حضرت زهرا(س) در سال پنجم پس از بعثت، در روز ۲۰ جمادی الثانی در مکه به دنیا آمد. چون به دنیا پا نهاد. اکثر مفسران شیعی و عدهای از مفسران بزرگ اهل تسنن، نظیر فخر رازی سوره کوثر را با حضرت زهرا(س) تطبیق دادهاند و ایشان را خیر کثیر و باعث بقا و گسترش نسل و ذریه پیامبر اکرم(ص) ذکر کردهاند. آیه انتهایی این سوره نیز به پیامبر(ص) خطاب میکند و میفرماید: «همانا دشمن تو ابتر و بدون نسل است.»
ایشان القاب زیادی داشتند که برخاسته از وجود نورانیشان بود و یکی از آنها «محدثه» است. حضرت زهرا(س) در طول حیات خویش با فرشتگان ارتباط کلامی داشتند و به وسیله آنها از اسرار و وقایع عالم مطلع میشدند. امام صادق(ع) در حدیثی میفرماید: «فرشتگان پس از بیان برگزیدگی، طهارت و برتری حضرت فاطمه(س) بر تمام زنان جهان، به او گفتند بر درگاه الهی عبادت و سجود کند.» (عللالشرائع، ج۱، ص۱۸۲) ضمن آنکه یکی دیگر از القاب آن حضرت، صدیقه بود. صدیقه به معنی کسی است که جز راستی چیزی از او ظهور و بروز پیدا نمیکند؛ به همین علت است که در نقل گفتوگوی خود، حتی نقل مشاهدات خود به نهایت صدق و راستی معتقد هستیم.
همچنین عیسی بنزید بنعلی(ع) از حضرت اباعبدالله(ع) نقل میکند: «فاطمه(س) را به این دلیل محدثه نامیدند که فرشتگان از آسمان فرود میآمدند و آن حضرت را میخواندند. همانطوری که «مریم» دختر عمران را صدا میزدند. باری فرشتگان میگفتند: ای فاطمه(س)، خدا تو را برگزید و پاکیزهات نمود و بر تمام زنان عالم اختیارت کرد. ای فاطمه(س)، پروردگارت را بخوان و سجدهاش نما و با رکوعکنندگان رکوع کن. به این ترتیب حضرتش با آنها سخن میگفت و آنها نیز با جنابش حدیث و سخن میگفتند. شبی فاطمه(س) به فرشتگان فرمود: مگر مریم بنت عمران بر تمام زنان عالم برتری ندارد؟ فرشتگان عرضه داشتند: مریم بانو و سرور زنان دنیای خودش بود و خداوندـ عزوجلـ تو را بانو و سرور زنان عالم خودت و عالم مریم قرار داده است و به این ترتیب تو سرور تمام زنان عالم هستی، از اولین تا آخرین.»
مصحف فاطمه(س)
با بیان مقدمه فوق متوجه احادیثی میشویم مبنی بر اینکه از سخنان حضرت صدیقه طاهره(س) با فرشتگان کتابی به نام «مصحف فاطمه» جمعآوری شده است که میان ائمه معصوم(ع) دست به دست شد تا به امام زمان(عج) رسید. شیخ كلینی از ابوعبیده نقل میكند: یكی از اصحاب از امام صادق(ع) پرسید: مصحف فاطمه(س) چیست؟ ایشان پس از سكوت طولانی فرمود: فاطمه(س) ۷۵ روز بعد از رسول خدا(ص) زنده بود و در این ایام از فراق پدر بسیار غمگین بود. جبرئیل نزد فاطمه(س) میآمد و او را دلداری میداد و احوال و مقامهای پدرش را برای او بیان میكرد و از حوادث آینده و غیبی درباره ظلمهای دشمنان به فرزندانش خبر میداد. حضرت علی(ع) آن مطالب را مینوشت و آن بیانات نوشتهشده، همان مصحف فاطمه(س) است.
همچنین ایشان میفرمایند: هنگامی كه رسول خدا(س) رحلت كرد، فاطمه(س) بسیار اندوهگین شد كه اندازه آن را كسی جز خدا نداند. در این هنگام فرشتهای به حضور فاطمه(س) میآمد، فاطمه(س) را دلداری میداد و با او همسخن میشد. فاطمه(س) حاضر شدن فرشته را احساس میكرد و صدایش را میشنید. ماجرا را به حضرت علی(ع) خبر داد، علی(ع) به فاطمه(س) فرمود: وقتی حضور فرشته را احساس كردی و صدایش را شنیدی، به من بگو. آنگاه فاطمه(س) به حضرت علی(ع) خبر میداد، حضرت علی(ع) نزد فاطمه (س) میآمد و هرچه (از فاطمه یا از فرشته) میشنید، مینوشت. تا آنكه از آن نوشتهها مجموعهای به نام مصحف، تدوین شد. در آن مصحف چیزی از حلال و حرام نیست، بلكه در آن از حوادث (غیبی) آینده، خبر داده شده است.»
جایگزین یا تکمله قرآن نیست
از برخی روایات نیز چنین به دست میآید که مصحف فاطمه(س) نزد اهل سنت موضوعی شناختهشده بود، اما آنان میپنداشتند شیعه بر اساس آموزههای اهل بیت(ع) معتقد است بخشی از آیات تحریف و حذفشده در قرآن، در این مصحف آمده است؛ از این رو ائمه(ع) به شدت وجود هر آیهای از قرآن در این مصحف را انکار کردهاند. در حدیثی از امام صادق(ع) میخوانیم: «به خدا قسم مصحف فاطمه(س) نزد ماست و در آن یک آیه قرآن هم وجود ندارد.»
از دیگر دلایل وجود این کتاب و جایگزین نشدن آن با قرآن این است که امام صادق(ع) علیه کسانی که ادعای نبوت یا امامت داشتند اینطور احتجاج میکردند: «اگر آنها راست میگویند، مصحف فاطمه(س) را كه وصیتش در آن است و سلاح پیامبر(ص) را نیز که همراه آن است، بیاورند.» یعنی مصحف فاطمه(س) نزد ماست و وصیت حضرت زهرا(س) كه در آن مصحف ذكر شده است، مخالفان را تكذیب میكند. همچنین امام رضا(ع) میفرماید: «یکی از علامتهای امام این است که مصحف فاطمه(س) نزد او باشد.» امام صادق(ع) نیز میفرماید: «پیش از اینکه امام باقر(ع) شهید شوند، مصحف فاطمه(س) را به من سپردند.»
محتوای مصحف
درباره اینکه مضمون این کتاب چیست، میتوانیم به روایات متعدد موجود مراجعه کنیم. مضمون این کتاب را خبر از حوادث آینده، وصیت حضرت فاطمه(س)، نام تمام فرمانروایانی که تا قیام قیامت به حکومت خواهند رسید، خبر دادن از فرزندان حضرت زهرا(س)، گزارش احوال پیامبر(ص) و جایگاه ایشان پس از وفاتش به حضرت زهرا (س) و... بیان کردهاند.