آسیب‌شناسی جنگ نرم و راه‌های مقابله با آن (بخش دوم و پایانی)

در جنگ نرم نخبگان بیش از سایرین در معرض تهدیدهای جدی دشمن و در خط مقدم این مبارزه آرام و بی صدا هستند.
با توجه به اهمیت دوچندان این مسئله است که رهبر فرزانه انقلاب اسلامی با اشاره به جنگ نرم عظیمی که دشمنان در مقابل ملت ایران و نظام اسلامی به راه انداخته اند، نخبگان فکری از جمله دانشجویان و اساتید دانشگاه ها را به هوشیاری و فعالیت مبتنی بر فکر و تدبر در این عرصه فرا خواندند و تاکید نمودند: «دانشجویان عزیز افسران جوان ایران و جمهوری اسلامی در جبهه مقابله با جنگ نرم دشمنان و جریان شیطانی متکی بر زور و تزویر و پول هستند ... در این منطقه بسیار حساس، جمهوری اسلامی با قدرت روز افزون خود در مقابل سلطه گران جهانی ایستاده است و طبعا شبکه بزرگ صهیونیستی، کمپانیهای جهانی و مراکز پولی که عرصه سیاسی آمریکا و اروپا را نیز هدایت و اداره می کنند قدرت عظیم ملت ایران و جمهوری اسلامی را دشمن می پندارند و با آن مقابله می کنند.»
نگاه امیدوارانه و خوشبینانه به آینده
مقام معظم رهبری در دیدار اخیرشان با دانشجویان، نگاه امیدوارانه و خوشبینانه به آینده را باعث تقویت جبهه ملت ایران در مقابل جنگ نرم دشمنان دانستند و افزودند: «این خوشبینی، متکی بر تحلیل واقع بینانه است و جوانان عزیز دانشجو باید ضمن پرهیز از افراط و تفریط در برخورد با مسائل مختلف و با تکیه بر فکر و تدبر و تامل، به وظایف سنگین خود در پیشرفت علمی کشور و دفاع از ایران عزیز در مقابل جنگ نرم بیگانگان طمع ورز ادامه دهد.»
اما درباره توطئه های جنگ نرم دشمن در مقابل ایران اسلامی چه زمانی پایان خواهد یافت توصیه های حکیمانه رهبر معظم انقلاب قابل تامل است: «این توطئه ها تنها هنگامی پایان خواهد یافت که ایران به همت جوانانش از لحاظ علمی، اقتصادی و امنیتی به نقطه ای برسد که امکان آسیب رساندن به آن نزدیک به صفر شود و به همین علت است که بنده همیشه دانشگاه ها را به تولید علم و نهضت نرم افزاری فرا می خوانم چرا که برتری علمی را یک رکن امنیت بلندمدت کشور می دانم.»
حجت الاسلام والمسلمین محمدحسین نیک فال، کارشناس ارشد تبلیغ در حوزه علمیه قم و محقق و پژوهشگر در گفتگو با سرویس گزارش روز کیهان به تاریخچه جنگ نرم دشمن در مقابل جمهوری اسلامی ایران اشاره می کند و می گوید: «استکبار جهانی به ویژه آمریکا که از آن به عنوان شیطان بزرگ یاد می کنیم پس از آنکه متوجه شد با جنگ نظامی نمی تواند حرکت عظیم انقلاب اسلامی را سرکوب نماید در جبهه جنگ فرهنگی وارد شد و تهاجم فرهنگی و ناتوی فرهنگی را آغاز کرد و رهبر فرزانه انقلاب نیز با درایت و هوشیاری تمام در اوایل دهه هفتاد درباره این موضوع هشدارهای جدی دادند و به تفکیک و تبیین تهاجم نظامی و فرهنگی پرداختند.»
این نویسنده و پژوهشگر با اشاره به تفاوت تاکتیک های جنگ نرم در مقایسه با جنگ نظامی می گوید: «در جنگ نظامی مرز و مواضع دشمن کاملا مشخص است اما در جنگ نرم هیچگونه حد و مرزی وجود ندارد و دشمن به نوعی آماده است تا از هر فرصتی سوء استفاده کند.»
شیوه‌های عملیاتی جنگ نرم
به عقیده کارشناسان و صاحب نظران سیاسی، شیوه های عملیاتی جنگ نرم بسیار وسیعتر و گسترده تر از جنگ نظامی است.
