به گزارش خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری فارس، منوچهر متکی وزیر امور خارجه کشورمان در برنامه گفتوگوی ویژه خبری پنجشنبه با عنوان «دستاوردهای جدید ایران و انفعال آمریکا در سایه ادعا و تناقض» با بیان اینکه اجلاس امسال 5 سالی بود که به عنوان گفتوگو هزاره مطرح شد، گفت: از سال 2000 این ایده مطرح شد که هر 5 سال یکبار اجلاس هزاره را برگزار و اهدافی را که در پیشنویس هزاره مطرح شده بود، بررسی شود.
وی افزود: در این طرح در خصوص وضعیت اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کشورها، گزارشی ارائه میشود و وضعیت جهان را مرور میکنند.
متکی با ذکر این نکته که این دستور کار نسبتاً عمده و مهمی بود، اظهار داشت: امسال یکی به دلیل همین اجلاس هزاره و دیگری به دلیل اینکه تحولات جهانی تقریباً چشماندازهای غیرروشن، غیر شفاف و نگران کننده را نشان میداد و مدیریت این تحولات و خصوصاً بحرانها مدیریت ناکارآمد بود، اجلاس مهمی بود.
وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به نامه احمدینژاد به کشورهای مختلف مبنی بر اینکه جمهوری اسلامی ایران در اجلاس هزاره امسال با توجه به موضوعات در دستور کار خود، شرایط کنونی جهان را شرایط نگران کنندهای میداند، اظهار داشت: لذا دعوت شد از کشورها که مشارکت داشته و به این مسائل بپردازند.
وی ادامه داد: امسال به لحاظ محتوا و میزان حضور شرکت کنندگان تعداد رؤسای شرکت کننده با سالهای دیگر کاملاً متفاوت بود و این موضوع نه فقط در مجمع عمومی و در اجلاس هزاره، بلکه در اجلاسهای منطقهای نیز که معمولاً در حاشیه اجلاسهای مجمع عمومی برگزار میشود مانند گروه 77، سازمان کنفرانس اسلامی، غیرمتعدها و برخی سازمانهای منطقهای و دیگر مناطق جهان از نشاط و فعالیت خوبی برخوردار بود.
متکی در پاسخ به این سؤال که سیاست جمهور اسلامی ایران و محورهای عمده مدنظر در این نشستها چه بود گفت: اولویت نخست، تمرکز بر نقطه کانونی مجمع عمومی امسال بود.
وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به 2 نطق رئیس جمهور در اجلاس هزاره و مجمع عمومی به طور جداگانه اظهار داشت: نطق هزاره نسبتاً کوتاهتر بود، اما نطق مجمع عمومی فراگیر بوده و در آن به همه موضوعات پرداخته میشد.
وی افزود: رئیس جمهور در مجمع عمومی امسال در ادامه یک رویکرد جدید که طی چند سال گذشته وجود داشته به طرح سؤالات و موضوعاتی پرداخت که دارای اهمیت بالایی است.
متکی با بیان اینکه سال گذشته و در شرایط جهانی این نکته را دیدیم که باید شرایط نابهنجار و مدیریت ناکارآمد آسیبشناسی شود، یادآور شد: در آسیبشناسی صورت گرفته، فقدان خداباوری، دینمحوری و معنویات در مدیریت جهان و پرداختن به مسائل مورد تأکید قرار گرفته است.
ایران در سازمان ملل مدیریت جهانی را مورد نقد قرار داد
وزیر امور خارجه کشورمان نکته دوم را عدم شفافیت و غیرقابل فهم بودن مدیریت جهانی دانست که در آن کسی نمیداند تصمیمات چگونه گرفته میشود، مبانی این تصیمات چیست و زمانیکه این تصمیمات با شکست مواجه میشود هیچ کس دلیل آن را توضیح نمیدهد و اظهار داشت: لذا جمهوری اسلامی ایران این مدیریت جهانی را مورد نقد قرار داد.
وی ادامه داد: ما به دو نکته اساسی پرداختیم. نکته اول اینکه مدیریت باید روشن، شفاف و قابل توجیه برای همه باشد و دوم اینکه مدیریت باید با مشارکت همگان باشد.
وزیر امور خارجه کشورمان با ذکر این نکته که دو محور مورد تأکید، امروز مخاطبین زیادی در دنیا دارد، گفت: در اینکه مدیریت حاکم به مناسبات، ناکارآمدی است دارای اجماع است و لذا در همه نطقها ملاحظه شد که ضرورت برون رفت، از این شرایط موجود باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
شعارهای جمهوری اسلامی در حال جا افتادن است
متکی نکته دوم را چارچوبهای ارائه شده به عنوان نظام جایگزین خواند و خاطرنشان کرد: شعارهای جمهوری اسلامی که در طول 30 سال گذشته مطرح شده امروز توسط دیگران بیان میشود.
وی ادامه داد: گروه 77 در مراسم افتتاحیه سخنرانان از جمله رؤسای جمهور و مقامات دیگر، الگوهای جایگزین، عدالتخواهی و ضرورت توجه به نظر دیگران شیرازه نطقها را تشکیل میدهد و این موضوع نشان میدهد که فرهنگی که شعار جمهوری اسلامی بوده در حال جاافتادن است.
متکی نکته مهم دیگری که توسط جمهوری اسلامی به آن پرداخته شد را بررسی حوادث مهم جهان خواند و افزود: برخی حوادث در دنیا رخ میدهد که مورد شناسایی دقیق قرار نمیگیرند و ماهیت آنها چندان روشن نیست که چه اتفاقی افتاد و سپس پیامدها و تبعاتی بر آن پدیدهای که ما نمیدانیم اصل آن چه بوده و آمرین و عاملین آنها نامشخص است، به جامعه بشری یا نقطه خاصی از جهان تحمیل میشود که بسیار نگران کننده است.
متکی با بیان اینکه در اروپا حدود 200 سال جنگهای مختلف بوده که جنگهای اول و دوم جهانی را نیز شامل میشود، گفت: دهها میلیون نفر در این جنگها کشته شدهاند و تنها در بلاروس 23 میلیون کشته در یکی از جنگها داشتهایم. اما در این بین بخشی از موضوع به عنوان کشته شدن تعدادی یهودی شاخص و برجسته میشود و براساس این فاز از یک جنگ فراگیر، یک تصمیمسازی، یک رژیم تحمیلی، یک کوچ اجباری و یک آوارگی چندین میلیون نفره به عنوان تبعات چنین برجستهسازی رخ میدهد.
وی با ذکر این نکته که موضوع جدیدی به نام 11 سپتامبر در چند سال اخیر رخ داد که هیچگاه ابعاد آن مشخص نشد، تصریح کرد: دلیل این اتفاق، آمرین و کشته شدگان آن هنوز مشخص نشدهاند.
وزیر امور خارجه کشورمان افزود: از کنار چنین حادثهای میتواند عبور کرد، اما تبعاتی بر این حادثه مترتب میشود که بخشی معظمی از جهان اسلام را متأثر میکند.
متکی با بیان اینکه یک لشکرکشی با تصویب سازمان ملل و شورای امنیت به افغانستان و یک لشکرکشی بدون مجوز شورای امنیت به عراق صورت گرفت، اظهار داشت: علاوه بر این مدتی است که بمباران با هواپیماهای بدون سرنشین در مناطق مختلف پاکستان و کشتارها از حد و حساب خارج شده است.
متکی افزود: زمانی مطرح شد که قصد لشکرکشی به کشور دیگری در خاورمیانه را دارند، به همین دلیل مبارزه با تروریسم، یعنی با نام مبارزه با تروریسم مسئله دیگری در حال رخ دادن است.
وی ادامه داد: اصل علت 11 سپتامبر هنوز موشکافی نشده و ما نمیدانیم چه برنامههای دیگری در نظر دارند، لذا در اجلاس مجمع عمومی این موضوع توسط رئیس جمهور مطرح شد که اجازه دهند در خصوص حادثه 11 سپتامبر تحقیق و بررسی صورت گیرد.
وزیر امور خارجه با اشاره به 3 تئوری، نظریه و احتمال ارائه شده از سوی افکار عمومی آمریکا، اروپا و در نوشتارهای تحلیلگران آنها گفت: رئیس جمهور این احتمالات و تحلیلها را بیان کرد و خواستار بررسی آن توسط سازمان ملل شد.
متکی ادامه داد: سازمان ملل برای برخورد با این حادثه مجوز داده و باعث کشته شدن بیش از یکصد هزار نفر در افغانستان شده است و صدها هزار نفر مجروح شدهو بادی در این زمینه تحقیق کند.
وی افزود: کسانی که به عنوان تروریستهای اصلی از آنها نام برده میشود هنوز وجود دارند و امروز سؤال اساسی در ذهنها این است که آنها در افغانستان با چه کسی میجنگند.
شرکتهای امنیتی در افغانستان شبها تبدیل به افراط گرایان تروریست میشوند
وزیر خارجه کشورمان ظاهر داستان را جنگ آنها با دشمنان دانست و یادآور شد: وزیر خارجه افغانستان در مقالهای در واشنگتنپست در پاسخ به این سؤال میگوید، شرکتهای خصوصی امنیتی مانند بلکواتر که در عراق هستند، 30 تا 40 هزار نفر میلیشا دارند. در افغانستان این افراد روزها از شرکتها حفاظت میکنند و شبها افراطگرایانی میشوند که اقدامات تروریستی انجام میدهند.
متکی با بیان اینکه ایران در نشست امسال مجمع عمومی با طرح مباحثی از این دست و از جمله پیشنهاد دههای برای مشارکت کشورها در اداره جهانی و برخی پیشنهادات دیگر، گفت: امسال یک توجه خاص دیگری نسبت به مجمع عمومی و حضور هیئت جمهوری اسلامی ایران بود.
