نگرانی‌های اصلاح‌طلبان و احتمالات تخلف انتخاباتی

ایرج جمشیدی / روزنامه نگار
آخرین اخبار و گزارش های رسیده از ستاد انتخابات کشور حاکی از آن است که مسوولان اجرایی و نظارتی تاکنون به خواسته احزاب و گروه های سیاسی بخصوص جناح اصلاح طلب برای پذیرش نظارتی فراتر از ارگان ها و دستگاه های دولتی و حکومتی پاسخ مثبت نداده اند.
طی یک ماه گذشته مسوولان انتخاباتی و سران اصلاح طلب خواسته ای را مطرح کرده اند مبنی بر اینکه برای اولین بار در تاریخ 27 ساله نظام جمهوری اسلامی مراحل برگزاری انتخابات از اجرا گرفته تا نظارت در اختیار یک جناح خاص قرار گرفته است از همین رو به منظور رفع هرگونه شبهه ای ضمن دعوت مسوولان انتخاباتی کشور به رعایت بی طرفی، خواستار پذیرش نظارت احزاب، گروه های سیاسی و رسانه های جمعی بر مراحل برگزاری انتخابات شده اند. به اعتقاد اصلاح طلبان حتی اگر مسوولان برگزاری انتخابات کوچکترین تخلفی را هم انجام ندهند اما از آنجا که تمام مراحل اجرایی و نظارتی برعهده یک جریان خاص است لذا نمی توان به صورت صددرصد صحت و سلامت انتخابات را تضمین کرد و راهی نیست مگر اینکه نمایندگانی از سوی کاندیداهای انتخاباتی، گروه های سیاسی و مطبوعات بر مراحل مختلف برگزاری انتخابات نظارت کنند. البته اصلاح طلبان در شرایطی از عدم اطمینان کامل خودشان نسبت به سلامت برگزاری انتخابات سخن به میان می آورند که شواهدی را هم برای آن ارائه می کنند. از دیدگاه اصلاح طلبان این شواهد اگر چه نشانه های آشکاری از احتمال دخالت سازمان یافته در انتخابات به شمار می آید اما با این وجود نمی توان پیشاپیش حکمی را مبنی بر قصد جریانی که برگزاری انتخابات را برعهده دارد، صادر کرد اما با این وجود نگرانی هایی وجود دارد.
1- اولین عاملی که باعث نگرانی اصلاح طلبان شده است حمایت آشکار رسانه های حکومتی و صدا و سیما از جریان اصولگرا است. اصلاح طلبان بارها علیه تبلیغات یکسویه صدا و سیما به نفع جریان اصولگرا و علیه اصلاح طلبان اعتراض کرده اند اما نه تنها به این اعتراض توجهی نشده است و بعضا آن را بی ربط دانسته اند بلکه کار به جایی رسید که علیرضا علی احمدی پدرخانم مهرداد بذرپاش رئیس ستاد انتخاباتی حامیان دولت احمدی نژاد آشکارا از طریق یک برنامه زنده تلویزیونی از مردم خواست به ائتلاف رایحه خوش خدمت رای بدهند. درخواستی که کاملا خلاف قانون انتخابات و حاکی از تمایل صدا و سیما به جناح اصولگرا است. پدرخانم رئیس ستاد انتخاباتی حامیان احمدی نژاد در برنامه گفت وگوی زنده تلویزیونی بعد از خبر شبکه دوم درخواست خود را مطرح کرد.
2- ستاد انتخاباتی کشور برای اولین بار و طی یک اقدام بی سابقه از حضور خبرنگاران رسانه های جمعی جز دوربین های صدا و سیما هنگام ثبت نام کاندیداهای انتخاباتی جلوگیری به عمل آورد. مجتبی ثمره هاشمی که اخیرا جانشین علی جنتی معاون سیاسی وزارت کشور شد به صراحت از عدم حضور خبرنگاران در ستاد انتخابات کشور حمایت کرد و آن را ضروری ندانست. این در حالی است که اصلاح طلبان معتقدند مگر قرار است در ستاد انتخابات کشور چه اتفاقی خلاف قانون رخ بدهد که خبرنگاران به ویژه آنهایی که متعلق به جناح اصلاح طلب هستند، نامحرم به شمار می آیند؟ این در حالی است که اخیرا خانه احزاب هم از احتمال حذف میز احزاب در ستادهای انتخاباتی کشور ابراز نگرانی کرده و از مسوولان دولتی خواست به منظور رفع شائبه دخالت سازمان در انتخابات اجازه حضور به ناظرانی از احزاب مختلف را در ستاد انتخابات کشور بدهند.
3- یک عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اعلام کرد که بسیج بخش مهمی از وظیفه حفاظت از صندوق های رای را برعهده گرفته که با توجه به خط مشی سیاسی این نیرو و حمایت آن از اصولگرایان، این اقدام نگران کننده است. درباره خبر یادشده نکته ضروری این است اگر چه بسیج تشکیلاتی نظامی و زیرنظر سپاه پاسداران به شمار می آید و نباید در دسته بندی های سیاسی وارد شود اما این نیرو خالی از گرایش سیاسی نیست و معمولا به عنوان نیروی حامی اصولگرایان شناخته می شود. بنابراین اگر چه طبق قانون نیروی انتظامی می تواند از نیروهای بسیج برای حفاظت از صندوق های رای هم درخواست کمک بکند اما از آنجا که این نیرو حداقل از دیدگاه اصلاح طلبان بخشی از این نیرو دارای مواضعی خاص است بنابراین حضور موثر آن پای صندوق های رای می تواند به بروز برخی شبهات دامن بزند. از همین رو اصلاح طلبان معتقدند بهتر است از نیروهای بسیج پای صندوق های رای استفاده نشود تا از بروز هرگونه شبهه ای جلوگیری به عمل آید.
4- و اما آخرین نکته اینکه مسوولان انتخاباتی تاکنون به نگرانی های سه گانه پاسخ عملی نداده اند بلکه حتی در مواردی در جهت تشدید وضع موجود هم گام برداشته اند. وزارت کشور تاکنون نظارت های خارج از مراکز حکومتی و دولتی را نپذیرفته و هیچگونه اقدامی از سوی ستاد انتخاباتی کشور هم به عمل نیامده که نشان دهنده جامه عمل پوشاندن به مهم ترین خواسته اصلاح طلبان باشد. از دیدگاه جناح اصلاح طلب حضور ناظرانی بی طرف و خارج از دستگاه های حکومتی و دولتی حداقل شرط لازم برای برگزاری انتخابات سالم است. شرطی که به نظر می رسد با توجه به محدودیت زمانی دو روزه تا برگزاری انتخابات محقق نخواهد شد. به این ترتیب اصلاح طلبان ناچار خواهند شد روز انتخابات به صورت غیررسمی بر نحوه برگزاری و چگونگی شمارش آرا نظارت کنند تا اگر تخلفی دیدند براساس آن تصمیم مناسب را اتخاذ کنند.