنها به مشتریانشان در «اسناد پاناما» افشا شده است.
