هفته گذشته رئیس‌جمهور آمریکا طی توئیتی نوشت: «من به نیروی دریایی ایالات‌متحده دستور داده‌ام که در صورت ایجاد مزاحمت قایق‌های توپ‌دار ایرانی برای کشتی‌های ما در دریا به سوی آن‌ها شلیک و آن‌ها را منهدم کنند». این درحالی است که پس از هشدار ترامپ، معاون وزیر دفاع آمریکا صریحاً اعلام کرد، این وزارتخانه هیچ دستورالعملی مبنی بر دستور ترامپ جهت هدف قرار دادن قایق‌های ایران دریافت نکرده است!
نکات تحلیلی
۱- ترامپ درحالی شناور‌های نیروی دریایی ایران را تهدید به نابودی می‌کند که این تهدیدات حتی در داخل آمریکا و از سوی پنتاگون، جدی گرفته نشده و بیشتر به‌مثابه یک شوخی به آن نگریسته می‌شود. واکنش معاون وزیر دفاع آمریکا به توئیت ترامپ که به نوعی خواسته آن را ماسمالی کند، در این زمینه قابل توجه است؛ واکنشی که نشان از اختلاف شدید میان وزارت‌دفاع و کاخ‌سفید در خصوص مواجهه نظامی با ایران دارد؛ لذا تهدید ترامپ در خوشبینانه‌ترین حالت جز بلوف چیزی دیگر نمی‌تواند باشد.
۲- از نظر معادلات نظامی اگر حضور ناو‌های آمریکایی در خلیج‌فارس یک تهدید تلقی شود، در نقطه مقابل و از منظر معادلات استراتژیکی، حضور شناور‌های آمریکایی با تجهیزات صد‌ها میلیارد دلاری که بخش عمده‌ای از قدرت نظامی آمریکا را یدک می‌کشند و به آسانی در تیررس موشک‌های نیروی دریایی ایران قرار دارند، برای جمهوری اسلامی یک فرصت است؛ فرصتی که تحقق آن تنها به یک اشتباه آمریکا بستگی دارد؛ این همان مسأله‌ای است که ترامپ این سرباز فراری جنگ ویتنام از درک آن عاجز است، اما نظامیان آمریکایی به‌خوبی نسبت به آن واقف‌اند.
۳- با اینکه از نظر «عِده» و کمیت، حضور نظامی آمریکا در خلیج‌فارس تا حدودی پررنگ‌تر است، اما از نظر «عُده» و کیفیت، قدرت ایران در خلیج‌فارس بر آمریکا برتری دارد. تجهیزات و ساختار قدرت دریایی ایران در خلیج‌فارس به گونه‌ای چابک و ... طراحی شده است که کاملاً با فضای خلیج‌فارس که در مقایسه با اقیانوس‌ها و آب‌های آزاد کم‌عمق و باریک‌تر می‌باشد، سازگار است. قدرت تهاجم و مانوری که زیردریایی‌های کوچک دیزل – برقی و شناور‌های رزمی ایران در خلیج‌فارس دارند، به‌مراتب بیشتر از زیردریایی‌های غول‌پیکر هسته‌ای و ناو‌های آمریکا است.
نکته راهبردی
در تعیین معادلات دریایی و توازن قوا در خلیج‌فارس، ناو‌های هواپیمابر آمریکایی فاقد هرگونه نقش و تعیین‌کنندگی هستند. تجهیزات و امکانات آمریکایی شناور در خلیج‌فارس در صورت هرگونه درگیری احتمالی با ایران، به‌آسانی زمین‌گیر شده و نابود می‌شوند. نقطه قابل تأمل اینکه ناو‌های آمریکا در خلیج‌فارس بیش‌از‌پیش به ارتقاء و تقویت قدرت بازدارندگی ایران کمک کرده است.
نویسنده: حمید خوش‌آیند
