از نخستین ساعات پس از اعلام توافق هستهای میان ایران و گروه 1+5 این خبر مهم و تاریخی واکنشهای متفاوتی را بین مقامات مختلف کشورهای جهان و نیز رسانههای بینالمللی داشت
چشم و گوش جهان طی 22 ماه گذشته به این مذاکرات خیره شده بود، به ویژه آنکه پس از روی کار آمدن دولت دکتر روحانی در ایران، سنگ بنای تعامل و تغییر رویکرد در برابر پرونده هستهای گذاشته شد.
در این بین، رژیم صهیونیستی همواره مخالف تمام قد مذاکرات بود، اسرائیل در کنار متحدان منطقهای و غربی خود از هیچ مانعی سازی در این زمینه خودداری نکرد و شدیدترین انتقادات و هشدارها و تهدیدات را روانه ایران و غرب کرد.
کشورهای عربی واکنشی محتاطآمیز نسبت به توافق هستهای داشتهاند و برخی نیز نتوانستهاند عصبانیت خود را از این اتفاق تاریخی پنهان کنند.
خبرگزاری فرانسه در خبری کوتاه به ابراز علاقه عربستان برای ایجاد «بهترین رابطه با ایران» خبر داده است.
از سوی دیگر، یک مقام مسئول از امارات متحده عربی هم گفت: این توافق میتواند سرفصلی جدید در روابط بین کشورهای منطقه خلیج فارس باشد. وی تاکید کرد که ایران میتواند نقشی قابل توجه در منطقه داشته باشد، به شرط آن که در سیاستهایش بازنگری کند و از دخالت در امور داخلی کشورهایی چون عراق، سوریه، لبنان و یمن دست بردارد.
امیرکویت هم با ارسال پیامی برای رهبر معظم انقلاب و رئیسجمهور ایران توافق تاریخی ایران با کشورهای پنج بعلاوه یک را تبریک گفت.
خبرگزاری رسمی کویت (کونا) اعلام کرد شیخ صباح الاحمد الجابر الصباح با ارسال پیامهای جداگانه برای رهبر معظم انقلاب و دکتر حسن روحانی رئیسجمهور ایران توافق تاریخی بین تهران و کشورهای غربی را بر سر برنامه هستهای ایران تبریک گفت و ابراز امیدواری کرد این توافق بتواند به حل مناقشات و تقویت امنیت و ثبات در منطقه کمک کند.
امیرکویت گفت:« ما امیدواریم با توافق تاریخی میان ایران و کشورهای غربی درباره برنامههای هستهای ایران ثبات و امنیت در منطقه محقق و همه تلاشها، امکانات و ظرفیتها به توسعه منطقه معطوف شود.»
پادشاه بحرین نیز نتیجه مذاکرات وین را به رئیسجمهور ایران تبریک گفت. نوری مالکی معاون نخستوزیر عراق نیز جمع بندی مذاکرات هستهای غرب و ایران را به حسن روحانی رئیسجمهور این کشور تبریک گفت و آن را تاریخی توصیف کرد.
استقبال الجزایر از توافق هستهای
وزارت امور خارجه الجزایر هم از توافق بین جمهوری اسلامی ایران و گروه1+5 استقبال و اعلام کرد: این توافق، تصمیمی سرنوشت ساز در جهت برقراری صلح و امنیت بینالمللی است که چشم انداز روشنی از ثبات و توسعه را پیش روی دولتها و ملتهای منطقه قرار میدهد. وزارت امور خارجه الجزایر دیروز طی بیانیهای در خصوص توافق هستهای بین ایران و گروه 1+5 اعلام کرد: الجزایر از توافق تاریخی که بین جمهوری اسلامی ایران و گروه1+5 پس از سالها تلاش و مذاکره به سرانجام رسید، استقبال میکند.
در این بیانیه آمده است: این توافق، تصمیمی سرنوشت ساز در جهت برقراری صلح و امنیت بینالمللی است که چشم انداز روشنی از ثبات و توسعه را پیش روی دولتها و ملتهای منطقه قرار میدهد.
وزارت امور خارجه الجزایر تصریح کرد: جامعه بینالمللی باید از این الگوی سازنده الهام گرفته و از آن در جهت نیل به هدف خلع سلاح هسته ای، عدم اشاعه سلاحهای هستهای و همچنین اعطای حق استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای به دولتها برای توسعه، بهره ببرد.
همچنین در این بیانیه آمده است: الجزایر به تمامی گروههای مذاکرهکننده که در جهت به ثمررساندن مذاکرات تلاش کردهاند تبریک میگوید و خواهان تلاش اعضا در جهت اجرایی شدن هرچه سریعتر توافق است.
وزارت امور خارجه الجزایر تاکید کرد: الجزایر بار دیگر از کوشش جامعه بینالمللی در راستای خلع سلاح حمایت میکند و امیدوار است که این توافق بتواند هدف دستیابی به جهانی فاقد سلاح هستهای را محقق کند.
نتانیاهو: این توافق یک کاپیتولاسیون است
«بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی در اقدامی پیشدستانه، معاهده بر سر برنامه هستهای ایران را حتی پیش از انتشار جزئیات آن محکوم کرد. او این توافق را یک «کاپیتولاسیون» و یک اشتباه تاریخی خواند.
«نتانیاهو» در نشست خبری مشترک خود با «برت کوندرس» وزیر امور خارجه هلند اظهار داشت: «[به تبع این معاهده] مسیری مطمئن برای دستیابی به تسلیحات هستهای در اختیار ایران قرار میگیرد. بسیاری از محدودیتهایی که قرار بود ایران را از این هدف بازدارد برداشته خواهد شد. ایران جایزهای هنگفت و ثروت بادآورده صدها میلیارد دلاری بدست خواهد آورد، که راه ایران را برای پیگیری تعرض و تروریسم در منطقه و در جهان هموار خواهد ساخت. این اشتباهی بد در مقیاس تاریخی است».
«آویگادور لیبرمن» وزیر خارجه سابق و تندروی رژیم صهیونیسیی نیز در محکومیت این معاهده آن را «تسلیم مطلق در مقابل تروریسم» خواند. «موشه یعلون» وزیر دفاع اسراییل نیز مدعی شد این معاهده مبتنی بر «دروغها و فریبکاری» ایران است. او این معاهده را «یک تراژدی برای همه کسانی» خواند «که خواهان ثبات منطقهای و هراسان از یک ایران هستهای هستند».
آخرالزمانیترین اظهارات از آن «نفتالی بنت» وزیر آموزش اسراییل بود که هشدار داد: «کتابهای تاریخ را امروز از نو نوشته اند، و این برهه در نظر آیندگان شوم و خطرناک خواهد بود». او افزود: «شهروندان غربی که صبح روز بعد از خواب برمیخیزند تا سر کار یا مدرسه بروند، از این واقعیت خبر ندارد که حدود نیم تریلیون دلار در اختیار یک ابرقدرت تروریستی قرار گرفته است، که خطرناکترین کشور در جهان است و وعده نابودی کشورها و ملتها را داده است. امروز شاید نوبت ما باشد، فردا ممکن است با بمبهایی درون چمدانها، در لندن یا نیویورک، به سراغ هر کشوری بیاید. اسراییل هرکاری از دستش برآمده است برای هشدار نسبت به این خطر انجام داده است و سرانجام هم منافع خودش را پی خواهد گرفت و هرکار لازم باشد برای دفاع از خود انجام خواهد داد».
یکی از روزنامه نگاران اسراییلی به نام «بن کاسپیت» هم گفت: «مهم نیست نگاهمان به این توافق چگونه باشد، اما این یک شکست شخصی برای نتانیاهو است، که الان بیست سال است خودش را متمرکز روی یک ماموریت جا زده است: ممانعت از دستیابی ایران به قابلیت هسته ای. این چیزی بود که او وعده انجامش را داد و حالا شکست خورده است».
جان کری: توافق را نخوانده، انتقاد میکنند
در همین حال وزیر امور خارجه آمریکا در مصاحبه با سیانان درباره مخالفتها با توافق وین گفت: افرادی هستند که متاسفانه با (انگیزه) سیاسی حتی بدون دانستن یا خواندن توافق و بدون دانستن همه مفاد آن تصمیم به مخالفت گرفتند.
جان کری افزود: مردم این توافق را توافق تاریخی مینامند زیرا من فکر میکنم به خاطر این که ایران به میز مذاکره آمد و ما بر روی کاغذ به یک توافق رسیدیم اما تا اجرا نشود،ما هیچ چیز نداریم.
وزیر امور خارجه آمریکا گفت:ما طرح کلی داریم.من فکر میکنم این طرح قوی است و فرصت بزرگی است اما همانطور که در اظهارات امروز خود گفتم،اجرای آن واقعا ملاک است.
جان کری درباره مخالفتها با این توافق گفت: افرادی هستند که متاسفانه با (انگیزه) سیاسی حتی بدون دانستن یا خواندن توافق و بدون دانستن همه مفاد آن تصمیم به مخالفت گرفتند. بسیاری از افراد فقط تصمیم گرفتند شما نباید با ایران توافق کنید اما گزینهای را پیشنهاد نکردند.ما از سال دوهزار تا روی کار آمدن اوباما این کار را انجام دادیم(توافق نکردیم)،حدس بزنید چه اتفاقی افتاد.برنامه آنها از صدو شصت و چهار سانتریفیوژ به نوزده هزار رسید. ذخایر غنی سازی آنها به بیش از ده هزار کیلوگرم رسید که مقدار مواد شکاف پذیر کافی برای تولید ده بمب داشتند. آیا این بیخطرتر است؟ آیا این چیزی است که افراد میخواهند به آن باز گردند، یا این که میخواهند فقط مستقیما به سمت جنگ بروند؟ این افراد وظیفه دارند مشخص کنند گزینه دیگر چیست.
تحریمها موجب نشد آنها دست بردارند.آنها این مسئله را ثابت کردند و ما در سالهای گذشته این مسئله را دیدیم.تحریمها آن را به میز مذاکره آورد تا گفتگو کنند.آنها همان کاری را کردند که هر کسی میخواست با اجرای تحریمها انجام شود و آن مذاکره است.بنابراین آنها مذاکره کردند.اکنون این توافق را مورد سنجش قرار دهید تا ببینید آیا میتواند به آنچه که ما درباره نظارت،جلوگیری،مسئولیت پذیری و مسائل دیگر نیاز داریم،دست یابد.این کاری است که ما باید انجام دهیم.
وزیر امور خارجه آمریکا درباره این که پس از تاریخهای تعیین شده در توافق چه اتفاقی میافتد، گفت:من نمیتوانم درباره آینده طولانی مدت هیچ کشوری از جمله اقدامات آمریکا یا انتخابها یا رئیسجمهور بعدی وعده دهم اما در مناقشه و در دیپلماسی باید ساختاری تعیین شود وسپس تلاش شود از آن تبعیت گرددو آن را مورد آزمایش قرار دهیم. ما با اتحاد جماهیر شوروی مذاکره کردیم.ما با چین سرخ (چین در زمان گاردهای سرخ) مذاکره کردیم.ما سالها با افرادی که به نظر میرسید دشمن قسم خورده ما هستند،مذاکره کردیم.ما بدون هیچ اعتمادی محدویت بر برنامه هستهای خود اعمال کردیم و یا به تفاهم رسیدیم.آیا شما میتوانید بگویید در سال دوهزار و بیست چه اتفاقی میافتد.مطمئنا نمیتوانید اما شما تلاش میکنید این رفتار را از طریق انتخابهایی که میکنیدو کارهایی که انجام میدهید، شکل دهید.
جان کری گفت: ما میدانیم از این طریق دسترسی بیسابقه در زمینه راستی آزمایی خواهیم داشت. بنابراین آنها (ایرانیها) در سالهای آینده میتوانند کارهای بیشتری انجام دهند. زمانی که ایران تبرئه شود و تبدیل به کشوری با جایگاه خوب در ان پی تی شود، این حق آنها است.
وزیر امور خارجه آمریکا گفت:به خاطر داشته باشید ایران در تمام این مدت هیچ گاه از معاهده منع تکثیر هستهای خارج نشد.این کشور میتوانست بگوید برید گم شوید.ما کار خود را انجام میدهیم.آنها از معاهده منع تکثیر تبعیت کردند و اکنون نیز میکنند.آنها میگویند که تبعیت میکنند اما کاملا تبعیت نکردهاند و ما به همین جهت تحریمهایی علیه آنها اعمال کرده ایم. بنابراین ما اکنون این مسئله را آزمایش میکنیم که آیا تغییری در قلب،فکر و مسیر آنها روی میدهد. اگر تغییری روی ندهد همه گزینهها را از امروز هر روز در دسترس داریم. وزیر امور خارجه آمریکا درباره حال و هوای مذاکرات گفت: ما فکر میکردیم در تعطیلات بزرگ هستیم.ما واقعا موانع را حس میکردیم اما با توجه به اهمیت این فرصت و جدیت موضوع، انگیزه داشتیم.
جان کری درباره تاثیر این توافق بر تعیین مجدد موازنه قدرت و روابط آمریکا در خاورمیانه گفت: احتمال این تاثیر وجود دارد. شما شنیدید که رئیسجمهور روحانی و ظریف وزیر امور خارجه چنین پیشبینی کردند. نادیده گرفتن چنین امکانی به لحاظ دیپلماتیک نادرست و احمقانه است.ما هنوز این کار را انجام نداده ایم.ما منحصرا درباره توافق هستهای مذاکره کردیم زیرا میدانستیم اگر سراغ موضوعات دیگر برویم، هرگز به توافق هستهای نمیرسیدیم.توافق برای ایران بدون سلاح هستهای بهتر از ایران دارای سلاح هستهای است. برای کسانی که نگران رفتار ایران در منطقه هستند میگویم که ما بهتر است این رفتار را به عقب بازگردانیم و ما معتقدیم به وضوح راهی را نشان دادیم که آنها نمیتوانند به سلاح هستهای دست پیدا کنند.
انتقاد شدید وزیر خارجه آلمان از موضع نتانیاهو در قبال توافق هستهای
وزیر امور خارجه آلمان با انتقاد از موضع رژیم صهیونیستی درباره توافق هستهای گفت: این یک توافق مسئولانه است و اسرائیل نباید این توافق را اینطور بیادبانه مورد انتقاد قرار دهد.
فرانک والتر اشتاین مایر، در گفتوگو با خبرگزاری ای.آر.دی آلمان به شدت از مخالفتهای رژیم صهیونیستی با توافق هستهای ایران و گروه 1+5 انتقاد کرد و گفت: این توافق به برقراری امنیت در منطقه خاورمیانه کمک خواهد کرد.
وزیر خارجه آلمان افزود: بهتر است نتانیاهو بجای این لفاظیهای کلفت و خشن تنها نظاره گر اجرای توافقنامه باشد
وزیر امور خارجه آلمان ادامه داد: این یک توافق مسئولانه است و اسرائیل باید نگاه بهتر به آن داشته باشد و اینطور بیادبانه آن را مورد انتقاد قرار ندهد.
اشتاین مایر در ادامه این گفتوگو تاکید کرد: اما این توافق بر اساس شفافسازی و قابلیت نظارت بر پایبندی ایران بنا شده است.
وی افزود: در این توافق ایران باید به امکانات نظارتی پایبند باشد و ما اطمینان خواهیم یافت که پس از توافق این نظارتها انجام میشود.
موگرینی: اروپا یکی از ذینفعهای بزرگ توافق هستهای است
«فدریکا موگرینی» مسوول عالی سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم، با تاکید بر اینکه توافق هستهای یک پیروزی جهانی محسوب میشود، گفت: «اروپا یکی از ذینفعهای بزرگ توافق هستهای میان ایران و گروه 1+5 است.» موگرینی در گفتگو با روزنامه ایتالیایی «کوریره دلاسرا» گفت: «یقین دارم اتحادیه اروپا بخصوص به آنچه پس از این توافق اتفاق خواهد افتاد، علاقه زیادی دارد. ما به ایران از نظر جغرافیایی و تاریخی نزدیکتر هستیم و ریشههای فرهنگی هزاران سالهای را با این کشور داریم. ما (ایتالیا) نخستین شریک تجاری ایران بودیم و فکر میکنم اروپا یکی از ذینفعهای بزرگ توافق هستهای که برای تمام جهان مثبت است، باشد.»
وی با تاکید بر اینکه مخالفان توافق هستهای (اسراییل) نباید نگران باشند، افزود: «مخالفان توافق هستهای که امروز نگران هستند، باید بر روی پیامدهایی که در صورت نتیجه برعکس، میتوانست به وجود آید، تامل کنند، چرا که در صورت دست نیافتن به توافق میتوانستیم شاهد یک تشدید نظامی غیر قابل کنترل در منطقه با تاثیرات ناگوار برای مردم منطقه و تاثیرات منفی برای اروپا، باشیم.»
وی گفت: «از اسراییل میخواهم اعتماد داشته باشد، نه در قبال ایران بلکه به آن قسمت بزرگ از جهان که به مدت طولانی برای رسیدن به توافق کار کرد و آن را حتی برای امنیت او (اسراییل) نوشت.»
وی تاکید کرد: «این توافق یک پیروزی جهانی در سه مرحله است، نخست عدم اشاعه هستهای که به معنی ثبات و امنیت برای منطقه است، دوم سرمایهگذاری بر روی نسل جوان ایران است که امروز با شادی از این خبر استقبال کردند و سوم ابعاد منطقهای و بینالمللی آن است.»
وی افزود: «سرمایه سیاسی هزینه شده در این کار به نفع مقامات ایرانی که بر روی این گفت و گوها و همکاری و مذاکرات شرط بندی کرده و مسوولیت مهمی را بر عهده گرفتند، است.»
مسوول عالی سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت: اگر تهران از فردا سرمایهگذاری در روابط جدید با کشورهای همسایه را برپایه اعتماد و با حمایت جامعه بینالمللی آغاز کند، خاورمیانه و جهان میتوانند از اکنون تا 10 سال آینده متفاوت شوند.
رئیس شورای امنیت: تمام توان خود را برای تسریع اقدامات در خصوص توافق هستهای بکار میگیریم
وزیر امور خارجه نیوزیلند به عنوان کشوری که ریاست دورهای شورای امنیت سازمان ملل را در اختیار دارد نیز توافق هستهای ایران و دولتهای عضو گروه 1+5 پس از 22 ماه مذاکره سخت و فشرده را «توسعه مثبتی برای ثبات منطقهای در خاورمیانه» دانست و گفت که نیوزیلند تمام توان خود را در شورای امنیت برای تسریع اقدامات در خصوص توافق هستهای بکار میگیرد.
«موری مک کولی» وزیر امور خارجه نیوزیلند، گفت که این کشور به عنوان رئیس فعلی شورای امنیت سازمان ملل، تمام توان خود برای تسریع هر اقدام لازم در این شورا و اجرایی شدن آن در اسرع وقت به کار میگیرد.
براساس موارد مندرج در برنامه جامع اقدام مشترک، با صدور قطعنامه جدید ذیل ماده 25 منشور ملل متحد، ضمن اشاره به ماده 41 منشور صرفا در بندهای مربوط به لغو تحریمهای گذشته، تحول ماهوی در نحوه برخورد شورای امنیت با ایران ایجاد خواهد شد.
قطعنامههای تحریمی ناعادلانه شورای امنیت سازمان ملل متحد، شامل کلیه تحریمهای اقتصادی و مالی تحمیل شده علیه کشورمان، در قالب یک چارچوب مورد تفاهم و از طریق صدور یک قطعنامه جدید در شورای امنیت سازمان ملل به یکباره لغو خواهند شد. به نوشته تارنمای «نیوزیلند هرالد»، وزیر امور خارجه این کشور به عنوان رئیس دورهای شورای امنیت، گفت که تمام توان خود را برای تسریع اقدام لازم در شورای امنیت و اجرایی شدن توافق در اسرع وقت به کار میگیرد. وی گفت که توافق ایران و گروه 1+5، «امکان توسعه روابط بیشتر بین ایران و نیوزیلند را فراهم میکند».
موری مک کولی، توافق هستهای میان ایران و شش قدرت بزرگ را موفقیتی «مهم» توصیف کرد و همه گروههای درگیر در این مذاکرات را به دلیل پایبندی خود و امضای این توافق مهم مورد ستایش قرار داد.
ناتو از توافق هستهای ایران استقبال کرد
«ینس استولتنبرگ» دبیرکل پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) هم توافق هستهای به دست آمده را «پیشرفت تاریخی» خواند. در پی توافق بر سر برنامه هستهای ایران که میان ایران و کشورهای گروه 1+5 حاصل شد، اعلام کرد: «به گرمی از توافق جامعی که ایران و جامعه جهانی به آن دست یافتند، استقبال میکنم. اجرای کامل این توافق امنیت بینالمللی را تقویت خواهد کرد.»
وی با ستایش از «استقامت» طرفهای مذاکره و فراخواندن ایران به رعایت تعهدات، افزود: «برای ایران اجرای مفاد توافق، رعایت همه تعهدات بینالمللی و اجرای آن برای امنیت منطقه و فراتر از آن، امری ضروری است.»
خبرگزاری فرانسه: فابیوس بزودی به ایران سفر میکند
خبرگزاری فرانسه هم گزارش داد: «لوران فابیوس» وزیر امور خارجه فرانسه، پس از توافق تاریخی تهران و قدرتهای جهانی بر سر برنامه هستهای ایران، از قصد خود برای سفر به ایران خبر داد.
فابیوس اعلام کرد که روز سه شنبه بار دیگر توسط «محمد جواد ظریف» همتای ایرانی خود برای سفر به ایران دعوت شده است.
وزیر امور خارجه فرانسه در گفتوگو با رادیو «Europe1» گفت: «وی (ظریف) پیشتر مرا دعوت کرده بود که من نپذیرفته بودم. من به او گفتم به ایران میروم، پس خواهم رفت».
وی مشخص نکرد که این دیدار در چه تاریخی صورت خواهد گرفت اما ممکن است وی نخستین مقام ارشد اروپایی باشد که در پی توافق هستهای دیروز سه شنبه، به ایران سفر میکند.
فابیوس همچنین از «فرصت مهمی» سخن گفت که ادغام مجدد ایران در جامعه جهانی را برای شرکتهای فرانسوی فراهم میکند.
وی افزود: «تجارت اهمیت بسیاری دارد و امکان رشد را فراهم میکند. این برای ایرانیان مهم است و برای ما نیز بسیار اهمیت دارد.»
وی تاکید کرد: زمانی که رئیس جمهوری (فرانسوآ اولاند) و من تصمیم راهبردی خود را اتخاذ کردیم این تصمیم را به دلایل تجاری نگرفتیم. وی از مواضع سختگیرانه فرانسه در جریان مذاکرات نیز دفاع کرد و مدعی شد که ما میخواستیم از اشاعه هستهای ممانعت به عمل آوریم و میدانستیم که اگر به توافقی بسیار مستحکم برسیم، میتوانیم مانع اشاعه (هستهای) شویم.
جمهوری اسلامی اسلامی ایران بارها اعلام کرده که برنامه هستهای ایران صلح آمیز است و مقاصد علمی و اقتصادی دارد.
اشپیگل: اشتیاق اروپا به برقراری روابط با ایران بیشتر شده است
سایت اینترنتی هفته نامه آلمانی اشپیگل هم اعلام کرد: تکاپو و شوق اروپاییها برای برقرای روابط با جمهوری اسلامی ایران پس از توافق هستهای بیش از پیش شده است.
در گزارش اشپیگل که پس از اعلام توافق بر سر برنامه اقدام جامع مشترک میان ایران و کشورهای 1+5 انتشار یافته، آمده است: برای فرانسویها، بریتانیاییها و آلمانیها حاضر در مذاکرات وین، قبل از هر چیز روابط اقتصادی با ایران یک حوزه جالب توجه به شمار میرود و حتی فرانسه که روابط موثری با ایران ندارد، اکنون درصدد احیای روابط اقتصادی پیشین خود با تهران است.
سایت اینترنتی هفته نامه اشپیگل که لینک ایران را در صفحه اول خود قرار داده، میافزاید: آلمان در دوران قبل از انقلاب و حتی بعد از انقلاب اسلامی از سال1979، یک شریک اقتصادی قدیمی برای ایران محسوب میشود که بعد از برداشتن تحریمها، چنین روابطی میتواند به سرعت از سر گرفته شود.
در ادامه گزارش اشپیگل آمده است: «زیگمار گابریل» معاون صدر اعظم و وزیر اقتصاد آلمان به نمایندگی از صنعت و اتاق بازرگانی آلمان (دیای اچ کی) یکشنبه (28 تیر ماه) برای دو روز به ایران سفر خواهد کرد تا در تهران و اصفهان برقراری روابط اقتصادی را بررسی کند. قرار است این سفر در قالب هیاتی از تجار بلندپایه انجام شود. اشپیگل پیشتر اعلام کرده بود که با لغو تحریمها علیه ایران، ارزش داد و ستد تجاری دو طرف از رقم چهار میلیارد دلار پیشین به سرعت فراتر خواهد رفت.
المانیتور: فرصت جدید گشودن «فصلی جدید در روابط با ایران» آغاز شد
پایگاه اینترنتی المانیتور نیز نوشت: دیپلماتها توافق هستهای را سرآغاز فصل و فرصتی جدید در روابط با ایران توصیف کردند.
لورا روزن گزارشگر این پایگاه تحلیلی آمریکایی افزود: پس از تقریبا سه هفته مذاکرات در وین و دو سال مذاکرات پیچیده و دوبار تمدید مهم توافق موقت، ایران و شش قدرت در نهایت توانستند روز سه شنبه (23 تیر) به توافق دست یابند.
در ادامه گزارش آمده است: دیپلماتهای آمریکایی، اروپایی و ایرانی پس از چند ساعت استراحت گرد هم آمدند تا ابراز امیدواری کنند که توافق اعلام شده نه تنها برای همیشه به جامعه بینالمللی اطمینان خواهد داد که ایران به دنبال دستیابی به توان تسلیحات هستهای نیست، بلکه این مذاکرات میتواند پس از دههها خصومت و بیاعتمادی، فصل جدیدی در روابط ایران و جامعه بینالمللی بگشاید.
المانتیور نوشت: ایران و آمریکا تلاش فراوانی را بکار بستند تا نشان دهند مولفههای توافق نهایی موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک شروط امنیتی آن را تامین میکند.آنها درعین حال،اتهامات منتقدان سیاسی شان در داخل را مبنی بر دادن امتیازات فراوان به طرف مقابل تکذیب کردند.
اعتراف کارشناس صهیونیست: ایران با توافق جامع به قدرت جهانی تبدیل میشود
یک کارشناس صهیونیست هم با اشاره به ناتوانی رژیم اشغالگر قدس در برابر دیپلماسی تهران در 22 ماه مذاکرات هستهای اعتراف کرد: ایران با توافق جامعه به قدرت جهانی تبدیل میشود.
«ساداتا زییو مگان» کارشناس مرکز تحقیقات راهبردی بگین رژیم صهیونیستی در گفتگو با روزنامه روسی کامرسانت با ابراز نارضایتی از توافق ایران و گروه 1+5 اظهار داشت: دستاورد توافق جامع،بهبودی وضع اقتصادی ایران خواهد بود و از سوی دیگر، ایران قدرت جهانی خواهد شد و نفوذ خود را در سراسر جهان گسترش خواهد داد.
کارشناس صهیونیست با اذعان به ناتوانی رژیم صهیونیستی در مقابله با ایران گفت: در این وضعیت با توافق جامع هیچ کاری نمیتوانیم بکنیم اما هیچگاه با برنامه هستهای ایران کنار نخواهیم آمد.
نیویورک تایمز: مخالفان توافق هستهای راه حل جایگزین در چنته ندارند
روزنامه آمریکایی «نیویورک تایمز» هم با بیان اینکه درباره ایران «ابدا نباید دچار توهم شد»، نوشت: مخالفان توافق هیچ راه حل قابل اعتماد جایگزین آن در چنته ندارند.
این روزنامه آمریکایی در سرمقاله خود آورده است: توافق هستهای ایران کاری را به منصه ظهور رساند که تا پیش از این از دست هیچ موضع گیری سیاسی و یا تهدید مبهم نظامی ساخته نبود.
نیویورک تایمز مینویسد: این توافق، بالقوه یکی از پربازدهترین توافقات تاریخ را در دیپلماسی جهان ثبت میکند. این توافق در افقی وسیع تر، کل سیاستهای خاورمیانه را از نو شکل میدهد.
نیویورک تایمز اذعان کرده است: 'این توافق محصول 20 ماه مذاکرات دشوار و طاقت فرسا بود و بدیهی است که اگر ایران موافقت میکرد کاملا تمام تاسیسات هسته ایاش را متلاشی سازد، حقیقتا آن موفقیت سزاوار جشن گرفتن بود. اما شانس اینکه این اتفاق رخ دهد، حقیقتا صفر است. واقعیت این است که حتی اگر هم همه ساختمانها و تاسیسات مربوط به برنامه هستهای ایران نابود شود، دانش دانشمندان ایرانی که دهههاست بر روی پروژههای هستهای کار میکنند پاک کردنی نیست.
این روزنامه آمریکایی ادامه میدهد: همانگونه که اوباما و سایر مسوولان آمریکا هم اعلام کرده اند، این توافق بیعیب به نظر میرسد و به وضوح منافع ملی آمریکا و سایر کشورهایی را که امضایشان پای آن است، تامین میکند.
نیویورک تایمز تصریح میکند: ایران در ازای لغو تحریمهای اقتصادی بین المللی، 98 درصد از ذخیره اورانیوم غنی شده خود با خلوص پایین را کاهش میکاهد. ایران ضمن آن، دو سوم از سانتریفیوژهای خود را کاسته و شمار آن را به 5060 دستگاه رسانده است.
این روزنامه آمریکایی مینویسد: در این اثنا، موضعگیری «بنیامن نتانیاهو» نخستوزیر اسرائیل که در یک اظهار نظر شتابزده، توافق را «یک اشتباه تاریخی» خوانده است؛ حقیقتا خشم انسان را بر میانگیزد.
او به همراه جمهوریخواهان کنگره و اغلب نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا با مذاکرات از همان بدو امر مخالف بودند در حالیکه هیچ راه حل قابل اعتمادی را که از راه مذاکره قابل دسترس باشد، در ازای آن پیشنهاد ندادند. این روزنامه آمریکایی ادامه میدهد: «امیدهای اصلی انتخابات ریاست جمهوری هم امروز همین فرمول را تکرار میکنند و توافق را محکوم میشمرند در حالی که هیچ راه حل قابل اعتمادی جایگزین آن در چنته ندارند. به خاطر داشته باشیم که در مورد ایران ابدا نباید دچار توهم شد.»
در بخش دیگری از سرمقاله نیویورک تایمز آمده است: هرگاه تحریمها برداشته شود، ایران صاحب میلیاردها دلار درآمدی خواهد بود که در بانکهای بینالمللی توقیف است ایران ضمن آن بهرهمند از درآمد سرشار حاصل از فروش نفت خواهد بود و به موازات آن قراردادهای پر رونق تجاری بینالمللی هم سیل آسا روانه ایران خواهد گشت.
این روزنامه آمریکایی ادامه میدهد: «اعتقاد دولت آمریکا بر این است که ایران با این حجم عظیم ثروت که به دست خواهد آورد، اولویت نخستش مرتفع ساختن نیازهای داخلی است.»
نیویورک تایمز در عین حال تصریح میکند: «اما در خلال همه اینها، بسیاری از تحریمهای آمریکا علیه ایران به قوت خود باقی خواهد ماند از جمله تحریمهای مرتبط با حمایت ایران از تروریسم و نقض حقوق بشر.»
نیویورک تایمز با بیان اینکه «موافقت کردن با توافق هسته ای، تنها گام نخست است»، مینویسد: کنگره اینک این توافق را مرور خواهد کرد و آن را به رای گیری خواهد گذارد و اگر توافق را رد کند، اوباما امکان دارد به نحو احسن از حق وتوی خود استفاده کند. نیروهایی مانند نتانیاهو سوگند یاد کردهاند که توافق را درهم بشکنند.
این روزنامه آمریکایی در پایان تصریح کرده است که حقیقتا غیر مسوولانه خواهد بود؛ اگر توافق به دست آمده را بر باد فنا دهیم.
رسانه ملی چین: امضاکنندگان توافق هستهای به فکر اجرایی کردن آن باشند
خبرگزاری رسمی چین هم از همه جوانب ذیربط خواست حالا که توافق هستهای را امضا کردهاند در اندیشه اجرای آن باشند بدون آنکه در مسیر آن مانعی ایجاد شود.
شین هوا با انتشار تحلیلی مشروح خاطر نشان کرد: بیش از بیست ماه و پس از پیمودن مسیری پر پیچ و خم به انتظارات دنیا و بخصوص کشورهای طرف مذاکره پایان داده شد.
خبرگزاری چین مینویسد: در این مدت مهم این بود که همه بتوانند به مصالحه و توافق برد - برد برسند و حال این دست یافتنی شده است.
شین هوا ادامه میدهد: اکنون همه کشورهای ذیربط باید بدانند که وقت عمل فرا رسیده است. آنها دیگر نباید زمان را تلف کنند. همه باید فورا به وظایف خود عمل کرده و این توافق را اجرایی کنند بدون آنکه در مسیر اجرای آن مانعی ایجاد شود.
این گزارش ادامه میدهد: اراده سیاسی راسخ طرفهای مذاکره جواب داد. آنها تصمیمات سختی گرفتند. به راستی که توانستند نشان دهند درایت جایگزین کارهای نادرست شده است و مذاکره بهترین راه برای رسیدن به خواستهها است. این مطلب تاکید کرده است که دنیا نباید این دستاورد را کم ارزش جلوه دهد. همه بدانند سندی تاریخی بدست آمده است که اخلاق دیپلماسی را میتوان در آن دید.
رسانه ملی چین در بخش دیگری از گزارش خود آورده است: چین و کشورهای دیگر همه توان خود را بکار گرفتند تا چنین توافقی بدست بیاید و امروز جهان باید این را مغتنم شمرده و کشورهای طرف قرارداد هم مفاد آن را اجرایی کنند.
شین هوا در گزارش خود تاکید دارد که کنگره آمریکا باید فورا کار بررسی را آغاز نماید. نمایندگان کنگره نمیتوانند با از دست دادن زمان، کار دولت اوباما رئیسجمهور آمریکا را سختتر کرده و دست وی را ببندند، زیرا ایران نیز فورا به تعهدات خود عمل خواهد کرد.
خبرگزاری رسمی چین هشدار داده است، چنانچه کنگره آمریکا بخواهد در زمینه اجرای توافق مانعتراشی کند آن زمان دنیا چهره نامطلوبی را از آمریکا مشاهده خواهد کرد. ضمن آنکه اعضای کنگره بخاطر داشته باشند هر مانع تراشی باعث بروز مشکلاتی میشودکه همگی بر عهده آنان خواهد بود.
استقبال پاکستان از توافق هستهای ایران
همچنین پس از آنکه دولت پاکستان روز سه شنبه به عنوان نخستین کشور استقبالکننده از جمع بندی مذاکرات هستهای ایران و گروه 1+5 ظاهر شد، بسیاری از مقامات و شخصیتهای عالی پاکستان نیز با صدور بیانیههایی و یا در قالب گفت و گو با رسانههای مختلف این کشور، از این رویداد بزرگ و تاریخی استقبال کردند.
آصف علی زرداری رئیس جمهوری سابق و رهبر حزب مردم پاکستان به عنوان دومین حزب بزرگ سیاسی این کشور بعد از حزب حاکم، دیروز ضمن استقبال از توافق هستهای ایران و شش قدرت بزرگ جهان، از این رویداد تاریخی به عنوان عامل بزرگ تغییر دهند معادلات منطقه نام برد. زرداری با صدور بیانیهای اعلام کرد: این توافق، مصداق عینی پیروزی دیپلماسی و مذاکره بر قهر و خصومت است.
وی گفت: همکاری ایران با جهان، امید و افقی روشن برای تقویت صلح، ثبات و توسعه در منطقه ایجاد کرد. اکنون نوبت تمام طرفهای این توافق است تا با عمل به این توافق، تعهد و پایبندی خود به مفاد توافق را ثابت کنند.
رئیس جمهوری سابق پاکستان همچنین از دولت کشورش خواست تا از فرصت بدست آمده نهایت استفاده را ببرد و رویای خط لوله گاز ایران-پاکستان را به واقعیت تبدیل کند.
همچنین مشاهد حسین سید رئیس کمیسیون امور دفاعی مجلس سنای پاکستان، در گفت و گو با ایرنا، از این توافق به عنوان یک پیروزی بزرگ برای ایران نام برد و آن را به ملت، دولت و مجلس ایران تبریک گفت.
این نماینده عالی مجلس سنای پاکستان گفت: اکنون پاکستان باید سریع وارد عمل شود و در نخستین گام، در مسیر اجرای خط لوله گاز ایران - پاکستان به عنوان نخستین اولویت حرکت کند.
جلیل عباس جیلانی سفیر پاکستان در آمریکا نیز ضمن تحسین و استقبال از این توافق میان ایران و قدرتهای بزرگ جهان، از آن به عنوان یک اقدام مثبت و دارای فواید بسیار برای صلح و ثبات منطقهای و جهانی نام برد. مسعود خان سفیر سابق پاکستان در سازمان ملل و مدیرکل فعلی موسسه مطالعات راهبردی اسلام آباد و رسول بخش رئیس سابق این موسسه و تحلیلگر ارشد امور دفاعی و استاد دانشگاه لاهور نیز ضمن استقبال از این توافق، آن را عامل خوشحالی خوشحالی ملتهای حامی صلح و مصیبتی تازه برای رژیم صهیونیستی توصیف کردهاند.
تحلیلگران و کارشناس ارشد امور سیاسی و امنیتی پاکستان نیز با حضور در برنامههای تحلیلی شبکههای خبری مختلف این کشور میگویند: پس از توافق هستهای ایران و غرب، فضای منطقه و اوضاع فعلی آن بطور قابل توجهی بهبود پیدا میکند و زمینههای مساعد برای توسعه روابط تجاری و اقتصادی کشورها، از جمله پاکستان، با ایران افزایش مییابد.
علمای اهل سنت عراق: توافق هستهای ایران، پیروزی امت اسلام است
در همین حال علمای اهل سنت عراق در بیانیهای که دیروز منتشر کردند، توافق هستهای ایران را پیروزی امت اسلام برشمردند.
جماعت علمای اهل سنت عراق به رهبری شیخ خالد الملا در این بیانیه افزوده است: این توافق درها را به روی حل بسیاری از مشکلات و ثبات و آرامش در منطقه و جهان باز کرده است.
بیانیه از این توافق به عنوان «احقاق حقوق» نامبرده و افزوده است که توافقنامه هستهای ایران با کشورهای غربی، پیروزی بزرگ برای تمامی امت اسلام است و بر خلاف آنچه که سرویسهای اطلاعاتی اسراییلی و همپیمانان آن ترویج میکردند، دلیل و برهانی بر مسالمت آمیز بودن برنامه هستهای ایران میباشد.
جماعت علمای اهل سنت عراق افزوده است: بعد از طول انتظار و ماراتن بلند مدت مذاکرات بین جامعه جهانی و ایران، بالاخره دنیای اسلام ثمره این صبر را با پیروزی بزرگی که صورت گرفته، چید و نشان داد که مذاکره کنندگان مسلمان میتوانند با دلیل و برهان خواستهها و اندیشهها مسالمت آمیز خود ارائه کرده و با توانمندی تمام با جهان تعامل کنند.
وی با تبریک این پیروزی به ملت مسلمان ایران تاکید کرده است که ایرانیان به شکل متمدنانهای ثابت کردند که برنامه هستهای شان مسالمت آمیز است و از این طریق راه بر سر کسانی که کوشیدند تشویش اذهان عمومی کنند و در پیشاپیش آنها سرویسهای اطلاعاتی اسراییل، ببندند.
نگاه رسانه عراقی به توافق هستهای: سالها مذاکره بهتر از یک دقیقه جنگ است
خبرگزاری «المسله» عراق به توافق هستهای ایران با 6 قدرت جهانی اشاره کرد و نوشت: اگرچه مسیر مذاکرات، راهی سخت و دشوار و طولانی است، اما بهتر از یک دقیقه جنگ میان ملت هاست.
«المسله» در مطلبی در خصوص توافق هستهای ایران، افزود: توافق هستهای ایران ثابت کرد بسیاری از مسایل فوری و پیچیده بینالمللی میتواند از طریق مذاکره حل و فصل شود؛ آنچنان که در توافق هستهای ایران شاهد آن بودیم. بر اساس این گزارش، توافق یادشده نشان داد که میتوان با صبر و شکیبایی و درک درست متقابل، سایه و بلای جنگ را کنار زد. المسله به پایداری ایرانیها در این مذاکرات 12 ساله اشاره کرد و نوشت: توافق هستهای ایران همزمان قدرت ایران را به رخ جهان کشید و نشان داد که مذاکرات راه و مسیری امن برای حل مشکلات طولانی مدت است.
این نوشتار به مذاکرات ظریف و کری وزیران خارجه ایران و آمریکا درطول ماههای گذشته اشاره کرده و افزود: این دو مذاکرات گسترده و طولانی را پیش بردند و سرانجام منجر به توافق شد.
این نوشتار به توافق هستهای ایران اشاره میکند و میافزاید: توافق هستهای ایران این حقیقت را ثابت کرد که گفت وگو در شرایط حاضر جهان و منطقه بهترین و ایده آلترین انتخاب برای حل و بر طرف کردن اختلافات است، بدون آنکه نیاز به تسلیم شدن و یا چشم پوشی از اصول و حقوق حقه باشد.
بسیاری از رسانههای عراقی با نگاه مثبت و ایجابی به استقبال توافق هستهای ایران و گروه کشورهای قدرتمند اتمی جهان رفته و آن را به فال نیک گرفتهاند.
برخی شخصیتهای سیاسی عراق نیز در پی اعلام جهانی توافق، واکنشهایی به آن داشتهاند که عمدتا حکایت از انتظار عراق از تاثیرات توافق بر اوضاع امنیتی و ثبات در منطقه و بویژه در جنگ علیه تروریسم در کشورشان دارد.
شبکه خبری هنگ کنگ: ایران نشان داد که بکارگیری درست دیپلماسی همواره پیروزی به همراه دارد
خبر دیگر اینکه یک شبکه خبری هنگ کنگ با اشاره به توافق بدست آمده در وین، نوشت: جمهوری اسلامی ایران نشان داد که چنانچه از دیپلماسی برای تصمیم گیریهای حیاتی و مهم به درستی استفاده شود، نتیجه آن پیروزی است.
«آسیا تایمز» در گزارشی تحلیلی مینویسد: امروز مشخصا کشورها میتوانند با دیپلماسی به بسیاری از خواستههای خود برسند و صفحات نوین و درخشانی را در تاریخ رقم بزنند.
این شبکه میافزاید: توافق میان ایران و گروه مقابل موضوعی ساده نیست و به راحتی بدست نیامده است.
آسیا تایمز ادامه میدهد: این توافق به اعتقاد کشورهایی که آن را امضا کرده اند، باعث آثاری مثبت در آسیا، اروپا، خاورمیانه و به طور کلی در دنیا خواهد شد.
شبکه هنگ کنگی از قول «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور روسیه آورده است: روسیه از این توافق به گرمی استقبال میکند، توافقی که باعث گسترش همکاری و امنیت و ثبات میشود.
وی تاکید کرد که در مبارزه با تروریسم و حراست از امنیت و حل و فصل مسایل مختلف در آسیا، اروپا و خاورمیانه؛ این توافق اثرگذار است.
آسیا تایمز خاطرنشان کرد که در بخش تجارت نیز توافق یاد شده، آثار شگرفی خواهد داشت و برای ایران پرثمر خواهد بود.
به گزارش این شبکه خبری، ایران زمانی تا قبل از تحریمها صادرات گستردهای به اروپا داشت و حالا بار دیگر این دو طرف با هم تجارت خواهند کرد. این شبکه تصریح کرد: با شرایط پیش آمده تجارت با ایران دیگر فقط منحصر به انرژی نخواهد بود، بلکه وقتی همه دنیا میداند ایران یک تهدید نیست با ایران در همه زمینهها وارد تجارت میشود.
آسیا تایمز همچنین اقدام به انتشار مطلب «پیپ اسکوبار»، یکی از تحلیلگران مسایل خاورمیانه کرد، که معتقد است؛ آمریکاییها به خوبی میدانند که کنگره نمیتواند در راستای اجرای توافق مانع تراشی کند.
وی مینویسد: مهم این است که باراک اوباما رئیسجمهور آمریکا رای لازم را از کنگره خواهد گرفت. او گفته است که اگر رای غیر از این باشد وتو خواهد شد.
مفسر آسیا تایمز، در ادامه به آثار مثبت تجاری این توافق برای ایران اشاره میکند و یادآور میشود: بازار ایران از این پس مثل یک آهن ربا سرمایههای خارجی را جذب خواهد کرد.
«اسکوبار» تاکید کرد که از این پس تمام بخشها اعم از بخشهای زیربنایی گرفته تا گردشگری، انرژی، نانوتکنولوژی، صنعت خودرو و غیره در این رقابت حضوری فعال خواهند داشت.
این تحلیلگر مسایل خاورمیانه در بخش دیگری از مطلب خود به مساله نظامی اشاره کرده و آورده است: دنیا به تدریج متوجه میشود که ایران تهدید نیست، نکتهای که کشورهای مقابل ایران در مذاکرات به خوبی به آن پی بردند.
وی افزود: با اینکه عربستان دهها برابر ایران برای تهیه ادوات نظامی خود هزینه میکند اما کشورهای غربی از جمله آمریکا نمیخواهند این تهدید را جدی بگیرند. آنان اما در مقابل و البته بیهوده از ایران ایراد میگیرند ولی این رویه به تدریج تغییر خواهد کرد.
«اسکوبار» تاکید کرد: همین غربیها با ارسال تجهیزات نظامی به عربستان، به این کشور این جرات را دادند که وارد جنگی غیرقانونی و یک طرفه علیه یمن شوند. در صورتی که مشاهده میکنیم ایران در این راستا هیچ نقش و دخالتی ندارد.
تحلیل گر مسائل خاورمیانه خاطرنشان کرد که وقت آن رسیده است ایران و آمریکا واقع بینتر بوده و بیاعتمادی را از بین ببرند. آنها نیاز دارند که چشم در چشم یکدیگر گفت وگو کرده و مسایل فی مابین را حل و فصل کنند. این عادی سازی روابط شاید آسان نباشد اما در یک دوره طولانی امکان پذیر خواهد بود.
رسانه کرهای: ایران با درایت به حق خود رسید
یک روزنامه چاپ کره جنوبی هم در گزارشی در خصوص توافق هستهای وین نوشت: ایران بدون آنکه از زور استفاده کند و یا درگیر مسایل نظامی شود، به حق خود دست یافت.
روزنامه «کوریا هرالد» در مطلب تحلیلی، توافق بدست آمده میان ایران و کشورهای عضو 1+5 را نتیجه درایتی دانست که ایران به خوبی از آن بهره برد و نشان داد که استفاده از آن در دوران سخت، کارساز است.
رسانه کرهای در گزارش خود آورده است: مفاد توافقنامه نشان میدهد که طرفین گفتوگو خیلی خوب مواضع یکدیگر را درک کرده و واقعا تلاش کردهاند تا توافقی برد - برد داشته باشند. این روزنامه تاکید کرد که دنیا از این توافق استقبال کرده و مسوولان و رهبران کشورها نیز با انتشار بیانیههایی، آن را برای حل و فصل مسایل مهم دنیا یک الگو د��نستهاند.
«هرالد» افزود: ایران و شش قدرت جهانی توافقی را تنظیم کردهاند که به نوعی مصالحه بین آنان را در موضوعات مرتبط با برنامه هستهای نشان میدهد و اینکه طرفین سعی کردهاند بدون آنکه فشاری مضاعف بر طرف دیگر وارد کنند، به نتایج مورد نظر دست یابند.
این روزنامه مینویسد: ایران در طول سالهای گذشته ثابت کرده است همکاری نزدیکی با آژانس دارد و این بار هم ایران براساس توافق، باز هم با آژانس همکاری خواهد داشت.
روزنامه پرتیراژ کره جنوبی تاکید کرد که اروپاییها هم اعلام کردهاند این توافق را به تصویب میرسانند و احتمال میرود که تا پایان یک ماه شورای امنیت هم آن را تصویب کند.
به نوشته هرالد کوریا، کشورهای طرف گفت وگو با ایران از هم اکنون در مسیر عقلانی کاستن از تنشها با ایران گام برداشتهاند و شرکتهای آنها هم آمادهاند تا به تدریج راهی بازار ایران شوند.
روزنامه تاکید کرد که کره جنوبی هم رسما با انتشار بیانیهای از این توافق استقبال کرده و آن را نمونهای خوب برای حل و فصل مسایل مهم دنیا از طریق گفت و گو دانسته است.