تاریخ انتشار : ۳۱ ارديبهشت ۱۳۹۶ - ۰۸:۱۴  ، 
کد خبر : ۳۰۱۲۲۵
صادق‌ زیباکلام در گفت‌وگو با «آرمان»:

رئیسی برنامه‌ای برای اداره‌کشور ندارد

مقدمه: بالاخره فضای سیاسی با اعلام حضور حجت‌الاسلام ابراهیم رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری ‌داغ شده است. ظاهر قضیه این است که کمپین‌های مردمی در حمایت از نامزدی رئیسی بیشترین سهم در رقابتی شدن فضای انتخابات را داشتند. چند روز پیش بود که حجت‌الاسلام رئیسی طی بیانیه‌ای در انتخابات اعلام حضور کرد. او در این بیانیه بر وجود مشکلات اقتصادی خصوصا بیکاری تاکید کرد. تحلیلگران اعتقاد دارند با وجود حضور تعدادی از اصولگرایان وی مهم‌ترین کاندیدای این جناح خواهد بود و بیش از ۹۰ درصد این طیف سیاسی به وی رای خواهند داد، به این معنا که وی حدود ۵ تا ۱۰ میلیون رای ثابت دارد. از این منظر است که وی به صورت مستقل اعلام کاندیداتوری ‌کرده تا بتواند تعدادی از آرای خاکستری که تا لحظه آخر و تا شب انتخابات وضع آنها مشخص نیست را به سوی خود جلب کند. از این منظر دکتر صادق زیبا کلام، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران، دلیل آمدن رئیسی را تلاشی در جهت نا‌کار آمد نشان دادن روحانی می‌داند و معتقد است این استراتژی بدون داشتن برنامه نمی‌تواند آرای خاکستری را به سوی رئیسی جلب کند. وی اعتقاد دارد، تایید صلاحیت بقایی به‌شدت از میزان آرای ثابت اصولگرایان در سبد رئیسی می‌کاهد. در ادامه مشروح گفت‌وگوی دکتر صادق زیبا کلام را با «آرمان» می‌خوانید.
پایگاه بصیرت / سعید گیتی‌آرا

(روزنامه آرمان ـ 1396/01/23 ـ شماره 3292 ـ صفحه 6)

* برداشت کلی شما از بیانیه اعلام مواضع آقای رئیسی براي حضور درانتخابات ریاست جمهوری چیست؟

** من فکر می‌کنم در این بیانیه چند نکته مهم وجود دارد. اولین ومهم‌ترین نکته‌ای که وی با عنوان آن در این بیانیه قصد مطرح کردن آن را دارد این است که مستقل آمده‌ام و با اصولگرایان رابطه‌ای ندارم. اگر این گروه سیاسی تمایل دارند من را به عنوان کاندیدای خود معرفی کنند، مشکلی نیست. وی قصد دارد این‌گونه عنوان ‌کند که رابطه‌ و ائتلافی با جمنا، جامعتین و اصولگرایان ندارد. رئیسی این تمایل را دارد که عنوان کند به هیچ نگرش سیاسی وابستگی ندارد.

* چرا آقای رئیسی اصرار دارد که مستقل بیاید و نامزد اصولگرایان نیست؟

** کاملا مشخص است که چرا حجت‌الاسلام رئیسی اصراری بر اصولگرا بودن خود ندارد. زیرا همه می‌دانیم که اصولگرایان هیچ شانسی برای پیروزی در این انتخابات ندارند. هرشخصی بر مرکب اصولگرایان سوار شود نمی‌تواند به پیروزی دست‌ یابد. اولین اقدام آقای رئیسی با توجه به عدم محبوبیت اصولگرایان اعلام استقلال بود، زیرا اصولگرایان هیچ شانسی برای رای آوری ندارند. در نتیجه او تصمیم گرفته به عنوان نامزد مستقل در انتخابات حاضر شود.

