شکست تحریم‌هراسی!

در مناظرات ریاست جمهوری 1400، به‌ویژه مناظره پایانی عصر دیروز، برخی کاندیداها به‌صورت ویژه به تحریم و رفع تحریم پرداختند.

گزاره‌های خبری: جلیلی: باید بگویید برای تحریم چه برنامه‌ای داریم؟ بدون فهم مناسبات جهان نمی‌شود تحریم را رفع کرد. تحریم، اهرمی است در دست دشمن. باید این اهرم را از دست او بگیریم. برای این کار، باید برنامه داشته باشیم. هم برنامه آفندی، هم پدافندی. دشمن اهرم تحریم را در دستش گرفته و شما باید آن را از دستش خارج کنید نه اینکه بنشینید و فقط بگویید برخی نگذاشتند... برخی ناکارآمدی خود را گردن تحریم می‌اندازند. رضایی: قرار بود اقدامات دولت، به یک شاهکار بزرگ در رفع تحریم‌ها تبدیل شود؛ تحریم‌ها که برطرف نشد هیچ، تحریم‌های سنگین به وجود آمدند. قاضی‌زاده هاشمی: دولت فعلی، فرصت مذاکره را با بد مذاکره کردن از بین برد. اختیار این دولت را هیچ دولتی نداشته است. اگر بلد نبودید کشور را اداره کنید، تقصیر چه کسی است؟ زاکانی: اولین کار در رفع تحریم؛ رویکرد دولت فعلی را به رویکرد درست تغییر می‌دهیم. همتی: کاسبان تحریم برای اینکه پول از دستشان نرود، اجازه نمی‌دهند سرمایه‌گذاری خارجی در کشور انجام بشود.

گزاره‌های تحلیلی: مهم‌ترین دلیل گره زدن اقتصاد کشور به غرب، عدم باور برخی از دولتمردان کنونی ایران به تولید داخل و شعار «ما می‌توانیم» است. رهبر معظم انقلاب در سالروز قیام ۱۹ دی سال گذشته فرمودند: «سال‌ها قبل وقتی جوانان کشور دستگاه‌های سانتریفیوژ را درست کرده بودند، عده‌ای نامه نوشتند که مبادا فریب این ادعاها را بخورید، همچنین پس از موفقیت مرحوم کاظمی و جوانان همکار او در سلول‌های بنیادی، پیغام‌های مشابهی داده شد؛ اما آن پیشرفت‌ها واقعاً قابل‌باور بود و پس‌ازآن نیز پیشرفت‌ها ۱۰ برابر شد». به نظر می‌رسد پروژه تحریم هراسی که هشت سال پیش توانسته بود با ترسیم بهشت خیالی از مذاکره و سفره مردم به پیروزی برسد، با محصول ندادن سیب و گلابی‌هایش، در مناظرات امسال، شکست خورد. این شکست را باید دستاورد فرهنگی برجام در سه محور دانست: 1) مشكل و اختلاف آمریکا با ملت ایران، ماهوي است و نه شکلی. 2) اختلافات جهان غرب با ایران قائم به اشخاص نيست (ترامپ یا بایدن) که تغییر کند؛ برای برطرف شدن اختلافات، جهان غرب باید نگاه استعمارگرایانه دهه‌های قبل از انقلاب اسلامی نسبت به ایران را اصلاح کند و به کشورمان به‌عنوان یک کشور مستقل و یک بازیگر قدرتمند منطقه‌ای و فعال جهانی بنگرد. 3) اختلافات غرب با ایران در نگاه استعمارگرایانه و مداخله‌گرانه، قائم به موضوع هسته‌ای هم نيست و با دریچه نگاه غربی به ایران، با مرتفع شدن موضوع هسته‌ای، موضوعات دیگری نیز مطرح خواهد شد.

نکته پایانی: تحریم همواره یکی از اهرم‌های فشار امریکا برای به زانو درآوردن و همراه کردن رقبای خود در عرصه جهانی بوده است. نه‌تنها ایران، بلکه چین، روسیه، ونزوئلا، کره شمالی، ترکیه و ... و حتی کشورهای متحد آمریکا در منطقه خلیج‌فارس، زهر آن را چشیده‌اند ولی این دلیلی نمی‌شود که با فشار آمریکا جا زد و همه‌چیز را به تحریم و رفع آن گره زد. وقتی کشورهای دیگر می‌توانند در دوره تحریم رشد اقتصادی داشته باشند، پس مسیر برای ایران نیز باز است، به‌شرط آن‌که بر توانمندی داخلی باور داشته باشیم و در حوزه داخلی قوی شویم.