سلطانیه: موضوع هسته‌ای ایران فقط در آژانس مدیریت شود

بصیرت: نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مصاحبه با نماینده بین‌المللی "انجمن کنترل تسلیحات " تصریح کرد که آمریکا اگر می‌خواهد حسن نیت خود را نشان دهد، اجازه دهد موضوع هسته‌ای ایران تنها در آژانس مدیریت شود.
به گزارش فارس، "علی اصغر سلطانیه " در مصاحبه‌ای با "اولیور میر " تصریح کرد که اگر آمریکا درصدد است تا حسن نیت خود را به اثبات رساند باید اجازه دهد که موضوع هسته‌ای ایران تنها در آژانس مدیریت شود و مانع به وجود نیاورد.
"اولیور میر " نماینده بین‌المللی انجمن کنترل تسلیحات در شروع مصاحبه خود از "علی‌اصغر سلطانیه " پرسید: چرا ایران هم‌اکنون از سرگیری کار بر روی سانتریفیوژ‌ها و تأسیسات غنی‌سازی آزمایشی در نطنز را انتخاب کرده است؟
سلطانیه در پاسخ به وی تأکید کرد که شما نباید از من بپرسید که چرا حالا اقدام به این کار کرده‌اید بلکه باید بپرسید چرا تا این اندازه دیر به انجام چنین کاری پرداخته‌اید. ما منتظر ماندیم زیرا ما می‌خواستیم حسن نیت خود را به جامعه بین‌المللی و دوستان اروپایی خود به اثبات برسانیم. زمانی‌که ما در پاریس مذاکره می‌کردیم، خوشبین بودیم. آنها [اروپاییان] به ما وعده دادند که اگر ما [عملیات] تعلیق مشارکتی [فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی اورانیوم] را گسترش دهیم تا همچنین تحقیقات پروژه "یو سی اف " (تأسیسات تبدیل اورانیوم) در اصفهان را پوشش دهد، سپس موضوع [برنامه هسته‌ای ایران] از دستور کار شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حذف می‌شود و تنها بازرسی روزمره در ایران ادامه پیدا می‌کند و همه‌چیز آرام می‌شود [به حالت عادی بازمی‌گردد] و ما بر اساس وعده‌های آنها ادامه دادیم اما متأسفانه، آنها به وعده‌های خود عمل نکردند. این امر [عمل نکردن غرب به وعده‌های خود] ادامه پیدا کرد، بنابراین پس از ناامید‌ی‌های طولانی‌مدت و مشاهده این مسئله که هنوز موضوع هسته‌ای ایران از دستور کار شورای حکام حذف نشده است، ما دیگر نتوانستیم به تعلیق ادامه دهیم و بنابراین این تحقیقات را مجددا از سرگرفتیم.
وی اینگونه ادامه داد که هم‌اکنون، سوالی که ممکن است شما در این راستا مطرح کنید این است که در دور دوم مذاکرات ما با اروپاییان در ارتباط با کارهایی که انجام می‌دهیم صادق و شفاف بوده‌ایم یا خیر. قبل از آغاز دور دوم مذاکرات که در 21 دسامبر (30 آذرماه) آغاز شد، که در واقع ما آن را قبل از 5 دسامبر (14 آذرماه) آغاز کرده بودیم، دکتر "علی لاریجانی " رئیس مجلس ایران به طور رسمی در مصاحبه‌ای به تمامی جهان اعلام کرد که ما نمی‌توانیم به تعلیق تحقیقات ادامه دهیم و بنابراین ما می‌خواهیم تحقیقات خود را آغاز کنیم و وی همچنین به طور شفاف اعلام کرد که این تحقیقات بخشی از موضوع مذاکره [ در نشست 21 دسامبر]محسوب نمی‌شود. وقتی ما برای مذاکره با دوستان اروپایی خود در 21 دسامبر به "وین " آمدیم و من نیز در آنجا حضور داشتم، ما مجدداً به دوستان اروپایی خود گفتیم که این موضوع در مذاکرات ما قرار ندارد و جزئی از دستور کار ما محسوب نمی‌شود. چیزی‌که ما آماده شده‌ بودیم در [نشست وین] ارتباط با آن صحبت کنیم، عدم تبدیل فرآیند غنی‌سازی خود به اهداف نظامی بود.
