سیاسی >>  تاریخ معاصر >> اخبار ویژه
تاریخ انتشار : ۱۱ ارديبهشت ۱۳۹۸ - ۱۴:۳۵  ، 
کد خبر : ۳۱۴۶۳۰

مطهري و نيازهاي دهه پنجم انقلاب

انديشه مطهري ما را با عمق تفکر اسلامي در مکتب اهل بيت(ع) آشنا مي‌سازد. قرائت مطهري از اسلام قرائتي است متناسب با نيازها و مقتضيات زمانه که با توجه به سوالات و ابهامات آن روز نسل جوان طرحريزي شده بود. به واقع مطهري تلاش مي‌کرد تا براي شبهات و پرسش‌هاي مطروحه عصرخود پاسخي در خور ارائه دهد


 
مردم، ايدئولوژي و رهبري، سه رکن اصلي هر انقلابي محسوب مي‌شوند. يعني وقوع انقلاب در يک جامعه زماني محتمل است که عده زيادي از مردم، تحت زعامت يک رهبر انقلابي و با توسل به يک ايدئولوژي درصدد ايجاد تغيير و دگرگوني بنيادين در نظم ونظام حاکم بر جامعه برآيند. در اين ميان انقلاب اسلامي نيز از اين قاعده مستثني نيست و همچون ساير انقلاب‌ها داراي اين سه رکن اساسي بود.
در اين ميان، ايدئولوژي آن چيز است که انقلابيون با توسل بدان، نه تنها نظم موجود را نفي و طرد مي‌کنند، بلکه بر اساس همين ايدئولوژي تصويري از جامعه مطلوب مورد نظر خود ارائه مي‌دهند. کار ويژه ديگري که ايدئولوژي در فرآيند انقلاب مي‌تواند ايفا کند و اتفاقا کارويژه مهمي هم مي‌باشد، اين است که ايدئولوژي مي‌تواند در بسط روحيه انقلابي موثر باشد. از اين طريق، ايدئولوژي مي‌تواند جرأت و جسارت انقلابيون براي مقابله با حکومت موجود را افزايش دهد. اما اين نقش‌آفريني ايدئولوژي در فرآيند انقلاب، خود بخودي صورت نمي‌گيرد، بلکه ايدئولوژي نيازمند افرادي است که بتوانند آن را توضيح و تبيين کنند و از اين طريق به فعالسازي نارضايتي‌هاي از قبل موجود و در نتيجه گسترش حرکت انقلابي در جامعه بپردازند.
از نقطه نظري ديگر، اگر قائل بدين باشيم که انقلاب‌ها به وجود نمي‌آيند بلکه ساخته مي‌شوند، بايستي براي عوامل و نبروهاي ارادي موثر در فرآيند  انقلاب از جمله رهبران، ايدئولوگ‌ها و مردم نقش موثري قائل باشيم.
با اين مقدمه شهيد مطهري(ره) را بايستي از جمله ايدئولوگ‌هاي انقلاب اسلامي دانست که در کنار ايفاي نقش موثر در پيروزي انقلاب اسلامي، در هدايت ديني و اخلاقي جامعه بويژه نسل جوان بسيار موثر بودند. در واقع، ايشان با تشخيص دردهاي جامعه از يک سو و با تسلط بر منابع اسلامي از سوي ديگر توانستند در پيروزي انقلاب اسلامي به عنوان يکي از شخصيت هاي مورد اعتماد امام خميني(ره) و در عين حال مورد اعتماد جامعه و نسل جوان به ايفاي نقشي موثر بپردازند.
اهميت و جايگاه اين شهيد والامقام در به ثمر نشستن مبارزات مردمي تا آنجا بود که ضد انقلاب که از طرفي به اهميت و نقش ايشان پي برده بود و از طرف ديگر به اين نکته واقف بود که پس از پيروزي انقلاب، مرحله دشوار پياده سازي آرمان‌ها در پيش‌رو خواهد بود و در اين مرحله به شخصيت‌هايي همچون مطهري نياز است تا همچون ستاره‌اي در ميان نيروهاي وفادار به انقلاب بدرخشد و مانع از آن شود که عده‌اي نااهل بخواهند انقلاب را از مسير اصلي خود منحرف سازند، دست به ترور اين استاد فرزانه مي‌زند. اهميت و نقش اين شهيد بزرگوار تا آنجايي است که امام راحل در پيامي که به مناسبت شهادت ايشان صادر کردند، شهادت ايشان را ثلمه‌اي به اسلام دانستند و فرمودند: «در اسلام عزيز با شهادت اين فرزند برومند و عالم جاودانه، ثلمه‌اي وارد شد که هيچ چيز جايگزين آن نيست.»
 
انديشه مطهري ما را با عمق تفکر اسلامي در مکتب اهل بيت(ع) آشنا مي‌سازد. قرائت مطهري از اسلام قرائتي است متناسب با نيازها و مقتضيات زمانه که با توجه به سوالات و ابهامات آن روز نسل جوان طرحريزي شده بود. به واقع مطهري تلاش مي‌کرد تا براي شبهات و پرسش‌هاي مطروحه عصرخود پاسخي در خور ارائه دهد، پاسخي که اقناع کننده عقل‌ها و آرام بخش قلب‌ها باشد. مطهري به مکاتب و انديشه هاي رقيب غربي آشنا و مسلط بود و همين آشنايي موجب آن بود که از يکسو از نکات صحيح آن بهره گيرد و از ديگر سو مقهور و دلباخته انديشه غرب نگردد. به تعبير رهبر معظم انقلاب اسلامي «ايشان با قوت فكري و انديشه صائب خود در دهه‏هاي 1340- 50 وارد ميدان‏هايي شد كه تا آن زمان هيچ‏كس در زمينه مسائل اسلامي وارد آن نشده بود و با تفكرات وارداتي غربي و شرقي به چالش علمي عميق، وسيع و تمام نشدني پرداخت و در جبهه مقابله با ماركسيسم و تفكرات غربي و ليبراليسم دست به يك جهاد هوشمندانه زد و با توان علمي و ايمان راسخ و اعتماد به نفس، موفقيت‏هاي بزرگي به دست آورد و با قدرت اجتهاد و انصاف و ادب علمي، روشي متقن و بدور از تحجر و التقاط براي معرفي اسلام و مقابله با كج‏انديشي و انحراف ايجاد كرد و پايه‏هاي افكار مورد نياز جامعه اسلامي و انقلابي را تأسيس نمود«
انديشه مطهري تنها در چارچوب مباحث نظري و انتزاعي و منحصر در کتب علمي و در محافل محدود روشنفکري و طلبگي باقي نماند، بلکه تفکري پويا و جاري بود که نقش مهمي در تحولات اجتماعي – سياسي دهه 50 به جاي گذشت و آبشخور فکري مبارزين و در خدمت پيروزي انقلاب اسلامي قرار گرفت. و در ادامه نيز پايه‌هاي تئوريک نظام اسلامي را به عنوان تئوريسين انقلاب اسلامي استوار نمود.
سخن آخر آنکه هر چند مطهري به قله‌اي در سلسله متفکرين اسلامي بدل گرديد، اما تداوم راه انقلاب اسلامي نيازمند قله‌هاي رفيعتري است که با گذر از مطهري حاصل خواهد شد. به تعبير رهبر معظم انقلاب اسلامي: «ما نمي‏توانيم در شهيد مطهري متوقف شويم. هرچند پس از گذشت 25 سال از شهادت اين مرد بزرگ، كتاب‏هاي او جزو جذاب‏ترين و پرفروش‏ترين كتابها براي نسل‏هاي جوياي فكر متين و منطقي اسلام است و ما در حال حاضر بديلي براي مجموعه كتاب‏هاي شهيد مطهري نداريم ولي نيازهاي فكري روز به روز و نوبه‏نو مي‏شود و جريان ورود به چالش با افكار وارداتي و نقادي علمي و تفكيك صحيح از سقيم آن، از وظايف مهمي است كه بايد ادامه پيدا كند. و ما در دهه‏هاي آينده به مطهري‏ها نياز مبرم داريم. فكر اسلامي به‏ويژه پس از انقلاب اسلامي مورد چالش جدي قرار گرفته و اين روند ادامه خواهد يافت. ما بايد خود را آماده كنيم و با توجه به سرمايه‏هاي عظيم فكري و فرهنگي‏اي كه در اختيار ما است اگر از همه امكانات خوب استفاده كنيم در اين مصاف پيروز خواهيم شد.» (پيام به همايش جهاني حكمت مطهر، 6/ 2/ 83)
زمانه ما همچنان چشم به راه تولد مطهري‌هايي ديگري است تا سير تحول انقلاب اسلامي تا تحقق دولت کريمه حق همچنان پويا و باور باقي بماند.
 
نظرات بینندگان
آخرین مطلب
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات