حسين معيني / از مدتي قبل در حالي که هنوز چند ماهي تا پايان دوره رياست آيت‌الله آملي‌لاريجاني بر دستگاه قضا باقي مانده بود، اخباري از معرفي گزينه‌اي جدي براي رياست قوه قضائيه به گوش رسيد. نام حجت‌الاسلام والمسلمين سيد‌ابراهيم رئيسي از جمله نام‌هايي بود که با گذشت زمان به عنوان گزینه اصلی مطرح شد.
 در روزهاي گذشته نويسندگان هر يک از منظري درباره قاضي‌القضات جديد بحث کردند. نکته تأمل‌برانگیز در اين ميان آن است که به جز معاندان و زخم‌خوردگان از نظام اسلامي و کساني که دشمني و کينه آنان نسبت به همه مسئولان نظام اسلامي آشکار است، بیشتر گروه‌هاي سياسي و کارشناسان حقوقي از اين انتخاب جديد استقبال کردند. برای نمونه، آقاي موسوي‌تبريزي، دبير کل مجمع محققين و مدرسين درباره انتصاب آقاي رئيسي گفته است: «من تا الآن چيز بدي از آقاي رئيسي نديده‌ام. رفتارش هم در آن زمان با مردم ملايم بود و اصلاً روحيه خشني نداشت.»
 محمدرضا خباز نيز مي‌گويد: «خداوند متعال را سپاسگزاريم که شرايطي براي قوه قضائيه ايجاد شد تا براي نخستين بار در طول ۴۰ سال پس از پيروزي انقلاب اسلامي، شخصيتي از بدنه اين قوه به رياست آن برسد.» حقوق‌دان‌هاي نزديک به اصلاح‌طلبان همچون نعمت احمدي و بهمن کشاورز نيز از اينکه فردي آشنا به دستگاه قضايي در اين جايگاه قرار گرفته، اظهار رضايت 
کرده‌اند.
واقعيت آن است که کارنامه آقاي رئيسي و مشي و مرام وي در طول چهار دهه اخير به خوبي از حرکت در مسير انصاف و اعتدال و حق‌مداري حکایت دارد، وي نه يک چهره سياسي تندرو؛ بلکه قاضي عادل و با اخلاقي است که در این میدان کارنامه مثبت و درخشانی دارد. در مناظرات انتخاباتي سال 1396 نيز آنگاه که وي در قامت نامزد جریان اصولگرا حاضر شد، اصل را بر رعايت اخلاق و انصاف گذاشت، به گونه‌ای که در برابر هجمه سنگين بداخلاقي‌ها و اتهام‌زني‌هاي رقيب سياسي که از اقبال مردمي وي نگران شده بود، حاضر نشد در جايگاه تقابل به مثل برآيد و از طرح بسياري از حرف‌ها و حديث‌ها که شايد به ظاهر امر مي‌توانست در تضعيف رقيب و کسب رأي براي وي مؤثر باشد، پرهيز کرد و اخلاق‌مداري را بر کسب قدرت به هر طريق
 ترجيح داد! هرچند اين مشي حتي بخشي از هواداران وي را نيز در آن مقطع حساس و پرهیجان دل آزرده کرد، اما همان مشي اخلاقي ایشان در مناظرات، امروز به سرمايه ارزشمند آقاي رئيسي براي موفقيت در جايگاه قاضي‌القضاتي تبديل شده و حتي رقباي سياسي وي را نيز به تحسين و حمايت واداشته است. اميد که همين مشي و مرام در جايگاه قضاوت نيز استمرار و ارتقا يابد و در خدمت تحقق بيشتر عدالت و ريشه‌کن کردن فساد از جامعه اسلامي بينجامد.