وی در پاسخ به این سؤال که چرا جمهوری اسلامی ایران روی موضوعاتی دست میگذارد که جنجال به پا میکند، گفت: محیط بینالملل یک محیط برآمده از خلاء نیست، این محیط مملو از کنشها و واکنشها است.
وزیر خارجه کشورمان هر کشوری را در ارتباط با این محیط از 2 ناحیه تحت تأثیر خواند و اظهار داشت: ناحیه اول نظاماتی است که به عنوان نظامات بینالمللی در حال تدوین و تنظیم است و تصمیمات بینالمللی که بعدها به صورت اجباری برای کشورها در میآمد.
متکی افزود: اگر شما سخن نگویید آنها کنوانسیونهای خود را مینویسند و ما باید در این زمینه نقش داشته باشیم تا علیه ما تصمیمگیری نکنند.
کشورهای مستقل از سیاست صندلی خالی در سازمانهای بینالمللی تبعیت نمیکنند
وی ادامه داد: کشورهای مستقل، کشورهای دارای نظر و کشورهایی که از خاستگاههای عدالتخواهانه سخن میگویند از سیاست صندلیهای خالی در سازمانهای بینالمللی پیروی نمیکنند بلکه حضور پیدا کرده و حرفهای خود را میزنند.
وزیر امور خارجه با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری در سیمنار سفرا گفت: ایشان فرمودند وقتی شما مواضع حق خود را بیان میکنید قطعاً افرادی هستند که مواضع دیگری دارند و آن مواضع ناحق است، آنها مواضع حق شما را برنمیتابند و این موضوع ایجاد چالش میکند. اما این چالش را باید فرصت تلقی کرده و از آن برای جا انداختن دیدگاههای خود استفاده کنیم.
متکی نقطه تأثیر دیگر محیط بینالملل بر کشورها را تصمیماتی دانست که دیگران در مورد ما و یا در مورد موضوعاتی که به ما مربوط است میگیرند و اظهار داشت: در مورد ایران، کشورهایی هستند که از تحولات کشورمان در 30 سال پیش متضرر شدند، کسانیکه در اینجا همه چیز در اختیار داشتند و بالاترین مقام این کشور که شاه بود ارادهای از خود در برابر پایینترین مقامات آنها نداشت.
ایران به استقبال چالشها میرود چراکه در حال مقاومت از حقوق خود است
وی افزود: این نظم مبتنی بر منافع آنها متحول شده و ملت تصمیم گرفت که سرنوشت خود را رقم زده و بسیاری از معادلات را بر هم زد.
وی با بیان اینکه ما با آنها کاری نداریم، آنها میخواهند ساز و کارهایی را دنبال کنند که ایران به گذشته بازگردد، گفت: ملت ایران نمیخواهد، پس مقاومت کند و زمانی که مقاومت میکند، چالش به وجود میآید.
متکی یادآور شد: ما به استقبال این چالشها میرویم برای اینکه در حال مقاومت و دفاع از حقوق خود هستیم.
آمریکا باید دم خود را جمع کند
وی با ذکر این نکته که هر کجا دست بگذارید آنها خواهند گفت که اینجا حیات خلوت ماست، اظهار داشت: برخی میگویند حرکتهای شما پا گذاشتن روی دم ابرقدرتهاست، اما این تقصیر ما نیست چرا که هر کجا پا میگذاریم دم آنها پهن است و آنها باید دم خود را جمع کنند.
متکی با اشاره به حضور آمریکا درمنطقه خاورمیانه گفت: چطور آمریکاییها حق خود میدانند که برای منافع ملی خود از آن سوی دنیا به این منطقه آمده و برای مردم فلسطین و خاورمیانه تصمیمگیری کنند، که نوع تصمیم آنها امنیت ما را تحت تأثیر قرار میدهد، اما خودمان که عضو این منطقه هستیم، پیرامون این موضوعات نظر نداشته باشیم.
متکی ادامه داد: آنها میگویند دنیا، دنیای آزادی بیان و اظهارنظر است و باید دموکراتیک باشد که البته دروغ میگویند.
امروز زمان آن است که آمریکاییها شنیدن را یاد بگیرند
وی با بیان اینکه آنچه را میخواهند این است که ما بگوییم و دستور دهیم و دیگران اجرا کنند، خاطرنشان کرد: آنها تنها گفتن را یاد گرفتهاند و حال زمانی است که باید کمی شنیدن را یاد بگیرند و یعنی دیگران صاحب حرف هستند.
وزیر امور خارجه کشور با ذکر این نکته که برخی میگویند چون ایران به موضوعات مختلف میپردازد، ناراحتی دیگران را برمیانگیزند، این سؤال را مطرح کرد که موضوعی مانند فناوری هستهای حق ایران است یا نه؟
متکی افزود: در گذشته زمانی که جوان ایرانی ابتکاری یا اختراعی داشت توسط ساواک تحت تعقیب قرار میگرفت که چه حقی دارد به سوی یک اختراع و تولید برود، زیرا ممکن است کشور را در زمینهای خودکفا کند.