* اینکه آقای رئیسی اعلام کرده‌ که مستقل می‌آید موجب نخواهد شد رای اصولگرایان را از دست بدهد؟

** نه، به هیچ وجه. زیرا حجت‌الاسلام رئیسی به خوبی می‌داند که اصولگرایان از وی حمایت خواهند کرد. درنتیجه از این نظر دغدغه خاطر ندارد. وی به خوبی می‌داند که اصولگرایان در هر صورت چاره‌ای ندارند جز اینکه از وی حمایت‌ کنند. حتی اگر اصولگرایان چند نامزد را درانتخابات معرفی کنند، بیشترین رای بدنه اجتماعی اصولگرایان به رئیسی است. بنابراین وی به خوبی اطلاع دارد در هر صورت بیش از 90 درصد اصولگرایان به وی رای خواهند داد. در نتیجه هدف رئیسی جلب آرای سایرنگرش‌های سیاسی است.

* یعنی‌آقای رئیسی با این اقدام خود قصد دارد آرای خاموش را به نفع خود درانتخابات مصادره کند؟

** اگر بررسی اجمالی بر میزان افرادی که واجد شرایط هستند، صورت بگیرد، به این نتیجه خواهید رسید که در این دوره حدود چهل میلیون در سن رای قرار خواهند داشت. آقای رئیسی مطلع هستند که رای اصولگرایان در بهترین حالت حدود 5 تا 10میلیون است و به همین میزان هم به او رای خواهند داد. به قول کشتی‌گیران آقای رئیسی از هم‌اینک این رای را از آن خود کرده‌ است. بنابراین اصراری به برنامه‌ریزی برای جلب آرای اصولگرایان ندارد؛ زیرا به خوبی می‌داند که شش دانگ آرای اصولگرایان به نام وی زده شده است. در نتیجه توجه رئیسی بر جذب آرای خاکستری متمرکز شده‌ است.

* درفضای انتخابات ایران آرای خاکستری همواره تعیین کننده هستند. کمی درباره آرای خاکستری توضیح می‌دهید؟

** در ایران دو لایه اجتماعی مشخص وجود دارد. یکی اصولگرایان هستند که حدود 5 تا 10میلیون رای ثابت دارند و صرف نظر از اینکه نامزدها با چه شیوه‌های تبلیغ کنند این 5 تا 10 میلیون به نامزد اصولگرایان رای می‌دهند. از سوی دیگر اصلاح‌طلبان نیزحدود 10 تا 15 میلیون رای دارند که هرکسی نامزدی اصلاح‌طلبان باشد این میزان آرا از آن وی خواهد بود. حدود 10 تا 15میلیون هم آرای خاکستری وجود دارد که تا لحظه آخر تصمیم نمی‌گیرند به چه شخصی رای بدهند. این افراد نوعا از افرادی هستند که اگر به آنها گفته شود درحال حاضر که حدود یک ماه به انتخابات ریاست جمهوری زمان باقی است، به چه کسی رای خواهید داد به این نتیجه خواهید رسید که آنها تردید دارند درانتخابات شرکت ‌کنند یا نه. تنها آرای ثابت اصلاح‌طلبان و اصولگرایان هستند که در انتخابات پیش رو رای می‌دهند. آرای خاموش و خاکستری در انتخابات یا شرکت نمی‌کنند یا در دقیقه 90 تصمیم می‌گیرند. آقای رئیسی هم درحال برنامه‌ریزی برای جذب آرای خاموش است.

* با توجه به بیانیه انتخاباتی آقای رئیسی چه میزان احتمال دارد که وی بتواند آرای خاکستری را از آن خود کند؟

** حجت‌الاسلام رئیسی و مشاوران احتمالی وی به این نتیجه رسیده‌اند که روی ملاک‌هایی کار کنند که بر اساس آن بتوانند آرای خاکستری را به سوی خود سرازیر کنند. چون از یک طرف آرای اصولگرایان را دارد و از طرف دیگر این اطمینان را دارد که هیچ اصلاح‌طلبی به رئیسی رای نخواهد داد. درنتیجه مشاوران رئیسی عزم خود را جزم کرده‌اند تا رای خاکستری‌ها را به سوی وی جذب کنند. شاهد هستیم وی در بیانیه خود از رکود و بیکاری می‌گوید و ناکامی‌های دولت روحانی دراقتصاد را مطرح می‌کند. البته وی به خوبی می‌داند خاکستری‌ها درد اقتصاد ندارند و برای آنها افق آینده و مسائل سیاسی اجتماعی مطرح است. بنابراین وی به نحوی که به اصولگرایان برنخورد در شعار انتخاباتی خود وعده امید و آینده بهتر و رهایی از وضعیت فعلی را سرداده و سعی دارد مشابه آقای روحانی در سال 92 عمل کند.