میر در ادامه سخنان نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: بنابراین شما اعلام می‌کنید که آن تحقیقات تحت توافقنامه پاریس پوشش داده شده بود که طبق آن [قرارداد پاریس]، عملیات سانتریفیوژها به وضوح بخشی از توافقنامه پاریس بودند و بنابراین این مسئله [از سرگیری کار سانتریفیوژ‌ها] نقض توافقنامه پاریس بود.
علی اصغر سلطانیه در پاسخ به سوال بالا تصریح کرد: نه این چیزی نیست که من سعی دارم بگویم. در توافقنامه پاریس، ما موافقت کردیم که میزان تعلیقات خود را گسترش دهیم تا پروژه "یو سی اف " و همچنین تحقیقات و آزمایش را نیز تحت پوشش قرار دهد، اما به طور کلی یک چیز که ما باید به خاطر بسپاریم این است که در توافقنامه اکتبر 2003 تهران و همچنین توافقنامه نوامبر 2004 پاریس، آنچه که توسط طرفین مورد موافقت قرار گرفت، تعلیق فعالیت‌های غنی‌سازی و نه توقف آن بود و بر آن اساس، زمانی‌که دوستان اروپایی ما متأسفانه پیشنهاد ما برای هدفی که تضمین می‌کرد که فعالیت‌های ما منحصراً برای اهداف صلح‌آمیز باقی می‌ماند را در ژنو رد کردند و زمانی‌که ما سال گذشته پیشنهاد خود را ارائه دادیم، انتظار داشتیم تا آنها پیشنهاد خود را در چهارچوب توافقنامه پاریس مطرح کنند اما آنها به جای اینکار، پیشنهادی را مطرح کردند که صریحاً و به وضوح فعالیت‌های چرخه سوخت هسته‌ای در ایران از جمله غنی‌سازی را حذف کردند[نادیده گرفتند] که این امر در تخلف کامل با توافقنامه پاریس بود. در واقع مقامات اروپایی توافقنامه میان ایران و اتحادیه اروپا-3 [فرانسه، آلمان، انگلیس و اتحادیه اروپا] را نقض کردند. اتحادیه اروپا-3 در واقع از توافقنامه پاریس دنباله‌روی نکرد.
وی اینگونه ادامه داد: هم‌اکنون مسئله اینجاست که چرا ما پروژه "یو سی اف " را مجدداً در ماه اوت از سرگرفتیم و اینکه آیا اطلاعات مختصری در این باره اعلام شد یا خیر؟ من می‌خواهم توجه شما را به این واقعیت جلب کنم که لاریجانی با سه تن از وزرای خارجه برجسته انگلیس، فرانسه و آلمان در ژنو دیدار کرد و رسماً اعلام کرد که شما پیشنهاد ما را رد کردید و ما منتظر پیشنهاد شما خواهیم ماند اما اگر پیشنهاد شما، ایران را حق چرخه سوخت هسته‌ای محروم کند، شما می‌توانید فرض کنید که این پیشنهاد همین حالا رد شده است. این مسئله از قبل در ماه اوت و قبل از آنکه اروپاییان پیشنهاد خود را ارائه دهند اعلام شده بود و وقتی ما متوجه شدیم که پیشنهاد آنها حق ایران را نادیده گرفته است، نیازی به مطالعه و بررسی بیشتر این مسئله نبود زیرا [پیشنهاد آنها] در تخلف و تضاد با توافقنامه پاریس بود. از آنجایی که توافقنامه پاریس توسط اروپاییان دنبال نشد، مذاکرات ادامه پیدا نکرد.
