بحران عراق و داستان نان و روغن ترکیه و اسرائیل

عبدالحمید بیاتی

بحران عراق، تداوم اقدامات داعش در این کشور و سرگرم شدن دولت نوری المالکی به این جریان موجب شده تا اقلیم کردستان نفت این کشور عربی را به ترکیه و رژیم صهیونیستی فروخته و حتی برخی از مقامات آن از تجزیه عراق سخن بگویند.

اظهارات "جان کری" وزیر امور خارجه آمریکا، در دیدار با مقامات اقلیم کردستان نشان می‌دهد کردها درصدد هستند تا از وضعیت فعلی عراق بهترین استفاده را بکنند. اما به غیر از اقدامات آمریکا در عراق که بدون شک یکی از دلایل اصلی بروز بحران در این کشور عربی محسوب می‌شود، نفوذ خزنده رژیم صهیونیستی در اقلیم کرستان را نباید نادیده گرفت.

شرکت‌هایی از اسرائیل در ماه‌های اخیر در تماس با مقامات ارشد اقلیم کردستان عراق برای خرید نفت از این منطقه بوده‌اند. در همین رابطه نخستین نفتکش حامل نفت استخراج شده زیر نظارت کردستان عراق روز جمعه سی‌ام خرداد، در بندر اشکلون در آب‌های دریای مدیترانه لنگر انداخت. براساس شواهد، تخلیه محموله نفتکش از روز جمعه، از طریق خط لوله بندر اشکلون آغاز شد.

به گزارش رویترز، ترکیه در اجرای این طرح با اسرائیل مشارکت دارد زیرا نفت فروخته شده از سوی اقلیم کردستان از خط لوله میان عراق به ترکیه انتقال می‌یابد و از آنجا با نفتکتش برای خریداران فرستاده می‌شود.

کردستان عراق به تازگی اولین فروش نفتی خود را به طور مستقل انجام داد، اما مسئولان این دولت نگفته بودند نفت را به شرکت‌های کدام کشور فروخته‌ است. نیچروان بارزانی، نخست‌وزیر اقلیم کرد، در اوایل خرداد، گفته بود که دولت محلی قرارداد پنجاه ساله‌ای با ترکیه برای فروش نفت از راه بنادر این کشور امضاء کرده‌است.

در این میان "مسعود بارزانی" رئیس اقلیم کردستان عراق نیز روز دوشنبه در گفتگو با سی ان ان، سخنانی تحریک آمیز در خصوص سقوط عراق و امکان تجزیه آن به زبان آورده بود.

این وضعیت و خودسری اقلیم کردستان بدون شک یکی از نتایج تحرکات داعش در عراق است. اقداماتی که موجب شده مرزهای غربی ایران تا حدودی از آن متاثر شوند. داعش تا روز یکشنبه اول تیرماه کنترل چهار شهر نزدیک به بغداد را در اختیار گرفته و با توجه به آنکه کشورهای غربی تمایل چندانی برای سرکوب کردن این گروه تروریستی ندارند به نظر می‌رسد که بحران آغاز شده در این کشور همچنان ادامه داشته باشد.

البته این بحران به نوعی به نفع کشورهای غربی است زیرا آنها از بازگشت تروریست‌های غربی حاضر در سوریه به کشورهایشان نگران بودند اما اکنون بحران در عراق تبدیل به فرصتی مناسب برای مشغول شدن دوباره این تروریست‌ها شده است.

اما در مورد ارتباط داعش با رژیم صهیونیستی و تحرکات آن تا کنون تحلیل‌ها و گزارش‌های زیادی به رشته تحریر در آمده اما با این وجود آنچه اکنون مشخص است این نکته است که تحرکات این گروه تروریستی موجب شده تا رژیم صهیونیستی آزادانه به نفت خلیج فارس دست پیدا کند.

صادارت نفت به سرزمین‌های اشغالی پس از آن صورت گرفت که در دو روز نخست پس از سقوط موصل، مرکز استان نینوا و بخش‌هایی از استان صلاح‌الدین، در حالی که خطر تسلط نیروهای داعش بر خطوط لوله نفتی کرکوک هم مطرح بود، گروه پیشمرگ‌های اقلیم خودگردان کرد عراق با خروج از مناطق این اقلیم، بر این خطوط لوله هم مسلط شدند تا مانع از یک پیروزی بزرگ دیگر داعش شوند. بسیاری از کارشناسان معتقدند که رخدادهای دوهفته اخیر در عراق در پی پیشروی‌های داعش، موجب تقویت چشم‌گیر مناطق تحت اختیار دولت اقلیم کردستان عراق شده‌است.

این وضعیت در حالی است که رژیم صهیونیستی در سال‌های اخیر سرمایه گذاری‌های گسترده‌ای در کردستان عراق انجام داده است. بر همین اساس می‌توان گفت شاید بحران فعلی عراق موجب شده باشد تا ترکیه در کنار کردها قرار گرفته و به دلیل واردات نفت از اقلیم کردستان به نوعی از آب گل آلود ماهی بگیرد اما باید از مقامات آنکارا سوال کرد اگر چنین وضعیتی در عراق ادامه پیدا کرده و مدتی بعد اقلیم کردستان ادعای استقلال از عراق کند ترکیه چه واکنشی در برابر آن نشان می‌دهد؟

ترکیه خود به مدت 30 سال با جدائی طلبان کرد مبارزه مسلحانه داشته و توانست در سال گذشته با این جدائی طلبان که تصادفا آنها نیز ازسوی اسرائیل حمایت می‌شدند، به صلح برسد اما آیا این صلح در صورت اعلام استقلال اقلیم کردستان دوام خواهد داشت؟

بدون شک طرفی که بیش از همه از شرایط بحرانی عراق سود می‌برد، رژیم اسرائیل است چون همانطور که اشاره شد از یک سو به نفت رسیده و از سوی دیگر مهمترین دشمن خود در جهان یعنی ایران را به نوعی مشغول امنیت مرزهایش کرده است. در این میان باید به ترک‌ها گوشزد کرد که از موضوع سوریه درس بگیرند و مبادا با داعش و بحران عراق به گونه‌ای رفتار کنند که در نهایت این جریان نیز تبدیل به چکش دیگری برای کوبیدن اردوغان شود.