راه‌هاي كنترل خشم‌ـ2

در ادامه پاسخ به پرسش هفته گذشته مبني بر راه‌هاي كنترل خشم مي‌توان به سخنان پيشوايان دينى و دانشمندان اشاره كرد كه مطالب فراوانى در اين زمينه دارند؛ براي نمونه امام باقر(ع) مي‌فرمايند:

«شخصى كه به خشم مى‌آيد و در آن پيش مى‌رود، راضى نمى‌شود تا آن گاه كه داخل آتش شود.» با توجه به اينكه اين‌گونه خشم و عصبانيت، پيامدهاى بسيار خطرناكى دارد؛ بنابراين بايد بياموزيم در اين مواقع چگونه برخورد كنيم كه در اين راستا سه روش 1ـ بيان كردن، 2ـ كنترل خشم و 3ـ آرام‌سازي را توضيح داديم.

همان‌طور كه گفته شد، در روايات اسلامى دستورهاى مهم و مؤثرى براى خاموش كردن آتش غضب و كنترل خشم داده شده است كه آميخته با‌ روش‌هاي روان‌شناختي است؛ از اين‌رو به طور خلاصه به برخي از آنها اشاره مي‌شود. افراد عصبانى هميشه قبل از آنكه دوباره خشمگين شوند بايد در آثار شوم آن بينديشند و همواره به خود تلقين كنند كه غضب، آتشى است كه ممكن است خرمن ايمان و سعادت و هستى آنها را بسوزاند و دوستان را از آدم دور مى‌كند. همچنين خشم آثار ويرانگرى روى اعصاب انسان مى‌گذارد، عمرش را كوتاه مى‌كند و سلامتى او را به خطر مى‌اندازد. فكر كردن به عواقب خشم و غضب: بارها اين نكته را تجربه كرده‌ايم كه هر تصميمى كه به هنگام خشم و غضب گرفته‌ايم، نسنجيده و نادرست است و غالباً موجب پشيمانى مي‌شود.  از راه‌هاي مهم كنترل خشم كه در روايات بر آن تأكيد شده، «ذكر خدا» است. در بعضى از روايات آمده است، هنگامى كه عصبانى مى‌شويد: «اعُوْذُ بِاللهِ مِنَ الشَّيْطانِ الرَّجِيْمِ»  يا «لا حَوُلَ وَ لا قُوَّةَ الا بالله العلي العظيم» بگوييد.

تغيير دادن حالت: يكى ديگر از راه‌هاي كنترل خشم «تغيير حالت» است. همان گونه كه در روايات اسلامى آمده است، اگر شخص در حال نشستن عصبانى شده برخيزد و اگر ايستاده است بنشيند و صورت از آن صحنه برگرداند يا دراز بكشد و اگر بتواند، از آن محل دور شود و خود را به كار ديگرى مشغول كند. يعني دور كردن خود از منبع عصبانيت، چه مكان و چه شخص، يك مهارت مديريت خشم است كه مي‌توانيد از آن براي آرام كردن خود استفاده كنيد. اين تغيير حالت براى فرو نشستن آتش خشم و غضب بسيار مؤثر و مفيد است. در حديثى از رسول اكرم(ص) مى‌خوانيم: «هنگامى كه پيامبر(ص) بر اثر كارهاى بسيار زشت جاهلان عصبانى مى‌شد، در حالى كه ايستاده بود، مى‌نشست و اگر نشسته بود، به پهلو مى‌خوابيد و خشم او برطرف مى‌شد.» در ذيل اين حديث آمده است، اگر انسان نسبت به يكى از بستگانش خشمگين شود و بدن او را با دست خود لمس كند، اين تماس بدنى خشم او را كاهش مي‌دهد. وضو گرفتن: نوشيدن آب خنك و شستن سر و صورت با آن به يقين در خاموش كردن آتش غضب مؤثر است. در حديثى از رسول خدا(ص) آمده است: «هنگامى كه كسى از شما خشمگين شود، وضو بگيرد.»

طرح پرسش: 3000990033