نشریه اخبار و تحلیل‌ها شنبه 29 دی

پایگاه بصیرت

برجام امنیتی یا اقتصادی؟!
به تازگی نقل قولی از وزیر امور خارجه کشورمان در رسانه‌ها بازنشر شده، مبنی بر اینکه وی در مصاحبه‌ای گفته است اگرچه غربی‌ها در انجام تعهدات خود کوتاهی کردند؛ اما به این معنا نیست که هدف از برجام، اقتصادی بود. ظریف در آن مصاحبه اشاره داشته که بحث‌های اصلی ما صرفاً موضوع هسته‌ای، امنیتی و خارج شدن از شورای امنیت بوده است. این اظهارات وزیر امور خارجه سبب شد بحث و مناقشه‌ای حول این موضوع شکل بگیرد. این موضوع از چند نظر قابل بررسی است:
نخست از نظر اخلاقی؛ اینکه یک جریان سیاسی و دولت کنونی در طی سال‌ها مدعی می‌شود که می‌تواند از طریق مذاکره با آمریکا تحریم‌های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران را برطرف کرده و بر اساس این در ایام انتخابات، اقبال و علاقه مردم را به سمت خود جلب کند، اما حال که طرف غربی به تعهدات برجامی خود پایبند نیست، بگوید که هدف از برجام اقتصادی نبوده است، اقدامی مغایر با اخلاق سیاسی مطرح می‌شود.
دوم از نظر حقوقی؛ در اینکه برجام از نظر فرامتنی بخشی از اهداف سیاسی و امنیتی ایران را می‌توانست محقق کند، بحثی وجود ندارد؛ اما نمی‌توان این واقعیت را در نظر نگرفت که متن توافق برجام دربرگیرنده تعهداتی است که طرف‌های مقابل ایران در بخش اقتصادی و تجاری باید به آنها پایبند باشند.
سوم از نظر سیاسی؛ هم اکنون ضرورت دارد با دیپلماسی، طرف غربی را به اجرای تکالیف‌شان بر اساس متن برجام وادار کرد. طرح این عبارت که هدف از برجام امنیتی و سیاسی بوده است و نه اقتصادی، آیا سبب نمی‌شود که کشورهای بدعهد عضو برجام را بر پیمودن همین مسیر غلطی که تاکنون در اجرای تعهدات‌شان در پیش گرفته‌اند، ترغیب کند؟
بر فرض هم کشوری بخواهد معضل امنیتی خود را حل و فصل کند، باید راه دیگری در پیش بگیرد، نه آنکه بخش مهمی از قدرت فناورانه خود را از بین ببرد تا به زعم خود تولید امنیت کرده باشد! آیا محاسبه شده است که تعمیم این الگو چقدر برای امنیت و منافع ملی کشور خسارت‌آفرین است؟ با این نگاه دیگرانی هم فردا پیدا می‌شوند که شعار دهند برای پایداری امنیت کشور، باید در زمینه فناوری موشکی مذاکره و توافق کرد! آیا وزیر محترم خارجه به نتیجه این تعمیم ناروا و  تحلیل خطرناک اندیشیده است؟

▼ چلچراغ/23

کرنش دشمن در برابر توان موشکی ایران
اگر می‌خواهید بدانید در صورتی که انقلاب اسلامی پیروز نمی‌شد اوضاع ارتش ایران به چه شکلی بود، به ارتش عربستان نگاهی بیندازید! ارتشی کاملاً وابسته به غرب که با دلارهای نفتی، سلاح‌های آمریکایی و اروپایی را می‌خرد؛ اما سال‌هاست توان غلبه بر فقیرترین کشور عربی را ندارد! اگر می‌خواهید بدانید جمهوری اسلامی ایران تا چه میزان در این عرصه پیشرفت کرده است، به ابراز نگرانی صهیونیست‌ها و تلاش‌های روزافزون آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها برای مذاکره درباره توان موشکی جمهوری اسلامی ایران و سعی آنها برای از بین بردن دستاوردهای جمهوری اسلامی در این حوزه نگاه کنید، همه چیز مانند روز برای‌تان روشن خواهد شد! اینکه جمهوری اسلامی ایران در برابر حمله رژیم بعثی صدام موشکی برای دفاع نداشت، حالا به کشوری خودکفا و پیشرو در این صنعت و تکنولوژی تبدیل شده است که موشک‌های نقطه‌زن آن با بردی هزاران کیلومتری در دل دشمنان ملت ایران رعب انداخته است، خود بیانگر همه توانایی‌هاست!
سجیل، خلیج‌فارس، شهاب، فاتح، قدر، قیام، فجر، صیاد، توفان، نصر، خرمشهر و ده‌ها موشک دیگر چنان پیشرفت بزرگی را رقم زدند که «یوزی رابین» رئیس سابق سازمان موشکی رژیم صهیونیستی و ملقب به پدر صنعت موشکی رژیم صهیونیستی مجبور به اذعان به واقعیت قدرت ایران شده و گفته است باید به احترام توان موشکی ایران کلاه از سر بردارم! او طی یک سخنرانی در واشنگتن آمریکا با بررسی ابعاد گوناگون توان موشکی جمهوری اسلامی ایران می‌گوید: «ایران در این بخش در سطح قدرت‌های جهانی عمل می‌کند. ایران این دستاوردهای موشکی را در شرایط تحریم به دست آورده است، تصور کنید اگر این کشور تحریم نباشد، چگونه می‌تواند برنامه خود را گسترش دهد. با وجود چنین موشک‌هایی که از دقت بالایی برخوردارند، ایران می‌تواند هر دشمنی را فلج کند!»

▼ اخبار ویژه 

نقاب از چهره اروپا می‌افتد
خبرگزاری رویترز با ارائه جزئیات تازه‌ای از دیداری که حدود ۱۰ روز پیش در تهران میان نمایندگان اروپایی و ایران صورت گرفته، نوشت: «مواضع آنها به سمت «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا متمایل شده است.» این رسانه انگلیسی افزود: «در دیداری که ۸ ژانویه (۱۸ دی‌ ماه) میان مقامات ایران و نمایندگان کشورهای اروپایی انجام شده، نمایندگان طرف ایران ناگهان از جا برخاسته‌اند، از جلسه بیرون رفته‌اند و در را بسته‌اند. یکی از دیپلمات‌های اروپایی درباره این جلسه که در ساختمان وزارت خارجه ایران، میان دیپلمات‌های فرانسه، انگلیس، آلمان، دانمارک، هلند و بلژیک انجام شد، گفت که اتفاقات زیادی افتاد، آنها خوش‌شان نیامد، ولی ما احساس کردیم که لازم است نگرانی‌های جدی‌مان را انتقال دهیم. این نشان می‌دهد، رابطه‌مان دارد پرتنش‌تر می‌شود.» خبرگزاری «رویترز» در ادامه همچنین تأکید می‌کند: یک روز پس از این دیدار، اتحادیه اروپا اولین دور از تحریم‌های خود را پس از اجرایی شدن توافق هسته‌ای برجام، علیه ایران اعمال کرد.
 
◄ حسینعلی حاجیدلیگانی،‌ عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با بیان اینکه بودجه عمرانی فقط روی کاغذ  62 هزار میلیارد نوشته می‌شود؛ اما در عمل نصف آن نیز پیاده‌سازی نمی‌شود، گفت: میزان هزینه‌های جاری دولت در حالی 210 هزار میلیارد تومان است که قبل از دولت یازدهم 75 هزار میلیارد تومان بوده است. وی افزود: متأسفانه این افزایش سه برابری هزینه جاری به جهت افزایش حقوق کارکنان دولت نبوده و علت آن افزایش تصاعدی مدیران حقوق نجومی‌بگیر بوده است!
                           
▼ گزارش روز
تطهیر نشدنی!
«محمدرضا پهلوی هر که بود، «دزد» نبود، وطن‌پرست بود و سودای پیشرفت ایران را داشت. در مورد وابستگی‌اش به غرب هم زیاد اغراق می‌کنند. تاریخ می‌گوید بارها جلوی زیاده‌خواهی غرب ایستاد.» این جملات مضحک تنها یکی از صدها توئیتی است که جریان‌های سلطنت‌طلب و ضدانقلاب در روزهای اخیر و همزمان با سالگرد فرار محمدرضا از ایران در فضای مجازی منتشر کرده‌اند و برای تطهیر شاه مخلوع و معدوم این جریان‌ را به راه انداخته‌اند؛ این در حالی است که فقط در یک فقره «اردشیر زاهدی» در کتاب «25 سال در کنار پادشاه» با تأیید فرار شاه، می‌نویسد: «سه روز قبل از فرار شاه از ایران، یعنی در تاریخ 23 دی‌ ماه 57، به دستور فرح پهلوی و با تأیید شاه، 384 چمدان و صندوق که حاوی تاج شاهنشاهی با 3380 قطعه الماس و 50 قطعه زمرد، 368 حبه مروارید، تاج ملكه با 1646 قطعه الماس و تعداد زیادی از جواهرات و طلا به ارزش ده‌ها میلیون دلار به عنوان بخش اندكی از جواهرات ربوده شده سلطنتی بودند، بسته شدند و شاه این چمدان‌ها را با خود از ایران خارج ساخت.» یا روزنامه «فایننشال‌تایمز» میزان دارایی‌های خارج شده به دست محمدرضا پهلوی را به این شرح اعلام کرد: «شاه مخلوع ایران ۳۵ میلیارد دلار دارایی از ایران خارج کرده است که این رقم تنها متعلق به خروج مستقیم دارایی به شکل ارز از کشور بوده و املاک و سهام خاندان پهلوی در خارج از کشور در آن محاسبه نشده است.» علاوه بر همه اینها، در همان زمان حضور در رأس کشور، در اوج فقر و مشکلات مردم، شاه و درباریان از بهترین امکانات در داخل و خارج از کشور بهره‌مند بودند و سالیانه بودجه‌های هنگفتی صرف تجمل و خوشگذرانی می‌کردند‌ که حتی نمی‌توان آن را با معیارهای رفاه امروز قیاس کرد!

▼ اخبار
1ـ حجم تجارت قطر و ترکیه به ٢ میلیارد دلار رسید
از سال ۲۰۱۷ که کشور‌های عربی به سرکردگی عربستان، روابط تجاری و دیپلماتیک خود را با قطر قطع کرده‌اند، ترکیه با ارسال کمک‌های نظامی و غذا، برای برطرف کردن نیاز‌های قطر، به یکی از متحدان برتر این کشور کوچک حاشیه خلیج‌فارس تبدیل شده است. در همین راستا معاون وزیر مالی ترکیه گفته است: در سال ۲۰۱۸، قطر یکی از حوزه‌های تجاری با ترکیه بود که سریع‌ترین رشد را داشت و انتظار می‌رود حجم معادلات کنونی که ۲ میلیارد دلار است، در آینده نیز رشد داشته باشد. وی افزود: سال گذشته قطر بسته‌ای ۱۵ میلیارد دلاری برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های اقتصادی و سپرده‌گذاری در بانک‌های ترکیه معرفی کرد.

2ـ ترامپ بهترین گزینه برای مذاکره!
«عباس ملکی» دیپلمات سابق در مصاحبه با روزنامه «شرق» گفت: «اگر نظام جمهوری اسلامی مذاکره با آمریکا را مجاز بداند، به نظرم یکی از مناسب‌ترین طرف‌های مذاکره برای ایران همین دولت ترامپ است.» وی در ادامه گفت: «الآن وقت مذاکره است. تاریخ روابط ایران با ایالات متحده نشان می‌دهد ایران اکثر توافقاتش را با جمهوری‌خواهان داشته و اکثر تحریم‌های ایران از سمت دموکرات‌ها انجام شده است، ایران کارت‌های برنده متعددی در منطقه دارد و از طرفی آمریکایی‌ها زیر فشار زیادی هستند و خروج از سوریه نشان‌ می‌دهد نمی‌توانند بیشتر از این برای حضور نیروی انسانی و لجستیک در منطقه هزینه کنند.»

3ـ اروپا اگر بدتر از آمریکا نباشد، بهتر نیست
آیت‌الله جنتی گفت: آمریکا در سوریه و عراق شکست خورد و ذلتی از این بالاتر نیست که رئیس‌جمهور آنها باید با چراغ خاموش به عراق بیاید و با ترس و لرز برود و یک نفر به پیشواز او نیاید. رئیس مجلس خبرگان رهبری با اشاره به ادامه برجام با اروپایی‌ها گفت: بعضی به خیال اینکه اروپایی‌ها بهترند و می‌توانند به آنها تکیه کنند به آنها دل بسته‌اند؛ اما آنها یا بدترند یا اگر هم بدتر نباشند بهتر نیستند؛ آنها امروز و فردا می‌کنند؛ در چنین شرایطی دل به اروپا بستن سفاهت می‌خواهد؛ همین فرانسه از منافقین حمایت کرده و آنها را بر ضد ما تقویت می‌کند.

▼ اخبار کوتاه
◄ «اشرف خضر شنون» خبرنگار شبکه پرس‌تی‌وی در فلسطین گفت: با توجه به عشق و علاقه قلبی که به آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر ایران داشتم، تمام تلاشم را کردم تا بتوانم برای ایران کاری انجام دهم و از همین رو به پرس‌تی‌وی پیوستم. وی در ادامه گفت: برای تهیه گزارش از حمله نیروهای رژیم صهیونیستی به قایق‌های ماهی‌گیری فلسطینی‌ها، سوار قایق کوچکی شدیم که ناگهان یک قایق نظامی صهیونیستی با سرعت به سمت ما حرکت کرد و خود را به بدنه قایق ما کوباند. در این اتفاق، پای من دچار شکستگی شد و خودم سوژه دیگر رسانه‌ها شدم.
◄ کمال دهقانی‌فیروزآبادی، نایب‌رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با ابراز مخالفت نسبت به فیلترینگ فضای مجازی گفت: «اگر ما بخواهیم فقط تهدید‌ها را ببینیم و به سمت فیلترینگ برویم، طبیعتاً خود را از فرصت‌های این فضا محروم خواهیم کرد.» این نماینده مجلس در ادامه تأکید کرد: «حضور در فضای مجازی اصولی را می‌طلبد که با رعایت آن می‌توانیم حداکثر استفاده را از این فضا داشته باشیم.»
◄ کارشناسان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ مؤسسه اوراسیا گروپ آمریکا معتقدند چین، هند، ژاپن، کره جنوبی و ترکیه در ماه می‌ شاهد تمدید معافیت‌های خود خواهند بود؛ اما کشورهایی نظیر ایتالیا، یونان و تایوان از تحریم‌های آمریکا معاف نخواهند شد و این مسئله صادرات نفت ایران را به 1/2 میلیون بشکه در روز محدود خواهد کرد.
◄ «آصفی» سخنگوی وزارت خارجه دولت اصلاحات با بیان اینکه دیپلماسی توئیتری عقیم‌ترین نوع دیپلماسی است، گفت: در دنیای دیپلماسی، بیش از حد توئیت کردن نشان‌دهنده فقدان پشتوانه سیاسی است. وی در ادامه خاطرنشان کرد: سايه جنگ را توان دفاعی دور کرد نه برجام.
◄ امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه با بیان اینکه نبرد با داعش همچنان ادامه دارد، درباره تصمیم دونالد ترامپ، همتای آمریکایی‌اش مبنی بر خروج نیروهای واشنگتن از سوریه گفت: خروج نیروهای آمریکا نباید ما را از هدف استراتژیک‌مان برای نابودی داعش منحرف کند.
◄ «العهد الجدید» در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: محمدبن‌سلمان، ولی‌عهد عربستان سعودی برادرش بندر بن‌سلمان را بازداشت و او را به مادرش، «فهده آل‌حثلین» ملحق کرد که در «ابها» در بازداشت خانگی به سر می‌برد.
◄ مجموع فروش ارز حاصل از صادرات در سامانه نیما از ۱۶ مرداد تا ۲۷ دی به ۷ میلیارد و ۱۴۱ میلیون یورو رسید. همچنین مجموع تأمین ارز برای واردات در سامانه نیما در همین مدت به شش میلیارد و 276 میلیون یورو رسید.