اجلاسی که بعد از 8 سال در پایتخت کشور عضو برگزار می‌شود

جزییات شام دو ساعته نیویورک از زبان متکی
وی در خصوص شام دو ساعته نیویورک با حضور 13 عضو شورای امنیت سازمان ملل که حدود 172 هزار تحلیل، خبر و تفسیر به زبان انگلیسی و حدود 56 هزار مقاله و تحلیل به زبان فارسی پس از آن منتشر شد، اظهار داشت: یکی از بحث‌های ما در فعالیت‌های بین‌المللی، ‌تبیین مواضع‌مان پیرامون موضوعات مختلف است که یکی از بحث‌های مطرح، فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران می‌باشد.
متکی با بیان اینکه کسانی با اهداف خاص طی سال‌های اخیر سعی کردند این روند فعالیت‌ها را متوقف کنند، یادآور شد: آنها نتوانستند و دانشمندان ما حق ملت را محقق کردند و امروز غنی‌سازی به صورت دوفاکتو و عملی در دنیا به رسمیت شناخته شده است.
وزیر خارجه کشورمان با ذکر این نکته که پرونده فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران بسته شده، خاطرنشان کرد: هیچ انحراف اثبات شده‌ای در فعالیت‌های ایران وجود نداشت و 20 گزارش مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، هزاران صفحه سند، 4هزار و 500 نفر روز بازرسی و ... تائیدی بر عدم انحراف ایران داشت.
وی با اشاره به فضای ایجاد شده یادآور شد: علاقه‌مندیم این فضا تلطیف و اعتمادسازی صورت گیرد. ما هیچ وقت از گفت‌وگو، بیان مواضع به حق و منطق قوی ملت ایران پرهیز نکردیم و هیچ فرصتی را برای بیان، از دست ندادیم. حتی زمانی که در نوروز 3 سال پیش قطعنامه صادر و کار نادرستی را صورت دادند، آنجا نیز وزیر خارجه ایران شرکت و مواضع جمهوری اسلامی را بیان و غلط بودن اقدام آنها را در جمع همه اعضای شورای امنیت سازمان ملل اعلام کرد.
متکی در خصوص حضور نماینده آمریکا در شام نیویورک، علی‌رغم شعار آمریکایی‌ها مبنی بر اینکه ایران در انزوا قرار دارد، اظهار داشت: در روز پایانی اقامت من در نیویورک سه جلسه مهم برگزار شد. یک جلسه با دبیرکل سازمان ملل برگزار شد که در این زمان کوتاه فرصت پرداختن به آن نیست. جلسه‌ای نیز با حضور ده‌ها سفیر عضو جنبش عدم تعهد و همچنین جلسه دیگری با اعضای شورای امنیت سازمان ملل برگزار شد.
وزیر خارجه ادامه داد: ما دعوت کردیم و همه آمدند. نیجریه به دلیل فوت رئیس‌جمهور آن کشور و گابن نیز به خاطر عدم حضور در نیویورک در این نشست شرکت نداشتند و بقیه (13 عضو) شرکت کردند.
وی در خصوص حضور نماینده آمریکا گفت: خانم سوزان رایس سفیر آمریکا در سازمان ملل که عضو کابینه نیز هست، با آقای خزاعی سفیر ایران تماس گرفت و گفت که در واشنگتن هستم و برایم امکان شرکت در این جلسه نیست، اگر اجازه دهید معاون نمایندگی در این جلسه شرکت کند.
متکی اضافه کرد: یکی از سفرا نیز به دلیل انتخابات در کشورش در این جلسه حضور نداشت. به غیر از 2 کشور از اعضای غیردائم، بقیه اعضای شورای امنیت (13 عضو) در نشست نیویورک شرکت کردند.
وی در تشریح جزئیات مباحث مطرح شده در این نشست دو ساعته خاطرنشان کرد: مباحث ما این بود که چگونه می‌توانیم در این فضای ایجاد شده اعتماد متقابل ایجاد کنیم. من با مقدماتی برای آنها توضیح دادم که فرمول تبادل سوخت می‌تواند از سوی ما این پیام را داشته باشد که اراده‌ای برای اعتمادسازی متقابل وجود دارد و از سوی شما هم پذیرش آن، این پیام روشن را دارد که غنی‌سازی ایران را پذیرفته‌اید و این یک معادله منطقی و واقعی است و همه به یک فضای جدیدی منتقل می‌شوند.
متکی خاطرنشان کرد:‌ همانطور که برخی سفرا و شرکت‌کنندگان از جمله سفیر ژاپن اعلام کردند هیچ بحثی در مورد برخی مواردی که بعدا بعضی شروع به تبلیغات کردند و بعضی از مکتوب‌های داخلی ما نیز به آن پرداختند، از جمله موضوع تحریم، مطرح نشد.
وزیر خارجه نشست نیویورک را جلسه‌ای تبیینی و توضیحی خواند و افزود: جمع‌بندی من به عنوان مدیر جلسه این بود که ما یک فرصت را برای شورای امنیت ایجاد کردیم که بگوییم می‌توانید به این کاروان یعنی کاروان اعتماد سازی که متبلور در فرمول تبادل سوخت است، بپیوندید.
به گفته متکی حمایت اعضای شورای امنیت از فرمول تبادل سوخت می‌تواند کمک کند به اینکه، مسیر جدید ایجاد شده ظرفیت‌های جدیدی را برای فهم متقابل و مشترک و همکاری‌های مشترک بر اساس منافع متقابل ایجاد کند.
وی ادامه داد: در پایان این نشست «ولف» معاون سوزان رایس سفیر آمریکا در سازمان ملل گفت "آیا اجازه دارم نامه‌ای که تعدادی از افراد و نمایندگان نوشته‌اند در مورد سه آمریکایی بازداشت شده در ایران به شما تحویل دهم؟ " که من گفتم گرفتن چنین نامه‌ای مشکلی ندارد اما شما بدانید موضوعی که مورد اشاره قرار دادید باید به صورت زیرساختی و اساسی حل شود یعنی اقدامی یکسویه نیست و نمی‌شود که آمریکا روند خودش را طی کند.
وزیر خارجه اضافه کرد: حداقل جرم این سه نفر آن است که ورود غیرمجاز به داخل خاک ایران داشتند و علاوه بر آن برخی مسائل دیگری نیز در پرونده آنها وجود دارد اما اتباع ایرانی بدون اینکه جرمی را مرتکب شده باشند، بازداشت شده‌اند.
صدور ویزا برای مادران سه آمریکایی بازداشت شده در ایران
متکی در خصوص اخبار منتشر شده مبنی بر تقاضای «ولف» برای دیدار خانواده‌های این سه نفر با آنها تصریح کرد: ایشان (ولف) چنین بحثی را مطرح نکرد. مادران این سه نفر از مدت‌ها قبل درخواست کرده بودند که به ایران بیایند و فرزندانشان را ببینند. در ملاقات با دبیرکل سازمان ملل این موضوع مطرح شد و ما عنوان کردیم که ربوده شدگان ایرانی نیز خانواده دارند و خانواده‌های آنها هم نگرانند.
وی یادآور شد: موضوع دیدار مادران سه تبعه آمریکایی به لحاظ انسانی قبل از نشست نیویورک، در تهران مطرح و بررسی شده بود و به لحاظ انسانی در مورد آن تصمیم‌گیری شده بود که برای این سه مادر ویزا صادر شود و آنها بتوانند به ایران بیایند و فرزندانشان را ببینند.
وزیر خارجه با بیان اینکه دستور صدور ویزا برای مادران این سه آمریکایی به نمایندگی جمهوری اسلامی در نیویورک داده شده، گفت: آنها باید به این نمایندگی رجوع و ویزاها را دریافت کنند و می‌توانند به ایران بیایند.
آمریکا قادر به دفاع از رویکرد 8 ساله خود در قبال ایران در هیچ محکمه‌ای نیست
متکی در خصوص علیرضا عسگری و شهرام امیری اتباع ایرانی ربوده شده در ترکیه و عربستان افزود: بر اساس دستور مقامات عالی کشور، ما موظف به پیگیری مستمر و جدی این پرونده‌ها هستیم. در مورد شهرام امیری هم دولت عربستان و هم بر اساس شواهدی که در دست است، دولت آمریکا باید پاسخگو باشند.
وی ادامه داد: در شش ماه گذشته دولت‌های مختلفی و مشخصا دفتر حافظ منافع آمریکا در ایران (سفارت سوئیس) پیگیر سه تبعه آمریکایی بودند که ما بحثی را با آنها مطرح کردیم که به آمریکایی‌ها منتقل کنند.
