شهاب نادری نماینده مردم پاوه، جوانرود و روانسر و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه اخذ مالیات‌های سنگین از خریداران کلان سکه و ارز لازمه ثبات قیمتی در بازار است، تصریح کرد: کمیسیون اقتصادی مجلس در پی تصویب قانونی با هدف اخذ مالیات از افراد متناسب با تمکن مالی آنها در خرید سکه و ارز است. فردی که توانایی خرید سکه و ارز به تعداد بالا را دارد باید بداند که طبق قانون نباید از پرداخت مالیات نیز سر بزند.


لزوم همت همگاني براي اصلاح الگوی مصرف


  محمدابراهیم میانجی/  با توجه به كاهش ميزان نزولات آسماني در فصول گذشته و تداوم خشكسالي در كشور، در سال جاري اهميت صرفه‌جويي در مصرف انرژي دوچندان شده است. زمانی که صحبت از خشکسالی به میان می‌آید، اولین موضوعی که به ذهن خطور می‌کند کمبود آب و ضرورت صرفه‌جویی در مصرف این مایع حیاتی است؛ كه البته بجا و درست است. اما با تداوم پدیده خشکسالی به خصوص در سال جاری، ضرورت صرفه‌جویی در مصرف برق اگر پر اهمیت‌تر از مصرف آب نباشد، به طور حتم اهمیت کمتری ندارد.
همه ساله در ماه‌های تیر و مرداد با افزایش دمای هوا و استفاده از وسايل سرمايشي و خنک‌کننده شاهد افزایش شدید مصرف آب و برق در كشور هستيم، به طوری که در صورت عدم مدیریت مصرف در اين خصوص، ذخاير آب موجود در پشت سدها و برق تولیدي در نیروگاه‌های کشور جوابگوی مصارف داخلي نخواهد بود.

آب و برق دو کالای راهبردی
برای توضیح بیشتر لازم است بدانیم هیچ‌گاه مسائل مربوط به آب و برق، این دو کالای راهبردی از یکدیگر جدا نبوده و این پیوستگی در سال جاری بیشتر و در هم تنیده‌تر شده است؛ چرا که به دلیل کاهش توان تولید انرژی برق آبی که به دلیل کاهش حجم آب ذخیره شده در پشت سدهای کشور صورت گرفته است، هرگونه افزایش یا کاهش در میزان مصرف آب و برق به صورت دینامیک بر روی یکدیگر تأثیر خواهد گذاشت. آنچه در این میان نقش کلیدی دارد، توجه به موضوع مدیریت مصرف است که علاوه بر یاری رساندن به عبور کم‌مسئله از بحران خشکسالی در سال جاری، سبب اصلاح الگوهای مصرف خارج از قاعده مردم خواهد شد.
ضروری است بدانیم اکنون میزان تولید برق در کل کشور معادل 49 هزار مگاوات ساعت می‌باشد که به دلیل خشكسالي، از این میزان نیروگاه‌های برق آبی تنها حدود 2 هزار مگاوات برق تولید می‌کنند. با توجه به این نکته که در سال جاری به دلیل خشکسالی، ذخایر آب سدها به شدت کاهش یافته و به همین دلیل حدود 75 درصد از ظرفیت تولید برق آبی کاسته شده است و پیش‌بینی می‌شود با روند فعلی میزان مصرف برق به بالای 50 هزار مگاوات برسد؛ لذا به منظور جلوگیری از اعمال خاموشی‌های گسترده و طولانی ضروری است با بسیج تمامی امکانات و هماهنگی همه آحاد ملت و دستگاه‌های‌ اجرایی ضمن حذف مصارف غیر ضروری، تلاش کنیم کمبود تولید برق را با صرفه‌جویی حداقل ده درصد در میزان مصرف برق جبران کنیم.

