چرا غرب با تشکیل ائتلاف عربی علیه داعش در لیبی مخالف است؟

دولت قاهره تصور می‌کرد که پس از اینکه قدرت‌های غربی به وی اجازه بمباران پایگاه‌های داعش در شهر درنه را دادند، به زودی با درخواست تشکیل یک ائتلاف بین‌المللی برای مقابله با داعش در لیبی موافقت خواهند کرد اما غرب با این درخواست موافقت نکرد و حل مسالمت آمیز مساله میان طرف‌های درگیر در لیبی را ترجیح داد.

پایگاه‌ خبری العهد لبنان در تحلیلی به بررسی علت اصلی رد درخواست مصر از سوی غرب پرداخته و در این باره نوشته است: پس از اینکه 21 مسیحی مصری به دست داعش سر بریده شدند، مصر تلاش کرد کشورهای غربی را به تشکیل یک ائتلاف بین‌المللی برای مقابله با این گروه تروریستی متمایل کند اما موفق نشد و هشدارهای مصر به کشورهای اروپایی نسبت به خطر داعش و جلب نظر آنان سودی نبخشید و در نهایت قاهره مجبور شد سقف خواسته‌های خود را پایین آورد و تنها به درخواست حمایت از دولت قانونی، لغو ممنوعیت تسلیحاتی ارتش لیبی و محاصره دریایی این کشور با هدف ممانعت از ورود اسلحه به مناطق تحت نفوذ گروه‌های غیردولتی در لیبی اکتفا کند.

نفت لیبی منافع غرب را تحریک کرد

یوسف شرقاوی، کارشناس نظامی فلسطینی معتقد است، کشور لیبی به دلیل منابع نفتی گسترده‌ از موقعیت بسیار مهمی در منطقه برخوردار است و غرب در این وضعیت، نمی‌خواهد هیچ شریک عربی در نفت لیبی داشته باشد. شرقاوی درباره جنایت قتل 21 مسیحی مصری به دست داعش آن را اقدامی مقدماتی برای ورود غرب به لیبی و اشغال این کشور و اجازه ندادن به کشورهای عربی برای دخالت در این امر دانست.

شرقاوی خلاصه سیاست کشورهای غربی را در این دانست که مصر را کشوری ضعیف قرار دهد و کم کم آن را به کشوری مثل سومالی تبدیل کرده و تفکیک کند و در نهایت در سایه عربستان به حیات خود ادامه دهد.

اگر استراتژی غرب در مقابل لیبی اینگونه است چرا با بمباران مصر علیه پایگاه‌های داعش لیبی موافقت کرد؟

این کارشناس فلسطینی این موافقت را سناریوی غربی برای پنهان کردن اتفاقات آینده توصیف کرد چرا که این بمباران با اجازه و دستور غرب صورت گرفت و مقدمه‌ای برای ورود غرب به لیبی بدون همراهی کشورهای عربی بود و خواهیم دید که پس از ورود غرب به لیبی، به زودی این کشور از غرب خواهد خواست برای حل بحران وارد این کشور شود.

براساس این سناریو در می‌یابیم چرا جامعه بین‌الملل با ارسال اسلحه به لیبی موافقت نکرد؛ غرب می‌خواهد دولت لیبی در دفاع از خود ناتوان باشد و برای اجرای این طرح خود عامدانه قصد گسترش آشوب در لیبی و تقسیم این کشور به قبیله‌های مخالف با یکدیگر را دارد تا در نهایت لیبی از غرب بخواهد برای حل بحران به وجود آمده وارد عمل شود.

لیبی با داشتن 1200 کیلومتر ساحل و دشت‌های وسیع در اطراف آن و به دلیل منابع نفتی و موقعیت استراتژیک در منطقه برای غرب اهمیت زیادی دارد. اگر طرح استعمارگرانه غرب طبق نظر شرقاوی تحقق یابد و کشورهای عربی منطقه به ویژه در شمال آفریقا ضعیف شوند، یک نگاه غرب به سوی منابع نفتی الجزایر و نگاه دیگر آن به سوی تونس خواهد بود که در جنوب اروپا واقع شده است. در واقع کل کشورهای مغرب عربی در آفریقا موقعیتی استراتژیک برای غرب خواهند بود.