سلطانیه در ادامه تصریح کرد: و در توافقنامه پاریس یک پاراگراف موجود بود که در آن نوشته شده بود که تا زمانی‌که مذاکرات برای توافقنامه دراز مدت ادامه داشته باشد، تعلیق اورانیوم باید استمرار داشته باشد. زمانی‌که این پیشنهاد مطرح شد، برخلاف توافقنامه پاریس، مذاکرات متوقف شد و بنابراین تعلیق اورانیوم باید متوقف می‌شد زیرا آنها این مسئله را در توافقنامه پاریس لینک کرده بودند، بنابراین ما این اقدام را آغاز کردیم و ما حق آغاز این کار، پروژه "یو سی اف "، را داشتیم و هم‌اکنون پس از گذشت زمانی ما تصمیم گرفتیم که ما نمی‌توانیم دانشمندان خود را از توانایی انجام تحقیقات محروم کنیم و بنابراین ما تحقیقات خود را از سر گرفتیم.
به گفته نماینده دائم آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ما [ایران] در این برهه زمانی تصمیم‌ گرفتیم که غنی‌سازی تمام عیار یا غنی‌سازی در سطح صنعتی تجاری را که تا بیش از 50 هزار دستگاه سانتریفیوژ با ظرفیت 30 تن اورانیوم با غنای در سطح پایین در هر روز پیش می‌رود، آغاز نکنیم. این فعالیت و این سطح بزرگتر هنوز در تعلیق قرار دارد و این یک نکته مهم و ژشت مثبتی از جانب ایران است که فضای کافی برای مذاکرات احتمالی و رفع صلح‌آمیز کل موضوع باقی گذاشته است، و بنابراین ما به دوستان اروپایی خود توصیه می‌کنیم که تصمیم عجولانه‌ای اتخاذ نکنند و دستاوردهایی که به دنبال مذاکرات ما و مصالحه و حق امتیازات ایران، یعنی سه سال تعلیق که ما انجام دادیم تا حسن نیت خود را به شما، اروپا و جامعه بین‌الملل نشان دهیم و به میز مذاکرات بازگردیم را از بین نبرند.
سلطانیه در پاسخ به زمان آغاز غنی‌سازی کامل گفت که این پاسخ بسیار واضح و آشکار است اگر دوم فوریه [در یک نشست شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی] یا هر زمان دیگری، قطعنامه‌ای به تصویب برسد که موضوع ایران را خارج از حوزه و چهارچوب آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بداند و آن را به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارجاع دهد، سپس به دنبال قانونی که به اتفاق آراء توسط مجلس ما به تصویب رسید- با 180 رأی موافق و 10 رأی مخالف، سپس دولت ایران به سرعت اجرای پروتکل الحاقی را متوقف می‌کند و ما غنی‌سازی در سطح وسیع را آغاز خواهیم کرد.
میر در سوالی از سلطانیه، مطرح کرد: چرا ایران به سوالات باقیمانده به ویژه درباره برنامه سانتریفیوژ P-2 که یکی از موضوعات مهم که هنوز آنها [غرب] به دنبال پاسخ‌هایی برای آن هستند، ارائه نداده است و ایران چگونه در صدد است تا نگرانی‌های آژانس را درباره برنامه هسته‌ای برطرف کند؟
سلطانیه در پاسخ به این سوال تصریح کرد: در ابتدا در ارتباط با موضوع P-2 من باید شما را به گزارش‌هایی ارجاع دهم و اگر شما تک به تک این گزارش‌ها را از زمانی‌که این موضوع مطرح شده بررسی کنید، پیشرفت‌های چشمگیر و اطلاعاتی که به آژانس ارائه شده خواهید دید. مسئله‌ای که وجود دارد این است که چرا در بین سالهای 1995 تا 2002 و یا بیشتر، شکافی به وجود آمده که ما بر روی پروژه P-2 کار نمی‌کردیم. ما باید به وضوح توضیح دهم که بسیار عاقلانه است زمانی‌که ما هیچ دستاوردی در زمینه P-1 به دست نیاوردیم، به سراغ نسل بعدی P-2 نرویم بنابراین در آن دوره ما نباید بر روی P-2 فعالیت می‌کردیم.
