اکبر کریمی/ ماهی قزلآلا از نوع ماهیهای سرد آبی است که در گروه ماهیهای آزاد قرار میگیرد. به طور معمول ماهیان سرد آبی در دمای ۱۲ تا ۱۸ درجه سانتیگراد رشد مناسبی داشته و خارج از این دما بازدهی کمتری دارند. حداکثر طول بدن ماهی قزلآلا ۱۴۰ سانتیمتر بوده و وزن آن به حدود پنج کیلوگرم میرسد که این میزان رشد در انواع ماهی قزلآلا متفاوت است.
گوشت ماهی قزلآلا یکی از منابع غنی آهن و امگا 3 محسوب میشود. آهن در خونسازی و همچنین حفظ مقاومت بدن در برابر میکروبها نقش مهمی ایفا میکند. آهن موجود در قزلآلا به گونهای است که جذب آن در دستگاه گوارش آسان بوده و به خوبی در بدن به مصرف میرسد. افزون بر آن، آهن موجود در قزلآلا، جذب آهن منابع گیاهی را هم افزایش میدهد و از کمخونی ناشی از فقر آهن جلوگیری میکند.
طی یک دهه اخیر پرورش آبزیان افزایش چشمگیری داشته است که از این میزان، بیش از ۸۰ درصد ماهیهای پرورشی کشورمان مختص ماهی قزلآلا است. پرورش این ماهی به منطقه و شهر خاصی اختصاص ندارد و میتوان گفت گستره پرورش آن به میزان شعاع سرزمینی کشور پراکنده و گسترده شده است.
ماهی قزلآلا قابلیت پرورش در آب شیرین یا شور را نیز دارد، ولی شوری مناسب برای آن به میزان ppt ۱۰ است که این آبزی تا شوری ppt ۳۰ را نیز تحمل میکند. وجود این ویژگی موجب شده است که سیدحسن طباطبایی در روستای «جرقویه» اصفهان نیز بتواند با بهرهگیری از آب شور چاه اقدام به پرورش ماهی قزلآلا کرده و سالیانه بیش از 17 تن گوشت سفید تولید کند.
از ساختوساز مسکن تا پرورش ماهی
سیدحسن طباطبایی پاسدار بازنشستهای است که سال 1378 دوره خدمتش را در نهاد مقدس سپاه به پایان رساند. او ابتدا به ساختوساز در حوزه مسکن روی آورد و تا سال 90 در این حرفه مشغول فعالیت بود. سیدحسن درباره علت کنار گذاشتن این شغل و روی آوردن به حرفه پرورش ماهی میگوید: «به دلیل کیفیت بالای خاک روستای جرقویه برای کشت زعفران و همچنین تولید پسته، زمینی برای ایجاد باغ پسته خریداری کردم، ولی از آنجا که در این زمین قبلاً پرورش ماهی انجام میشده، علاقهمند شدم این فعالیت را شروع کنم.»
او با سرمایهگذاری 150 میلیون تومانی در سال 90 اقدام به ساخت و راهاندازی استخرهای پرورش ماهی در ۴ هزار متر مربع از زمین ۵/۶ هکتاریاش کرد و مجوزهای لازم برای این فعالیت را از مدیریت شیلات سازمان جهاد کشاورزی، سازمان دامپزشکی دریافت کرد. اکنون با گذشت بیش از شش سال از شروع این فعالیت، طباطبایی از کارش بسیار راضی است و سعی در توسعه چند برابری آن دارد.
طرحی برای مصرف بهینه آب
قزلآلا چندین نوع مختلف دارد که این پاسدار بازنشسته قزلآلای رنگینکمانی را در مجموعه خود پرورش میدهد. در حال حاضر ۳۲ هزار بچه ماهی از نوع رنگینکمانی در این مجموعه پرورش داده میشود.
او با خرید بچه ماهیهای یک گرمی قزلآلا، طی یک دوره پنج تا شش ماهه آنها را به وزنهای مناسبی رسانده و به فروش میرساند. ماهیان قزلآلا از وزنهای 300 گرم به بالا روانه بازار مصرف میشوند. رستورانها و غذاخوریها معمولاً تمایل به خرید وزنهای پایینتر دارند و وزنهای بالاتر را نیز خانوادهها و برای مصارف خانگی خریداری میکنند.
آقای طباطبایی برای مجموعه پرورش ماهی خود از آب شور چاه استفاده میکند. او از طعم و مزه منحصربهفرد ماهی پرورش یافته در آب شور میگوید و از استقبال خوبی که مشتریانش برای خرید این ماهیها نشان دادهاند. او همچنین میگوید: «تلفات ماهی قزلآلا در آب شور روستای جرقویه به نسبت ماهی پرورش یافته در آب شیرین به مراتب کمتر است.»
به دلیل وجود بسترهای لازم اعم از زمین، برق، آب و نیروی کار حرفهای، امکان توسعه این فعالیت در مزرعه طباطبایی فراهم است و او در صورت تأمین سرمایه این کار، اقدام به توسعه پرورش ماهی خواهد کرد.
محصول تولیدی آقای طباطبایی در منطقه خود بینظیر است و او برای فروش محصول خود زحمت بازاریابی میدانی به خود نمیدهد، چون اغلب خریداران او کسانی هستند که با یک بار مصرف این محصول، مشتری دائمی وی شده و خود برای خرید مراجعه میکنند.
آقای طباطبایی توانسته است در مجموعهاش برای چهار نفر به صورت مستقیم شغل ایجاد کند و با توسعه آن افراد بیشتری از فعالان روستایی را در این حرفه مشغول خواهد کرد. او میگوید: «مجموعه ما در حال حاضر سالیانه ظرفیت تولید نزدیک به 20 تن گوشت ماهی قزلآلا را دارد و اگر مجوزهای لازم برای تولید بیشتر به ما داده شود و بتوانیم تسهیلات مالی مورد نیاز را نیز تأمین کنیم، توانایی تولید 150 تن در سال را خواهیم داشت.»
وی از شیوه مصرف آب در مجموعه فعلی خود راضی نبوده و معتقد است با کاشت نهال پسته و پرورش آن در کنار پرورش ماهی میتوان از هدر رفت پساب تولیدی جلوگیری کرد و آن را به مصرف کشاورزی رساند و معتقد است: «با افزایش تعداد استخرهای پرورشی میتوان با همین مقدار آب مصرفی، هم میزان تولید را تا چندین برابر در سال افزایش داد و هم پساب آن را برای باغبانی و پرورش درخت پسته، استفاده کرد.»
برای تهیه گزارش از فعالیتهای اقتصاد مقاومتی در استان خود با شماره تلفن 09193472981 تماس بگیرید.