صفحه نخست >>  عمومی >> آخرین اخبار
تاریخ انتشار : ۰۶ آذر ۱۳۹۰ - ۰۸:۵۲  ، 
کد خبر : ۲۳۱۳۲۰

رویکرد به حمله پیشدستانه با نقاب قدرت هوشمند


على تتماج
باراک اوباما هنگام ورود به کاخ سفید به عنوان چهل وچهارمین رئیس جمهور آمریکا بر این ادعا بود که سیاست های دوران بوش را کنار خواهد نهاد. از جمله این سیاست ها اقدامات نظامی نومحافظه کاران بود که با نام حمله پیشدستانه به تهدیدات امنیت ملی و ناقضان منافع آمریکا صورت می گرفت. بر اساس همین نگاه نیز بوش ابتدا جنگ افغانستان و سپس عراق را اجرایی کرد. شاید اگر ناکامی در این جنگ ها نبود بوش جنگ های جدیدی را نیز اجرا می کرد. اوباما با رد نظریه بوش ادعای اجرای طرح قدرت هوشمند را مطرح کرد. طرحی که ترکیبی از قدرت نظامی دوران بوش و دیپلماسی دوران بیل کلینتون بود. اوباما با افزودن بخش اطلاعاتی به این دو بخش مدعی رویکرد جدید در ساختار سیاست خارجی آمریکا بود. اوباما با این ادعاها در حالی سومین سال ریاست جمهوری خود را سپری می کند که مواضع و اقدامات وی نشانگر احیای سیاست دوران بوش، یعنی همان اصل حمله پیشدستانه با محوریت نظامی گری است. این رویکرد همچون دوران بوش با محوریت خاورمیانه البته با نیم نگاهی به شرق در اولویت سیاست های اوباما قرار گرفته است. البته تفاوتی میان حمله پیشدستانه بوش با اوباما مشاهده می شود.
بوش محور ادعایی خود را بر مقابله با تروریسم قرار داده بود در حالی کشورهای پیرامونی متحدان عرب آمریکا، حوزه این اقدامات بودند. در نگاه اوباما محور حمله پیشدستانه مقابله با بیداری اسلامی است چنانکه وی کمتر نامی از تروریسم به زبان می آورد. حوزه فعالیت این حمله نیز نه کشورهای پیرامونی بلکه قلب خاورمیانه از جمله کشورهای عرب متحد آمریکا می باشد.
البته اوباما در این رویکرد بازیگری در قالب قدرت هوشمند با محور نظامی و سیاسی را در دستور کار دارد تا با نقاب آن بتواند بر رویکرد به سیاست های دوران بوش سرپوش گذارد.
الف) حمله نظامی: هر چند اوباما ادعا دارد که به دنبال جنگ جدیدی در منطقه نیست؛ اما عملکردهای آمریکا نشان می دهد که وی به دنبال نظامی گری گسترده در منطقه با محوریت محاصره بیداری اسلامی است. غرب به شدت از گسترش بیداری اسلامی و الگوی انقلاب اسلامی در منطقه در هراس است، لذا به بهانه های مختلف به دنبال افزایش نیرو در منطقه می باشد. در کنار حفظ و تقویت پایگاه های قدیمی در منطقه، آمریکا طرح انتقال نیروهای عراقی به سایر کشورهای عربی را در دستور کار دارد. در این چارچوب آمریکا از یک سو از حربه ایجاد فضای ناامنی با محوریت جنگ میان رژیم صهیونیستی و ایران و لزوم حضور در منطقه برای مقابله با این امر استفاده می کند و از سوی دیگر به انعقاد قراردادهای نظامی با کشورهای عربی می پردازد. قراردادهایی که محور آن را قانونی ساختن حضور بلند مدت آمریکا در منطقه در صورت سرنگونی دولت های عربی در برابر بیداری اسلامی تشکیل می دهد. آمریکا در فاز دیگر این نظامی گری طرح تقویت توان نظامی صهیونیست ها و ایجاد چتر امنیتی برای آنها را اجرا می کند. آمریکایی ها با افزایش حمایت های نظامی از صهیونیست ها و اجرای طرح سپر موشکی در ترکیه در کنار حضور نظامی در منطقه، طرح افزایش بازیگری نظامی صهیونیست ها در منطقه را اجرا می کنند. نکته مهم آنکه آمریکا برای تحقق این سناریوی همگرایی با صهیونیست ها اقدامی پیشگیرانه برای مقابله با حمله نظامی صهیونیست ها به ایران عنوان می کنند. به عبارت دیگر نظامی گری آمریکا در منطقه نوعی حمله پیشدستانه در برابر بیداری اسلامی است که شرایط بحرانی را در منطقه ایجاد می کند.
ب) تحرکات سیاسی: حمله پیشدستانه اوباما در منطقه در قالب سیاسی نیز پیگیری می شود. در این رویکرد آمریکا به بازی گرفتن کشورهای عربی را با محوریت محاصره بیداری اسلامی و جبهه مقاومت اجرا می کند. این رویکرد از یک سو با وارد ساختن اعراب به حضور نظامی در کانون بحران یعنی یمن و بحرین اجرا می شود و از سوی دیگر شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه عرب به عنوان مهره های دیپلماتیک آمریکا در منطقه عمل می کنند. آمریکا با این رویکرد تلاش دارد یارگیری گسترده ای را در قبال بیداری اسلامی و جبهه مقاومت در منطقه و جهان اجرا سازد. نمود عینی این امر را در مواضع اتحادیه عرب و شورای همکاری خلیج فارس در قبال سوریه، ایران، لبنان و فلسطین می توان مشاهده کرد. این اتحادیه ها همچنین پل هایی هستند که راه آمریکا برای نظامی گری در منطقه را هموار می سازند.
در جمع بندی کلی از آنچه ذکر شد می توان گفت که سیاست اوباما در خاورمیانه بر اساس همان راهبرد حمله پیشدستانه بوش استوار شده است که محور آن را مقابله با بیداری اسلامی و جبهه مقاومت تشکیل می دهد. البته اوباما برای جلوگیری از تحریک افکار عمومی همچنان راهبرد بازی هوشمند با بهره گیری از دیپلماسی و نظامی گری مستقیم و غیرمستقیم (همگرایی عربی) را اجرا می کند. اصولی که نه برگرفته از شعار تغییر، بلکه برگرفته از دکترین حمله پیشدستانه بوش است که در رویای خویش فضایی از ناآرامی و بحران را برای خاورمیانه متصور شده است.

نظرات بینندگان
آخرین مطلب
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات