جشن فارغ‌التحصیلی عوامل انتحاری طالبان

محمدصادق امینی

در اوایل این ماه یک خبرنگار پاکستانی از مراسم «جشن فارغ‌التحصیلی» مبارزان طالبان فیلمبرداری کرده که برای انجام حملات انتحاری علیه غرب آموزش دیده‌اند. این فیلم مراسمی از جشن فارغ‌التحصیلی دوره‌های نظامی طالبان را نشان می‌دهد که آماده عزیمت به ایالات متحده آمریکا و اروپای غربی برای انجام حملات انتحاری هستند. آنچه در خصوص این فیلم جالب توجه به نظر می‌رسد و با سیاست‌های تبلیغاتی طالبان متفاوت است این است که معمولاً چنین فیلم‌هایی بعد از اینکه عملیات‌های انتحاری انجام شده منتشر می‌شود و در واقع نوعی ستایش از عامل عملیات است که با هدف تبریک به آن شخص به دلیل فعالیت‌هایی که انجام داده و همچنین ترغیب سایر نیروها به پا گذاشتن به جای پای او صورت می‌گیرد. این فیلم ویدئویی تعداد زیادی از مبارزان آینده را نشان می‌دهد که تمایل بسیار زیادی از خود برای عملیات نشان می‌دهند. سوای اینکه این فیلم به جهت ترغیب سایر نیروها به عملیات انتحاری پخش شده باشد یا خیر، این فیلم حاوی پیامی تهدیدآمیز برای مقامات غربی است که انتحاریون تا زمانی که اشغالگران به کشورهایشان بازنگشته‌اند آماده حمله به منافع غرب هستند.

در همین خصوص پایگاه اینترنتی Online.M.T می‌نویسد: به نظر می‌رسد این فیلم ویدئویی مخصوصاً خطاب به مخاطلبان انگلیسی منتشر شده است زیرا جشن فارغ‌التحصیلی مبارزان طالبان به نوعی با مراسم جشن فارغ‌التحصیلی دانش‌آموختگان انگلیسی شباهت‌هایی دارد. این فیلم گروهی از «دانش‌آموزان» را نشان می‌دهد که لباس‌های سفید بر تن کرده  روی زمین نشسته‌اند و به صحبت‌های آتشین «منصور دادالله» فرمانده جدید طالبان گوش می‌کنند. طبق این فیلم مبارزان به دقت به سخنرانی دادالله گوش می‌کنند که آنها را تشویق به کینه‌جویی از «ناتو» به دلیل مداخله نظامی در افغانستان می‌کند. دادالله در این فیلم خطاب به غربی‌ها می‌گوید: ‌«غربی‌ها و آمریکایی‌ها گوش کنید، شما از هزاران کیلومتر آن طرف‌تر برای جنگیدن با ما آمده‌اید. حالا ما به کشورهای شما می‌آییم و به شما حمله خواهیم کرد.» بنابر گزارشی که مورخ 18 ژوئن در BBC در خصوص این فیلم ویدئویی منتشر شده «دانش‌آموزان» جدید طالبان برای انجام حملات آینده خود در شش تیپ انگلیس، آمریکا، کانادا، آلمان، فرانسه و افغانستان سازماندهی شده‌اند.

این گزارش در ادامه می‌افزاید: فیلم با صحبت‌های یکی از دانش‌آموزان به زبان انگلیسی پایان می‌یابد که با لهجه آسیایی خود اعلام می‌کند تیم تحت رهبری او قصد دارد برای انجام حملات مورد نظرشان به انگلیس سفر کند. هر چند که پیام طالبان (تهدید به انجام حملات) موضوع جدیدی نیست ولی این فیلم نشان می‌دهد که طالبان در حال تغییر تاکتیک‌های خود است. طالبان در طول دو سال گذشته به جای انجام حملات علیه ناتو به شدت به استفاده از تاکتیک‌هایی که شورشیان در عراق از آنها استفاده می‌کنند تکیه کرده تا به این ترتیب در میان اعضای ناتو تفرقه انداخته و حمایت ناتو از «حامد کرزی» رئیس‌جمهور افغانستان را تضعیف کند.

این گزارش همچنین با اشاره به اینکه طالبان در چندین مورد به طرز فاحشی اقدام به تقلید از تاکتیک‌های شورشیان در عراق (مثلاً آدم‌ربایی، حملات انتحاری و ...) کرده، می‌افزاید: برای مثال در ماه مارس گذشته طالبان یک خبرنگار ایتالیایی را به اسارت گرفت و در عوض تقاضای آزادی تعدادی از زندانیان خود را کرد تا خبرنگار ایتالیایی زنده بماند. این آدم‌ربایی احساسات مردم ایتالیا را به شدت تحریک کرد. در اقدامی دیگر نیز در ماه آوریل طالبان دو کارگر فرانسوی یک NGO را ربود. این بار طالبان درخواست عقب‌نشینی نیروهای فرانسوی و اعمال فشار آنها بر دولت حامد کرزای برای آزادی تعداد بیشتری از زندانیان طالبان را در عوض آزادی گروگان‌های فرانسوی مطرح کرد. این حمله به طرز هوشمندانه‌یی زمان‌بندی شده بود تا با استفاده از فضای انتخاباتی در فرانسه (نامزدها در چنین شرایطی به درخواست‌های عمومی حساسیت‌های ویژه‌یی نشان می‌دهند) و همچنین ایجاد تردید در مردم فرانسه در خصوص حضور نظامی فرانسه در افغانستان بیشترین بهره از آن گرفته شود. در حمله ماه مه نیز که در یکی از بازارهای استان «کندوز» صورت گرفت سه سرباز آلمانی کشته و 12 غیرنظامی زخمی شدند. این در حالی است که طالبان نقشه‌یی برای حمله به وزیر دفاع آلمان در جریان بازدید او از سربازان آلمانی در افغانستان طراحی کرده بود که این توطئه خنثی شد.

با این حال تاکتیک جدید طالبان که مبتنی بر ایجاد تفرقه و پراکندگی در میان دشمنانش است وحدت و زحمات نیروهای ناتو را تهدید می‌کند. برای مثال نیروهای فرانسه و ایتالیا برای آزادسازی شهروندان خود از اسارت طالبان گفت‌وگوهایی انجام داده‌اند. بر اساس گزارش‌های رسانه‌یی، دولت ایتالیا در ازای آزادی شهروندانش به طالبان باج داده و حتی دولت مرکزی افغانستان را برای آزادی اسرای طالبان تحت فشار گذاشته است. هر چند که این کشورها موفق به نجات دادن جان شهروندان خود از دستان طالبان شدند ولی چنین اقدامی با انتقاد آشکار آمریکا و انگلیس مواجه شد. در همین خصوص «شان مک کورمک» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا که سخنانش از شبکه تلویزیونی CBS پخش شد، گفت: «با ترویست‌ها گفت‌وگو نمی‌کنیم و دیگران را نیز به انجام چنین کاری توصیه نمی‌کنیم.» از نظر وزارت خارجه آمریکا آزاد کردن اسرای طالبان در حقیقت تشویق طالبان به ادامه باجگیری‌هایش بوده است.

در مورد فرانسوی‌ها نیز به نظر می‌رسد طالبان درخواست مشخصی برای آزادی اسرای خود نداشت و دولت کرزی نیز در همان ابتدا اعلام کرد که به فکر آزاد کردن هیچ اسیری نیست. با این حال روند آزادسازی اسرای فرانسوی کار پیچیده‌یی بود و در چندین مورد نیاز به میانجیگری پیدا شد. ظاهراً در این خصوص دو مذاکره جداگانه برای آزادسازی هر اسیر صورت گرفته است. خانم «سلین» توسط طالبان بنا به دلایل انسان‌دوستانه آزاد شد چون عناصر طالبان می‌گویند که احترام بسیار زیادی برای زنان قائل هستند. آقای «اریک» نیز بعد از اینکه «نیکلا سارکوزی» نامزد انتخابات ریاست جمهوری اعلام کرد که فرانسه هیچ دلیلی برای ماندن در افغانستان ندارد آزاد شد. براساس گزارشات مطبوعات فرانسه، این موضع‌گیری سارکوزی طالبان را متقاعد کرد که نیروهای فرانسوی به زودی افغانستان را ترک می‌کنند. طالبان بعد از این کار خود با انتشار بیانیه‌یی اعلام کرد: ‌«مجاهدین کارگر فرانسوی را آزاد کردند زیرا سارکوزی گفت که اگر به عنوان رئیس‌جمهور فرانسه انتخاب شود نیروهای فرانسوی را از افغانستان بیرون خواهد کشید؛ حالا ما سخن او را باور می‌کنیم و اعتقاد داریم بعد از اینکه رسماًً به عنوان رئیس‌جمهور فرانسه قسم بخورد این کار را انجام خواهد داد.

در مورد حمله به منطقه «کندوز» نیز که در نتیجه آن سه سرباز آلمانی کشته شدند بلافاصله بحث‌وجدل‌هایی در خصوص اهداف مشارکت آلمان در افغانستان مطرح شد که در نتیجه آن حزب چپ آلمان، حزب سبز و برخی از اعضای حزب سوسیال دموکرات این کشور خواستار خروج نیروهای آلمانی از افغانستان شدند. حتی رئیس‌ حزب سوسیال دموکرات آلمان نیز خواستار تجدیدنظر در این خصوص شد که با موافقت «آنگلا مرگل» صدراعظم این کشور مواجه شد. با وجود تمام مطالبی که بدان اشاره شد، اتحاد میان اعضای ناتو در افغانستان با وجودی که ایتالیا و فرانسه برای آزادی گروگان‌های‌شان با طالبان مذاکره کرده‌اند همچنان استوار باقی مانده و این کشورها به تعهد خود مبنی بر حفظ حضور نظامی‌شان در افغانستان پایبند بوده‌اند. سارکوزی در نشست اخیر سران هشت کشور صنعتی جهان در آلمان تصریح کرد که فرانسه اتحاد با اعضای ناتو در افغانستان را نقض نمی‌کند و حتی اعلام کرد که دولت این کشور موافقت کرده حضور نظامی خود را برای آموزش ارتش افغانستان و افزایش همکاری‌هایش برای نوسازی مناطق جنگزده شدت بخشد.

به این ترتیب به نظر می‌رسد که فیلم «فارغ‌التحصیلی» نیروهای طالبان مکمل شگردهای جدید جنگی این نیروها و با هدف افزایش هزینه دولت‌های غربی برای حضور در افغانستان تهیه شده باشد. اگر تهدید به حمله به شهروندان این کشورها در افغانستان برای عقب‌نشینی آنها کافی نباشد تهدید به حمله به خود این کشورها گام منطقی بعدی است. به این ترتیب طالبان ممکن است امیدوار باشد که با بر هم زدن صلح در کشورهای غربی واکنش شدید مردم غرب را در خصوص حضور ناتو در افغانستان برانگیزد. به هر حال و بی‌توجه به این موضوع که آیا طالبان واقعاً قادر به اعزام گروه‌های بزرگی از انتحاریون به کشورهای غربی و آمریکای شمالی باشد یا خیر، این فیلم ویدئویی نیت آنها را کاملاً آشکار می‌سازد و حوادث ترویستی اخیر در انگلستان نشان می‌دهد که باید تهدیدات آنها را جدی گرفت.