* هدف آقای رئیسی را جذب آرای خاکستری می‌دانید، اما هواداران احمدی نژاد را مطرح نکردید. فکر نمی‌کنید اگر صلاحیت حمیدرضا بقایی تایید شود از سبد آرای اصولگرایان به نفع بقایی کاسته خواهد شد؟

** شرکت در انتخابات حق هر شهروند جمهوری اسلامی است مگر در مواردی که قانون تصریح کرده باشد. مقصود من از قانون، نظر نهادهای نظارتی نیست، زیرا مواردی درگذشته بوده که نهادهای نظارتی اقدام به ردصلاحیت کرده، اما هیچ گونه توضیحی داده نشد. بنابراین اگر همان‌طور که آیت‌ا...‌هاشمی رد صلاحیت شد، حمید بقایی هم رد صلاحیت شود، مغایر همه اصول است. البته من اعتقاد دارم قطعا حمید رضا بقایی این حق را دارد و باید در انتخابات شرکت کند مگر اینکه چهار مرجعی که قانون تعیین کرده یعنی دادگستری، نیروی انتظامی، ثبت و وزارت اطلاعات اعلام کند که وی نمی‌تواند در انتخابات شرکت نماید. اگر آن چهار مرجع اعلام کنند که مشکلی برای تایید صلاحیت بقایی وجود ندارد حق وی است که درانتخابات شرکت کند، اما اینکه حضور بقایی موجب کاسته شدن از سبد رای کدام جناح خواهد شد؟ باید گفت هیچ تردیدی وجود ندارد که تایید صلاحیت بقایی از سبد رای آقای رئیسی می‌کاهد و بسیاری از آرای ثابت درسبد رئیسی به سبد رای بقایی خواهد رفت.

* معتقد هستید محبوبیت آقای احمدی نژاد و نامزد مورد حمایت وی آقای بقایی بیشتر از حجت‌الاسلام رئیسی است؟

** هیچ تردیدی در این موضوع وجود ندارد. به عبارت بهتر محبوبیت آقای احمدی‌نژاد قابل مقایسه با آقای رئیسی نیست. من اعتقاد دارم که آقای رئیسی هیچ محبوبیتی در مقابل احمدی نژاد ندارد، چه برسد به روحانی.

* پس تکلیف آرای ثابت اصولگرایان چه خواهد شد؟

** ببینید! این افراد از باب محبوبیت رئیسی به وی رای نمی‌دهند. هرکس که نامزد اصلی اصولگرایان شود 5 تا 10 میلیون رای ثابت اصولگرایان درسبد رای وی ریخته خواهد شد. اگر نامزد اصلی اصولگرایان آقای قالیباف باشد این آرا در سبد وی ریخته خواهد شد. اگر آن فرد آقای رئیسی یا جلیلی باشد باز این آرا در سبد وی ریخته خواهد شد. بنابراین به واسطه محبوبیت آن فرد نیست، بلکه نامزد اصولگرایان این رای را به سوی خود جذب خواهد کرد. از این بابت رفتار اصولگرایان حزبی، تشکیلاتی است، اما رای اصلاح‌طلبان این‌طور نیست. بنابراین اگر آقای بقایی تایید صلاحیت شود، تایید صلاحیت وی برای رئیسی فاجعه خواهد بود و به‌شدت آرای رئیسی را خرد خواهد کرد.

* اجازه بدهد به بیانیه آقای رئیسی بازگردیم. به نظر شما چه نکاتی در بیانیه وی مغفول مانده است؟

** آقای رئیسی اساسا هیچ اشاره‌ای به مسائل سیاسی، اجتماعی و سیاست خارجی در بیانیه خود نکردند وتنها در این بیانیه تلاش کردند از نارضایتی‌ای که درباره اقتصاد واشتغال وجود دارد، بهره برداری کنند و درحقیقت وی از خود هیچ استراتژی‌ای ندارند، بلکه با بازی انتخاباتی درباره عملکرد روحانی قصد دارد پیروز میدان شود.