وزیر خارجه با بیان اینکه آمریکایی‌ها از دوره بوش دو حرکت ایذایی را آغاز و فکر کردند می‌توانند با این حرکات به برخی از اهداف پنهان خود برسند، اظهار داشت: اولین حرکت ایذایی آنها در طی 7 سال گذشته و در دوران بوش، فشار به برخی کشورها از جمله چین، تایلند، لهستان، گرجستان،‌ انگلیس، فرانسه و... بود که بعضی از هموطنان ما که در این کشورها زندگی می‌کنند و یا به امر تجارت مشغول هستند را مورد سؤال قرار دهند و به آن دولت فشار بیاورند که این افراد را به دولت آمریکا مسترد کنند به دلیل اینکه این افراد قوانین دولت ‌آمریکا را نقص کرده‌اند.
متکی یادآور شد: در چین، تایلند و فرانسه موفق نشدند و پیگیری‌های جدی جمهوری اسلامی موجب شد که دادگاه‌های این کشورها آراء‌ تبرئه این اتباع ایرانی را صادر و آنها به کشور بازگردند. یک مورد از این افراد (اردبیلی) که مسترد شد، وزیر خارجه آن کشور (گرجستان) به تهران آمد و عذرخواهی کرد. ما هنوز این قضیه را دنبال می‌کنیم.
وزیر خارجه در توضیح دومین حرکت‌ ایذایی آمریکایی‌ها اظهار داشت: این حرکت‌ها در دوره بوش آغاز شد و متاسفانه در دوره اوباما نیز موردی را داشتیم که این حرکت آدم‌ربایی است که از آن جمله دیپلمات‌های ما در اربیل و شهرام امیری و علیرضا عسگری بودند.
وی گفت: موضوعی که به آمریکایی‌ها منتقل کردیم این بود که این روند را متوقف کنند چرا که این حرکتی شکست‌ خورده است.
متکی ادامه داد: جمله‌ای در بین افکار عمومی دنیا مطرح می‌شود که در آمریکا کودتا صورت نمی‌گیرد چرا که آمریکا در داخل خاک خودش سفارت ندارد.
وزیر خارجه خاطرنشان کرد: آمریکایی‌ها باید جامعه‌شناسی و آسیب‌شناسی کنند که چرا چنین فرهنگی در بین مردم دنیا وجود دارد. آمریکایی‌ها باید پاسخ دهند که 5 هزار کارمند سفارت آنها در یک کشور چه کار می‌کنند؟ آنها با این اقدام خود تمام عرف‌های دیپلماتیک را به هم می‌ریزند. چه ماموریت‌هایی در این کشورها دارند و چه کارهایی می‌کنند.
وی اضافه کرد: آمریکایی‌ها از رویکردی که در 8 سال گذشته نسبت به ایران داشتند نمی‌توانند در هیچ جا و هیچ محکمه‌ای دفاع کنند و منفعل هستند.
نشست موفق تهران
به گزارش خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری فارس، منوچهر متکی در ادامه برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما، با اشاره به تأکید مقام معظم رهبری مبنی بر تبدیل چالش‌ها به فرصت‌ها، گفت: فکر می‌کنیم می‌توانیم چالش‌ها را به فرصت تبدیل کنیم، بر این اساس دستگاه دیپلماسی به ویژه در دولت نهم و دهم براساس سیاست خارجی تعریف شده، سعی کرده است به سراغ تحولات برود قبل از آنکه تحولات خودش را بر ما و کشورهای مشابه ما تحمیل کند.
وزیر خارجه کشورمان حضور در نشست‌ها را فرصت‌های بین‌المللی برای بیان مطالب عنوان کرد و افزود: امروز دو نگاه مقابل هم قرار گرفته و افکار عمومی جهان در یک مصاف روشن، آشکار و منطقی این دو منطق و نگاه را ملاحظه می‌کنند. اینکه شاهدید شبکه تلویزیونی CNN اعلام می‌کند 80 درصد مخاطبان آن ضمن اینکه آقای احمدی‌نژاد را قبول ندارند، ولی حرفش را قبول دارند، یعنی غلبه یک منطق بر منطق‌های دیگر و غلبه مواضع حق‌طلبانه بر مواضع نادرست و باطل.
وزیر خارجه کشورمان با بیان اینکه در چند وقت اخیر نشست‌های مهمی را در دستور کار داشتیم، به کنفرانس بین‌المللی خلع سلاح و عدم اشاعه در تهران اشاره و خاطرنشان کرد: به اعتقاد من نشست تهران نشستی کاملا موفق بود. در حالی که برخی تلاش می‌کردند که ایران را متهم کنند که به دنبال بمب اتمی است، یکباره جمهوری اسلامی ایران در این رویکرد درست، بیرق‌دار خلع سلاح اتمی در دنیا شد و در تکمیل این حرکت در سطح رئیس اجرایی کشور یعنی رئیس جمهور در نشست نیویورک شرکت کرد.
متکی با اشاره به طراحی‌ها و برنامه‌ریزی‌هایی که با هدف خاصی برای این نشست صورت گرفته بود و اینکه چگونه این حرکت درست جمهوری اسلامی ایران همه آن معادلات را با نتایجی عکس مواجه کرد، گفت: این موفقیت حاصل نمی‌شد جز با حرکت‌های صحیح، به موقع و به سراغ حوادث رفتن.
وی با بیان اینکه این حق بودن مواضع ایران است که جای خودش را در دنیا باز می‌کند، اظهار داشت: 40 سال از عمر معاهده NPT می‌گذرد. ظاهر قصه این است که آقای احمدی‌نژاد در نخستین پیشنهاد 11 گانه‌ خود عنوان می‌کند که یک حرف D به اول NPT اضافه کنیم. اگر فقط همین پیشنهاد بود، به اعتقاد من این پیشنهاد یعنی یک قضاوت بر 40 سال عمر NPT، یعنی یک خلاء جدی که در این معاهده وجود دارد، یعنی مغفول نگهداشتن بخش مهمی از این معاهده (خلع سلاح) که طی 40 سال گذشته سراغ آن نرفتند.
متکی در پاسخ به این سؤال که وزارت خارجه برای تحقق پیشنهادهای رئیس جمهور در اجلاس بازنگری معاهده NPT چه اقداماتی را دستور کار دارد؟ اظهار داشت: بررسی بازنگری این معاهده در نیویورک در جریان است. در حال حاضر دو نگاه وجود دارد، یک نگاه کشورهای در حال توسعه و عضو جنبش عدم تعهد هستند که برخی از مقامات عمده عدم تعهد و حتی رئیس این جنبش اعلام کرد که مواضع آقای احمدی‌نژاد و پیشنهادهای ایشان دقیقا مواضع این جنبش است و موجب تقویت جنبش عدم تعهد شده است.
وی با اشاره به پیشنهاد محمود احمدی‌نژاد مبنی بر تشکیل یک کارگروه بین‌المللی در زمینه عملیاتی کردن موضوع خلع سلاح، گفت: جنبش عدم تعهد براساس پیگیری‌های کشورهای پیشرو در این جنبش و از جمله تروئیکای این جنبش (ایران، کوبا و مصر) موفق شدند تدوین یک کنوانسیون را برای خلع سلاح بگنجانند و زمانی مواضع عدم تعهد را مورد بررسی قرار دهیم، شاهدیم که انطباق زیادی با پیشنهادات ایران و رئیس جمهوری کشورمان دارد.
سخنرانی شتاب‌زده هیلاری
متکی در خصوص عملیاتی شدن خلع سلاح در جهان، با بیان اینکه معاهده NPT سه محور مهم شامل استفاده صلح‌آمیز، عدم اشاعه و خلع سلاح دارد، گفت: طراحی که با مقدمه اجلاس واشنگتن صورت گرفته بود این بود که آمریکایی‌ها بگویند نگرانی کنونی تروریسم هسته‌ای، امنیت سلاح‌ها و مواد هسته‌ای است نه بحث خلع سلاح، که این رویکرد، ماده 6 را که از خلع سلاح سخن می‌گوید، هدف قرار داده بود.
وزیر خارجه افزود: پیش‌بینی من این است که فرهنگ ضرورت توجه به خلع سلاح هسته‌ای با اجلاس خلع سلاح تهران، با شعار انرژی هسته‌ای برای همه، سلاح هسته‌ای برای هیچ‌کس، مثل بمب در دنیا ترکید.
وی با بیان اینکه تمرکز احمدی‌نژاد در نشست نیویورک بر بحث خلع سلاح و نشانه رفتن کسانی بود که مانع خلع سلاح می‌شوند، گفت: در سخنرانی شتاب زده و از روی عصبانیت خانم کلینتون وزیر خارجه آمریکا بعد از سخنرانی آقای احمدی‌نژاد، دولت آمریکا برای نخستین بار از زبان وزیر خارجه‌اش اعلام کرد که 5113 سلاح هسته‌ای دارد.
متکی در پاسخ به این سؤال که آیا این یک حرکت در جهت شفاف سازی است؟ گفت: شرایط به گونه‌ای برای اینها عرصه را تنگ کرده است که ناگزیر به این شفاف سازی شدند.
متکی با بیان اینکه امکان راستی آزمایی در این زمینه وجود نداشته،‌ خاطرنشان کرد: سؤال جامعه جهانی این است که آمریکا این 5 هزار بمب هسته‌ای را برای چه می‌خواهد؟ آنها از بمبی سخن می‌گویند که تنها یک عدد آن می‌تواند در دنیا تحول ایجاد کند.
وزیر خارجه ادامه داد: همانطور که در نطق آقای احمدی‌نژاد مطرح شد تنها کارآمدی سلاح هسته‌ای، نابودی هر موجود زنده‌ و از بین بردن محیط زیست است و هیچ کاربردی ندارد.
وی با بیان اینکه قطار خلع سلاح به راه افتاده، گفت: این قطار قطعاً به منزلگاه‌های خودش خواهد رسید. آنها نمی‌توانند غیرمتعهدها را در سازمان ملل نادیده بگیرند. غیرمتعهدها مصمم اعلام کردند که باید در یک پروسه زمانی مشخص، تاریخ انهدام سلاح هسته‌ای تعیین شود.
به گفته وزیر خارجه کشورمان نگاهی که قدرت را منشاء حق می‌داند باید به نگاهی تبدیل شود که حق باید منشا قدرت باشد.
متکی در پاسخ به این پرسش که با توجه به اخبار منتشر شده مبنی بر حمایت آمریکا، روسیه و فرانسه از خاورمیانه عاری از سلاح هسته‌ای، آیا می‌توان شاهد خاورمیانه‌ای عاری از این سلاح‌ها و خلع سلاح رژیم صهیونیستی در سال‌های آینده باشیم؟ اظهار داشت: یکی از حوزه‌های شکست آمریکا در منطقه ما مسائل خاورمیانه و مشخصاً مسئله فلسطین و رژیم صهیونیستی است که نتوانستند هیچ کاری انجام دهند.
وی افزود: در پوشش اجلاس بازنگری معاهده NPT پیشنهادی را رندانه مطرح کردند و گفتند که کنفرانسی با حضور کشورهای منطقه خاورمیانه و رژیم صهیونیستی برای منطقه عاری از سلاح‌های هسته‌ای برگزار ‌کنیم. بسیار جالب است که مقامات این رژیم موضع‌گیری کرده و گفتند ما با نشست موافقیم اما ابتدا باید پروسه صلح، عادی شدن روابط کشورهای منطقه با اسرائیل، همکاری‌های اقتصادی، تعیین مرزها و ... را مطرح کنیم بعد به منطقه عاری از سلاح‌های هسته‌ای بپردازیم.
متکی یادآور شد: اگر در این رویکرد می‌توانستند مسئله فلسطین را به گونه‌ای که می‌خواهند حل کنند، در بیش از 60 سال گذشته حل می‌کردند.
وزیر خارجه گفت: در جلسه‌ای که با حضور اعضای عدم تعهد در نیویورک داشتم، این موضوع مطرح شد که اگر می‌خواهند منطقه عاری از سلاح‌های هسته‌ای را در خاورمیانه و در قالب یک کنفرانس پیگیری کنند، ابتدا باید آسیب شناسی شود که مشکل چیست.
وزیر خارجه ادامه داد: مشکل، وجود رژیم صهیونیستی با زرادخانه‌ها و بمب‌های هسته‌ای است. این رژیم هیچ گونه تعهدی به پادمان‌های هسته‌ای و نظارت‌های بین‌المللی ندارد به نحوی که صدای آمانو مدیرکل آژانس درآمد که این رژیم باید خود را متعهد کند. در حال حاضر اعضای عدم تعهد از این موضع حمایت می‌کنند که رژیم صهیونیستی باید معاهده NPT را بپذیرد و بعد موضوع خاورمیانه عاری از سلاح‌های هسته‌ای دنبال شود.
متکی با بیان اینکه خاورمیانه عاری از سلاح هسته‌ای شعار متعلق به سال 1974 است، گفت: شعار امروز، جهان عاری از سلاح‌ هسته‌ای است و ما این بحث را دنبال می‌کنیم.
اراده سیاسی برای تبادل باید وجود داشته باشد
به گزارش خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری فارس، منوچهر متکی وزیر امور خارجه کشورمان، شب گذشته (دوشنبه) در گفت‌وگوی خبری شبکه دوم سیما در پاسخ به سؤالی در خصوص سفر اخیرش به ترکیه و اینکه آیا ایران طرح جدیدی برای تبادل سوخت مورد نیاز رآکتور تحقیقاتی تهران دارد؟ اظهار داشت: طرح همان طرحی است که حدوداً اکتبر سال گذشته (آبان ماه) توسط البرادعی مطرح شد و در پی درخواست ما، کشورهای گروه وین که طبق قواعد آژانس باید سوخت را برای ما تامین کنند، اعلام آمادگی کردند.
وی افزود: هم آمریکا و هم روسیه اعلام کردند که این سوخت را تامین می‌کنند که پس از آن مطرح کردند به جای گرفتن پول، آن را مبادله کنیم و فرانسه نیز بعداً به این گروه پیوست. پیشنهادی که داده بودند کلی بود و برای آن قالبی درست کرده بودند، ‌ما اعلام کردیم که اصل پیشنهاد را می‌پذیریم و در مورد قالب آن با هم بحث می‌کنیم.
وزیر امور خارجه ادامه داد: بحث‌هایی در این زمینه صورت گرفت. آنها تصور کردند که ایران در وضعیت سختی قرار دارد و سعی کردند قالب‌های خاصی را به ما تحمیل کنند.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا ایران در مورد میزان، مکان و مقدار مبادله سوخت با طرف‌های مقابل اختلاف نظر دارد یا اینکه اختلاف نظر پیرامون موضوعات دیگر است؟ اظهار داشت: اصل مسئله‌ای که در این ارتباط مطرح است، اراده سیاسی است. یعنی اراده سیاسی برای تبادل باید وجود داشته باشد. آنها زمانی پیشنهاد را مطرح کردند تلقی‌شان این بود که ما ناگزیریم بپذیریم. لذا هم پیشنهاد را تحمیل کردند که خلاف قانون بود، ولی ما به خاطر اعتمادسازی پذیرفتیم و هم اینکه سعی کردند در شکل آن از جمله محل،‌ زمان و جزییات اجرایی کار، دیکته کنند.
متکی اضافه کرد: آنها گمان می‌کردند که ما گریزی نداریم. وقتی که ما اعلام کردیم سوخت 20 درصد را تولید می‌کنیم گفتند که ایران بلوف می‌زند. پس از آنکه آقای احمدی‌نژاد تولید سوخت را اعلام کرد، علی‌رغم اینکه سه ماه این بحث را مسکوت گذاشته بودند گفتند که آیا ایران آماده مبادله سوخت است؟ که ما اعلام آمادگی کردیم.
وزیر خارجه گفت: الان چیزی که باید از سوی آنها قطعی شود و سینگال درست بدهند، اراده سیاسی است، مبنی بر اینکه می‌خواهند این مبادله سوخت انجام شود. چیزی را که ما در مبادله سوخت به آن توجه داریم، تضمین‌های لازم است؛ یعنی برای ما محرز شود که قطعا سوخت 3.5 درصد ما محفوظ است و استحصال 20 درصد آن نیز قطعی می‌باشد. ما در حال بحث کردن در مورد مکانیسم‌هایی هستیم که این اعتماد و تضمین را ایجاد کند.
وی ادامه داد: ترکیه، ‌ژاپن، برزیل و برخی از کشورها در این زمینه سعی کردند که پیگیری‌هایی را داشته باشند و با طرف‌های مختلف و ما صحبت کنند. من هم با برزیل هم با ترکیه و هم با ژاپن صحبت‌های مفصلی داشتم. آقای جلیلی سفری به چین داشت و چینی‌ها ملاحظات و نکاتی داشتند.
متکی تحولات صورت گرفته از جمله سفرش به ترکیه و سفر وزرای خارجه ترکیه و برزیل به ایران را مورد اشاره قرار داد و گفت: همه این اقدامات برای یافتن مکانیسمی است که ما مطمئن باشیم مبادله صورت می‌گیرد.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا این کشورها پیشنهاد دادند که مبادله در کشورشان انجام شود یا نقش میانجی را ایفا می‌کنند؟ اظهار داشت: ترکیه و برزیل به عنوان کسانی که مواضع ایران تا حدود زیادی برای آنها اقناع‌کننده است و مواضع ایران را پذیرا هستند، احساس وظیفه بین‌المللی کردند که با طرف‌های دیگر صحبت کنند که در این فرمول تفاهم ایجاد کنیم.