وی با بیان اینکه مقرر نبود کشور ما در مسیر خودکفایی حرکت کند، گفت: الگوهای توسعهای برای ما مینوشتند و ما باید بر اساس آن عمل کنیم.
اگر تلاش برای خود کفایی جرم است ما مجرمیم
وی با اشاره به تلاش جمهوری اسلامی ایران برای خودکفایی در عرصههای مختلف، اظهار داشت: این موضوع اگر جرم است، ما مجرم هستیم.
وزیر امور خارجه ادامه داد: ابتدای تحریمهای 5 ساله اخیر، ما در صنعت نفت 10 درصد از قطعات، ماشینآلات و تجهیزات را تولید کردیم و آنها به سوی تشدید تحریمها رفتند و امروز ما 70 درصد نیازهایمان را خودمان تولید میکنیم که این افتخار است.
متکی افزود: این موضوع بر خلاف کدام قانون بینالمللی است و تحقق خواسته ملت ایران چه قانونی را زیر پا میگذارد؟
وی با اشاره به موضوع فلسطین گفت: زمانی که از فلسطین و شرایط منطقهای میگوییم برای این است که دیگران میآیند تا این مسائل را به گونهای در جهت منافع خود ساماندهی کنند که عرصه بر ما و کشورهای مستقل منطقه تنگ شود.
وزیر امور خارجه کشورمان در خصوص اقبال رسانههای بینالمللی علیرغم تلاش برای بایکوت خبری حضور رئیس جمهور گفت: بلافاصله پس از رسیدن ما به نیویورک اولین مصاحبهگر در انتظار رئیس جمهور بود و آخرین دقایقی که رئیس جمهور عازم ایران بودند نیز مصاحبه کرده و حرکت کردند که این موضوع نشان میدهد دنیا در حال تحول جدی است.
تلاش برای بایکوت خبری رئیس جمهور توسط آمریکا و انگلیس ناکام ماند
متکی با بیان اینکه آنها زمانی تصور میکردند که با گسترش فناوری ارتباطات و رسانهها و با ورود به حیات خلوت مردم از طریق اینترنت و توسط وب سایتهایی که ایجاد میکنند، قادر خواهند بود که تنها حرفهای خود را بزنند، خاطرنشان کرد: آنها به دنبال ایجاد یک نوع نظام حکمرانی جهانی بودند که پس از شکست استعمار کهن و استعمار نو و داشتن عوامل و مزدورانشان در کشورها، براساس اطلاع رسانی و هجمه تبلیغاتی، جهان را متقاعد کنند که مدل لیبرال دموکراسی که آنها میگویند بهترین مدل برای حکمرانی جهانی است، اما عملاً اینطور نشد.
وی با بیان اینکه امروز یک جوان ایرانی از گوشه اتاق منزل خود میتواند با عظیمترین وبسایتهای مختلف جهانی ارتباط برقرار کرده، حرف خود را زده و پیامش را برساند و نقش آفرین باشد، گفت: علاوه بر رسانههای آمریکایی، انگلیسیها نیز سیاست بایکوت خبری را در پیش گرفتند.
وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به اظهارات معاون نخست وزیر انگلیس گفت: او ادعا میکرد اظهارات هیئت ایرانی و رئیس جمهور در سازمان ملل برای این است که میخواهند توجهات را از پرونده هستهای ایران منحرف کنند و لذا رسانهها بهتر است توجهی به این اظهارات نکرده و سخنان رئیس جمهور ایران را منتشر نکنند و همین موارد موجب شد که عطش بیشتری برای شنیدن حرفهای ما باشد.
متکی در پاسخ به این سؤال که چرا سخن ما را میشنوند، گفت: برای اینکه حق است، چون عدالتخواهانه است و از خواستگاه انقلاب اسلامی و پیامهای امام و رهنمودهای مقام معظم رهبری که 30 است بیان میشود، نشأت گرفته است.
وی ادامه داد: زمانی اصل پیام آغازین اسلام که امروز انقلاب اسلامی منادی آن است در اطراف خانه کعبه مطرح میشد و سران قریش دستور میدادند که کفار پنبه در گوش بگذارند، چرا که کسی در گوشه خانه کعبه سخنانی میگوید که سحر میکند، به تدریج افراد پنبه را از گوشهای خود درآوردند تا سخن پیامبر را بشنوند.
امروز دو نگاه متفاوت ایران و آمریکا برای اداره جهان وجود دارد
وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه امروز پیامهایی که منبعث از انقلاب اسلامی، آموزههای اسلام و رهنمودهای مقام معظم رهبری است و این دولت تلاش دارد تا در آن راستا سخنان بینالمللی خود را بزند، به دلیل حق بودن مخاطب پیدا میکند، گفت: امروز دو منطق در کنار هم قرار گرفتهاند و دو قدرت در دنیا حرف میزنند، آمریکا و جمهوری اسلامی ایران.
متکی برجسته شدن مبانی، حرفها، مواضع و منطقهای این دو رویکرد و این دو راهبرد را برای جامعه بشری بسیار کارساز دانست و افزود: منطقی که بر زور استوار است و زوری که مبتنی بر منطق استوار است، دو نگاه متفاوتی هستند که جهانیان گزینه مورد علاقه خود را خیلی زود تشخیص میدهند.
دیدارهای امسال رئیس جمهور نسبت به سالهای گذشته در سطح بالاتری بود
متکی با ذکر این نکته که اقداماتی برای پیشگیری و عدم مصاحبه صورت گرفت، خاطرنشان کرد: اما امسال مصاحبهها بیشتر شد.
وی در پاسخ به این سؤال که دیدگاههای مخاطبان در جریان گفتوگوها چه بود و آیا منطق انقلاب اسلامی توانسته بود جایگاه خود را باز کند؟ با اشاره به جلسات برگزار شده با سردبیران و نویسندگان برجسته رسانهای، تینکتنکها، اندیشمندان، علما و ایرانیان مقیم آمریکا گفت: تفاوت این جلسات با جلسات گذشته در این بود که شرکت کنندگان در جایگاه برجستهای شرکت کردند.
وزیر امور خارجه کشور افزود: امسال کسانی حضور داشتند که برای اولین بار در 6 سال گذشته شرکت میکردند، چهرههایی که با عنوان صاحبنظران 40 سال گذشته صحنه سیاسی آمریکا مطرح هستند، حضور داشتند.
متکی سؤالات شرکت کنندگان را در چند حوزه قابل تقسیم بندی دانست و اظهار داشت: آنها در بخش اول تردیدهای خود را مطرح میکردند و ابهامات و سؤالات خود را میپرسیدند که در این بخش به توضیحات تبیینی نیاز داشته و میخواستند دقیقاً متوجه شوند که نظرات جمهوری اسلامی در هر بحثی چیست.
وی ادامه داد: در مورد روابط ایران و آمریکا، عملکرد آمریکا، بحث هستهای و موضوعات مختلف سؤال کرده و پاسخ میگرفتند.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه در بخش دیگر وارد رویکردها میشدند، یعنی دلایل ما را پرسیده و سخنان جمهوری اسلامی را میشنیدند که بر چه چارچوبهایی تأکید دارد، گفت: در بخش دیگری نیز نقد و اشکالاتی داشتند که مطرح میکردند.
متکی تمام این جلسات را بدون استثنا صمیمانه و دارای منطق خواند و یادآور شد: از چهره حاضرین که در مباحث شرکت داشتند نوعی رضایت احساس میشد.
مدیریت پنهان جهان ریشه بسیاری از مشکلات است
وی با اشاره به مدیریت پنهان جهان اظهار داشت: یکی از بحثهایی که در مورد آن بسیار صحبت شد این بود که مدیریت پنهان جهان ریشه بسیاری از مشکلات است.
وزیر امور خارجه ادامه داد: ملتها نمیدانند چه کسانی، چه تصمیمی برای آنها میگیرند و این نوع مدیریت که توسط افرادی معدود در جهان صورت میگیرد را احمدینژاد مورد نقد قرار میداد.
متکی افزود: سیاستی که همه جانبه نباشد، پخته نیست و سیاستی که پخته نباشد با شکست مواجه میشود.
وی با اشاره به نطق اوباما در مجع عمومی امسال گفت: یکی از مسائلی که اوباما به آن پرداخت مذاکرات صلح در فلسطین بود.
وزیر امور خارجه اظهار داشت: مدتی قبل اوباما از نتانیاهو و ابومازن دعوت کرد که در آمریکا جلسهای برگزار کنند.
متکی با اشاره به نطق بوش در همین زمینه در سال 2008 گفت: زمانی که بوش آناپولیس را تشکیل داد، در آن بسیاری از سران نقاط مختلف دنیا را جمع کرد.
وی افزود: بوش در آن سال بر دونکته تأکید کرد، یکی یهودی شدن فلسطین و دیگری پایان مناقشه فلسطین و خاورمیانه در سال 2008 اما فردای آن روز صهیونیستها طی مصاحبهای اعلام کردند که این مناقشه ممکن است تا سال 2008 پایان نیابد.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه اوباما حتی یک لحظه به خود تردید نداد که ممکن است در سپتامبر سال 2011 که از همه جای دنیای میآیند و این نطق او را دوباره مرور میکنند، هیچ اتفاقی در صحنه عملی نیفتاده باشد، ادامه داد: به نظر من به عنوان یک دیپلمات و صاحب نظر سیاسی اتفاق جدی نیز در این زمینه نخواهد افتاد. چرا که موضوع بسیار بغرنج است، اما اوباما این کار را کرد.
وی با اشاره به در پیش بودن انتخابات و نیاز بوش به کسب رأی در سال 2008 که باعث چنین سخنانی شد، گفت: اوباما نیز دو ماه دیگر انتخاباتی در پیش دارد که برای دموکراتها بسیار حیاتی است و آنها در یک سال و نیم گذشته روند محبوبیت خود را رو به افول میبینند.
وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به بد اخلاقیهایی که طی چهار ماه گذشته نسبت به ایران صورت گرفته یادآور شد: آنها التماس کردند که ایران مبادله سوخت را بپذیرد و لولا رئیس جمهور برزیل و اردوغان نخست وزیر ترکیه را واسطه کردند.
وی با بیان اینکه اوباما در نامهای نوشت که میداند ایرانیها تردید دارند به اینکه سوخت 20 درصد را تحویل خواهند گرفت یا نه، خاطرنشان کرد: اوباما در آن نامه نوشت که من به عنوان رئیس جمهور آمریکا تضمین میکنم آنها سوخت 20 درصد را دریافت خواهند کرد.
تحریم ایران تنها برای کسب رأی در انتخابات آمریکا است
وزیر امور خارجه ادامه داد: لولا و اردوغان به ایران آمدند و توافقات و اعلامیه تهران صادر شد، چند روز بعد اوباما به سوی قطعنامه رفت، قطعنامهای که خود اوباما اذعان کرده که ممکن است تأثیری نداشته باشد.
متکی با طرح این سؤال که چرا به سوی قطعنامه رفتند، پاسخ داد: برای اینکه به او دیکته کرده بودند که در وضع بحرانی کنونی که اوباما در آن گرفتار شده، باید رویکرد خشونت طلبانه نسبت به ایران اتخاذ کند و اگر این رویکرد را اتخاذ کند در افکار عمومی آمریکا برای انتخابات آینده رأی خواهد داشت.
تحریم مقامات ایران یعنی پایان بازی آمریکا در فتنه 88
وی با اشاره به موضوع تحریم 8 مقام ایرانی از سوی آمریکا توسط کلینتون که با امضای اوباما صورت گرفته، یادآور شد: آنها حتی تعقل به خرج ندادند که زمانی که وزیر کشور مسئول امنیت داخلی یک کشور است را تحریم کنند، یعنی عملاً اعلام حمایت از ناامنی در آن کشور. زمانی که پلیس را که مسئول مبارزه با قاچاقچیان و افراد شرور و دزدان است در بحث تحریم قرار میدهند، یعنی از افرادی که امنیت اجتماعی را به مخاطره میاندازند حمایت میکنند و زمانی که وزیر رفاه را تحریم میکنند، یعنی عدم رفاه در جامعه را هدف قرار دادهاند.
وزیر امور خارجه این اقدام آنها را اثبات کننده یک نکته دیگر خواند و خاطر نشان کرد: آنها با این کارشان اعتراف کردند که بازیهای آمریکا در فتنه انتخابات 88 به آخر خط رسیده و نتوانستهاند هیچ کاری انجام دهند.
متکی در خصوص اعلام آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای گفتوگو با 1+5 در سطح وزیر خارجه و عدم تشکیل این نشست نیز یادآور شد: پس از حرکت 1+5 به سوی قطعنامه، اعضای این گروه تکتک و گاهی جمعی اعلام کردند که از ایران میخواهیم در مذاکرات 1+5 مشارکت کند.
متکی افزود: در 4 ماه گذشته این موضوع ترجیع بند شده بود و حتی زمانی که از آنها میپرسیدند چرا قطعنامه تصویب کردید، اعلام میداشتند که دلیلشان مذاکره با ایران است.
وی با بیان اینکه اساتیدمان در دانشگاهها باید این حوادث مهم و حساس و این کنشها و واکنشها را به عنوان سر فصلهای علمی در مباحث سیاست بینالمللی برای دانشجویان تدریس کنند، اظهار داشت: آنها اعلام کردند که خواهان مذاکره هستند و ما دیدگاههای مختلفی را مطرح میکردیم، از جمله ساختار 1+5 و مباحث مطرح دیگر. زمانی که به نیویوریک رفتیم آنها اعلام کردند ما یک جلسه کارشناسان داریم و پس از آن یک اجلاس وزرا در نیویورک برگزار میکنیم که در آن پیرامون مسئله هستهای ایران بحث میکنیم.
متکی ادامه داد: احمدینژاد در نیویورک اعلام کرد که با توجه به موضع آنها، نشست وزرای 1+5 و جمهوری اسلامی برگزار شود.
وی با اشاره به برگزاری جلسهای از این دست در مهر ماه سال 84 در نیویورک اظهار داشت: در آنجا وزرای خارجه آلمان، فرانسه و انگلیس به علاوه سولانا با هیئت ایرانی ملاقات کرده و سپس جداگانه با رئیس جمهور کشورمان دیدار کردند.
وزیر امور خارجه افزود: پس از اعلام این موضوع توسط رئیس جمهور با وزیر خارجه چین ملاقات کرده و این موضوع را مطرح کردم چرا که او در همین ملاقات در خواست مذاکره کرده بود.
برخی اعضای 1+5 در مورد مذاکره با ایران دروغ میگویند
متکی با ذکر این نکته که گفتم که از پیش رئیس جمهور میآیم و ما آمادگی داریم که این نشست را در سطح وزرا در نیویورک و در حضور رئیس جمهور برگزار کنیم، گفت: وزیر خارجه چین متعجب شده و پرسید اعضای دیگر نیز این موضوع را میدانند و زمانی که برای گفتوگو نزد سایر اعضای 1+5 رفته بود، بینشان بحث شده و اختلاف نظر پیدا کردند که در مقابل این رویکرد ایران چه موضعی گرفته و چه حرکتی داشته باشند.
وی ادامه داد: در جلسات آنها این موضوع مطرح شد که به همراه اشتون وارد گفتوگو با ایران شوند، برخی وزرا در همین جلسه اعلام میکنند که مگر قرار نیست در اجلاس وزرا این موضوع حلوفصل شود و حالا که ایران این موضوع را پذیرفته اجلاس برگزار شود.
وزیر امور خارجه عدم اجماع اعضای 1+5 در مورد مذاکره با ایران در نیویورک را ناشی از 2 نکته دانست و اظهار داشت: اول اینکه بطور قطع برخی از آنها در موضوع مذاکره با ایران دروغ میگویند، چرا که مذاکره مبنا و چارچوبهای خاص خود را دارد.
متکی افزود: ما سالها است که با آنها مذاکره میکنیم، با آنها مدالیتی هایی را تعریف کردیم و بر اساس آن به تعهداتمان عمل کردیم و آنها حرفی برای گفتن ندارند.
ایران در مذاکرات کمتر از حق خود را نمیخواهد
وی با بیان اینکه آنها مدتی است که میگویند، حق ایران را در تکنولوژی هستهای به رسمیت میشناسند، خاطرنشان کرد: این موضوع یعنی اینکه قبول آنچه در ایران در حال انجام است.
وزیر امور خارجه با ذکر این نکته که ما در حال غنی سازی 5/3 درصد هستیم و برای رآکتور تهران نیز 20 درصد نیازمندیم که یاد گرفته و در حال تولید آن هستیم، یادآور شد: به رسمیت شناختن حق ایران، یعنی همین وضع موجود در زمین را تائید کردن. اگر حرفی دارند میتوانند بزنند اما نکته کلیدی و رمز اصلی مباحثات همین است که ما بیشتر از حق خود نمیخواهیم، البته کمتر نیز نمیخواهیم.
متکی با اشاره به صادق نبودن آنها در گفتارشان اظهار داشت: آنها قدری دچار تناقض شدند که به ایران چه بگویند، اینکه ایران تعلیق کند یا غنی سازی نکند؟
وی ادامه داد: آنها قبلا یک تصمیم غلطی را گرفتهاند که اگر قرار بود این تصمیم غلط انجام شود که 5 سال پیش انجام میشد.
دیدگاههای ایران سخنان امروز سران کشورهای مختلف است
وزیر امور خارجه با بیان اینکه در بین خود آنها گفته میشود که واقعیت ایران را بپذیرند، گفت: آنها یک دغدغه را سالهاست به افکار عمومی جهان القاء میکنند که ایران به سمت تولید بمب حرکت میکند اما در چالش بحث بمب ماندهاند.
متکی با اشاره به برگزاری اجلاس گروه 77 در سازمان ملل اظهار داشت: رئیس جمهور یک کشور آمریکای لاتین که رئیس این گروه برای سال 2011 شده نطق میکند که در آن به کسانی که از سلاح هستهای در هیروشیما و ناکازاکی استفاده کردند، کسانی که این بلای اقتصادی را بر سر جهان آوردهاند و کسانی که به عدالت اعتقاد ندارند اشاره میکند که این همان سخنان جمهوری اسلامی ایران است.
متکی با بیان اینکه فراگیری این دیدگاههای قابل دفاع است که روشنفکران، اساتید و محققین به هر میزان به آن تأکید کنند در دنیا مخاطبین بیشتری خواهد داشت، خاطرنشان کرد: تکرار مواضع و سخنان آنها که حرف جدیدی نیست.
وزیر امور خارجه افزود: آنها درخواست کردهاند مذاکرات با اشتون صورت بگیرد، اما در خصوص زمان آن باید این موضوع را با تهران هماهنگ کنند.
متکی در خصوص برنامه وزارت خارجه برای تحقق و عملیاتی کردن طرحهای رئیس جمهور در سازمان ملل، همچون تغییر ساختار سازمان ملل و لغو امتیاز وتو و مشارکت در مدیریت جهانی گفت: بخشی از این موارد هم اکنون در دستور کار قرار دارد و هم اکنون چه در جنبش عدم تعهد و چه در سازمان ملل موضوع تجدید ساختار سازمان ملل مطرح است.
متکی ادامه داد: یکی از اهدافی هم که دنبال میشود این است که ساختار سازمان ملل باید، دموکراتیکتر شده و بر دموکراسی مبتنی شود و کشورها نقش آفرینی بیشتری داشته باشند.
وزیر امور خارجه کشورمان این موضوع را از دهه 90 مطرح خواند و یادآور شد: آن زمان یوگسلاوی که رئیس جنبش عدم تعهد بود از سوی سازمان ملل پیگیر این بحث شد و از همان زمان این سؤال مطرح شود که اگر جعبه جادویی منشور ملل متحد باز شود، تضمینی برای عدم تغییرات گسترده در آن وجود ندارد.
