افشای 60 هزار قطعه سند از مجموعه اسناد و مکاتبات وزارت خارجه عربستان سعودی در سایت «ویکیلیکس» با وعده انتشار نزدیک به نیم میلیون سند دیگر در روزهای اخیر، زلزلهای بود که اگر چه برج و باروی طرح و نقشههای ریاض برای خاورمیانه را فرو ریخت اما سبب شد که از خلال این آوار اسناد مربوط به واقعیتهایی هرچند ناخوشایند هویدا شوند. زیرا آنچه «جولیان آسانژ»، بنیانگذار «ویکیلیکس» و منتشر کننده این اسناد آن را نماد «دیکتاتوری مرموز و غیرقابل پیشبینی» دانسته، بیش از هر چیز نشان میدهد که تا چه حد سیاست عربستان در منطقه تحت تأثیر ایرانهراسی موهوم قرار گرفته است.
بخش عمدهای از اسناد عربستان در «ویکیلیکس» که تاکنون توسط خبرگزاری آسوشیتدپرس بررسی و ترجمه شده، بیانگر محوریت ایران در ذهن و عمل سران سعودی است تا آنجا که حتی روزنامه اسرائیلی «هاآرتص» هم در گزارش خود به این نکته توجه کرده و نوشته است: «اغلب اسنادی که «ویکیلیکس» اقدام به انتشار آنها کرده، مربوط به ایران است و در آنها به صراحت آمده که عربستان در پی براندازی حکومت در ایران است.» گزارش این روزنامه اسرائیلی همچنین به اسنادی اشاره دارد که بر اساس آن سفیر عربستان در ایران به مقامات این کشور پیشنهاد داده که از شبکههای ماهوارهای و رسانههای اجتماعی برای براندازی نظام در ایران استفاده کند.
سفیر عربستان در ایران با استناد به برخی از دلایل که در این سند آمده، مدعی است که عربستان میتواند از شرایط موجود برای براندازی نظام ایران استفاده کند. وی برای این منظور استفاده از رسانههای اجتماعی مانند فیسبوک و توئیتر و نیز استفاده از شبکههای ماهوارهای عربی و انگلیسی زبانی که عربهای جنوب و غرب ایران را هدف قرار دهند، پیشنهاد داده است. حمایت از چهرههای مخالف ایران که در کشورهای دیگر زندگی میکنند و به راه انداختن سایتهای آنلاین در راستای هدف براندازی از دیگر اهدافی است که به روایت این روزنامه صهیونیستی در فهرست برنامههای عربستان قرار داشته است.
درخواست از آمریکا برای بمباران ایران
درخواست برای بمباران ایران که براساس اسناد «ویکیلیکس» نه فقط از سوی عربستان که از سوی برخی مقامات کشورهای امارات، بحرین و اردن مطرح شده است، موضوع دیگری است که در افشاگری اخیر آسانژ مطرح شده است. این نخستین بار نیست که عربستان خواستار حمله امریکا به ایران میشود. در افشاگری سال 2010 میلادی ویکیلیکس از اسناد وزارت خارجه امریکا نیز سندی منتشر شد که در آن به نحو توهینآمیزی از امریکا خواسته شده بود تا با حمله به ایران، «سر مار» را قطع کند.
در اسناد جدید منتشر شده هم سندی مبنی بر درخواست پادشاه فقید عربستان از امریکا برای حمله به ایران و نابودی تأسیسات اتمی آن وجود دارد. برپایه این اسناد، پادشاه عربستان درخواست حمله به ایران را در جریان دیدار ماه آوریل سال ۲۰۰۸، با رایان کروکر، سفیر امریکا در عراق و ژنرال دیوید پترائوس، فرمانده وقت نیروهای امریکایی در عراق مطرح ساخته است.
نگرانی عمیق عربستان از توافق هستهای غرب با ایران
همچنان که تعدادی از اسناد محرمانه افشا شده وزارت خارجه عربستان به نحو قابل پیشبینی نشاندهنده نگرانی عمیق عربستان از توافق هستهای با ایران، تلاش برای جلوگیری از وقوع آن و نیز نگرانی موهوم حاکمان «ریاض» از نزدیکی و عادی شدن روابط ایران و امریکا است، برخی اسناد دیگر حکایت از آن دارند که این تنها تغییر شکل رابطه ایران و غرب نیست که برای عربستان نگران کننده است. احساس ضرورت رقابت با میزان نفوذ منطقهای و فرا منطقهای ایران سبب شده که «ریاض» روابط ایران با سران جنبش حماس و حتی سفر رئیس جمهوری پیشین ایران به جیبوتی را نیز زیر نظر داشته و نسبت به این مراودات احساس خطر میکرده است.
بر اساس اسناد منتشر شده در پایگاه «ویکی لیکس»، وزارت امور خارجه عربستان و سفارتخانههای این کشور در پایتختهای مختلف از جمله تهران خبرهای مربوط به روابط ایران با جنبش حماس را به طور ویژه پیگیری میکردهاند. یکی از این اسناد به تلاش کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس برای راضی کردن اسماعیل هنیه به خودداری از سفر به تهران اشاره میکند. در این اسناد چند گزارش درباره سفر اسماعیل هنیه به ایران، سخنان و دیدارهای او در تهران آمده است. همچنین براساس یکی از اسناد سری منتشر شده در پایگاه اینترنتی ویکی لیکس، عربستان سعودی روابط ایران و جیبوتی را و همچنین سفر احمدینژاد به این کشور را به دقت زیر نظر داشته است. چنان که در گزارش سری ریاست اداره اطلاعات عمومی عربستان سفرهای متقابل مقامات ایران و جیبوتی و امضای توافقنامههای اقتصادی بین دو کشور تشریح شده است.
جدال نفتی ریاض با تهران
در حالی که طی ماههای گذشته اغلب کارشناسان سیاسی و اقتصادی بر نقش عربستان در کاهش قیمت نفت و در راستای اعمال فشار بیشتر بر ایران تأکید داشتهاند، تعدادی از اسناد ویکی لیکس بر وجود جدال نفتی ریاض با تهران صحه میگذارند. جدالی که به واسطه هراس از ایران هستهای از چندین سال پیش آغاز شده بود. چنان که یکی از اسناد سری وزارت امور خارجه عربستان نشان میدهد که این کشور از کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس خواسته است تا در صورتی که اتحادیه اروپا واردات نفت خام از ایران را تحریم کند، این کشورها کاهش صادرات ایران را جبران کنند.
دستور برای تبلیغ علیه ایران
برخی اسناد افشا شده نشان میدهد که مقامات ریاض در مسیر نگاه رقابت محور به روابطشان با تهران قصد داشتهاند از تمکن مالی خود برای تبلیغ علیه ایران و به حاشیه راندن رقیب بهره گیرند. چنانکه پادشاه (سابق) عربستان در دو دستور شماره 883 و 2166 خود از رسانههای وابسته به این کشور خواسته بود بدون توجه به اعتراضات دولت ایران به «برملا کردن نقش ایران» ادامه دهند. البته در این اسناد تأکید شده است که این مسأله نباید شامل پرداختن به اوضاع داخلی ایران و اهانت قابل توجه به سران این کشور باشد و نباید به یک حمله سازماندهی شده تبلیغاتی تبدیل شود. همچنین یکی از اسناد وزارت امور خارجه عربستان سعودی که در پایگاه اینترنتی «ویکیلیکس» منتشر شده از تلاش این کشور برای تأسیس شبکه تلویزیونی و روزنامه در مصر علیه ایران و تشیع حکایت دارد.
بر اساس این سند سعود الفیصل، وزیر سابق امور خارجه عربستان براساس درخواست سفیر ریاض در قاهره در نامهای به دربار پادشاه این کشور، خواستار تأمین مالی تأسیس شبکه تلویزیونی و روزنامه در مصر برای تبلیغ علیه ایران و شیعیان شده است. سعود الفیصل این نامه را بر اساس درخواست مصطفی بکری از سفیر عربستان در قاهره نوشته است. چنان که از این اسناد برمیآید، بکری که از روزنامهنگاران مصری نزدیک به شخص عبدالفتاح السیسی بوده است، در دیدار با سفیر عربستان مدعی آن بوده که ایران در تماس با روزنامهنگاران مصری اقدام به جذب آنها کرده و این اقدام ایران در هر صورت مستلزم اقدام فوری با حمایت عربستان است.
سناریوی توطئه ترور منصور ارباب سیار به ایران
همچنین در یکی از اسناد منتشر شده آمده است که یک هفته قبل از اینکه ایران به تلاش برای ترور سفیر سعودی در واشنگتن متهم شود، شاهزاده مقرن بن عبدالعزیز رییس سازمان اطلاعات عربستان، با جو بایدن، دیدار کرد. گزارش ها حاکی از یک توافق برای بازی دیپلماتیک و رسانه ای جدید علیه ایران با محوریت شخصی به نام منصور ارباب سیار، ساکن آمریکا داشت. و با این عملیات ضدایرانی، تقاضا از شورای امنیت برای صدور قطعنامه جدید ضدایرانی آسان تر خواهد بود. همچنین برای صدور کیفرخواست برای نیروهای سپاه قدس ایران و نقش برجسته آن در سیاست های منطقه ای توافق انجام شد.
گفتنی است عربستان تاکنون این اسناد افشا شده را رسماً تکذیب نکرده است اما از شهروندان عربستانی خواسته است تا از جستوجو و به اشتراک گذاشتن این اسناد خودداری کنند.