وزیر خارجه ادامه داد: آنها دغدغه‌هایی دارند که آیا سوخت 3.5 درصد به آنها می‌رسد یا خیر و ما این دغدغه را داریم که آیا سوخت 20 درصد را دریافت می‌کنیم یا خیر؛ الان در حال مذاکره هستیم. بخشی از مذاکره مکانی و بخشی زمانی است. ما بر همزمانی تاکید کردیم. فرمول‌های مختلف در حال بحث است. برای جمهوری اسلامی ایران باید اطمینان حاصل شود که این مبادله صورت می‌گیرد، لذا گام‌های عملی آن را برمی‌داریم.
وی با طرح این پرسش که اطمینان چگونه ایجاد می‌شود؟ پاسخ داد: زمانی که در کلیات توافق کنیم، مذاکرات انجام شود و قدم‌هایی که باید برداشته شود، روی کاغذ تعریف شود. ضمنا جمهوری اسلامی نظرات خودش را دارد. اگر این یک گام اعتمادساز برای همه طرف‌هاست باید ملاحظات جمهوری اسلامی را در نظر بگیرند.
متکی با بیان اینکه یک دیپلماسی نسبتاً فشرده‌ای است که صورت می‌گیرد، ‌گفت: آقای لولا در پاسخ به سفر آقای احمدی‌نژاد یکشنبه هفته آینده به تهران سفر خواهد کرد و روز دوشنبه نیز در اجلاس سران گروه 15 حضور خواهد یافت. اگر در این فاصله چند روزه گفت‌وگوهایی که در جریان است، مجموعا به یک فرمول مناسبی برسد، چه بسا آقای اردوغان نیز سفری به تهران داشته باشد و در گفت‌وگوی صمیمانه و سازنده در اینجا بتوانیم بحث را به یک نقطه عملیاتی برسانیم.
دیدار جلیلی و اشتون در ترکیه
وی در خصوص اعلام آمادگی اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای گفت‌وگوی مستقیم با ایران در مورد موضوع هسته‌ای، اظهار داشت: پیشنهاد این گفت‌وگو ابتدا توسط چینی‌ها در سفر آقای جلیلی و سپس توسط ترکیه و برزیل مطرح شد و ما این موضوع را مورد بررسی قرار دادیم و گفتیم که همیشه از گفت‌وگوها استقبال کرده‌ایم و مشکلی برای انجام چنین دیداری نیست.
وزیر خارجه در مورد عدم دستیابی به نتیجه مشخص در مذاکرات با اتحادیه اروپا، خاطرنشان کرد: زمانی طرف مقابل مطرح می‌کند که گفت‌وگو کنیم شما دو انتخاب دارید اینکه بپذیرید یا نپذیرید. جمهوری اسلامی ایران براساس اینکه از سیاست صندلی خالی پیروی نمی‌کند در گفت‌وگوها نیز مشکلی ندارد.
وی با بیان اینکه ما در دیپلماسی با هیچ کسی رودربایستی نداریم، گفت: ما مواضع خود را بسیار صریح، شفاف و البته منطقی و صمیمانه بیان می‌کنیم. ممکن است گاهی 180 درجه متفاوت از نظر طرف مقابل باشد. لذا اصل اینکه این گفت‌وگو بین آقای جلیلی و خانم اشتون انجام شود، درست است. آقای داود اوغلو وزیر خارجه ترکیه امروز (دوشنبه) از بروکسل با من تماس گرفت و گفت که با خانم اشتون دیدار داشته و خانم اشتون خود را برای دیدار با آقای جلیلی آماده می‌کند و پیشنهاد داده بود که در صورت موافقت طرفین مکان انجام این دیدار ترکیه باشد. ما نیز اعلام کردیم که مشکلی نداریم و محل گفت‌وگوها در ترکیه خواهد بود.
بیانیه اجلاس تهران به 50 موضوع در حوزه‌های مختلف می‌پردازد
وزیر خارجه در خصوص چهاردهمین اجلاس سران گروه 15 که قرار است 27 اردیبهشت ماه در تهران برگزار شود، اظهار داشت: 21 سال پیش مسئولان کشورهای عضو با هدف ایجاد یک بستر جدید در همکاری‌های اقتصادی بین خودشان و سپس تاثیرگذاری بر مناسبات اقتصادی در مناطق خود و دنیا این گروه را تشکیل دادند. به مرور در مسیر راه توانستند فقط چند اجلاس محدود را برگزار کنند و متاسفانه نتوانستند یک همگرایی جدی و یک رویکرد عملیاتی در این گروه را ایجاد کنند.
متکی با بیان اینکه گروه 15 به تدریج یک مسیر رو به رکودی را طی کرد، اظهار داشت: یک علت رکود این مجموعه‌های منطقه‌ای در سایه تحولات پس از جنگ سرد بود. در پایان جنگ سرد و تحولات جدید، سازمان‌های منطقه‌ای حتی غیر‌متعهدها، سازمان کنفرانس اسلامی و اتحادیه اروپا کم‌رنگ ‌شدند. گروه 15 و سایر مجموعه‌ها نیز به تبع آنها کمرنگ شدند. کمتر از 4 سال پیش که اجلاس سران غیرمتعهدها در هاوانا برگزار شد، الجزایر رئیس وقت این گروه بالاخره موفق شد نشست سران را بعد از چند سال در کوبا و در حاشیه سران غیر متعهدها برگزار کند.
وزیر خارجه ادامه داد: ما در آن اجلاس شرکت کردیم و 2 سال پیش در نیویورک به عنوان رئیس بعدی انتخاب شدیم. ما در دو سال و نیم گذشته اقداماتی را در جهت فعال کردن این گروه انجام دادیم و برای نخستین بار بعد از 8 سال اجلاس سران را در پایتخت کشور عضو برگزار می‌کنیم، نه در حاشیه یک اجلاس بین‌المللی.
متکی گفت: حدنصاب اجلاس 6 کشور است و ما این حدنصاب را شکستیم و تعداد بیشتری از سران کشورهای عضو در اجلاس تهران شرکت خواهند کرد. مهمتر از آن طراحی محتوایی است که برای گام‌های بعدی این گروه به ابتکار جمهوری اسلامی آماده شده و توسط رئیس‌ جمهور کشورمان که ریاست اجلاس تهران را عهده‌‌دار است با سران کشورهای عضو مطرح خواهد شد.
وی ادامه داد: فکر می‌کنیم هر بخشی از پیشنهادات آماده شده که مورد تصویب قرار گیرد، نقشه راه جدیدی برای این گروه خواهد بود. ما در بیانیه مشترکی که تهیه شده به 50 موضوع در حوزه‌های مختلف پرداختیم و در کنار آن نقشه راهی را طراحی کردیم. کارشناسان در ژنو در مورد بیانیه مشترک توافق کردند. جمعه اجلاس کارشناسان ارشد و روز شنبه اجلاس وزرا و دوشنبه نیز اجلاس سران افتتاح خواهد شد.
متکی در مورد ترکیب هیئت‌ها گفت: برخی از کشورها در سطح سران و برخی در سطح معاون رئیس‌ جمهور و معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه در اجلاس تهران شرکت خواهند کرد.
به گفته وزیر خارجه کشورمان، ایران با برگزاری این اجلاس یک بار دیگر ظرفیت خود را برای ورود به کارهای بزرگ بین‌المللی نشان می‌دهد.
وی در مورد در نظر گرفتن مکانی برای برگزاری اجلاس‌ها در ایران، با اشاره به اجلاس سران غیرمتعهدها که در کمتر از سه سال دیگر در تهران برگزار خواهد شد، گفت: البته بعد از جنگ تحمیلی، اجلاس گروه 77 در تهران و در سطح وزرا برگزار شد. اجلاس غیرمتعهدها در سطح سران برگزار می‌شود و مهمترین اجلاسی است که در ایران به عنوان یک رخداد بین‌المللی برگزار خواهد شد.
متکی با بیان اینکه چنین کاری جایگاه خاص خود را نیاز دارد، اظهار داشت: ما سال‌ها قبل میزبان کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی بودیم و توانستیم مقری را در تهران در یک فاصله 6 ماهه ایجاد کنیم که البته کم و کسری‌ها و نواقص خود را دارد و بسیاری از اجلاس‌ها هنوز در آنجا برگزار می‌شود. این مکان کفاف اجلاس غیرمتعهدها با 120 کشور را نمی‌دهد.
وی ادامه داد: این طراحی انجام و در دولت تصویب شد که مجتمع اجلاس‌های بین‌المللی در حد و کلاس مورد نیاز کشور ساخته شود. وزارت مسکن و بخش‌های ذیربط به طور جدی این موضوع را در دستور کار دارند و وزارت خارجه نیز به نوعی کارفرمای این کار است و آن را دنبال می‌کند.
متکی در خصوص مکان این مجتمع نیز خاطرنشان کرد: در حال پیگیری مکان مورد نظر هستند.