مصرف ايران 80 ميليوني 
معادل كشور٢٠٠ میلیوني
در حالي ميزان توليد برق در كشور به دليل خشكسالي كاهش يافته است كه رکوردزنی مداوم مصرف برق در كشور رخ می‌دهد و بازه زماني آن نسبت به سال ماقبل كمتر مي‌شود، به طوري كه در نيمه مرداد ماه سال گذشته نسبت به نيمه تير ماه در سال جاري كاهش پيدا كرده است. اين در حالي است كه بر اساس اعلام آژانس جهانی اطلاعات انرژی، میانگین مصرف برق خانگی در ایران ٢٩٠٠ کیلو وات ساعت است، در حالی که متوسط مصرف جهانی برق زیر ١٠٠٠ کیلو وات ساعت را نشان می‌دهد. به این ترتیب، ما ایرانی‌ها حدود سه برابر مردم جهان برق مصرف می‌کنيم. معادل‌سازی دیگری که کارشناسان برای میزان مصرف برق در ایران ارائه داده‌اند، حاکی از آن است که کشور ٨٠ میلیون نفری ایران تقریباً معادل يك كشور٢٠٠ میلیون نفري برق مصرف می‌کند.

ايران در زمره ٢٥ کشور
 پرمصرف برق جهان
این ميزان مصرف در حالی است که بررسی‌های کارشناسی نشان می‌دهد اگر تنها ١٠ درصد صرفه‌جویی در برق مصرفی خانوار‌ها رخ دهد، می‌توان از محل صرفه‌جویی آن شش نیروگاه ٨٠٠ مگاواتی در ‌سال راه‌اندازی کرد. اما مصرف بالای برق در کشور سبب شده است که ایران نوزدهمین کشور مصرف‌کننده برق در جهان باشد و با مصرف بیش از ١٤٥ میلیارد کیلووات برق در زمره ٢٥ کشور پرمصرف برق جهان قرار گیرد.
تغيير سبك زندگي مردم سبب افزايش مصرف برق در كشور شده است. در گذشته نه چندان دور، یک کنتور پنج آمپری جوابگوی یک خانه بزرگ با مساحت حدود ٣٠٠ متر مربع بود، اما اکنون برای خانه‌های حدود ٦٠ متر مربعی در كشور، يك کنتور تک‌‌فاز ٣٢ آمپری نصب می‌شود. بنابراین مصرف برق نسبت به چند دهه گذشته بیشتر از شش برابر شده و نمی‌توان کاهش مصرف برق را با کاهش رفاه خانوار تأمین کرد. 

قيمت پايين 
دليل مصرف بي‌رويه
بی‌شك يكي از دلايل مصرف بي‌رويه و اسراف‌گونه برق در كشور قيمت پايين آن است. بنا به اعلام وزارت نیرو اکنون میانگین قیمت فروش برق به مشترکان تنها ٥٠ تا ٦٠ تومان به ازای هر کیلووات ساعت است، این در حالی است که گاهی هزینه تولید برق در برخی نیروگاه‌ها به بيش از ٣٠٠ تومان برای هر کیلووات ساعت برق می‌رسد. بنابراین واقعی ‌نبودن قیمت فروش برق در كشور سبب شده است سرمایه‌گذاری در این صنعت توجیه اقتصادی کافی نداشته باشد و به صنعتي زيان‌ده تبديل شود كه از عوارض آن ورود نیافتن سرمايه‌گذار بخش خصوصي در اين صنعت و ارتقای بهره‌وري در آن است.
با وجود این مي‌توان با مصرف بهينه منابع موجود را مديريت كرد. درست مصرف کردن انرژي و رعایت الگوی مصرف راهکارهای ساده‌ای دارد که با قدری توجه می‌توان به آن دست یافت. در عین حال صرفه‌جویی در انرژی راهی بسیار عالی در پایین آوردن فشار وارد بر محیط و کاهش هزینه‌های خانواده‌ است. براي كاهش مصرف انرژي به ویژه برق در كشور مي‌توان به راهكارهاي زير اشاره كرد:
توجه و مشارکت تمام مردم در مصرف بهینه برق و استفاده نکردن از وسایل برقی پرمصرف در ساعات اوج مصرف بین ساعت ۱۲ تا ۱۶ و ۲۰ تا ۲۴ می‌تواند موجبات مصرف بهينه برق در سطح كشور را فراهم کرده و از ايجاد اختلال در شبكه توزيع برق به ویژه در مناطق گرم كشور جلوگيري کند.
در مصارف خانگي با حذف لامپ‌های رشته‌ای و استفاده از لامپ‌های کم‌مصرف به همراه خاموش کردن لامپ‌های اضافي همچنین تغییر زمان استفاده از اتو، ماشین لباسشویی، چرخ‌گوشت، رایانه، مایکروویو، سرخ‌کن، ماشین ظرفشویی، مخلوط‌کن، کولرهای آبی و گازی، آبمیوه‌گیری، سشوار، پلوپز و... كه برق زیادی مصرف می‌کنند به ساعات غیر پیک بار از اصلی‌ترین مواردي است كه حجم مصرف را در مصارف خانگي مي‌تواند به ميزان چشمگیری كاهش دهد.
به‌کارگیری دور کند در کولر‌های آبی، تنظیم ترموستات در کولر‌های گازی بین ۲۴ تا ۲۶ درجه سانتی‌گراد، استفاده نکردن همزمان از کولر و دیگر وسایل سرمازا در ساعات اوج بار و خاموش کردن لامپ‌های اضافی و استفاده از روشنایی طبیعی در روز از ساده‌ترین راه‌های صرفه‌جویی در مصرف برق است. از ديگر مواردي كه مي‌تواند به كاهش مصرف انرژي در كشور كمك کند،‌ طرح کاهش ساعت كار اداری در نهادها، دستگاه‌ها، سازمان‌ها و مؤسسات دولتي و همچنين اهتمام مسئولان امر در اين نهاد‌ها به خاموش کردن و به حداقل رساندن مصرف برق پس از اتمام ساعات كاري است كه کمک بسیار مهمی به كاهش مصرف انرژي خواهد کرد.
نكته مهم در خصوص بهينه‌سازي مصرف انرژي در كشور، منطقی‌ و معقول ‌کردن قیمت حامل‌های انرژی است. يكي از اصلي‌ترين عوامل مصرف بي‌رويه انرژي در ايران، قيمت پایین و يارانه‌اي آن است. به عقیده بیشتر كارشناسان، مهم‌ترین راهکار برای کاهش مصرف انرژي در ایران افزايش منطقي قيمت انرژي است تا مردم به صورت خودجوش به اصلاح الگوهای مصرف‌ روی آورند و از هدر رفت منابع انرژي جلوگيري کنند و سهم آيندگان را از اين منابع محفوظ دارند.


  ابراهيم قاضي/ در پی افزایش قیمت ارز به ویژه قيمت دلار در بازار، کارشناسان دلایل گوناگونی را برای این جهش قیمت ارائه داده‌اند كه توجه به آنها مي‌تواند ما را در تحليل وضعیت اقتصادي پيش‌ رو ياري کند.
برخی فعالان بازار ارز معتقدند، علت افزایش قیمت دلار این است که بانک مرکزی ارز کمتری به صرافی‌های خود در بازار تزریق مي‌كند. ناگفته پيداست كه علت اصلي اين امر به دليل محدود شدن شبکه‌های ورود ارز به كشور است؛ چرا كه به دليل اعمال تحريم ‌عليه كشور، روند انتقال ارز حاصل از فروش نفت و صادرات به آساني نمي‌تواند وارد كشور شود و در اختيار بانك مركزي قرار گيرد. بر اساس قانون عرضه و تقاضا در علم اقتصاد، وقتي منابع موجود كاهش يابد و تقاضا براي آن افزايشي باشد، قيمت افزايش خواهد يافت. 
از دیگر دلایلی که در این باره ارائه شده آنكه، دولت تلاش دارد با افزایش قیمت ارز منابع مالي مناسبي براي خود، خارج از چارچوب بودجه جاري فراهم آورد تا در اجراي برنامه‌ها توفيق بيشتري داشته باشد، كه البته اين موضوع نمي‌تواند جايگاه مناسبي در افزايش نرخ ارز به صورت كنوني داشته باشد.
 جو رواني حاصل از خروج آمريكا از برجام و تأثير آن بر اقتصاد داخلي ایران، هم به قطعی نبودن وضعیت اقتصادی آينده و هم به کاهش احتمالی ارزش ریال دامن زد كه تقاضاي مضاعف براي ارز را پديد آورد و موجب شد عده‌ای از سرمایه‌گذاران پول‌هاي خود را از بانک‌ها و مؤسسات مالی خارج کنند و با تبدیل آن به ارز (عمدتاً دلار و یورو) به دنبال حفظ ارزش دارایی خود باشند.
به دنبال كاهش نرخ سود سپرده‌هاي بانكي كه در سال گذشته رخ داد، برخي، مبالغ سپرده‌هاي خود را از بانك خارج كرده و به دنبال كسب سود در بازارهاي ديگر (بازارهاي موازي مانند ارز، طلا، مسكن و...) رفته و موجبات نوسان را در آن بازارها فراهم آوردند و افزايش حجم نقدينگي در سطح كشور و بی‌تدبیری دولت در سياستگذاري و نداشتن مديريت بهينه در اين زمینه، موجب شد كه اين نقدينگي به هيولايي افسارگسیخته در عرصه اقتصادي كشور تبدیل شود و بازارهاي موازي را تحت تأثير قرار داده و بعضاً خسارات جبران‌ناپذيري را وارد کند.
هيجاني عمل كردن مردم در زمینه خريد ارز از ديگر عوامل اصلي گراني آن در ماه‌هاي اخير بوده است. متأسفانه یکی از فرهنگ‌های غلطي که در بين مردم وجود دارد این است كه به هنگام روند افزايشي قيمت‌ها، تحريك به خريد می‌شوند که البته اين موضوع درباره ارز، سكه و طلا نمود بيشتري دارد. 
یکی دیگر از عواملی که مي‌توان آن را در بالا رفتن قیمت ارز مؤثر دانست،‌ اظهارات متفاوت و بعضاً متضاد مسئولان اقتصادي در دولت است؛ چرا كه در حالی كه بازار ارز داراي نوسان بوده و ثبات لازم را ندارد، مسئولان دولتي بايد صداي واحدي را در خصوص قيمت ارز از درون دولت منعكس کنند تا از التهاب اين بازار كاسته شود. اين در حالي است كه برخي از مسئولان دولتی معتقدند برای جلوگیری از خروج ارز و جلوگیری از خدمت به شركت‌هاي خارجی‌ باید قيمت دلار بالاي هفت تا نُه هزار تومان در بازار باشد تا مردم به سمت خرید اجناس داخلی روی بیاورند و از مصرف اجناس وارداتي فاصله بگيرند.
همه‌ این عوامل و دلایل در چند ماه اخیر دست به دست هم داده‌اند تا قیمت دلار در ایران به صورت چشمگیری افزایش یابد، ولي نبايد از نظر دور داشت كه وزن اصلي نوسانات قيمت دلار در داخل كشور مربوط به محدود شدن كانال‌هاي ورود ارز به كشور بوده و قانون عرضه و تقاضا در علم اقتصاد آن را به اثبات مي‌رساند،‌ اگرچه عوامل ديگري هم مي‌تواند تشديدكننده اين نوسان باشد.


پول داغ (Hot Money) به پول سرگردانی می‌گویند که در پی دریافت سود کوتاه‌مدت بالا به سرعت از بازاری به بازار دیگر انتقال می‌یابد. در سطحي ديگر، حركت جریان سرمایه و نقدینگی از یک کشور به کشور دیگر به علت اختلاف در نرخ بهره و برای کسب سود در کوتاه‌مدت را «پول داغ» می‌گویند.