* ایشان با عنوان کردن مشکلات دولت روحانی می‌توانند موفق شوند؟

** به هیچ وجه نمی‌توان در انتخابات عنوان کرد که روحانی خوب کار نکرده در نتیجه به من رئیسی رای دهید تا خوب کار کنم. شعار قابل فروش به مردم نیست و مردم شعار نمی‌خرند، زیرا آقای روحانی هم از اقدامات مثبت خود در مقابل آقای رئیسی خواهند گفت. بنابراین اینکه آقای رئیسی با چنین استراتژی‌ای به دنبال جذب رای باشند، قطعا موفق نخواهند شد.

* پس شما اعتقاد دارید، آقای رئیسی در مقابل اعمال آقای روحانی و نقاط ضعف دولت متمرکز خواهند شد؟

** بله، هیچ تردیدی به خود راه ندهید. اساس و بنیان آقای رئیسی تمرکز بر ضعف آقای روحانی است. اینکه روحانی خوب کار نکرده و من رئیسی می‌توانم مشکلات را رفع کنم. اما حداقل آرای اصلاح‌طلبان وخاکستری به سوی رئیسی جلب نخواهد شد، زیرا خاکستری‌ها افراد تحصیلکرده‌ای هستند و اینکه در انتخابات تنها اعلام شود فلانی خوب کار نکرده و من رای بیاورم خودم کار خواهم کرد، قانع کننده نیست و با این استراتژی آرای خاکستری به سبد رئیسی نمی‌ریزد. آرای خاکستری از رئیسی برنامه می‌خواهد. آنها از رئیسی می‌پرسند که شما برای اقتصاد چه خواهی کرد؟ خطاب به رئیسی می‌گویند که اقتصاد ایران فاسد و دولتی است، شما چه برنامه‌ای برای این اقتصاد دارید؟ آنها می‌پرسند قبول که روحانی بدکار کرده است، اما شما که می‌خواهید رئیس‌جمهور شوی برای این اقتصاد بیمار چه خواهید کرد.

* باز هم از این نکات وجود دارد که در بیانیه آقای رئیسی مغفول مانده باشد؟

** بله، برای نمونه در سیاست خارجی ما جز بشار اسد و بخشی از فلسطینی‌ها درمنطقه متحدی نداریم. نه تنها متحد نداریم بلکه همه با ما مخالفند. سوال این است که آقای رئیسی شما چه سیاست خارجی را می‌خواهید ادامه دهید؟آیا همین سیاستی که در دوران آقای روحانی اجرا شده که چندان دستاوردی در منطقه نداشته؟ مساله مهم دیگری که دربیانیه آقای رئیسی مغفول مانده مساله استقلال قواست. آقای رئیسی باید اعلام کند برای استقلال واقعی قوا چه برنامه‌ای دارند؟ برنامه ایشان برای دانشگاه‌ها، اقلیت‌ها، قومیت‌ها و کاهش بیکاری چیست؟ کارشناسان اعتقاد دارند برای هر بیکار 50 میلیون سرمایه‌گذاری لازم است. آقای رئیسی برای 6 میلیون بیکار از کجا می‌آورند؟ آقای رئیسی راه دشواری را پیش رو دارند و مشخص نیست مشاوران ایشان صرف مواجهه با روحانی می‌توانند رای جمع کنند. کسی در این انتخابات پیروز است که روشن اعلام کند برای اشتغال، تورم، رکود رابطه با غرب، شکستن یخ رابطه با اروپا و محیط زیست و آلودگی هوا چه برنامه دارد. همین که اعلام شود روحانی اقدام مطلوبی نداشته ملاک نیست، حتی اگر روحانی عملکرد مطلوبی نداشته باشد از کجا معلوم آقای رئیسی بهتر از آقای روحانی کارخواهد کرد. مردم با استناد به کدام طرح و برنامه به رئیسی رای دهند؟ رئیسی هیچ طرح و برنامه‌ای ندارد. فرض کنید من زیباکلام به دانشجویانم اعلام کنم به رئیسی رای بدهند. براساس کدام برنامه از آنها بخواهم به رئیسی رای دهند؟ تنها چیزی که از رئیسی شنیده‌ام این است که روحانی خوب عمل نکرده است.

http://www.armandaily.ir/fa/news/main/182425

ش.د9600179

نظرات بینندگان
آخرین مطلب
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات