حمله آمريکا به سوريه، از تئوري تا عمل (بخش دوم)

بااين حال،احاله دخالت نظامي درسوريه به کنگره،برروندتصميمات آتي روساي جمهورآمريکاواختيارات آنها درمورد جنگ و مداخلات نظامي، اثرخواهد گذاشت.

چرا اوباما عقب نشست؟

درهمين ارتباط، خبرگزاري«بلومبرگ» در گزارشي با توجه به تصميم دقيقه نودي رئيس‌جمهور آمريکا براي عقب‌نشيني ازاقدام يکجانبه عليه سوريه نوشت: گرفتن تأييديه از کنگره، مي‌تواند اوباما را در مقابل موج انتقادات سياسي مصون بدارد.

باراک اوباما بعد از يک هفته برنامه‌ريزي فشرده با مشاوران سياسي ونظامي براي حمله به سوريه،باتغييرعقيده دقيقه نودي خود،حتي نزديک‌ ترين مشاورانش رامتعجب کرد.

به گفته دو تن از مقامات آگاه دولت آمريکا، تصميم وي براي گرفتن مجوز از کنگره، خودسرانه وگامي بودکه هيچ‌يک از چهار رهبرکنگره‌، خواستار آن نشده و هيچ‌يک از مشاوران امنيت ملي اوباما پيشنهاد آن را نداده بودند.

تغييررويه اوبامابه دنبال دوتحول رخ داد:اطمينان«مارتين دمپسي»رئيس ستاد مشترک ارتش آمريکااز اينکه حمله ازحساسيت زماني برخوردارنيست ودوم،تصميم«ديويدکامرون»نخست‌وزيرانگليس براي کسب مجوزپارلمان کشورش براي حمله،که باشکست مواجه شد.

برخي مقامات آگاه دولت آمريکا اعلام کردند که اوباماحين يک پياده‌روي 45 دقيقه‌اي با«دنيس مک دوناف»رئيس ستادکارکنان کاخ سفيد، به حل وفصل طرح‌هاي خودپرداخت وهمان شب بامشاوران ارشدکاخ سفيد از دفترکار خود به مدت دو ساعت درباره اقدام نظامي عليه سوريه گفت‌وگو کرد و برخي از آنها هشدار دادند که خطراتي در حمله وجود خواهد داشت. طبق تصويري که توسط کاخ سفيد منتشر شد، حاضران در نشست دفتر رياست‌جمهوري، محدود به مقامات کاخ سفيد و شامل «مک دوناف» ، «سوزان رايس» مشاور امنيت ملي آمريکا، «توني بلينکن» و «بن رودز» معاونان رايس، «برايان ايگان» مشاور ستاد کارکنان امنيت ملي آمريکا، «برايان مک کئون» رئيس ستاد کارکنان، «دان فايفر» مشاور ارشد کاخ سفيد و «راب نيبورز» معاون ستاد کارکنان کاخ سفيدمي‌شدند.

به گفته مقامات آمريکايي که خواستند نامشان فاش نشود، تنها بعد از آنکه اوباما تصميم خود را گرفت و کنفرانسي محرمانه ‌با مشاورانش برگزار کرد، با «جوبايدن» معاون خود، «جان کري» وزيرخارجه و«چاک هيگل» وزير دفاع آمريکا تماس گرفت. براساس اين گزارش، يک روز بعد از آن، اوباما چند ساعت قبل از آنکه تصميم خود را در اختيار رهبران کنگره قرار دهد و آن را براي عموم آشکارکند،تيم امنيت ملي خودرافراخواند.

طبق يک عکس رسمي از کاخ سفيد، در اتاق بحران، رئيس‌جمهورآمريکا، معاونش، مک دوناف، رايس، دمپسي، نيبور، بلينکن، رودز، ايگان، هيگل،کري، «جان برنان»رئيس‌ سيا،«اريک هولدر» دادستان کل آمريکا، «ليزاموناکو»مشاوراوبامادرمبارزه باتروريسم،«جيمز کلاپر»مدير اطلاعات ملي آمريکا،دريادار«جيمز سندي وينفيلد»معاون رئيس ستادمشترک ارتش آمريکا،«جيک سوليوان»مشاورامنيت ملي بايدن،حضور پيدا کردند. اوبامافکر مي‌کردکه کسب مجوزچندين مزيت داردکه اولين موردآن اين است که کسب مجوز، اعتبارهراقدام آمريکاراتقويت مي‌کند،به آمريکااطلاعات بيشتري مي‌دهد،مسئوليت وپاسخگويي کنگره را بيشتروازاوبامادرمقابل انتقادات سياسي محافظت مي‌کند. تأخيردراقدام نظامي آمريکاعليه سوريه،همچنين به اوبامااجازه مي‌دادکه ازنشست«گروه - 20»در«سنت پترزبورگ» روسيه براي ايجاد يک ائتلاف سياسي گسترده‌تر،ازميان کشورهايي استفاده ‌کندکه تمايل به حمايت ازاقدام نظامي آمريکادارند،حتي درشرايطي که درجنگ شرکت نکنند.

فرانسه اعلام کردکه باآمريکاهمراهي مي‌کند.فرض اوبامابراين است که کنگره با اقدام نظامي موافقت مي‌کند و بشار اسد هم از اين تأخير بهره نمي‌برد. اين گزارش نتيجه‌گيري کردکه حتي اگراين فرضيه‌هااشتباه ازکاردرآيند،اوباماگزينه صدورحکم حمله راکنارنگذاشته است.وي و مشاورانش به وضوح اعلام کرده‌اندکه ازقدرت اجرايي خود صرف‌نظر نمي‌کنند و بر اين باورند که اوباما از نظر قانوني حق دارد در صورتي که کنگره رأي منفي دهد، دستورحمله صادرکند.

بلاتکليفي يا بازي باا فکار عمومي؟

سخنان اوباما در مورد لزوم اظهار‌نظر کنگره درباره حمله به سوريه، تناقضاتي جدي دربر داشت که نشان داد وي نه‌ تنها با افکار عمومي بازي مي‌کند، بلکه سعي دارد بلاتکليفي خود در خصوص حمله به سوريه را مخفي کند. در شرايطي که رسانه‌هاي بين‌المللي جنجال کم‌نظيري را در خصوص حمله قريب‌الوقوع به سوريه آغاز کرده‌اند و طي روزهاي اخيريک جنگ اعصاب تمام‌عيار عليه دولت سوريه و ملتي که دوسال ونيم درگيربحران بوده،به راه انداخته‌اند،سخنان باراک اوبامادرخصوص قطعي بودن حمله نظامي ونامشخص بودن زمان آن،سئوال‌هايي جدي دراذهان مخاطبان ايجاد کرد.

اوبامادراين ارتباط ابرازداشت:«تصميم گرفتيم عليه سوريه دست به اقدام نظامي بزنيم... با اين حال اجراي اين تصميم به زمان وابسته نيست و مي‌تواندفردا،هفته آينده ياماه آينده انجام شود.»

اين سخنان يک تناقض جدي دارد: از يک ‌سو اوباما مي‌گويد تصميم به اقدام نظامي عليه سوريه اخذ شده است وازديگرسو،صراحتا ازتصميم به دريافت تاييديه کنگره براي اقدام نظامي سخن مي‌گويد!وي پس ازمدت‌ها جنجال رسانه‌اي،اکنون به مطول کردن انتظارهابراي حمله نظامي به سوريه روي آورده است.دريک نگاه کلان،ازدومنظرمي توان سخنان اوبامارابررسي کرد: 1- درسخنان اوبامامشهوداست که وي هنوزبه مرحله تصميم‌گيري درخصوص سناريوي پيش‌رو نرسيده وهمچنان درمرحله تصميم‌سازي است. دراين بين،ازنوعي بلاتکليفي هم رنج مي‌برد.اوباما مي‌خواهد قاطعانه بگويد که حمله مي‌کند، اما ترديد دارد.

اين رييس جمهور به اصطلاح ليبرال آمريکايي، در محيط رواني خود، سخت محافظه‌کار است و فراموش نکرده که در سال 2007، خود به رئيس‌جمهور سابق به ‌خاطر عدم کسب رضايت کنگره در عمليات نظامي حمله کرده بود. وي در بخش ديگري از سخنان خود، به صراحت از تهديد امنيت ملي آمريکا در سوريه سخن گفت، اما خود نيز مي‌داند که اين خطر وجود ندارد، چرا که اگر وجود داشت، طبق قانون، نيازي به مجوز کنگره نداشت. ازطرفي اوباماطي چندروز اخير با وجود تمام جنجال‌هاي رسانه‌اي، به آن اندازه که هزينه کرد، موفق به کسب حمايت بين‌المللي نشدوبايد اذعان کرد که راي مجلس عوام بريتانيا را نمي‌توان ضربه‌اي کوچک به حيثيت طرح ضدسوري اودانست.          ادامه دارد...