این همان کاری است که صنعت اروپایی یورنکو (URENCO) انجام داد. این بدان معناست که آنها به مدت 10 الی 12 سال بر روی P-1 کار کردند و سپس به سراغ P-2 رفتند، بنابراین آن چیزی است که ما انجام داده‌ایم و بنابراین کاری که ما انجام دادیم از نظر فنی به خوبی قابل توجیه است. تنها چیزی که وجود دارد این است که آنها از ما می‌خواهند دلیل آن را بیان کنیم. پاسخ آن بسیار ساده است. ما قبل از آنکه به سراغ P-2 یا نسل بعدی برویم، در P-1 مهارت کافی به دست نیاوردیم.
نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است ایران مجدداً فعالیت‌های خود را به حالت تعلیق درآورد تا بدین وسیله از دور جدیدی از مذاکرات حمایت کند، گفت: ایران در زمینه تحقیقات، فعالیت‌های خود را به حالت تعلیق در نمی‌آورد و تغییر نمی دهد زیرا این تصمیم پس از مدت طولانی تعلیق و ناامیدی اتخاذ کرد به ویژه زمانی که محدودیت‌های تحقیقاتی منجر به ناامیدی دانشمندان دانشگاههای ما و همچنین سازمان انرژی اتمی شده بود. در واقع آنها این پیام را به دانشمندان ایرانی دادند که حق حتی فکر کردن و انجام تحقیقات را ندارند اما در عین حال می‌خواهم به شما بگویم که تمامی تحقیقاتی را که ما انجام می‌دادیم آژانس از آنها آگاهی داشت و به آژانس اطلاع داده شده بود و همه فعالیت‌ها تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و بازرسان آژانس بود. بازرسان در ایران و نطنز حضور داشتند و بنابراین در واقعیت همه چیز تحت نظارت بود.
میر در ادامه پرسید: آیا موضوع میزان فعالیت‌های هسته‌ای ایران در میز مذاکره خواهد بود؟
سلطانیه در پاسخ به این سوال تصریح کرد: منظور من این است که نگرانی اصلی همین میزان فعالیت‌های هسته‌ای ایران است زیرا دیگر فعالیت‌های ایران تحت بازرسی آژانس قرار دارد.
نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در پاسخ به نظر ایران درباره حمایت آمریکا از هرگونه توافقنامه‌ مورد بحث [درباره برنامه هسته‌ای ایران] اعلام کرد که اگر آمریکا حسن نیت دارد و قصد دارد که اثبات کند که قصد رویارویی [با ایران] و به وجود آوردن تنش و همچنین مشکلات امنیتی در منطقه و امنیت جهان را ندارد، باید اجازه دهد که موضوع هسته‌ای ایران تنها در آژانس مدیریت شود. این بهترین کاری است که می‌تواند در چهارچوب آژانس انجام دهد. این راهی است که من فکر می‌کنم بهترین راه است. زیرا اگر این موضوع در چهارچوب آژانس باشد به این معناست که ما از سیاست خلع سلاح چندجانبه حمایت می‌کنیم و در واقع این یک آزمایش تاریخی برای آمریکا است که نشان دهند تا چه اندازه در صدد تجدیدنظر در رویکرد یکجانبه خود است و می‌خواهد از این سازمان بین‌المللی مربوطه [آژانس بین‌المللی انرژی اتمی] حمایت کند. این راهی است که می‌توان انجام داد و من فکر می‌کنم این بهترین راهی است که آنها می‌توانند در این رابطه انجام دهند.
وی ادامه داد: آمریکا نباید در این مسیر مانع به وجود آورد، این اولین مسئله است. دوم اینکه به اروپا اجازه دهد که کار خود را انجام دهد و دستاوردهایی که ما به دست‌ آورده‌ایم را دست کم نگیرد و اجازه دهد که همه‌چیز در مسیر خود پیش رود.
سلطانیه درباره پیشنهاد روسیه برای اجرای فعالیت‌های غنی‌سازی ایران در چهارچوب یک سرمایه‌گذاری مشترک در خاک روسیه گفت که این مسئله بسیار ساده است. ایده پیشنهاد روسیه که آنها مطرح کرده‌اند، ارزنده است و ارزش مذاکره و بحث درباره آن با آنها را داراست و همچنین از آنجایی که نکاتی وجود دارد که ما درباره آنها نیاز به وضوح بیشتری داریم تصمیم گرفتیم تا دور اول مذاکرات را در تهران برگزار کنیم و تبادل نظرات بسیار مفیدی انجام شد و ما تلاش کردیم تا با یکدیگر مذاکراتی را انجام دهیم و هم‌اکنون ما دور دوم مذاکرات را خواهیم داشت، بنابراین هم‌اکنون ما به مذاکرات سازنده با آنها رسیده‌ایم به طوری که ما درصدد هستیم تا تمامی ابعاد پیشنهاد آنها را مورد بررسی قرار دهیم و آنها در دور بعد مذاکرات اطلاعات بیشتری درباره موضوعات فنی و اقتصادی پیشنهاد خود ارائه خواهند داد و ما بررسی می‌کنیم که چه رخ می‌دهد. بنابراین ما مشتاقانه منتظر هستیم که مذاکرات مفیدی با روسیه داشته باشیم.
سلطانیه در پاسخ به این سوال که آیا ایران مایل است تمامی فعالیت‌های غنی‌سازی خود را در خاک یک کشور دیگر انجام دهد، گفت: همانطور که من اعلام کردم سطح وسیع تجاری و صنعتی هنوز در تعلیق قرار دارد و همانطور که اعلام شد ما آماده گفت‌وگو درباره عدم تبدیل (عدم تبدیل فرآیند غنی‌سازی خود به اهداف نظامی) هستیم. اما اگر پیشنهاد غنی‌سازی مشترک وجود داشته باشد باید تأثیرات آن بر کار ما بررسی شود زیرا بطور کلی ما نمی‌خواهیم از غنی‌سازی در ایران محروم شویم و می‌خواهیم این امکان را داشته باشیم اما از آنجایی که ما طرح 20 هزار مگاواتی در برنامه خود داریم ما به سوخت مورد نیاز برای 20 نیروگاه برق در آینده نیاز داریم بنابراین موضوع بر سر چگونگی و محل تهیه این سوخت برای این نیروگاهها است. ما در صدد هستیم که تا حدی این سوخت مورد نیاز را خود تهیه کنیم زیرا متأسفانه در گذشته ما با کمبود تضمین سوخت مواجه بودیم و همانطور که شما می بینید یک سند رسمی برای یک منبع تهیه سوخت وجود ندارد، بنابراین ما نیاز به نوعی عامل امن نیاز داریم به طوری که در مواردی که تهیه سوخت با اخلال مواجه شد ما بتوانیم خود سوخت داشته باشیم.
نماینده دائم ایران در آژانس در پایان در خصوص مشارکت چین در بخشی از این پروژه سرمایه‌گذاری مشترک در ایران اعلام کرد: از آنجایی که رئیس‌جمهوری ما دعوتنامه‌ای را در مجمع عمومی سازمان ملل برای تمامی بخش‌های دولتی و خصوصی به منظور سرمایه‌گذاری مشترک در پروژه غنی‌سازی ما صادر کرد، ما تمامی ابتکارات و هر کشور یا شرکت‌هایی که مایل هستند تا با ما سرمایه‌گذاری مشترک داشته باشند را مورد استقبال قرار می‌دهیم. بنابراین اگر چین یا کشورهای دیگر یا حتی اروپاییان به سرمایه‌گذاری مشترک با ما تمایل داشته باشند از آنها استقبال می‌کنیم و اینکه ما فعالیت‌های غنی‌سازی خود را نه تنها برای بازرسان آژانس بلکه برای تمامی کارشناسان کشورهای مختلف باز می‌گذاریم بنابراین این نهایت شفافیت است و هیچ کس هیچ تردیدی ندارد که فعالیت‌های هسته‌ای ایران صلح‌آمیز باقی می‌ماند.