آیت‌الله هاشمی: قانون جدید، منشأ آثار مناسبی خواهد بود

مجمع تشخیص مصلحت نظام، دیروز به ریاست آیت‌ا... هاشمی‌رفسنجانی تشکیل جلسه داد و با تصویب چهار بند دیگر از سیاست‌های کلی انتخابات، تصویب این سیاست‌ها را مجموعاً در قالب 23 بند به اتمام رساند که جهت تأیید نهایی تقدیم رهبر معظم انقلاب خواهد شد. پس از تصویب این سیاست‌ها، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در سخنانی با مترقی و مناسب خواندن سیاست‌های کلی انتخابات که می‌تواند منشأ آثار خوب و مناسبی در روند انتخابات متعدد در آینده کشور باشد از اعضای کمیسیون سیاسی، دفاعی و امنیتی مجمع، اعضا و به ویژه مصطفی پورمحمدی که مبدع و پیشنهاددهنده اولیه تغییر و اصلاح قانون انتخابات به رهبری معظم انقلاب بود، قدردانی کرد. پورمحمدی نیز متقابلاً از مساعی جدّی اعضای کمیسیون مجمع و اعضا و به‌ویژه آیت‌ا... هاشمی‌رفسنجانی ریاست جلسه تشکر و سپاسگزاری کرد.

موارد ذیل، دیروز بدین شرح به تصویب رسید: تعیین حدود و نوع هزینه‌ها و منابع مجاز و غیرمجاز انتخاباتی، شفاف‌سازی منابع و هزینه‌های انتخاباتی داوطلبان و تشکّل‌های سیاسی و اعلام به مراجع ذیصلاح و اعمال نظارت دقیق بر آن و تعیین شیوه و چگونگی برخورد با تخلفات مالی. پاسداری از آزادی و سلامت انتخابات و حق انتخاب آزادانه افراد و صیانت از آراء مردم به عنوان حق‌الناس در قانون‌گذاری، نظارت و اجرا و نیز رعایت کامل بی‌طرفی از سوی مجریان و ناظران و برخورد مؤثر با خاطیان. زمینه‌سازی مناسب در انتخاب داوطلبان مسئولیت‌های ریاست‌جمهوری، نمایندگی مجلس و شوراهای اسلامی در تراز شایسته جمهوری اسلامی ایران و دارای ویژگی‌هایی متناسب با جایگاه‌های مربوطه از طریق: تعریف و اعلام معیارها و شرایط لازم برای تشخیص رجل سیاسی، مذهبی و مدیر و مدبر بودن کاندیداهای ریاست‌جمهوری. پیش‌بینی راهکار قانونی لازم توسط دولت و مجلس برای ایجاد امکان رأی دادن به لیست احزاب و گروه‌های قانونی.

سیاست‌های کلی انتخابات

در این جلسه آیت‌ا... هاشمی‌رفسنجانی با تسلیت مجدد درگذشت همشیره آیت‌ا... حسن صانعی به ایشان، از اعضای مجمع تقاضای قرائت فاتحه برای آن مرحومه کرد. شایان ذکر است نظر مشورتی مجمع تشخیص مصلحت نظام درخصوص سیاست‌های کلی انتخابات مجموعاً در 22 ماده، 15 بند و 2 تبصره به شرح ذیل تقدیم مقام معظم رهبری خواهد شد: 1- تعیین حوزه‌های انتخاباتی بر مبنای جمعیت و مقتضیات اجتناب ناپذیر به گونه‌ای که حداکثر عدالت انتخاباتی و همچنین شناخت مردم از نامزدها فراهم گردد. 2- مشخص نمودن شعبه اخذ رأی برای رأی‌دهندگان قبل از برگزاری انتخابات. 3- برگزاری انتخابات نمایندگان مجلس شورای اسلامی و شوراهای اسلامی شهر و روستا در مرحله اول با اکثریت مطلق آراء و در مرحله دوم با اکثریت نسبی.

4- بهره‌مندی داوطلبان در تبلیغات انتخاباتی با تقسیم برابر و عادلانه متناسب با امکانات در هر انتخابات حسب مورد از صداوسیما و دیگر رسانه‌ها و امکانات دولتی و عمومی کشور. 5- ممنوعیت هرگونه تخریب، تهدید، تطمیع، فریب و وعده‏های خارج از اختیارات قانونی و هرگونه اقدام مغایر با امنیت ملی نظیر تفرقه قومی و مذهبی در تبلیغات انتخاباتی.6- تعیین حدود و نوع هزینه‏ها و منابع‏مجاز و غیرمجاز انتخاباتی، شفاف‏سازی منابع و هزینه‏های انتخاباتی داوطلبان و تشکل‏های سیاسی و اعلام به مراجع ذیصلاح و اعمال نظارت دقیق بر آن و تعیین شیوه و چگونگی برخورد با تخلفات مالی. 7- پیشگیری از جرایم و تخلفات انتخاباتی و رسیدگی سریع و خارج از نوبت حسب مورد به آنها به‌ویژه جرایم امنیتی، مالی، تبلیغاتی و اقدامات تخریبی ضدداوطلبان و هرگونه اقدام مغایر با قانون و شرع و نیز منافع، وحدت و امنیت ملی.

8- ارتقاء سطح شناخت و آگاهی و آموزشهای عمومی و ترویج هنجارهای انتخاباتی و نهادینه‌کردن آن در فرهنگ عمومی و تعیین قواعد و ضوابط رقابت سیاسی سالم  به منظور افزایش مشارکت و حضور آگاهانه و با نشاط مردم و کمک به انتخاب اصلح.9- تعیین چارچوب‌ها و قواعد لازم برای فعالیت قانونمند و مسئولانه احزاب و تشکل‌های سیاسی و اشخاص حقیقی در عرصه انتخابات مبتنی بر اصول و مبانی نظام جمهوری اسلامی ایران به‌نحوی که رقابت‌های انتخاباتی منجر به افزایش مشارکت آگاهانه، اعتماد، ثبات و اقتدار نظام شود. 10- تسهیل و ارتقاء سطح مشارکت احزاب و تشکل‌های‏سیاسی قانونی در انتخابات به منظور: 1-10- معرفی افراد شایسته در تراز جمهوری‏اسلامی‏ایران و درچارچوب صلاحیت‌های قانونی. 2-10- مطالبه رقابت سالم انتخاباتی داوطلبان مورد حمایت درجهت افزایش مشارکت و حضور با نشاط مردم.3-10- مسئولیت‌پذیری، قانون‏مداری و رعایت قواعد و مقررات فعالیت سیاسی.

4-10- پذیرش حق دفاع احزاب از حقوق داوطلبان و اعضاء و طرفداران در مراجع قانونی. 5-10- مسئولیت‌پذیری برای پشتیبانی‌های تخصصی و حفظ و ارتقاء شایستگی‌های نمایندگان در طول دوران خدمت. 6-10- حمایت از تشکیل اجتماعات و همایش‏های انتخاباتی و استفاده مناسب و عادلانه از امکانات دولتی و عمومی در تبلیغات توسط احزاب. 11- پاسداری از آزادی و سلامت انتخابات و حق انتخاب آزادانه افراد و صیانت از آراء مردم به عنوان حق‌الناس در قانون‏گذاری، نظارت و اجرا و نیز رعایت کامل بی‏طرفی از سوی مجریان و ناظران و برخورد موثر با خاطیان. 12- زمینه‏سازی مناسب در انتخاب داوطلبان مسئولیت‏های ریاست‌جمهوری، نمایندگی مجلس و شوراهای اسلامی در تراز شایسته جمهوری اسلامی ایران و دارای ویژگیهایی متناسب با جایگاه‌های مربوطه از طریق: 1-12- تعیین دقیق معیارها و شاخص‌ها برای احراز شرایط عمومی و اختصاصی داوطلبان با تاکید بر تعهد به اسلام، انقلاب و نظام اسلامی و قانون اساسی به‌ویژه التزام به ولایت فقیه، سلامت اخلاقی- اقتصادی و کارآمدی‏های متناسب با مسئولیت‏های مربوطه.

2-12- شناسایی اولیه توانایی و شایستگی داوطلبان در مرحله ثبت‌نام به شیوه‏های مناسب قانونی و متناسب با هر انتخابات. 3-12- بررسی دقیق و احراز شرایط لازم برای صلاحیت نامزدها در چارچوب قانون هر انتخابات با پیش‌بینی زمان کافی از طریق استعلام از مراجع ذیصلاح و پاسخگویی مسئولانه و به‌موقع به آنها. 4-12- اتخاذ ترتیبات لازم برای به حداقل رساندن ممنوعیت حضور داوطلبان شاغل. 5-12- تعریف و اعلام معیارها و شرایط لازم برای تشخیص رجل سیاسی، مذهبی و مدیر و مدبربودن کاندیداهای ریاست جمهوری. 13- ممنوعیت ورود نیروهای مسلح اعم از ارتش، سپاه، نیروی انتظامی، سازمان بسیج و دستگاه‏های اطلاعاتی و امنیتی در دسته‏بندی‌های سیاسی و جناحی در انتخابات و جانبداری از داوطلبان.

14- اجرای انتخابات ریاست‌جمهوری، مجلس شورای اسلامی، خبرگان رهبری و شوراهای اسلامی شهر و روستا توسط وزارت کشور و زیر نظر هیأت اجرایی مرکزی انتخابات با ترکیب وزیرکشور به عنوان رئیس هیأت، وزیر اطلاعات، دادستان کل کشور، رئیس سازمان بازرسی کل کشور، رئیس دیوان محاسبات و یک نماینده دیگر از طرف قوه مقننه به انتخاب مجلس شورای اسلامی و هفت نفر از شخصیت‏های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی به‌عنوان معتمدین که وظایف این هیأت و نیز ترکیب و وظایف هیأت‏های اجرایی استانی و شهرستانی را قانون مشخص می‌کند. وزارت‏کشور 30نفر از معتمدین اصناف، اقشار و نخبگان مختلف اجتماعی را که شرایط آنها را قانون تعیین می‏کند با هماهنگی و نظر شورای نگهبان دعوت و آنها از میان خود 7 نفر را به‌عنوان معتمدین مردم برای عضویت در هیأت مرکزی انتخاب می‏کنند. 15- نظارت شورای نگهبان بر فرآیندها، ابعاد و مراحل انتخابات ریاست‌جمهوری، مجلس شورای اسلامی، خبرگان رهبری از جمله تأیید نهایی صلاحیت داوطلبان تا قبل از شروع تبلیغات انتخاباتی و رسیدگی به شکایات، تائید یا ابطال انتخابات به‌منظور تأمین سلامت انتخابات، جلب مشارکت حداکثری و تأمین حقوق داوطلبان و رأی‏دهندگان با تعیین سازوکارهای قانونی، شفاف، زمانمند و اطمینان‏بخش.

1-15- پاسخگویی مکتوب و مطلوب درخصوص ابطال انتخابات و رد صلاحیت داوطلبان در صورت درخواست آنان. 2-15- نظارت بر انتخابات شورای اسلامی شهر و روستا توسط هیأت‌های مذکور در بند (14) صورت می‌پذیرد. 3-15- ضرورت پیش‏بینی سازوکار دفاع نامزدهای ردصلاحیت شده توسط شورای نگهبان در قانون انتخابات. 16- ایجاد امکانات لازم برای بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و توسعه بانک‏های اطلاعاتی مربوطه، در جهت ارتقاء شفافیت، سرعت و سلامت در اخذ، شمارش و اعلام نتایج حداکثر ظرف سه سال پس از ابلاغ این سیاست. 17- تنظیم تاریخ و همزمانی برگزاری انتخابات‌های عمومی به‌گونه‌ای که فاصله برگزاری آنها حدود دو سال باشد و مراحل و سازوکار اجرائی آن تا حد امکان یکسان و متحد صورت پذیرد. 18- تصویب قوانین انتخاباتی در چارچوب سیاست‌های کلی و عدم‌تغییر آن برای مدت حداقل 10سال، مگر اینکه ضرورت تغییر قانون به تائید دو سوم نمایندگان مجلس شورای اسلامی برسد.

19- فراهم‏نمودن سازوکار مناسب برای حضور نمایندگان داوطلبان و احزاب در تمام مراحل انتخابات اعم از اخذ رأی، شمارش، تجمیع و اعلام نتیجه نهایی.20- ممنوعیت کاندیداها و احزاب در استفاده از حمایت و امکانات بیگانگان اعم از مالی و تبلیغاتی و برخورد به‌موقع دستگاه‏های ذیربط. 21- ممنوعیت ورود قوای سه‏گانه، اعم از وزارتخانه‏ها و دستگاه‏های تابعه آنها، سازمان‏ها، نهادها و شرکت‏های دولتی و نهادهای عمومی در دسته‏بندی‏های سیاسی و جناحی انتخاباتی و جانبداری از داوطلبان. تبصره‌1- ورود افراد به صورت شخصی و بدون استفاده از موقعیت حقوقی بلامانع است. تبصره2- مجریان و ناظران انتخابات حق جانبداری از داوطلبان را ندارند. 22- پیش‏بینی راهکار قانونی لازم توسط دولت و مجلس برای ایجاد امکان رأی‏دادن به لیست احزاب و گروه‏های قانونی.