در زمان تورم اصطلاحی شبیه به «پول داغ» نیز وجود دارد. به این ترتیب که، زمانی که اقتصاد دچار تورم بالا باشد، ارزش پول رو به کم شدن می‌گذارند. در این حالت مردم تمایلی به نگه داشتن پول یا نقدینگی ندارند؛ زیرا اگر پول را نزد خود نگه دارند با همان پول نمی‌توانند کالا و خدمات دیروز را تقاضا کنند. در این حالت پول در بین افراد با سرعت به گردش درمی‌آید و به اصطلاح مانند جسمی داغ دست‌به‌دست می‌شود. نباید «داغ بودن پول» را با «پول داغ» اشتباه بگیریم. عبارت اول در حوزه کلان اقتصاد رخ می‌دهد و عبارت دوم بیشتر در حوزه بین‌الملل مطرح است.
جریان‌های ورودی متعددی حامل پول داغ هستند. از این جریان‌ها می‌توان به سرمایه‌گذاری خارجی در بازار سهام، دریافت وام از بانک‌های خارجی و سرمایه‌گذاری بانک‌های خارجی در قالب وام اشاره کرد. زمانی که نقدینگی از راه‌های بالا وارد اقتصاد می‌شود، ظرفیت‌هایی را به آن اقتصاد اضافه می‌کند. زمانی که این پول‌ها تنها برای کسب سود در کوتاه‌مدت وارد بازار شوند، به محض یافتن موقعیت‌های بهتر به آنجا منتقل می‌شود. ماهیت تمام جریان‌های ورودی که پول داغ محسوب می‌شوند، کوتاه‌مدت است.
پول داغ با خود دو اثر به همراه دارد؛ یکی زمان ورودش به کشور و دیگری زمان خروج آن از کشور است. ورود ناگهانی مقدار زیادی پول خارجی می‌تواند پایه پولی کشور دریافت‌کننده را افزایش دهد که به ایجاد رونق اعتباری کمک می‌کند. این اتفاق باعث می‌شود بیشتر از آنچه کالا و خدمات وجود داشته باشد، پول موجود باشد. عواقب این امر ایجاد تورم خواهد بود. افزون بر این پول داغ می‌تواند سبب افزایش نرخ ارز شود. اگر روند افزایشی ادامه داشته باشد، تجارت کشور پذیرنده پول داغ را تحت تأثیر قرار می‌دهد. افزایش نرخ ارز یا ضعیف شدن پول ملی از این طریق به صادرات کمک می‌کند که صادرکننده ترغیب می‌شود بیشتر صادرات داشته باشد. افزایش صادرات هم پول بیشتری نصیب صادرکننده می‌کند. از سوی دیگر به دلیل اینکه کشورهای در حال توسعه به واردات وابسته هستند، شرایط واردات برای آنها سخت می‌شود؛ زیرا مجبورند کالاهای مورد نیاز خود را با قیمت گران‌تری خریداری کنند. گران شدن مواد اولیه سبب می‌شود قیمت کالاهای صادراتی نیز گران‌تر شود و این امر قدرت رقابت بنگاه‌های داخلی با خارجی را کاهش می‌دهد.
ورود جریان‌ سرمایه با افق کوتاه‌مدت سبب افزایش سریع پایه پول، فشار تورمی، نرخ ارز و ایجاد کسری تراز جاری می‌شود.
از سوي ديگر خارج شدن ناگهانی سرمایه‌های خارجی سبب سقوط ارزش سهام شرکت‌ها و دارایی‌ها می‌شود که در نهایت به سقوط ارزش پول کشور می‌انجامد.
بحران مالی آسیا در سال ۱۹۹۷ به دلیل خروج سرمایه‌های موقت اتفاق افتاد. کره جنوبی، تایلند و اندونزی که جزء بازارهای نوظهور بودند برای ساختن اقتصاد خود با گرفتن وام‌های کوتاه‌مدت از خارج اقدام به تأمین سرمایه کردند. هر سه کشور میزان بدهی کوتاه‌مدت‌شان نسبت به ذخایر بین‌المللی بیشتر بود.
در اوضاع كنوني اقتصاد كشور ما پول داغ وارد بازار ارز و طلا شده و پس از کسب سود بالا در دوره زمانی به نسبت کوتاه و افول آن به دنبال بازار دیگری گشته و از بازار ارز و طلا خارج و وارد بازار بعدی خواهد شد.

 کاهش سهم دلار از ذخایر ارزی جهان
داده‌های صندوق بین‌المللی پول نشان می‌دهد، سهم دلار آمریکا در ربع اول امسال از ذخایر ارزی جهان به پایین‌ترین رکورد چهار ساله خود سقوط کرد؛ اما سهم یورو، یوآن و پوند انگلیس در ذخایر جهان افزایش یافته است. داده‌های «آی‌ام‌اف» نشان می‌دهد، در ربع اول امسال، میزان ذخایر ارزی جهان که به دلار آمریکا نگهداری می‌شوند، از 282/6 تریلیون دلار در ربع چهارم ۲۰۱۷، به 499/6 تریلیون دلار افزایش یافت؛ اما سهم آن از کل ذخایر ارزی جهان از 72/62 درصد، به 48/62 درصد افت کرد. به این ترتیب، سهم ذخایر ارزی دلاری از کل ذخایر ارزی جهان، به کمترین میزان خود از زمانی که در ربع چهارم ۲۰۱۳ به 24/61 درصد سقوط کرده بود، رسیده است.
 لزوم بازگشت کارت هوشمند سوخت
آمارهای رسمی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران نشان می‌دهد، در طول سه ماهه نخست امسال، متوسط مصرف روزانه بنزین با ثبت جهشی حدود 10 درصدی از 4/77 میلیون لیتر در مدت مشابه پارسال، امسال به رقم بی‌سابقه 85 میلیون و 100 هزار لیتر در روز افزایش یافته است. از سوی دیگر، افزایش نرخ ارز، جاذبه و انگیزه قاچاق بنزین به کشورهای همسایه را دوچندان کرده که مصرف روزانه را به بیش از 90 میلیون لیتر افزایش داده است.
 افزایش ۴ تریلیون روبل درآمد روسیه
صندوق سرمایه‌گذاری مستقیم روسیه اعلام کرد، توافق کاهش تولید نفت اوپک بیش از ۴ تریلیون روبل حدود ۶۵ میلیارد دلار درآمد اضافی برای این کشور به دنبال داشته است. در دسامبر سال ۲۰۱۶ میلادی، اوپک، روسیه و دیگر تولیدکنندگان بزرگ نفت توافق کردند تولید خود را برای یک دوره شش ماه تا 8/1 میلیون بشکه در روز کاهش دهند. این قرارداد دو بار تمدید شد و قیمت نفت از ۵۴ دلار در هر بشکه به ۸۰ دلار رسید.  
 افزایش صادرات غیرنفتی کشور
براساس گزارش دفتر فناوری اطلاعات و ارتباطات گمرک ایران، تراز تجارت خارجی کشورمان در سه ماهه نخست با ۳۶۵ میلیون دلار مازاد تراز تجاری همراه شد. صادرات غیرنفتی ایران در این مدت به ۱۱ میلیارد و ۶۱۸ میلیون دلار رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال پیش به میزان 58/15 درصد افزایش داشت. سال گذشته در همین مدت ۱۰ میلیارد و ۵۲ میلیون دلار کالا به خارج از کشور صادر شده بود.
 علت اظهارنظرهای گاه و بیگاه نفتی ترامپ
خبرگزاری «رویترز» نوشت: «رابطه معکوس میان اولویت نخست سیاست خارجی ترامپ (تشدید تحریم‌ها علیه ایران) و وعده انتخاباتی وی (پایین نگه داشتن قیمت بنزین) علت اصلی اظهارنظرهای گاه و بیگاه ترامپ درباره قیمت نفت را توضیح می‌دهد. کاخ سفید یا باید صادرات نفت ایران را به صفر برساند یا اینکه قیمت بنزین را در آمریکا متعادل کند. انجام هر دو کار به‌صورت همزمان امکان‌پذیر نخواهد بود.»
 حضور چراغ خاموش پژو در ایران
خبرگزاری فرانسه گزارش داد: «یک مقام دولتی فرانسه که نخواست نامش فاش شود، با اشاره به کارشکنی‌های دولت آمریکا در توافق هسته‌ای با ایران، اظهار کرده که شرکت خودروسازی پژو تلاش می‌کند چراغ خاموش در ایران باقی بماند.» گفتنی است، شرکت پژو در سال گذشته توانست به فروش ۴۴۴ هزار و ۶۰۰ دستگاه خودرو در ایران دست یابد. همچنین شرکت رنو در سال گذشته میلادی، ۱۶۰ هزار خودرو در ایران به فروش رساند.
 تداوم فروش نفت ایران در بازارهای جهانی
طبق آمار رسمی شرکت ملی نفت، ایران در ماه ژوئن 2018 (11 خرداد تا 9 تیر 97) بیش از 2 میلیون و 280 هزار بشکه نفت خام و بیش از 330 هزار بشکه میعانات گازی صادر کرده است. در واقع، متوسط صادرات روزانه نفت خام و میعانات گازی ایران در ماه گذشته میلادی حدود 2 میلیون و 610 هزار بشکه بوده است.


ابتکار پاسدار بازنشسته در استفاده از آب چاه برای پرورش ماهی
 اکبر کریمی/ ماهی قزل‌آلا از نوع ماهی‌های سرد آبی است که در گروه ماهی‌های آزاد قرار می‌گیرد. به طور معمول ماهیان سرد آبی در دمای ۱۲ تا ۱۸ درجه سانتی‌گراد رشد مناسبی داشته و خارج از این دما بازدهی کمتری دارند. حداکثر طول بدن ماهی قزل‌آلا ۱۴۰ سانتی‌متر بوده و وزن آن به حدود پنج کیلوگرم می‌رسد که این میزان رشد در انواع ماهی قزل‌آلا متفاوت است.
گوشت ماهی قزل‌آلا یکی از منابع غنی آهن و امگا 3 محسوب می‌شود. آهن در خون‌سازی و همچنین حفظ مقاومت بدن در برابر میکروب‌ها نقش مهمی ایفا می‌کند. آهن موجود در قزل‌آلا به گونه‌ای است که جذب آن در دستگاه گوارش آسان بوده و به خوبی در بدن به مصرف می‌رسد. افزون بر آن، آهن موجود در قزل‌آلا، جذب آهن منابع گیاهی را هم افزایش می‌دهد و از کم‌خونی ناشی از فقر آهن جلوگیری می‌کند.
طی یک دهه اخیر پرورش آبزیان افزایش چشمگیری داشته است که از این میزان، بیش از ۸۰ درصد ماهی‌های پرورشی کشورمان مختص ماهی قزل‌آلا است. پرورش این ماهی به منطقه و شهر خاصی اختصاص ندارد و می‌توان گفت گستره پرورش آن به میزان شعاع سرزمینی کشور پراکنده و گسترده شده است.
ماهی قزل‌آلا قابلیت پرورش در آب شیرین یا شور را نیز دارد، ولی شوری مناسب برای آن به میزان ppt ۱۰ است که این آبزی تا شوری ppt ۳۰ را نیز تحمل می‌کند. وجود این ویژگی موجب شده است که سیدحسن طباطبایی در روستای «جرقویه» اصفهان نیز بتواند با بهره‌گیری از آب شور چاه اقدام به پرورش ماهی قزل‌آلا کرده و سالیانه بیش از 17 تن گوشت سفید تولید کند.

از ساخت‌وساز مسکن تا پرورش ماهی
سیدحسن طباطبایی پاسدار بازنشسته‌ای است که سال 1378 دوره خدمتش را در نهاد مقدس سپاه به پایان رساند. او ابتدا به ساخت‌وساز در حوزه مسکن روی آورد و تا سال 90 در این حرفه مشغول فعالیت بود. سیدحسن درباره علت کنار گذاشتن این شغل و روی آوردن به حرفه پرورش ماهی می‌گوید: «به دلیل کیفیت بالای خاک روستای جرقویه برای کشت زعفران و همچنین تولید پسته، زمینی برای ایجاد باغ پسته خریداری کردم، ولی از آنجا که در این زمین قبلاً پرورش ماهی انجام می‌شده، علاقه‌مند شدم این فعالیت را شروع کنم.»
او با سرمایه‌گذاری 150 میلیون تومانی در سال 90 اقدام به ساخت و راه‌اندازی استخرهای پرورش ماهی در ۴ هزار متر مربع از زمین ۵/۶ هکتاری‌اش کرد و مجوزهای لازم برای این فعالیت را از مدیریت شیلات سازمان جهاد کشاورزی، سازمان دامپزشکی دریافت کرد. اکنون با گذشت بیش از شش سال از شروع این فعالیت، طباطبایی از کارش بسیار راضی است و سعی در توسعه چند برابری آن دارد.
طرحی برای مصرف بهینه آب
قزل‌آلا چندین نوع مختلف دارد که این پاسدار بازنشسته قزل‌آلای رنگین‌کمانی را در مجموعه خود پرورش می‌دهد. در حال حاضر ۳۲ هزار بچه ماهی از نوع رنگین‌کمانی در این مجموعه پرورش داده می‌شود.
او با خرید بچه ماهی‌های یک گرمی قزل‌آلا، طی یک دوره پنج تا شش ماهه آنها را به وزن‌های مناسبی رسانده و به فروش می‌رساند. ماهیان قزل‌آلا از وزن‌های 300 گرم به بالا روانه بازار مصرف می‌شوند. رستوران‌ها و غذاخوری‌ها معمولاً تمایل به خرید وزن‌های پایین‌تر دارند و وزن‌های بالاتر را نیز خانواده‌ها و برای مصارف خانگی خریداری می‌کنند.
آقای طباطبایی برای مجموعه پرورش ماهی خود از آب شور چاه استفاده می‌کند. او از طعم و مزه منحصربه‌فرد ماهی پرورش یافته در آب شور می‌گوید و از استقبال خوبی که مشتریانش برای خرید این ماهی‌ها نشان داده‌اند. او همچنین می‌گوید: «تلفات ماهی قزل‌آلا در آب شور روستای جرقویه به نسبت ماهی پرورش یافته در آب شیرین به مراتب کمتر است.»
به دلیل وجود بسترهای لازم اعم از زمین، برق، آب و نیروی کار حرفه‌ای، امکان توسعه این فعالیت در مزرعه طباطبایی فراهم است و او در صورت تأمین سرمایه این کار، اقدام به توسعه پرورش ماهی خواهد کرد.
محصول تولیدی آقای طباطبایی در منطقه خود بی‌نظیر است و او برای فروش محصول خود زحمت بازاریابی میدانی به خود نمی‌دهد، چون اغلب خریداران او کسانی هستند که با یک بار مصرف این محصول، مشتری دائمی وی شده و خود برای خرید مراجعه می‌کنند.
آقای طباطبایی توانسته است در مجموعه‌اش برای چهار نفر به صورت مستقیم شغل ایجاد کند و با توسعه آن افراد بیشتری از فعالان روستایی را در این حرفه مشغول خواهد کرد. او می‌گوید: «مجموعه ما در حال حاضر سالیانه ظرفیت تولید نزدیک به 20 تن گوشت ماهی قزل‌آلا را دارد و اگر مجوزهای لازم برای تولید بیشتر به ما داده شود و بتوانیم تسهیلات مالی مورد نیاز را نیز تأمین کنیم، توانایی تولید 150 تن در سال را خواهیم داشت.»
وی از شیوه مصرف آب در مجموعه فعلی خود راضی نبوده و معتقد است با کاشت نهال پسته و پرورش آن در کنار پرورش ماهی می‌توان از هدر رفت پساب تولیدی جلوگیری کرد و آن را به مصرف کشاورزی رساند و معتقد است: «با افزایش تعداد استخرهای پرورشی می‌توان با همین مقدار آب مصرفی، هم میزان تولید را تا چندین برابر در سال افزایش داد و هم پساب آن را برای باغبانی و پرورش درخت پسته، استفاده کرد.»
برای تهیه گزارش از فعالیت‌های اقتصاد مقاومتی در استان خود با شماره تلفن 09193472981  تماس بگیرید.