امین پناهی/ شبکه‌های اجتماعی از همان زمانی که وارد ایران شد، یک موضوع پر چالش بود؛ اما حالا زمانی است که به نظر می‌رسد نهادهای گوناگون در کشور عزم خود را برای حل این مسئله جزم کرده‌اند. هر چند موضوع مدیریت پیام‌رسان‌های خارجی موافقان و مخالفانی دارد که البته مخالفان آن سرسخت‌تر و مصمم‌تر هستند و نگرانند که منافع فردی و گروهی‌شان به مخاطره بیفتد.
اما این پرسش مطرح است که اصلاً چرا باید نسبت به یک پیام‌رسان چنین حساسیت‌هایی وجود داشته باشد؟ در این نوشتار که به طور ویژه می‌خواهیم درباره پیام‌رسان تلگرام نکاتی را عنوان کنیم، به این پرسش مهم پاسخ خواهیم داد.
1ـ نکته اول درباره این پیام‌رسان موضوع هویت آن است که این پیام‌رسان و تیم مدیریتی آن به هیچ سازمان و نهاد بین‌المللی وابسته نیستند. هر چند فرضیاتی وجود دارد که این پیام‌رسان را به برخی کشورها وابسته می‌دانند؛ اما هیچ چیز رسمی که این ادعاها را تأیید کند، وجود ندارد. از سویی به دلیل آنکه این پیام‌رسان خود را با قوانین بین‌المللی و قوانین کشورهای مخاطبان آن منطبق نکرده و نمی‌کند، سبب می‌شود هیچ مرجع پاسخگویی نسبت به مسائل و مشکلاتی که از طریق این پیام‌رسان ایجاد می‌شود، وجود نداشته باشد.
2ـ تلگرام را نمی‌توان یک پیام‌رسان صرف دانست. در واقع، این پیام‌رسان افزون بر وظیفه اصلی خود، وارد فعالیت‌های سیاسی و اقتصادی نیز شده که این موضوع سبب شده است مسئولان امر نسبت به امنیت ملی و امنیت اقتصادی و سرمایه‌گذاری شهروندان در بستر چنین شبکه‌ای احساس خطر کنند. درباره بحث سیاسی در اتفاقات دی ماه 96 شاهد آن بودیم که تیم مدیریتی تلگرام از برخی صفحات مبتنی بر این پیام‌رسان که در حال ترویج خشونت و تلاش برای آشوبگری و آسیب رساندن به زیرساخت‌های کشور و جان و مال مردم بودند، به طور قاطع حمایت کرد و به ایجاد ناامنی در کشور دامن زد. در موضوع اقتصادی هم شاهد آن هستیم که مدیریت این پیام‌رسان قصد ایجاد یک نوع ارز دیجیتالی موسوم به «گرام» دارد که خود می‌تواند میلیون‌ها دلار ارز از کشور خارج کرده و با توجه به نکته‌ای که پیشتر نسبت به مرجع رسیدگی به شکایات گفته شد، اگر کسی در این میان پول خود را از دست بدهد، روشی برای بازپس‌گیری آن وجود نخواهد داشت.
3ـ از آنجایی که برخی همواره به دنبال فضایی هستند که بتوانند به واسطه دروغ‌هایی که می‌بافند، مردم را نسبت به نظام اسلامی و حاکمیت بی‌اعتماد کنند و از طرفی کسی نتواند با آنها برخورد کند، مخالف فیلتر شدن تلگرام هستند و دوست ندارند بساط این پیام‌رسان در کشور برچیده شده و جایش را به پیام‌رسان‌های بومی بدهد؛ چرا که دیگر چنین قابلیتی برای‌شان متصور نخواهد بود.
4ـ نکته اساسی بسیار مهمی که باید به آن اشاره کرد، ضریب امنیت بسیار پایین آن است. مؤید این گزاره وجود تعداد بالای تلگرام‌های غیر رسمی در بازار است. این موضوع نشان می‌دهد، هر کسی که اندک سررشته‌ای از برنامه‌نویسی اندروید داشته باشد، به راحتی می‌تواند اطلاعات آن را تغییر داده یا به پایگاه داده آن دست یابد و این می‌تواند اطلاعات و محرمانگی و در نهایت حریم خصوصی کاربران را به خطر بیندازد.
5ـ اما در پایان سؤالی طرح می‌شود که بسیار در خور توجه است و آن، این است که تلگرام که هیچ تبلیغی در آن وجود ندارد چگونه می‌تواند در هر ماه چندین میلیون دلار درآمد داشته باشد. پاسخ این است که در واقع درآمد اصلی این پیام‌رسان از محل فروش اطلاعات طبقه‌بندی شده به سازمان‌های جاسوسی آمریکا و رژیم صهیونیستی است. سازمان‌های مزبور به راحتی و بدون تحقیقات میدانی می‌توانند یک روان‌شناسی و جامعه‌شناسی کامل از هر جامعه‌ای انجام دهند و اقدامات آینده خود را بر مبنای آن تنظیم کنند.