نیک فال در این باره می گوید: «یکی از شیوه های جنگ نرم توسعه بخش عملیاتی آفندی جنگ رسانه ای و گسترش هدفمند شبکه های ماهواره ای است، یعنی دشمن در این ترفند می خواهد حرف خودش را در چاردیواری خانه ما بیان کند. به عنوان نمونه در سال 1387حدود پنج میلیون و چهارصدهزار گیرنده ماهواره غیرمجاز در ایران وجود داشته است. از حدود 17هزار وششصد و شصت و شش شبکه ماهواره ای جهانی بیش از سه هزار شبکه در ایران قابل دریافت بود که از این تعداد 380 شبکه به موسیقی های مبتذل، 74 شبکه به تبلیغات مد و لباس و لوازم آرایش های غربی، 273 شبکه به تبلیغ ادیان ساختگی و 235 شبکه به برنامه های مبتذل و غیراخلاقی اختصاص یافته بود و هر ساله نیز از سوی مجلس نمایندگان آمریکا ردیف بودجه ای به توسعه این شبکه ها اختصاص می یابد که اولین هدف این اقدام تداوم جنگ نرم علیه کشورمان می باشد.»
این نویسنده و پژوهشگر درباره وظایف نخبگان در برابر توطئه های جنگ نرم دشمن می گوید: «بدون شک در جنگ نرم دشمن، نخبگان کشورمان وظایف خطیری برعهده دارند از جمله آنها مشخص نمودن مرز خودی و غیرخودی، اطاعت محض از رهبری انقلاب اسلامی به عنوان دیده بانی امین و هوشمند و نهادینه نمودن فرهنگ واقع بینی و سطحی و هیجانی برخورد نکردن با مسائل جاری کشور است، امروز نخبگان جامعه اعم از دانشجویان، اساتید دانشگاهها، خبرنگاران، نویسندگان، روحانیون، طلاب و... باید با هوشیاری تمام به قضایا و حوادث سیاسی و فرهنگی بنگرند و پیشرفت ایران اسلامی از حیث علمی و اقتصادی و امنیتی را مد نظر قرار دهند و تحقق سند چشم انداز 20ساله کشور به عنوان افق روشن آینده ای افتخارآمیز ببینند و نصایح حکیمانه مقام معظم رهبری را نیز جدی بگیرند.»
نقش فرماندهان جبهه نرم
«فرماندهان این جبهه باید با شناخت مسائل کلان، شناسایی دشمن و کشف اهداف او، طراحی کلان انجام دهند و براساس این طراحی حرکت کنند، استادی که بتواند این نقش را ایفا کند استادی شایسته برای حال و آینده نظام جمهوری اسلامی خواهد بود.»
اینها توصیه های حکیمانه مقام معظم رهبری است که چند روز پیش در دیدار با نخبگان و اساتید دانشگاههای کشور بیان فرمودند.
محمدرضا ورجانی زاده، دانشجوی رشته حقوق در دانشگاه تهران به گزارشگر کیهان می گوید: «همچنان که رهبر معظم انقلاب هم فرمودند باید در دانشگاهها کرسی های آزاداندیشی برگزار شود و در فضایی دوستانه دانشجویان به تحلیل اوضاع فرهنگی و سیاسی بپردازند، چون گسترش و تداوم فضای تحلیل در دانشگاهها سبب می گردد تا دانشجویان به آسیب شناسی وقایع مهم کشور بپردازند قبل از آنکه آن وقایع خود به آسیبی برای جامعه مبدل گردد.»
این دانشجو به نقش مهم اساتید و مدیران دانشگاهها اشاره می کند و می گوید: «در این زمینه اساتید مراکز آموزشی نقش مهمی را در هدایت افکار دانشجویان به سمت واقعیت های موجود دارند.»
زهرا شمسی پور، از دانشجویان رشته کارشناسی مدیریت فرهنگی در دانشگاه جامع علمی کاربردی نیز به حوادث اخیر پس از انتخابات اشاره می کند و می گوید: «همین حوادث بعد از انتخابات سبب گردیده تا فضای کلاس ها در دانشگاه نیز تحت تاثیر قرار بگیرد و بحث ها و حتی جدل های مختلف و متعددی میان دانشجویان به وجود آمده که در این میان اساتید باید در هدایت و جهت دهی به افکار جوانان دانشجو نقش مهمی ایفا کنند، از همین رو ضرورت ایجاد کرسی های آزاداندیشی و فضاهای تحلیل و بحث و بررسی در خصوص حوادث مختلف کشور در دانشگاهها امری لازم و ضروری به نظر می رسد.»
ابراهیم فیاض، استاد علوم اجتماعی دانشگاه تهران نیز می گوید: «جنگ نرم براساس و چارچوب تئوریک شکل می گیرد و جنگ آینده جنگ دانشگاهها و جنگ مراکزی است که تئوری ها را تولید و بازتولید می کنند، لذا باید در فضای دانشگاهی به دنبال راه حل آن باشیم.»