افکار عمومی حق وتو را بر آمده از قانون جنگل میدانند
متکی با ذکر این نکته که به اعتقاد ما این جعبه باید باز شود، خاطرنشان کرد: در این موضوعات نوعی باور عمومی وجود دارد، اما همراهی در آن کم است. مانند حق وتو که افکار عمومی آن را بر آمده از قانون جنگل میدانند، اما اینکه ساز و کاری برای حق وتو دنبال کنیم همراهان جدی خود را ندارد. اما ما در قالب تجدید ساختار سازمان این بحث را میتوانیم دنبال کنیم.
متکی با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری حدود 15 سال پیش در یکی از نطقهای خود در کنفرانس اسلامی گفت: ایشان فرمودند تا زمانی که این حق وتو از بین نرفته کشورهای اسلامی هم دارای حق وتو شوند.
پیشنهاد بررسی حادثه 11 سپتامبر یک شوک به آمریکا بود
وی پیشنهاد بررسی حادثه 11 سپتامبر را برای آنها یک شوک خواند و اظهار داشت: آنها تصور میکردند قرائتی که به دیگران القا میکنند باید مورد پذیرش قرار گیرد و کسی حق تفسیر به رأی ندارد.
وزیر امور خارجه ادامه داد: نویسندگان، تهیه کنندگان فیلم و سینما به صورت پراکنده سناریوهایی در خصوص حادثه 11 سپتامبر مطرح کرده و سعی کردند پشت پردههایی را طرح کنند، اما اینکه کسی بیاید در سازمان ملل این موضوع را به صورت ایده مطرح کند، غیر منتظره بود و دبیر کل سازمان ملل هم بر اساس فشاری که به او وارد شده بود، سعی کرد موضعی اتخاذ کند که سریعاً پاسخ خود را گرفت و دیگر مطرح نکرد.
بازی نمایشی ترک اجلاس سازمان ملل توسط چند کشور غربی سبکتر از سالهای قبل بود
متکی با اشاره به گوش فرا دادن بیش از 160 کشور به سخنان رئیس جمهور در سازمان ملل گفت: بازی نمایشی چند کشور غربی برای ترک جلسه بسیار سبک تر از سالهای قبل خود نهایی کرد، اما دقت نکردند که 159 کشور آنجا حضور داشتند و این موضوع موجب عصبانیت آمریکاییها شد که در مصاحبههای خود اعلام کردند.
وی افزود: در سالن بالای اجلاس یعنی قسمت لژ مجمع عمومی جای محققین دانشجویان و کسانی است که از سازمانهای مطالعاتی آمده مینشینند تا مذاکرات مجمع عمومی را استماع کنند، که آن قسمت مملو از جمعیت بود و آنها میدانستند که احمدینژاد سخنرانی دارد.
وزیر امور خارجه این موضوع را نشانگر مخاطب داشتن سخنان جمهوری اسلامی ایران دانست و یادآور شد: این موضوع امکان پیگیری به ما میدهد و ما باید سؤالاتمان را طرح کنیم. حداقل اینکه به عنوان یک سؤال جدی اگر در اذهان عمومی مطرح شود، آن وقت حادثه سازان آتی نمیتوانند خلق حوادث تصنعی کنند برای اینکه از آبهای گل آلوده ماهیهای خاص خود را بگیرند.
متکی مهمترین دستاورد این نشست را حضور پر رنگ و مؤثر رئیس جمهور در این اجلاس اعم از دیدارهای دو جانبه و نشستهای مختلف و مصاحبه با رسانه های مختلف خواند و اظهار داشت: ایران در این دوره ریاست اجلاس «ای سی دی» (گفت و گوهای همکاری آسیایی) و اکو را داشت.
وی با اشاره به برگزاری اجلاس وزاری خارجه کشورهای آسیایی عضو ای سی دی در دو ماه آینده توسط جمهوری اسلامی ایران یادآور شد: ما از این بستر میخواهیم زمینه حرکت به سوی همگرایی آسیایی و اتحادیه آسیا را به پیش ببریم.
وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه امسال پنجاهمین سال تشکیل نهضت عدم تعهد است و سال آینده نشست بسیار مهمی در اندونزی در سطح وزرا برگزار خواهد شد، گفت: در حالیکه به نظر میرسید سازمانهای منطقه خصوصاً مجموعههایی مانند 77 با بیش از 140 کشور و گروه غیر متعهدها با 120 کشور رو به افول هستند، امروز مشخص شده که دوباره در حال نقش آفرینی هستند.
متکی آماده سازی مطالب مورد نیاز برای اجلاس سران عدم تعهد در تهران را یکی از دستور کارهای اجلاس سال آینده اندونزی خواند و خاطر نشان کرد: ما در یکسال آینده دستور کار مهمی در برنامههای بینالمللی خودمان داریم.