مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی شاخص‌ها و شیوه‌های راستی‌آزمایی رفع تحریم‌ها در حوزه فناوری هوایی را اعلام کرد که علیرغم وعده‌های داده‌شده در برجام، اهداف این توافق در زمینه هوایی محقق نشده است.گزاره‌های خبری:قرار بود که ایرلاین‌های کشورمان از دو شرکت بزرگ هواپیماسازی دنیا شامل ایرباس و بویینگ و همچنین باکیفیت‌ترین هواپیما‌های کوتاه‌برد جهان (ای‌تی‌آر) خریداری شود. این قرارداد برای خرید ۲۰۰ فروند هواپیما شامل ۱۰۰ فروند انواع ایرباس، ۸۰ فروند انواع بویینگ و ۲۰ فروند ای‌تی‌آر ۷۲-۶۰۰ به امضا رسید که تنها دو فروند ایرباس A ۳۳۰-۲۰۰، یک فروند ایرباس A ۳۲۱ و ۱۳ فروند ای‌تی‌آر وارد شد.قرارداد‌های امضاشده میان ایران‌ایر با شرکت‌های هواپیماسازی، به‌صورت Relevant event منعقد شده بودند. این امر این‌طور تفسیر می‌شود که قرارداد فروش به ایران تا زمان اعتبار مجوز اوفک برقرار است و در صورت لغو مجوز، قرارداد فروش کان‌لم‌یکن تلقی می‌گردد و با توجه به اعلام دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا (اوفک OFAC) این توافق و قول قرار‌ها کلاً لغو شده است.پس از تحریم اوفک، دسترسی به پنل سرویس‌های پشتیبانی ایرباس به‌واسطه تحریم مسدود شد.بر اساس آنچه این مرکز پژوهشی اعلام کرده، خرید‌های برجامی متعلق به شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی بود که ۷۰+۳۳۰ میلیون دلار به‌علاوه ۱۰۰ میلیون یورو پرداخت شد. با این حساب به قیمت امروز دلار (۲۳ هزار تومان) و یورو (۲۷ هزار تومان) مجموعاً ۱۲ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان ارزش هواپیما‌های خریداری شده است.
نکته تحلیلی:
در شرایط فعلی مسئولان دیپلماسی کشور سرگرم مذاکره با طرف‌های برجام هستند و رسانه‌های خبری در حال ذائقه سازی برای مردم‌اند تا با شرطی کردن کشور فضا را برای بازگشت مجدد آمریکا به برجام فراهم کنند. همین موضوع بدعهدی آمریکا در هواپیما‌های برجامی نشان می‌دهد که آمریکا پس از پاس گل، به‌سرعت بازی را به هم می‌زند و فرصت بهره‌مندی از بازی را از ایران می‌گیرد.
