تاریخ انتشار : ۲۰ آذر ۱۳۹۵ - ۱۳:۱۱  ، 
کد خبر : ۲۹۷۱۶۷

اروپا جولانگاه تروريسم (بخش دوم‌ و پاياني)

(روزنامه اطلاعات – 1395/05/20 – شماره 26508 – صفحه 12)

تعريف فراگير امنيت، راهکاري براي مقابله با تروريسم

عمليات تروريستي داعش طي هفته‌هاي اخير در ترکيه، بنگلادش و عراق نشان داد رويارويي با اين گروه نه تنها نيازمند مقابله نظامي است بلکه تقابل انديشه اي با تروريست‌هاي داعشي را نيز مي طلبد؛ مساله‌اي که تنها در سايه تعريف امنيت منطقه اي به صورت فراگير و عمومي ميسر خواهد بود.هنوز يک هفته از عمليات تروريستي فرودگاه «آتاتورک» استانبول نگذشته بود که گروهي از وابستگان به داعش مشتريان رستوراني در شهر «داکا» پايتخت بنگلادش را به گروگان گرفتند و طي اين عمليات 20 تن از گروگان ها را کشتند .هنوز جهان در شوک اين 2 حادثه بود که «بغداد» پايتخت عراق سيزدهم تيرماه با 2 انفجار پياپي شب را به صبح رساند.

در اين انفجارها شمار قربانيان آن به 300 نفر رسيد و اين بار نيز داعش مسئوليت اين انفجارها را عهده گرفت.انفجارهاي تروريستي در عراق در حالي رخ مي دهد که عمليات نيروهاي اين کشور عليه داعش در هفته هاي گذشته با موفقيت هاي بسياري همراه بوده و اين نيروها شهر «فلوجه» را به طور کامل از کنترل تروريست ها خارج ساختند. از ديد بسياري از ناظران و کارشناسان، آزادسازي فلوجه اکنون «موصل» يعني مرکز اصلي داعش در عراق را در معرض سقوط قرار داده است.همزمان با پيشروي نيروهاي عراقي، در سوريه نيز نيروهاي ارتش، مقاومت مردمي و گروه موسوم به «نيروهاي دموکراتيک سوريه» –متشکل از نيروهاي کرد و عرب به رهبري آمريکا- از چند سو توانسته اند به مرزهاي «رقه» پايتخت سياسي داعش نزديک شوند و حلقه محاصره داعش را در اين شهر تنگ تر کنند.

پيشروي نيروهاي عراقي و سوري توان عملياتي داعش را به شدت کاهش و اين گروه را بيش از هر زمان ديگري در موقعيت ضعف قرار داده است. داعش، اکنون بيش از نيمي از مناطق زير سلطه خود را از دست داده و در همه جبهه ها مجبور به عقب نشيني شده است.اين شکست ها، داعش را به سمت تغيير راهبرد و افزايش تهديدزايي امنيتي نه تنها در عراق و سوريه، بلکه در ديگر کشورهاي خاورميانه و حتي خارج از خاورميانه سوق داد. داعش که بر مبناي رسانه اي ساختن ايدئولوژي خود و حضور تبليغاتي گسترده در فضاي مجازي، افراد بسياري را از گوشه و کنار جهان به خود جذب کرده است، اينک براي جبران شکست هاي ميداني در عراق و سوريه، به دنبال بهره برداري از اين افراد براي افزايش واهمه از اين گروه و القاي حس ناامني در سطح جهان است.

آنچه سبب ساز بهره گيري داعش از اين راهبرد شده، تنش ها و بي ثباتي هاي موجود در خاورميانه است که به رقابت هاي مخرب منطقه اي و فرامنطقه اي دامن زده است. داعش در فضايي توانِ تنفس و فعاليت يافت که برخي کشورهاي منطقه با رويکردي خصمانه عليه دولت هاي بغداد و دمشق وارد عمل شدند. ادامه پيشروي تروريست هاي داعش نيز طي سال هاي اخير ناشي از تداوم اين رقابت هاي مخرب و حضور مداخله گرايانه قدرت هاي فرامنطقه اي در بحران هاي اخير خاورميانه است .نکته ديگر گسترش ويروس تکفيري در سراسر خاورميانه است که پيامدهاي امنيتي بسياري را نه تنها براي سوريه و عراق، حتي براي امنيت نخستين انتشاردهندگان اين ويروس درپي داشت. عمليات تروريستي اخير در ترکيه، بنگلادش و عراق نشان داد که ويروس داعش محدود به قلمرو و مناطق پيراموني قلمرو داعش نيست و حتي رويارويي نظامي صرف هم نمي‌تواند مانع از دهشت افکني و نفرت پراکني اين گروه تروريستي شود.

به نظر مي رسد، داعش که اکنون در عرصه عمليات ميداني در عراق و سوريه در حال شکست خوردن و عقب نشيني است، تلاش دارد با بهره گيري از ظرفيت هايي که با تکيه بر ابزار ايدئولوژي و حضور گسترده در فضاي مجازي به دست آورده، هراسي جهاني به راه اندازد. تروريست هاي داعش، درسايه قرار دادنِ شکست هاي خود را در عراق و سوريه دنبال مي کنند و در تلاشند که به هواداران خود نشان دهند، همچنان از توان عملياتي بالايي برخوردارند.به همين دليل، رويارويي با اين گروه تروريستي نه تنها نيازمند مقابله فيزيکي و عملياتي است، بلکه ضرورت مبارزه با انديشه‌هاي تکفيري را پررنگ مي سازد که خوراک فکري مناسبي را براي رشد اين گروه تروريستي را فراهم آورده است.

از اين رو، همه بازيگران منطقه اي و فرامنطقه ايِ بحران هاي خاورميانه بايد امنيت را يک نياز عمومي و فراگير تعريف کنند و براي برقراري آن همکاري هاي چندجانبه اي در پيش گيرند؛ همچنان که وزير امور خارجه کشورمان در پيامي توييتري و در واکنش به عمليات تروريستي در کشورهاي ترکيه، بنگلادش و عراق، نوشت: تا زماني که کساني پشت اين عمليات هاي تروريستي هستند و ايدئولوژي آنها شکست نخورده باشد، نبايد از پا بنشينيم و از پا نخواهيم نشست.

داعش همچنان ترور صادر مي‌کند

حمله تروريستي در بنگلادش بر ترميم پذيري داعش و توانايي‌اش براي انجام حملات خبرساز در سراسر جهان عليرغم اينکه در حال از دست دادن قلمروهاي تحت کنترلش در عراق و سوريه است، تاکيد مي‌کند.به گزارش ايسنا، روزنامه يو اس اي تودي در گزارشي نوشت،حملات تروريستي نظير حمله اخير در بنگلادش و حمله استانبول نشان مي‌دهد که داعش در سراسر جهان پايگاه‌هايي ايجاد کرده و همچنان قادر به انجام حملات مرگبار است.جان برنان، رئيس آژانس اطلاعات مرکزي آمريکا (سيا) به شوراي روابط خارجي گفت: داعش دهها هزار نيرو دارد که نه تنها در خاورميانه بلکه در غرب آفريقا، جنوب شرق آسيا و فراتر از آن پراکنده شده‌اند.

در حمله اخير داعش مسئوليت گروگان‌گيري را در رستوراني که در بين خارجي‌هاي حاضر در شهر داکا، پايتخت بنگلادش معروف و محبوب است، به عهده گرفت.پاتريک جانستون، يکي از تحليلگران حوزه تروريسم در شرکت "رند" گفت: داعش همانند ديگر بخش‌هاي جهان در بنگلادش نيز که يک کشور عمدتا مسلمان است، حضور پيدا کرده و گروهي را ايجاد کرده است.او افزود: داعش قادر است با سوء استفاده از مشکلات محلي و دولت‌هاي ضعيف حضور خود را در مکان‌هايي همچون بنگلادش ايجاد کند. افراط گرايي مذهبي در اين کشور افزايش يافته و باعث نگراني‌هاي شديد دولت شده است.افراط گرايان مذهبي در بنگلادش مسئول حملات تند اخير عليه وبلاگ نويسان و فعالاني بوده‌اند که يک جهان بيني جديد را ترويج داده‌اند.حضور داعش در ديگر بخش‌هاي آسيا نيز در سال‌هاي اخير افزايش داشته اگرچه حضور اين گروه تروريستي در خاورميانه بيشتر و پررنگ‌تر است. داعش حدود 6000 شبه نظامي را در ليبي فرماندهي مي‌کند.حضور جهاني به داعش اجازه داده تا در واکنش به شکست‌هايش در ميدان‌هاي جنگ در عراق و سوريه، استراتژي‌اش را به سمت حملات تروريستي سنتي‌تر تغيير دهد.