این استاد دانشگاه در تبیین ضرورت های جنگ نرم با اشاره به ضرورت تئوری سازی و جهان شناسی در نگاه به گذشته، حال و آینده می گوید: «متاسفانه ما با ادبیات غرب آشنایی نداریم و فقط مقداری ترجمه و تصحیح های سطحی داریم که این بزرگترین مبحثی است که باید به آن بپردازیم، باید آثار جهانی و حتی ادیان اعم از بودا، هندو و... را بشناسیم، چرا که همه این ادیان در جنگ نرم نقش بازی کرده و مذاهب به حوزه های معرفتی و علمی یکدیگر هجوم برده و با هم درگیر می شود که البته همه نرم است.»
این استاد علوم اجتماعی با تاکید بر ایجاد هرچه سریعتر کرسی های آزاداندیشی در کشور می گوید: «آزاداندیشی در علوم اجتماعی اعم از ارتباطات و مردم شناسی بسیار مهم است و نوعی مقابله با جنگ نرم محسوب می شود.»
هوشیاری مردم و بیداری نخبگان
حضور 40میلیونی مردم در صحنه انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری و رای بالا به رئیس جمهور منتخب نشان داد که مردم دست دشمن را خوانده اند و در صیانت از اسلام و انقلاب همیشه در میدان حاضرند.
«علیرضا جوادی فر»، کارشناس مسائل سیاسی و استاد دانشگاه در تحلیل نقش مراکز آموزش عالی در جبهه جنگ نرم دشمن به گزارشگر کیهان می گوید: «هدف نهایی دشمن از جنگ نرم استحاله فکری و فرهنگی نخبگان و مردم جامعه است چون اگر مبانی فکری و اعتقادی مردم عوض شود به راحتی تسلیم فرهنگ غرب خواهند شد. به همین دلیل دانشگاهها نقش محوری و مرکزیت فرماندهی مقابله با این جنگ مدرن را برعهده دارند چون فرماندهی اصلی مبانی فکری و فرهنگی و شکل دهی به جریان های ارزشی جامعه از دل نهاد دانشگاه می جوشد و دانشجویان به تعبیر زیبای رهبر معظم انقلاب به عنوان افسران جوان و اساتید به عنوان فرماندهان این نبرد محسوب می شوند و از آنان انتظار می رود بیش از پیش به اهمیت وجودی فعالیت های خود بیندیشند و در کارزار جبهه جنگ نرم دشمن به وظایف خود به خوبی عمل نمایند و هدایت افکار عمومی جامعه را به سمت امید به آینده ای روشن و درخشان برعهده بگیرند.»
این تحلیلگر مسائل سیاسی در ادامه همین بحث می گوید: «استادی که مقاله ای را در رد یک نظریه غربی می نویسد یا دانشجویی که پایان نامه ای را در محکومیت سیاست های مداخله گرانه دنیای استکباری در منطقه خاورمیانه به رشته تحریر درمی آورد ناخودآگاه در خط مقدم این جبهه قرار گرفته، به همین دلیل باید این توصیه ارزشمند حضرت آیت الله خامنه ای مبنی بر تشکیل کرسی های آزاداندیشی در فضای دانشگاهها بسیار جدی گرفته شود و چنین کرسی هایی هرچه سریعتر در تمامی مراکز آموزش عالی دایر گردد.»
این استاد دانشگاه می گوید: «هوشیاری اساتید و دانشجویان به عنوان فرماندهان و افسران جوان در برابر ترفندهای مختلف دشمن در نبرد نرم به نوعی صیانت از حقوق ملت و تداوم نظام اسلامی محسوب می شود به گونه ای که هرچقدر در چنین مسائلی قشر دانشگاهی ما از بصیرت و آگاهی بیشتری برخوردار باشد و با جدیت در این میدان حاضر شود قطعا دشمن مایوس تر و ناامیدتر خواهد شد.»
برخی از دانشجویان و اساتید دانشگاه از وجود بعضی از قوانین دست و پاگیر در عرصه آموزش عالی کشورمان اظهار گلایه می کنند و برخی دیگر معتقدند که سازمان تعریف شده اداری و بسیاری از آیین نامه ها بر ضد خلاقیت و نوآوری تدوین شده اند و بازنگری در آنها با توجه به حساسیت های کنونی امری ضروری به حساب می آید.
با توجه به اینکه دولت دهم در آغاز راه فعالیت و خدمت قرار دارد جای این امیدواری است که وزیر جدید علوم، تحقیقات و فناوری کشورمان با توجه به سوابق ارزشمند گذشته ایشان راه حل های مناسبی را ارائه و به رفع موانع موجود همت گمارند و با یک برنامه ای کارشناسانه و دقیق به آسیب شناسی قوانین موجود در نظام آموزش عالی بپردازند و به فکر گسترش فضاهای بحث و بررسی و تحلیل و کرسی های آزاداندیشی در دانشگاهها باشند.