محمدابراهیم میانجی/ با توجه به اهمیت پرداختن به رهنمودهای رهبر معظم انقلاب در بحث شعار سال از یک سو و اقتصادی بودن موضوع شعار سال از سوی دیگر و در راستای تبیین و توضیح محتوای آنچه در تحقق شعار سال 97 مورد انتظار است، مطالبی در شماره گذشته هفتهنامه ارائه و گفته شد که مخاطبان اصلی شعار سال، مردم و مسئولان هستند و ضروری است در این زمینه مصادیق حمایت از کالای ایرانی از جانب مردم و مسئولان تبیین شود. در شماره پیش به دو مورد از اقداماتی که مردم میتوانند در راستای حمایت از کالای ایرانی انجام دهند، یعنی کار پر تلاش و پر کیفیت در عرصه تولید و تعصب و عرق ملی نسبت به تولیدات داخلی اشاره شد. در این نوشتار به برخی دیگر از مهمترین مصادیق حمایت مردم از کالای ایرانی اشاره میشود.
3ـ1ـ مصرف کالای تولید داخل
به عقیده بیشتر صاحبنظران اقتصادی، یکی از ابعاد مشارکت عموم مردم برای پیشرفت اقتصادی کشورها «مصرف کالای تولید داخل» است. برخی از مهمترین دلایلی که مردم باید به سمت مصرف کالای داخلی بروند، به شرح زیر است:
1ـ افزایش ثروت ملی: خرید و مصرف کالای داخلی موجب گردش مالی در کشور شده و این اقدام در در راستای افزایش ثروت ملّی تعریف میشود.
2ـ ایجاد کار و اشتغال: حمایت از کالای ایرانی موجب رونق کسبوکار و ایجاد اشتغال در کشور شده و کاهش نرخ بیکاری در جامعه را به همراه خواهد داشت.
3ـ افزایش ابتکارات تولیدکنندگان: با خرید و مصرف کالای داخلی به تولیدکننده امکان خلاقیت و ابتکار در راستای بهبود کالای تولیدی داده میشود و این ابتکارات روزبهروز در صنعت، خدمات و کشاورزی افزایش مییابد.
4ـ کاهش تورم: روی آوردن به کالای تولید شده در داخل موجب افزایش تولید شده و زمانی که تولید داخلی افزایش پیدا کند، قیمت کاهش یافته و تورم کم میشود.
5ـ کنترل نقدینگی: اگر در مقابل نقدینگی، تولید وجود داشته باشد و دچار کمبود نباشیم، انباشت نقدینگی کنترل میشود و جامعه از پیامدهای افزایش نقدینگی در امان خواهد بود؛ در مقابل اگر نقدینگی بیش از تولید کالا در داخل باشد، طبعاً مشکل ایجاد خواهد شد.
6ـ حرکت در مسیر رفاه عمومی: وقتی مردم از تولید داخلی استفاده کنند، رشد و توسعه جامعه را به همراه دارد؛ چرا که با مصرف تولیدات داخلی، تولید افزایش مییابد و با تولید انبوه، کالا ارزانتر به دست مصرفکننده میرسد و وقتی کالا ارزان شود، قدرت خرید مردم بالا میرود و جامعه به رفاه نسبی میرسد.
7ـ رشد و توسعه اقتصادی کشور: با حمایت مردم از تولید داخلی، رشد اقتصادی کشور افزایش مییابد و با استمرار این موضوع رغبت سرمایهگذاران داخلی و خارجی برای سرمایهگذاری در کشور به دلیل وجود امنیت اقتصادی(روند افزایشی رشد اقتصاد داخلی)، بیشتر شده و این موضوع به رشد و توسعه اقتصادی کشور میانجامد.
8ـ کاهش آسیبهای اجتماعی: وقتی به واسطه مصرف کالای تولید داخلی، میزان تولید افزایش یابد، به همان میزان از نرخ بیکاری جامعه کاسته میشود و بالطبع از بروز مشکلات اجتماعی نیز کاسته میشود؛ اما اگر همچنان مردم به خرید کالای خارجی اقبال داشته باشند، بیکاری افزایش مییابد و در پی آن فقر، بزهکاری و... اوضاع نامناسب اقتصادی را برای خانوار ایرانی به همراه خواهد داشت.
9ـ جلوگیری از تهاجم فرهنگی: هر کشوری کالاهایش را در هر زمینهای با توجه به فرهنگ خود تولید میکند که همین امر یکی از راههای مهم انتقال فرهنگهاست. وارد کردن کالای خارجی به طور حتم با فرهنگ کشور تولیدکننده همراه خواهد بود که میتواند گاهی آثار سوئی بر نگرش مصرفکنندهها، به ویژه جوانان داشته باشد و اگر از تولید ملی حمایت شود، میتوان همان کالا را با فرهنگ ایرانی تولید و از پیامدهای جانبی آن جلوگیری کرد.
4ـ1ـ فرهنگسازی برای مصرف تولیدات داخلی
به یقین فرهنگسازی گام ابتدایی در مسیر اجرایی کردن هر سیاست عمومی در سطح کلان کشور است. در این مسیر همه دستگاههای تبلیغاتی، فرهنگی و اجرایی وظایف خاص خود را خواهند داشت؛ اما مردم در این میان نقش محوری و مهمتری دارند.
مردم هر کشوری این قاعده ساده را میدانند که برای داشتن کشوری رشد یافته در عرصه اقتصاد و اشتغال، باید مصرفکننده تولیدات داخلی باشند و برای دستیابی به این مهم به فرهنگسازی مناسب در این زمینه نیاز است. باید خرید و مصرف تولیدات داخلی به منزله فرهنگ عمومی مردم درآید و تخطی از آن مورد نکوهش عمومی قرار گیرد. برای جامعه ما که بر مبنای احکام نورانی اسلام اداره میشود، امر به معروف در عرصه اقتصادی امر به خرید و مصرف کالای داخلی و ایرانی است و این موضوع باید به فرهنگ عمومی مردم تبدیل شود. تبدیل مصرف تولیدات داخلی در میان مردم به یک عادت، فرهنگ و در مرتبه بالاتر به یک فریضه، امری بسیار مبارک است که مردم در آن نقش محوری و تأثیرگذار دارند.
پس از پایان جنگ جهانی دوم و تشکیل دولت ائتلافی در ژاپن، پروفسور «تسورو شيگتو»، معاون كميته هماهنگيهاي جامع، گزارشی تحت عنوان «گزارش واقعي از اقتصاد» منتشر کرد. این گزارش در واقع به مثابه بیانیه اعلام موجودیت کمپین حمایت از اقتصاد و تولیدات ملی ژاپن به حساب میآمد. وی در متن این گزارش آورده است: «مردم نيز همچون وضع اقتصاد خانوار خويش، بايد به اقتصاد كشور بينديشند و رفتار و انديشههاي اقتصادي خود را در زمينههای توليد، مصرف، پسانداز، سرمايهگذاري و تعادل درآمدها با هزينهها و پساندازها با آن هماهنگ کنند.» شیگتو روح ملیت تحقیر شده مردم ژاپن را زنده و لزوم اتکا به توان داخلی را به آنها گوشزد کرد. سالهای بعد در سایه سیاستِ حمایت از تولیدات داخلی، ژاپن صاحب اقتصادی قدرتمند شد. فرهنگ حمایت از تولید ملی پس از این دوره زمانی، به صورتی در میان ژاپنیها نهادینه شده است که مردم ژاپن کالای داخلی کم کیفیت را به اجناس خارجی ترجیح میدهند؛ چرا که از طفولیت اینگونه مسائل به صورت فرهنگی در ذهن آنها شکل گرفته است و تجربه کردهاند که نباید چشمشان به سمت بیگانه باشد.
بیشتر کشورهای توسعهیافته معاصر، مصرف کالای داخلی را به مثابه یک فرهنگ قابل افتخار در جوامع خود رواج داده و به آن عمل کردهاند و به این واسطه در مسیر پیشرفت و توسعه گام نهادهاند.