در همایش بررسی نقش مطبوعات در کوتادی 28 مرداد که در موسسه مطالعات تاریخی معاصر برگزار شد، تاثیر اخبار نشریات بر فضای سیاسی جامعه و سیاست انگلستان در تحریک افراطیگری مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
به گزارش فارس در این همایش که با حضور عبدالله شهبازی، سیدمحمود کاشانی، باقر عاقلی، خسرو معتضد و موسی حقانی از کارشناسان برجسته تاریخ معاصر برگزار شد، کارشناسان به بررسی نقش مطبوعات همزمان با حوادث و وقایع مربوط به کودتای 28 مرداد پرداختند.
در این جلسه نقش دولت مصدق در حمایت یا عدم حمایت از نشریات آن دوره نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
سیدمحمود کاشانی یکی از سخنرانان جلسه با اشاره به نقش مطبوعات وابسته به دولت محمد مصدق در تخریب شخصیت آیتالله کاشانی و هواداران او خاطرنشان کرد: عملکرد این دسته از نشریات در جهت براندازی نهضت ملی ایران بوده است.
وی با اشاره به تاثیر گرفتن برخی از اهالی مطبوعات از قدرتهای بزرگ به خصوص انگلیس، از مصدق به عنوان یکی از دستاندرکاران پیشبرد سیاستهای بریتانیا در ایران یاد کرد.
وی متذکر شد: بسیاری از نشریات آن دوره از جمله توفیق، نیروی سوم، شورش، جبهه آزادی، سریر، پرخاش و خروش، با حمایت دولت حملات ناجوانمردانهای برای تخریب شخصیت آیتالله کاشانی شروع کردند.
این استاد حقوق دانشگاه خاطر نشان کرد: مطبوعاتیهای وابسته به دولت از هیچ اقدامی برای کاهش محبوبیت و تخریب وجهه آیت الله کاشانی فروگذار نبودند و این در حالی بود که به شکایات هواداران کاشانی در خصوص عملکرد این دسته از نشریات در هیچ یک از محاکم قضایی ترتیب اثر داده نمیشد.
وی در ادامه به ارسال دو نامه خطاب به دکتر مصدق یکی از سوی پسر آیت الله کاشانی در 3 خرداد 1332 و دیگری از طرف عدهای از علمای بلند مرتبه نجف مانند آیات عظام موسوی گلپایگانی، عبدالهادی شیرازی، محمد حسین کاشفالغطا، ابراهیم حسینی شیرازی و اصطهباناتی در 8 خرداد 1332 اشاره کرد و گفت: هر دو نامه از عملکرد مطبوعاتی و بیتوجهی هنادهای قضایی در خصوص شکایات وارده حکایت میکند.
وی با اشاره به محاصره خانه آیت الله کاشانی از 7 تا 10 مرداد 1332 و حمله اوباش و هواداران نخست وزیر به سرکردگی داریوش فروهر به هواداران کاشانی و ضرب و شتم کردن آنها گفت: همه این اقدامات در سایه حمایتهای محمد مصدق صورت گرفت.
در ادامه جلسه، خسرو معتضد با بیان اینکه در خصوص وقایع و حوادثی که منجر به کودتای 28 مرداد شد، نمیتوان مصدق را خیانتکار دانست و گفت: بیتردید وی در سیره و روش خود در مواجهه با قضایا خطاهایی هم داشته است.
وی در بخش دیگری از سخنانش از نقش روزنامهنگاران مصری در تحریک فضای سیاسی در جامعه ایران یاد کرد و گفت: با همیاری احمد شفیق(همسر اشرف پهلوی) روزنامهنگاران مصری از جمله حسنین هیکل امکان دریافت اخبار مهم را پیدا کردند و نحوه اطلاع رسانی این اخبار و انعکاس اطلاعاتی درباره دربار و جامعه ایرانی در روزنامههای مشهور عربی چون الاخبار، الزمان و ... تا حدودی باعث افزایش حساسیتهای موجود در فضای سیاسی ایران شد.
عبدالله شهبازی سخنران دیگر این مراسم بود. وی در اظهارات خود با بیان این که تعارض موجود بین مصدق و کاشانی و هواداران آنها مانند سایه سنگینی بر فضای مطالعات تاریخ معاصر تاثیر گذاشته است، ابراز داشت این وضعیت باعث به وجود آمدن یک فضای دو قطبی سیاه و سفید شده است.
وی مصدق و کاشانی را به عنوان رهبران ملی و مذهبی دارای معایب و محاسنی دانست و متذکر شد که شیوه و عملکرد این دو باید بدور از حب و بغضها و با رعایت انصاف مورد نقد و بررسی قرار گیرد.
شهبازی یکی از نقاط ضعف مصدق را اقتدارگرایی او دانست و ابراز داشت: وی این منش را از پدرش به ارث برده است.
این پژوهنده تاریخ معاصر از جمله ویژگیهای مصدق را بحران سازی دانست و تاکید کرد: نخست وزیری در عین حال توان حل بحران را نداشت و اگر احمد قوام در وقایع 30 تیر سکان هدایت کابینه را به دست میگرفت، شاید تحولات سیاسی تاریخ ایران سیر دیگری پیدا میکرد.
شهبازی در ادامه سخنانش از جمله معایب کاشانی را تاثیر پذیری وی از فرزندانش دانست. وی نقش انگلستان را در تحرک افراطیگری در بین هواداران دو جریان ملی و مذهبی را بسیار موثر عنوان کرد و معتقد بود یکی از اهداف سیاستمداران بریتانیا تحریک روحانیت بود.