وزیر خارجه برزیل:تمام ابهامات در خصوص موضوع هسته‌ای ایران رفع شده است

متن سخنرانی وزیر خارجه برزیل در آکادمی دیپلماتیک وین؛
تمام ابهامات در خصوص موضوع هسته‌ای ایران رفع شده است
وزیر امور خارجه برزیل با ابراز تردید جدی در رابطه با اثرگذاری تحریم‌ها علیه ایران گفت، پس از بیانیه تهران تمام ابهامات در خصوص موضوع هسته‌ای ایران رفع شده است.
به گزارش فارس، "سلسو آموریم "، وزیر امور خارجه برزیل، در آخرین روز خردادماه سال جاری در "آکادمی دیپلماتیک وین " (Diplomatic Academy of Vienna) سخنرانی‌ای با موضوع «برزیل و نظم جدید بین‌المللی» ایراد کرد. وی در بخشی از این سخنرانی به تشریح نحوه دستیابی به توافق تهران از سوی سه کشور برزیل، ترکیه و ایران در 17 ماه می سال جاری پرداخت.
به گفته آموریم، رئیس‌جمهور لولا بنا به ابتکار خود و نه به درخواست آقای احمدی‌نژاد تلاش کرد، در حالی که برخی فکر می‌کردند این آقای احمدی‌نژاد بوده که از برزیل درخواست کمک کرده است که این واقعیت ندارد.
وزیر امور خارجه برزیل در این سخنرانی تصریح کرده است که کشورش به طور جدی در رابطه با اثرگذاری تحریم‌ها علیه ایران تردید دارد. به عقیده وی، تحریم‌ها چرخه سرگردانی ایجاد می‌کند و بالاخره شاهد تراژدی‌هائی چون عراق هستیم.
متن کامل سخنرانی مورد اشاره در ادامه می‌آید./
با توجه به عضویت برزیل در شورای امنیت سازمان ملل، رئیس‌جمهور "لولا " در سفر رئیس‌جمهوری ایران جناب آقای "احمدی‌نژاد " به برزیل، پیرامون موضوعات مختلف منجمله موضوع هسته‌ای ایران گفتگو داشتند.
دلیل دیگری که برزیل وارد این موضوع شد به خاطر این بود که در موارد متعدد پیشنهادات به شکست منجر شده بود و دلیل شکست ابتکارات این بود که حق ایران در مورد غنی سازی را به رسمیت نشاخته بود و به همین دلیل، امکان پذیرش آن از سوی ایران وجود نداشت.
مزیت ابتکار تامین سوخت راکتور تهران این بود که برای اولین بار در این پیشنهاد حق ایران برای غنی سازی، اگر چه نه به طور صریح ولی به طور ضمنی، به رسمیت شناخته شده بود که یک عنصر مثبت بود.
این پیشنهاد از سوی دیگر دربردارنده عامل مثبتی در خصوص انتقال مواد هسته‌ای موجود در ایران بود که عامل اعتمادساز است. برزیل در ابتکار جدید تلاش کرد نشان دهد که با دیپلماسی می‌توان به راه‌حل صلح‌آمیز دست یافت. تا کنون تمام پیشنهادات محکوم به شکست بود، زیرا حق ایران برای استفاده صلح‌آمیز به درستی به رسمیت شناخته نشده بود و از سوی دیگر، غنی سازی را به رسمیت نشناخته بود.
بنده کاملا مطمئن بودم که ایران غنی سازی را رها نخواهد کرد. برزیل به طور جدی در رابطه با اثرگذاری تحریم تردید دارد. همه به خاطر داریم که این تحریم‌ها حتی در مورد عراق تاثیر نداشت و نتوانست در رفتار سران این کشور تغییر ایجاد کند. تحریم‌ها چرخه سرگردانی ایجاد می‌کند و بالاخره شاهد تراژدی‌هائی چون عراق هستیم.
با توجه به مسوولیت برزیل به عنوان عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد، می‌بایستی برای راه‌حل مسالمت‌آمیز تلاش می‌کردیم. لازم به ذکر است رئیس‌جمهور لولا بنا به ابتکار خود و نه به درخواست آقای احمدی‌نژاد تلاش کرد، در حالی که برخی فکر می‌کردند این آقای احمدی‌نژاد بوده که از برزیل درخواست کمک کرده است که این واقعیت ندارد. ما به دلیل عضویت در شورای امنیت می‌بایستی در جستجوی راه‌حلی که تجربه عراق تکرار نشود، اگر چه تجربه عراق با ایران متفاوت بود، زیرا فعالیت‌های ایران زیر نظر آژانس است. روسای جمهوری ایران و برزیل و وزرای خارجه چندین ساعت با هم مذاکراتی داشتند.