هنگامي که داعش دو سال پيش براي نخستين بار در سوريه و عراق پديدار شد، با حفظ قلمروها و تلاش‌ براي اداره آن‌ها سعي کرد خودش را متمايز از ديگر گروه‌هاي تروريستي نشان دهد.حملات هوايي و زميني نيروهاي مسلح عراق و سوريه تلفات سنگيني را بر داعش در عراق و سوريه وارد کرده‌اند. در عراق، داعش کنترل 45 درصداز قلمروهايي را که سال گذشته ميلادي در اوج قدرتش تحت سلطه داشت، از دست داده است. اين در حالي است که داعش حدود 20 درصد از قلمرواش را در سوريه نيز از دست داده است.حملات هوايي ائتلاف ضد داعش تحت رهبري آمريکا نيز جان شماري از رهبران ارشد داعش را گرفته است.

پنتاگون اعلام کرد، حمله هوايي 25 ژوئن در نزديکي موصل جان دو فرمانده ارشد داعش را گرفت.در اين حمله هوايي بسيم محمد احمد سلطان البجاري، معاون وزير جنگ داعش و حاتم طالب الحمدوني، يکي از فرماندهان اين گروه تروريستي در موصل کشته شدند.مقامات مي‌گويند:اما اين پيشرفت در عقب راندن داعش از خاک عراق و سوريه، توانايي آن‌ها را در صادر کردن ترور متوقف نکرده است.برنان گفت: همچنان نگرانم که موتور توليد تروريسم خارجي داعش در خارج از عراق و سوريه مشغول کار و فعاليت است.

افزايش هولناک تروريسم

کشتار تازه داعش در شهر نيس فرانسه که جان 84 نفر را گرفت، 50 نفر ديگر را تا سر حد مرگ برد و 130 زخمي هم برجاي نهاد، تأکيد تازه اي بر اين حقيقت تلخ است که خشونت ورزي هاي بي قاعده داعش اين سازمان مجنون افراطي، پايان نيافته و حتي کم هم نشده است.

يوري فريدمن،کارشناس مجله آتلانتيک نوشت،حقيقت امر اين است که حتي حجم و تعداد ترورها هم طي ماه هاي اخير در سطح جهان به شکل هولناکي بيشتر شده و به کشورهاي فزون تري بسط يافته است. آمار يک ماه اخير به درستي روشنگر اين ادعا هستند؛ در بنگلادش 22، در امريکا 49، در ترکيه 44 و در عراق در يک حمله 292، در ديگري 37، در يکي ديگر 12 و در چهارمين حمله باز هم 12 نفر کشته شدند.

به جز اين، آمار ارائه شده در جزوه 'تروريسم جهاني نشانگر اين است که در سال 2016 که 6 ماه و 16 روز از اتمام آن مي‌گذرد، عمليات تروريستي مهلک و رقت بار در حدود 100 کشور جهان شکل گرفت و آثار و تبعات مستقيم آن در حداقل 40 کشور ديگر حس شد.درست است که داعش در شش ماه اخير جاي پاي خود را در عراق و سوريه پيوسته کمرنگ‌تر ديده است،اما سيطره‌اش را بر ليبي پر هرج و مرج بيشتر کرده و هر چه بيشتر بر مقاصد و هدف گاه هاي خود در سطح جهان افزوده و اگر دو تا را داده، دست‌کم 20 جاي ديگر را کم و بيش گرفته است.نظرسنجي ها نشان مي دهد اروپايي ها با وحشتناک از داعش، شب ها را به دشواري به صبح مي رسانند و از 10 کشور نظرخواهي شده در سطح اين قاره، مردم هشت کشور گفته اند که خطرساز اول و ارشد براي آنها، عاملان انتحاري اين سازمان مخوف تروريستي هستند. حتي آمريکايي ها هم احساس امنيت نمي کنند و به نظر مي رسد ناامن ترين دوران اين کشور از مارس 2003 به بعد، زماني که حمله مذبوحانه مسلحانه امريکا به عراق وسعت گرفت، در حال شکل گيري است.اين يک سؤال رايج است که چه کارهايي را بايد تروريسم دانست و به کجاها و کدام کشورها بايد براي يافتن آن توجه مبذول کرد.