بحران لیبی زیر میکروسکوپ غرب

یک تفاوت اساسی اینجا وجود دارد و آن این است که ایتالیا برای فرماندهی ائتلاف بین‌المللی ضد داعش در لیبی اعلام آمادگی کرده است. در تفسیر این اقدام ایتالیا می‌توان گفت که در طول تاریخ، لیبی مستعمره ایتالیا بوده است و ایتالیا بر این باور است که میراثی در این کشور دارد و حق اولویت در مورد این کشور با اوست.

اگر وضعیت ایتالیا این گونه باشد، شتاب روسیه در اعلام آمادگی برای مشارکت در ائتلاف بین‌المللی ضد داعش در لیبی را چگونه می‌توان تفسیر کرد؟

روسیه در حال حاضر به خاطر قبول آغاز حملات بین‌المللی علیه نیروهای معمر قذافی در ابتدای انقلاب این کشور، عذاب وجدان دارد و بر این باور است که در لیبی و شمال آفریقا شکست خورده و می‌خواهد حضور خود در مصر و شمال آفریقا را تثبیت کند.

از آنجایی که نمی‌توان مساله امنیت منطقه شمال آفریقا را از امنیت ملی اروپا جدا دانست، با افزایش درگیری قبایل لیبی برای به دست آوردن قدرت، بحران لیبی در حال حاضر زیر میکروسکوپ قدرت‌های غربی است.

ولید عربید، تحلیلگر سیاسی و استاد روابط عمومی دانشگاه لبنان نیز معتقد است که پس از امضای توافقنامه خرید جنگنده‌های «رافائل» فرانسه از سوی مصر، غرب از دادن چراغ سبز به مصر برای انجام عملیات علیه تروریست‌های لیبی خودداری کرد. همچنین از نظر استراتژیک مخالفت غرب با تشکیل ائتلاف بین‌المللی با آینده لیبی در ارتباط است چرا که این کشور نفت اروپا را تامین می‌کند و از نظر جغرافیایی به سواحل اروپا نزدیک است.

عربید در بررسی موضع‌گیری غرب معتقد است که جامعه بین‌الملل با نظارت مصر بر لیبی و اینکه بازیگر اصلی این میدان باشد، مخالف است زیرا می‌خواهد اقدامات مصر تحت نظر و کنترل خودش باشد. به همین دلیل هم شورای امنیت با علم به اینکه دولت مورد تایید غرب در لیبی خواستار دخالت مصر در این کشور بود، دخالت مصر را رد کرد.

البته غرب از موضع روسیه در اعلام آمادگی برای حضور در ائتلاف ضد تروریسم غافلگیر شد؛ به خصوص که این اعلام آمادگی روسیه پس از سفر ولادیمر پوتین، رئیس جمهوری این کشور به مصر بود. این موضع‌گیری روسیه، آمریکا را که میان بحران سوریه و عراق و بحران لیبی تفاوت قایل است، ناتوان کرد.

این تحلیلگر لبنانی در ادامه به صورت خلاصه اظهار داشت: داعش که آلت دست غرب است، برای انجام وظیفه‌ای جدید به لیبی آماده است تا این کشور را در راستای اهداف غرب به دو یا سه منطقه تقسیم کند.

داعش رو به افول است

بحران لیبی به هر جایی که کشیده شود، راه‌اندازی داعش به سبک سازمان «بلک واتر» آمریکا و با حمایت عربستان و به ویژه بندر بن سلطان و با هدف تضعیف محور مقاومت و به صورت خاص این محور در سوریه به عنوان حلقه وصل میان ایران و حزب‌الله بود. به همین دلیل هم زمانی که داعش عراق را اشغال کرد، این گروه تروریستی اعلام کرد که حلقه وصل میان عراق، ایران، سوریه و حزب‌الله را قطع کردیم.

اما هدف راه‌اندازی این گروه تروریستی هرچه که باشد، با آغاز شکست‌ها و ناکامی‌های داعش در عراق و سوریه ستاره آن رو به افول است و چه بسا غرب به همین دلیل تصمیم گرفته است که پیش از نابودی این گروه تروریستی، از آن در جای دیگری و به صورت مشخص در لیبی استفاده کند.