ظرفیت ایران در حل مسائلی چون موضوع خاورمیانه از جمله عناصر مهم محسوب می‌شود. در گفتگوهای مختلف در مقاطع و محل‌های مختلف در داووس و بروکسل، در پی دستیابی به راه‌حل بوده‌ایم. مذاکرات وین پیرامون سوخت راکتور تهران و طرح موضوع مبادله، بالنفسه نکته مثبتی از سوی ایران محسوب می‌شد. ایران آماده بود هم‌زمان سوخت را با مواد مبادله نماید. با توجه به آمادگی ایران مطابق بیانیه تهران و اینکه تحریم‌ها نافذ و اثرگذار باشد، ما به تصویب قطعنامه با تردید جدی می‌نگریستیم.
یادآوری می‌کنیم که تحریم‌ها بیشتر به طبقات آسیب‌پذیر را هدف قرار می‌دهد تا طبقه رهبران کشورها را، در هر حال، تحریم‌ها عکس‌العمل ایجاد می‌کند و در نتیجه ما در یک چرخه سرگردان قرار می‌گیرم و بعضا نتایج آن به تراژدی منجر شده است.
هر دو کشور (ترکیه و برزیل) در یک مسیر فکری بودیم و به دیپلماسی رفت‌وبرگشت ادامه دادیم و سپس در کنفرانس (امنیت هسته‌ای) در واشنگتن، سران ترکیه و برزیل با آقای "اوباما " گفتگو کردند.
یک نکته فصل مشترک بود و آن اینکه پیشنهاد تبادل سوخت اکتبر در وین، جا داشت که روی آن کار شود، اما مشکل اصلی بایستی مشخص و رفع می‌شد.
سه مشکل اصلی وجود داشت:
نخست، میزان اورانیوم بود که ایران پس از گفتگوهای ما با پیشنهاد 1200 کیلو موافقت کرد.
مورد دوم، محل تبادل بود. این موضوع در سفر به ایران مورد بررسی قرار گرفت و بالاخره ایران با ارسال مواد به ترکیه موافقت کرد.
سومین مورد، زمان تبادل بود که علی‌رغم پیشنهاد اولیه مبنی بر تبادل سوخت و اورانیوم به طور همزمان، ایران با پیشنهاد ما مبنی بر ارسال مواد قبل از آن به ترکیه موافقت کرد.
این سه مشکل اصلی با همکاری ایران و بر اساس بیانیه تهران حل شد و حتی ایران مطابق بیانیه تهران به تعهد خود عمل کرد و موافقت خود را ظرف یک هفته به آژانس اعلام نمود.
واقعیت آن است که سه مشکل اصلی در بیانیه تهران حل شده است. البته برخی سوالات جزئی و اجرائی نیز مطرح است که می‌تواند در طول مذاکرات حل شود. معتقدم که اگر عزم سیاسی باشد همه این مسائل حل می‌شود.
با توجه به موارد فوق، همه از ارائه قطعنامه متعجب و مایوس شدیم. به خصوص آنکه مباحث قطعنامه قبل از اینکه ما بیانیه تهران را اعلام کنیم شروع شد. من ترجیح می‌دهم در اینجا اظهار نظر "البرادعی " را منعکس نمایم که گفت به نظر می‌آید آنان قبل از اینکه موضوع را بدانند پاسخ داده‌اند و عکس‌العمل نشان دادند.
نکته دوم اینکه پس از نامه ایران به آژانس و سوالاتی و انتقاداتی را مطرح کرده بودند، کمتر از چند ساعت قطعنامه صادر شد. در چنین شرایطی نمی‌توان رای داد و تنها باید رای مخالف داد. بدیهی است آن هم در موردی که برزیل و ترکیه کاملا درگیر بودند، آن هم زمانی که همه از این ابتکار استقبال کردند و حتی آنهائی که قطعنامه را دادند جملات خوبی استفاده کردند ولی گونه‌ای دیگر عمل کردند!
وضعیت آینده البته بستگی به عکس‌العمل ایران و دیگران دارد. همان طور که امروز بیانیه شورای عالی امنیت ملی ایران را ملاحظه نمودم، این بیانیه بر اهمیت اعلامیه تهران تاکید کرده است. از طرفی دیگر، علی‌رغم تحریم‌های چند جانبه، شاهد تحریم‌های یکجانبه هستیم که شامل تحریم‌های جداگانه آمریکا و اروپا می‌شود.
بنده به صراحت گفته‌ام که بایستی به دیپلماسی فرصت داد. برخی هم امیدوار نبودند ما موفق شویم و برخی اوقات کشورهای دوست غربی ما، به ما مراجعه می‌کنند و هنوز هم می‌خواهند که در این زمینه ایفای نقش نمائیم. ولی باید بگویم، پس از بیانیه تهران، اگر ابهامی قبل از آن بود، رفع شده است. در هرحال، من هنوز امیدوار هستم که بتوان در این زمینه اقدامی انجام داد.