شايد آمار حاصله بگويند که تعداد عمليات تروريستي در عراق، پاکستان و نيجريه در سال هاي 2014 و 2015 قدري کاهش يافته اما در نگاهي گسترده تر، عمل تروريسم را در خاورميانه بسط يافته تر از گذشته مي يابيم و اين روند افزايشي را هولناک مي بينيم.در سال‌هاي 2000 تا 2013 فقط 3 درصد ترورها در کشورهاي بزرگ غربي روي داد اما در سال‌هاي 2014، 2015 و 2016 اين رقم از 10 درصد هم فراتر رفته و شهرهايي چون پاريس و بروکسل به تفرجگاه تروريست‌ها تبديل شده اند که حتي وقتي يکي دو نفر از خود را در عملياتي انتحاري از دست مي دهند، با نفرگيري‌هاي تازه خود در سطح اروپا، جاي هر کشته خود را با حداقل دو نفر پر مي کنند.

دونالد ترامپ بارها پرسيده که چرا آنها (تروريست ها) از آمريکايي ها هم نفرت دارند اما کانديداي نه چندان محبوب و نه چندان عاقل جمهوريخواهان امريکا در انتخابات ماه نوامبر (آبان) اين کشور نمي داند که هدف اصلي داعش و امثال آن همچنان امثال سوريه، عراق و افغانستان هستند و به نيويورک و پاريس مي‌تازند تا بندهاي امنيتي غرب در اين شهرها وسيع تر شود. برپايي جنگ داخلي مستمر در سه کشور خاورميانه اي فوق رسيدن داعش به اميال خود را آسان تر ساخته است و نه فقط از درون عراق و افغانستان حس جنگ و نفرت برمي خيزد، بلکه نيروهاي ذاتي بيشتري از درون اين کشورها جذب داعش و پروسه نفرگيري اين سازمان و افزايش عددي اعضاي آن مي شوند و اين‌چنين است که بازپس گيري اخير فلوجه از دست داعشي ها و يورش آزادکنندگان به سمت موصل، ارزش هاي خود را از دست داده زيرا داعش در حال نقشه ريزي همزمان براي تصرف چند نقطه بي مالک تازه است.

داني يل بيمن، متخصص پديده تروريسم در دانشگاه جورج تاون آمريکا مي گويد رواج جنگ داخلي در خاورميانه و امثال آن موردي است که ارتکاب تروريسم را بيشتر و عادي تر ساخته و ديگر هيچ کس برآشفته نمي شود. وي مي افزايد: انگار يک پوشش توجيهي هم بر اين قضيه پوشانده شده است. هميشه پرسيده شده که چرا سرقت روي مي دهد. دزدي حادث مي شود، چون عده اي به هر دليلي امکان امرار معاش ندارند و از جانب ديگر روش هاي تنبيهي اعمال شده روي اين مسأله بدون انسجام و فاقد قوه بازدارنده است. مثل اين مي ماند که وارد بانکي شويد و پول هنگفتي را برداريد و پليسي نباشد تا تعقيب و ناکارتان کند.

اينک در بغداد هرگونه اقدام تروريستي مقدور است، بخصوص که چرخه کنترل و کاهش آن نيز ناکارآمد است.در آمريکا چيزي به نام جنگ داخلي وجود ندارد اما حمل سلاح گرم آزاد است و براحتي مي توان در مغازه ها اسلحه خريد و بر همين منوال اعلان جنگ دولت امريکا با تروريسم در سطح جهان در حالي که هر هفته يا هر ماه ديوانه اي در اين کشور آتش به روي مردم مي گشايد و حداقل 30-20 نفر را مي‌کشد، بيشتر به يک شوخي مي ماند.

حرف هاي باراک اوباما بين ميل به کنترل سلاح در جامعه امريکا و کمک خواهي از جامعه جهاني براي برقراري امنيت در بسياري از کشورهاي آشفته ديگر، سرگردان و در حال چرخش دائمي است و خود او نيز نمي داند عادات مذموم جامعه امريکا اسباب اين

سيه روزي است يا ديوانه بازي هاي جنايتکارانه داعش. آنها به واقع زوج مکمل يک تروريسم رو به فزوني خيره کننده نشان مي دهند.