  محسن فخری/ «سه خصوصیت دارد که هیچ یک از رؤسای قوه از ابتدای انقلاب تاکنون نداشتند. اولین خصوصیت این است که حقوق خصوصی خواندند، چهل سال در قوه قضائیه بوده‌اند، به همه مسائل آشنا هستند و همه آدم‌ها را نیز می‌شناسند و کسی نمی‌تواند ایشان را اداره کند؛ بلکه ایشان هستند که همه را اداره خواهند کرد و سومین مزیت وی پاکدستی او است؛ هیچ کسی حتی از دشمنان آقای رئیسی شائبه‌ای در خصوص مسائل مالی و اخلاقی وی مطرح نکردند و نمی‌کنند.» این روایت سیدمحمود علیزاده‌طباطبایی از وکلای مشهور درباره سیدابراهیم رئیسی است که با حکم رهبر معظم انقلاب بر کرسی ریاست قوه قضایی نشسته است، اما آقای رئیسی چگونه به این مرتبه رسیده است که همه به تسلط او بر مسائل قوه قضائیه تأکید و اذعان دارند؟ برای یافتن پاسخ این پرسش باید به سوابق  مدیریتی آقای رئیسی نگاهی داشته باشیم. او که مدیریت را از شهید بهشتی آموخته است و از شاگردان در دوره تربیتی شهید بهشتی در راستای کادرسازی برای تأمین نیازهای مدیریتی نظام اسلامی است، سال ۱۳۵۹ در شهرستان کرج با کسوت دادیار به قوه قضائیه وارد شد، که همین مطلع حضور آقای رئیسی روشن می‌کند او از پایین‌ترین جایگاه‌ها در دستگاه قضا کار خود را آغاز کرده است و طی یک فرایند منطقی و مطلوب اکنون به ریاست این دستگاه منصوب شده است. عمل موفق او در سمت دادیار موجب شد به فاصله کوتاهی شهید آیت‌الله قدوسی طی حکمی به سمت دادستان کرج منصوب شود، انتصابی که به سامان یافتن وضعیت پیچیده این شهر، در سال 1361 همزمان با دادستانی کرج مسئولیت دادستانی شهر همدان را نیز عهده‌دار شود و چندی بعد به عنوان دادستان استان همدان معرفی شد و سه سال در این مسند حضور داشت؛ اما این پایان روند رو به رشد این چهره انقلابی نبود و در سال ۱۳۶۴ وی به عنوان جانشین دادستان انقلاب تهران منصوب شد. آقای رئیسی در این کسوت با عملکرد تحسین‌برانگیز خود توانست توجه حضرت امام خمینی(ره) را جلب کند و در پی آن  احکام ویژه و مستقیمی را برای رسیدگی به مشکلات اجتماعی در برخی استان‌ها، از جمله لرستان، کرمانشاه و سمنان از بنیانگذار انقلاب اسلامی دریافت کرد.
حضور در سمت دادستان تهران به مدت پنج سال، حضور در ریاست سازمان بازرسی کل کشور تا سال ۱۳۸۳ که افزایش نظارت بر دستگاه‌های اداری  از نتایج آن حضور است، حضور ده ساله در مسند معاون اول قوه قضائیه، انتخاب به عنوان دادستان کل ویژه روحانیت از سوی رهبر معظم انقلاب تا به امروز و اکنون ریاست قوه قضائیه با حکم حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای که این سابقه افزون برآنکه نشان‌دهنده اشراف کامل او بر موضوعات و شرایط دستگاه قضا است، نشان می‌دهد او مورد تأیید و وثوق و اعتماد امام خمینی(ره)، رهبر حکیم انقلاب اسلامی و آیت‌الله قدوسی بوده‌اند که این خود نقطه‌ای درخشان در کارنامه آقای رئیسی به حساب می‌آید.


  اکبر معصومی/ انتصاب رئیس جدید قوه قضائیه با استقبال مردم و همه طیف‌های مختلف سیاسی در کشور مواجه شد. انتصاب آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی که در انتخابات ریاست‌جمهوری در طیف مقابل آقای روحانی قرار داشت، حتی مورد استقبال و تمجید دولتی‌ها نیز قرار گرفته است. در این میان، برخی جریان‌ها و افرادی که بیرون از کشور تغذیه فکری می‌شوند، بلافاصله پس از معرفی رئیسی شروع به شبهه‌افکنی نسبت به ریاست جدید قوه قضائیه در فضای مجازی کردند. شبهه مطرح شده این بود که بر اساس قانون، رئیس قوه قضائیه باید فردی مجتهد باشد. بنابراین اگر آقای رئیسی مجتهد بود، رهبر معظم انقلاب در حکم انتصاب مسئولیت وی، به جای حجت‌الاسلام، از آیت‌الله استفاده می‌کردند. در پاسخ به این پرسش باید گفت: 
1ـ مجتهد شدن با اعطاي عناوين حوزوي از قبيل حجت‌الاسلام يا آيت‌الله و غيره به دست نمي‌آيد؛ بلكه توانايي علمي و نفساني است كه با تحصيل و مطالعه و تحقيق، شخص مجتهد به آن مي‌رسد و ملكه اجتهاد برايش پيدا مي‌شود. بنابراین بی‌شک آقای رئیسی که مدرک سطح چهار فقه و اصول از حوزه علمیه دارد، به مرحله اجتهاد رسیده است. ضمن اینکه شرط شورای نگهبان برای پذیرفته شدن در انتخابات خبرگان رهبری اجتهاد است که آقای رئيسی از نظر این شورا مجتهد است.
2ـ حضرت امام خمینی(ره) در متن حکم خود به شهید بهشتی و موسوی‌اردبیلی از عنوان حجت‌الاسلام والمسلمین استفاده کردند. رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز در حکم انتصاب دوره اول ریاست آیت‌الله آملی لاریجانی عنوان حجت‌الاسلام والمسلمین را به کار بردند. بنابراین خطاب کردن ریاست جدید قوه قضائیه به عنوان حجت‌الاسلام والمسلمین هیچ‌ منافاتی با مجتهد بودن وی ندارد.
3ـ نکته‌ مهم اینکه؛ در عناوینی که در حوزه‌ها به کار گرفته می‌شود، ظرافت خاصی وجود دارد. الف‌‌ـ ثقة‌الاسلام برای طلابی به کار می‌رود که در حد مقدمات و مقداری از فقه و اصول خوانده‌اند. ب‌ـ حجت‌‌الاسلام برای طلابی استفاده می‌شود که معمولاً پس از پایان دروس معمول ۱۰ سال حوزه در کلاس‌های درس خارج شرکت می‌کنند. ج‌ـ حجت‌الاسلام والمسلمین برای طلابی به کار می‌رود که به اجتهاد متجزّی رسیده‌اند. د‌ـ آیت‌الله به مجتهدانی گفته می‌شود که توانایی افتاء دارند. ه‌ـ آیت‌الله‌العظمی برای مراجع تقلید به کار می‌رود. لذا به کار بردن لفظ حجت‌‌الاسلام والمسلمین به نوعی تأیید مجتهد بودن فرد است؛ نکته‌ای که شبهه‌افکنان به آن دقت نکرده بودند. ضمن اینکه تأیید مراتب علمی و فقهی در نگاه مکتب شیعه هماره به عرف جامعه و گواهی علما و مجتهدین دیگر واگذار شده است. بنابراین ایجاد شائبه در روزهای اول انتصاب آقای رئیسی به سمت ریاست قوه قضائیه، نشان از مسیر سخت وی در برخورد با مفاسد و تبهکاران دارد؛ مسیری که از اواخر ریاست آیت‌الله آملی‌لاریجانی شروع شده است و با آمدن ریاست جدید پرتوان ادامه خواهد یافت. ان‌شاءالله

رهبر معظم انقلاب اسلامی: آغاز دهه‌ پنجم انقلاب و گذشت چهل سال از تشکیل دادگستریِ مبتنی بر فقه و حقوق اسلامی، ایجاب می‌کند که با تکیه بر تجربه‌ها و دستاوردها و رهنمودهای انباشته در این نصاب زمانی، تحوّلی متناسب با نیازها و پیشرفت‌ها و تنگناها در قوه‌ قضائیه صورت گیرد و دستگاه عدالت با نَفَسی تازه و انگیزه‌ای مضاعف و نظم و تدبیری حکمت‌آمیز، دوران جدیدی را که زیبنده‌ گام دوم انقلاب است، با قدرت و جدیت آغاز کند.