از طرفي،زندگي در نيس در جريان است. اما هنوز ساي? وحشت و شب هولناک "کاميون مرگ" در خاطره‌ فرانسوي‌ها زنده است. سوالي که با گذشت 10 روز از فاجعه نيس ذهن بسياري از ناظران را به خود معطوف داشته، اين است که چرا داعش مدام فرانسه را هدف حملات تروريستي قرار مي دهد. سيدشمس‌الدين خارقاني، سفير پيشين کشورمان در آلمان و هلند در گفتگو با خبرگزاري خبرآنلاين در اين باره مي‌گويد: اروپا به رغم وسعت، گستردگي و سهمش در معادلات سياسي و اقتصادي جهان، به لحاظ اطلاعاتي و امنيتي ضعيف بوده و در واقع يک کوتول? اطلاعاتي- امنيتي است. خارقاني مي‌گويد: چه بخواهيم و چه نخواهيم اروپايي‌ها همسايه هاي ما هستند و ما نيز متأثر از تحولاتيم. مشروح گفتگوي ما را با اين کارشناس مسائل اروپا در ادامه بخوانيد:

* در ابتدا بفرماييد چرا داعش، مدام فرانسه را هدف حملات تروريستي قرار مي‌دهد؟

** به عقيده من موضوع را نبايد فقط معطوف به فرانسه دانست، بلکه بايد از زاويه اروپا مورد بررسي قرار گيرد. اجازه بدهيد در ابتدا به چند شاخص اشاره کنم:توجه داشته باشيد که اروپا مجموعه گسترده اي از کشورهاست. در سال 2013 توليد ناخالص داخلي (GDP) کل جهان حدود 57 تريليون يورو بوده است. از اين مقدار گروه 20 حدود 2/85 درصد از توليد ناخالص داخلي جهان، کشورهاي اتحاديه اروپا حدوداً 27 درصد، آمريکا 2/22 درصد و چين 1/12درصد را به خود اختصاص داده بودند.

اين مسئله نشان دهنده اين است که اروپا از لحاظ اقتصادي بسيار قدرتمند و عظيم است. به يک معنا اروپا يک واحد قدرتمند اقتصادي است.جمعيت اتحاديه اروپا حدوداً کمي بيش از 500 ميليون نفر است؛ با 28 کشور. بنابراين اروپا از لحاظ اقتصادي يک قدرت جهاني است. اروپا از لحاظ سياسي و جمعيتي يک قدرت سياسي است. ولي برعکس اين دو، از لحاظ امنيتي و نظامي يک کوتوله غيرقدرتمند است؛ اروپايي‌ها سالها علاقه‌مند بودند که خود را يک قدرت نظامي و امنيتي درست کنند، هر چند در اين مسير تلاش‌هاي زيادي صورت دادند و نهادهاي زيادي تأسيس کردند، ولي با اين حال اکنون اروپا همچنان وابسته به آمريکا و ناتو است. اروپا در واقع در مقايسه با کشورهاي بزرگ مثل آمريکا و روسيه و چين، يک کوتول? نظامي و امنيتي است و قدرت اينکه اقدامات تروريستي را به موقع بشناسد، از فعاليت گروه‌هاي مخفي جلوگيري کند را يا ندارد يا قدرتش بسيار کم است. شما مي‌بينيد که در همه اتفاقاتي که در هر کدام از اين کشورهاي اروپايي رخ داد، بعداً پليس و نيروهايي امنيتي رفتند و به قول خودشان افراد مرتبط با قضيه را گرفتند.

* چرا تمامي اين اقدامات تروريستي توسط اسلامگرايان انجام مي شود؟

** اجازه بدهيد من نکته اي را دربار? سابقه تروريسم در اروپا خدمت تان عرض کنم. در اروپا چند واحد و يا گروه مختلف وجود دارد که عمليات تروريستي در اروپا انجام داده اند:اول، گروههاي مذهبي که البته من لزوماً مذهبي را به معناي اسلامي به کار نمي برم چرا که مثلا فرض کنيد جنگ‌هايي که گروه‌هاي استقلال ايرلند شمالي در انگليس انجام داده اند بسيار گسترده است اعم از: بمب گذاري و آدم کشي و.....دوم، گروههاي افراطي راست، افراطي چپ اعم از نئونازيست ها و... اين گروهها داخل اروپا براي رسيدن به مقاصدشان ترورهايي انجام داده‌اند. مثلاً آدرمايرهف در آلمان.سوم: گروههاي جدايي طلب مثل جدايي طلبان منطقه باسک اسپانيا که هنوز هم شاهديم که عليه دولت عمليات انجام مي دهند.

* ساز و کارهاي امنيتي براي مقابله با اين گروهها چگونه بوده است؟

** ‌ارگانهايي که با اينها مبارزه اطلاعاتي و امنيتي ميکردند سه نهاد است:1- پليس اروپا يا همان يوروپل 2-پليس بين الملل(اينترپل) 3- و در نهايت آژانس اي‌يو(EU Agency) اين نهادها اطلاعات لازم را مي گيرند و در موضوع مقابله با تروريسم در اروپا با هم مشارکت ميکنند.

* پس چرا به رغم وجود اين نهادها، اروپا طي دو سال اخير تا اين اندازه ضعيف عمل کرده است؟

** به نظر من مشکل اصلي اروپا در مقابله با تروريسم همين ضعف اطلاعاتي و امنيتي است که در اروپا وجود دارد و هنوز هم هست. ضعف نظامي اي است که در اروپا وجود دارد و هنوز هم نسبت به کشورهاي بزرگ جهان اين ضعف در آن ديده مي شود. هرچند که در اجلاس اخير ناتو در ورشو تصميماتي در راستاي تقويت اين ضعف گرفته شده ولي معلوم نيست بتوانند اينها را عملي کنند.

دومين موضوع اين است که امروز برخي مسلمان گونه ها و مسلمان نماها عامل اصلي بعضي موارد تروريستي هستند، شايد غير از عامل ضعف اتحاديه اروپا از لحاظ امنيتي و اطلاعاتي اين باشد که تعداد زيادي مسلمان در اروپا زندگي ميکنند. وضعيت اجتماعي و سياسي مسلمانان قابل مقايسه با مسيحيان و يهوديان در اروپا نيست. وضعيت نسل اول مسلمانان از لحظ اقتصادي ضعيف و از نظر سواد آنها بسيار ضعيف هستند. نسل دوم به مراتب بهتر ولي باز هم ضعيف هستند. از لحاظ امنيتي-اجتماعي پايين هستند و مهمترين مساله آنها اينست که نتوانستند خودشان را وارد فرهنگ اتحاديه و ادغام در اين ساختار بکنند. مسلمان کشورهاي فرانسه، بلژيک، هلند يا در آلمان نتوانستند خود را با زندگي اين گونه کشورها تطبيق بدهند.

* نقش دولتها در اين نابساماني چيست؟

** دولت‌هاي اين کشور هم نتوانستند کاري بکنند که اين افراد به طور کامل جذب جامعه بشوند. اين تفاوت ذهنيت بسيار بدي را در بين مسلمانان عليه اتحاديه اروپا ايجاد کرده و دربعضي موارد که شما با اين مسلمان‌ها صحبت مي کنيد آنها ياد جنگهاي صليبي مي‌افتند و به انتقامي اشاره مي کنند که مسيحيان از مسلمانان مي‌گيرند.از سويي تفاوت ديدگاه و تفاوت‌هاي موجود اجتماعي ميان مسيحيان، يهوديان و مسلمانان باعث شده که مسلمانان آمادگي‌هاي لازم را براي اينکه بتوانند ضربه بزنند را داشته باشند.

اروپا در اين چند سال اخير هميشه درگير مساله مهاجرت بوده ولي بعد از جنگ سوريه، ليبي و يمن شمار بيشتري مهاجر وارد اروپا شد. مهاجران فکر مي‌کردند که اروپا يک بهشت موعود براي زندگي است. اما پس از وارد شدن به اين کشورها و فشارهايي که در درون کمپ ها به مهاجرين وارد شد باعث شد، سبب شد تا اين عامل نيز مزيد بر علت شود و زمينه ساز خشونت و ترور شود. در سال 2015 حدود 1/1 ميليون نفر از خاورميانه وارد اتحاديه اروپا شدند.

در سال 2016 هم اروپا با يک خيل عظيم مهاجران روبرو شد.لذا تفاوت ديدگاههاي اجتماعي و عدم وابستگي مهاجرين به اين کشورها به خاطر اين که مباني و تعليمات لازم نداشتند و سختي معيشتي که داشتند اين افراد را براي مبارزه آماده کرد. به گونه که داعش در داخل اين مهاجران توانست يارگيري هاي لازم را به طور وسيعي انجام بدهد.

https://www.ettelaat.com/new/index.asp?fname=2016\08\08-09\19-48-27.htm&storytitle=%CA%DA%D1%ED%DD%20%DD%D1%C7%90%ED%D1%20%C7%E3%E4%ED%CA%A1%20%D1%C7%E5%98%C7%D1%ED%20%C8%D1%C7%ED%20%E3%DE%C7%C8%E1%E5%20%C8%C7%20%CA%D1%E6%D1%ED%D3%E3

ش.د9502552

نظرات بینندگان
آخرین مطلب
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات