صدای عدالت - هرساله با نزدیک شدن به فصل گرما، اظهارنظرهای گوناگونی در مورد نحوه پوشش زنان صورت میگیرد. برخی تفسیر خود از مذهب را پایه و مبنای برخورد با پدیده بدحجابی قرار میدهند و برخی نیز معتقدند برخورد با بیحجابی که جوانان اکثر مصادیق آن را تشکیل میدهند، تنها برخورد با معلول است و بیتوجهی به علت چندی پیش برخی از نمایندگان مجلس در یک تذکر مکتوب خطاب به وزیر کشور برخورد قاطع نیروی انتظامی با پدیده بدحجابی با توجه به تعارض آن با "ارزشهای اسلامی و امنیت اجتماعی" خواستار شدند. پس از آن سردار طلایی، فرمانده نیروی انتظامی تهران بزرگ از برخورد با زنان بدحجاب در شهر تهران از اول اردیبهشتماه خبر داد. سردار طلایی البته "بیحجابی" را تجاوز به حقوق مردم میداند و میگوید: "متاسفانه شاهدیم که برخی زنان با تجاوز به حقوق دیگران اقدام به پوششهای نامناسب و زننده و حتی در برخی موارد کشف حجاب کردهاند. "الهام امینزاده" عضو کمیسیون ملی و سیاستخارجی مجلس دراین مورد معتقد است: «"چون نظام جمهوری اسلامی با زیربنای اسلامی مطرح شده بحث حجاب از مواردی است که قانون باید بر آن نظارت داشته باشد" البته اعتراض به بیحجابی محدود به نمایندگان مجلس نیست. برخی چهرههای شاخص جناح راست و ائمه جمعه نیز پیش از این نسبت به رواج بدحجابی و فساد در جامعه هشدار داده بودند. سال گذشته آیتالله "سید ابوالحسن موسوی همدانی" امام جمعه شهر همدان با انتقاد از رواج بدحجابی در جامعه گفت: "دختران و زنان بدحجاب بزک کرده و در خیابانهای مختلف صف کشیدهاند و باعث انحراف جوانان میشوند. "امام جمعه همدان نیز رواج بیحجابی را نوعی تهاجمفرهنگی با هدف نابودی دستاوردهای انقلاب و ارزشهای کشور میداند. "آیتالله طباطبایینژاد" امام جمعه اصفهان نیز با انتقاد از بیحجابی معتقد است فرهنگسازی و مقابله با بدحجابی باید ابتدا از ادارات و ارگانها شروع شود.
جوانان زیر 30 سال
دوسوم جمعیت کشور را جوانان زیر 30 سال تشکیل میدهند که 60 درصد آنها دانشگاهی و دختر هستند. به نظر میرسد زنان جامعه امروز ایران پیش از هر زمانی منتقد و در پی دستیابی به حقوق برابر با مردان هستند. "هاله انوری" از فعلان سیاسی نیز معتقد است: "رویکرد کلی در جامعه امروز ایران، حرکت در جهت اصلاحات بوده و این قبیل محدودیتها مانند گذاشتن یک سنگ کوچک در برابر سیلاب بزرگ است". هراز چندگاهی وقایع جنایی نیز دستمایه سخن از بدحجابی میگردد. سعید حنایی قاتل مشهور زنان هنگامی که خود را در چنگال عدالت دید بدون اظهار پشیمانی از عملکردش گفت: "با این کارم قصد داشتم چنان ترسی در میان زنان و دختران بدحجاب ایجاد کنم که آنها هرگز جرات نداشته باشند با لباسها و آرایشهای مبتذل وارد خیابان و اماکن عمومی شوند."
برخوردهای قهری
برخورد با بیحجابی و بدحجابی علیرغم تاکیدهایی که بر لزوم کار فرهنگی پیش از برخورد قاطع میشود، در نهایت معمولا به برخورد قهری میانجامد که با توجه به جوان بودن دو سوم جمعیت ایران تامل بیشتری لازم دارد، محمدتقی رهبر، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس، معتقد است در این باره هم باید کار فرهنگی و ارشادی و اطلاعرسانی شود و هم برخورد عملی و اجرایی. محمد تقی رهبر اما معتقد است برخوردها باید ابتدا از ادارات، مدارس و دانشگاهها شروع شود و بعد به کل جامعه تسری یابد.
اشکالات قانونی
از سویی دیگر به نظر میرسد کاستیهای موجود در قانون نیز خود مزید علت شده است. اگر چه برای عدم رعایت "پوشش شرعی" مجازاتهایی پیشبینی شده اما تعریف ویژگیهای این پوشش هنوز نامشخص است در تبصره ماده 638 قانون مجازات اسلامی برای زنانی که بدون "حجاب شرعی" در معابر و انظار عمومی ظاهر میشوند مجازاتهایی در نظر گرفته شده اما تعریف دقیق پوشش شرعی هنوز برای جوانان روشن نیست. چطور میتوان تعریف دقیقی از پوشش اسلامی ارائه نداد و بعد از جوانان انتظار داشت پوشش اسلامی را رعایت کنند؟ عدم تعریف دقیق از "پوشش اسلامی" در نهایت به مثال معروف "هر کسی از ظن خود شد یار من" منتهی خواهد شد.
آغاز برخوردها
در این میان، پیشبینی میشد با روی کار آمدن دولت جدید که شعار "اصولگرایی" سر میدهد، برخورد با پدیدههایی چون بدحجابی افزایش یابد، اما احمدینژاد در همان ایام انتخابات هم این مساله را تایید نکرد. چنانکه این پوستر معروف رئیسجمهور هنوز از اذهان عمومی پاک نشده که: "جوانان ما با هر لباس و مد مو که باشند، عزیزان ما و سرمایههای این مملکت هستند و باید با آنان با ملاطفت برخورد کرد". این در حالیست که جریانهایی چون انصار حزبالله که از حامیان رئیسجمهور هستند نارضایتی خود را در این باره اعلام کردهاند. به هر حال، تا اول اردیبهشت و زمان وعده سردار طلایی چند روزی باقی است اما برخی شنیدهها از آغاز برخود با فروشندگان لباسهای زنانه و مانتو حکایت دارد. برخوردهایی که البته در سالهای پیش هم انجام شد و نتیجهای نداشت.
اهمیت روشهای فرهنگی
"اکرم مصوری منش" نماینده مردم اصفهان در مجلس ششم در این باره میگوید: "اگر نظام ما بخواهد حجاب را توجیه کند و آن را جا بیندازد، روش القای آن زور نیست و باید آموزش داده شود." این عضو شورای مرکزی جبهه مشارکت در گفتوگو با خبرنگار آفتاب، با تاکید بر اینکه "قوه قهریه در مورد حجاب مفید نبوده،" میگوید: "برخوردهای قهری در بعضی جاها دختران را جری کرده است". نماینده مردم اصفهان در مجلس ششم به روشهای فرهنگی و آموزشی از طریق صدا و سیما و نیروی انتظامی در برخورد با بدحجابی معتقد است و میگوید :"قطعا روشهای قهریه نتیجه عکس برای حکومت و نظام و جامعه دارد". آنچه مسلم است جوانان سرمایهای هستند که هر ملتی با استفاده از این سرمایه میتواند پلههای ترقی و پیشرفت را سریعتر بپیماید، از صحبتهای کارشناسان اینطور برمیآید که فرهنگسازی و آگاهسازی جامعه بهترین راه مواجهه با پدیدههایی با گستردگی بدحجابی است. در کمتر جامعهای در دنیا پوشش دغدغه اصلی است و ایران در این مورد از اندک استثناهاست. تابستان نزدیک است. آیا تابستان امسال شاهد رویارویی پلیس و جوانان خواهیم بود؟
دومین روز تجمع
جمعی از زنان خانوادههای شهدا، ایثارگران و جانبازان برای دومین روز در اعتراض به بدحجابی و فساد اخلاقی در مقابل مجلس تجمع کردند. تجمعکنندگان که تعداد آنها نسبت به روز گذشته افزایش داشت در ادامه اعتراض روز گذشته خود برای دریافت پاسخ و اقدام مجلس در برخورد با بدحجابی در مقابل مجلس تجمع کردند. محمدرضا باهنر نایب رئیس مجلس به همراه جمعی از اعضای فراکسیون زنان و اعضای کمیسیون فرهنگی در جمع تجمعکنندگان حاضر شده و سخنرانی کردند. نایب رئیس مجلس شورای اسلامی در جمع معترضین گفت: انشاءالله ما مسئولین که مدعی هستیم خدمتگزار شما هستیم، به پیامبر اکرم(ص) تاسی بیشتری داشته باشیم. محمدرضا باهنر به معترضین گفت: از دغدغههای شما متشکرم، حرف شما کامل حق است و دولت نهم و مجلس هفتم که ادعایشان این است که دنبال اصول و ارزشها هستند. در وسع خود بعضی اقدامات را در این زمینه انجام دادهاند، ولی برای انجام این اقدامات باید تقسیم کار صورت گیرد. باهنر به معترضین گفت که دیروز مجموعه قوانین سلبی و ایجابی مربوط به حجاب و رعایت شئونات زن مسلمان که در بایگانی مجلس وجود اشت را مرور کردیم و هرچند قبلا در اجرای قوانین مشکل داشتیم ولی الان دغدغه دولت و مجلس این است که قوانین خاک نخورند. نماینده کرمان خاطرنشان کرد: مزیت قانون زمانی بروز میکند که به صحنه عمل و اجرا درآید، اما این کار فرهنگی است و نه اقتصادی و امنیتی، که با گرفتن، زدن و بستن پیش برود. وی تاکید کرد: کار فرهنگی توامان است هم باید ایجابی باشد و هم سلبی. باهنر به تجمعکنندگان گفت که که زمین را از دست ندهید و کار را پیگیری کنید.
مجلس پیام شما را شنیده
هدایتخواه گفت: کمیسیون فرهنگی مجلس برای اجرایی شدن طرح شورای عالی انقلاب فرهنگی یعنی گسترش عفاف و حجاب اقدام خواهد کرد. ستار هدایتخواه با حضور در جمع تجمعکنندگان مقابل مجلس گفت: مجلس پیام شما را شنیده و حضور نمایندگان به ویژه نایب رئیس مجلس در جمع شما نشانگر این است که مجلس به این حرکت شما اهمیت میدهد. وی افزود: به دنبال تجمع دیروز شما، خواسته شما در جلسه روز سهشنبه بررسی و قرار شد برای اجرایی شدن قوانین و برنامه جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی یعنی طرح گسترش عفاف و حجاب تلاش شود. عضو کمیسیون فرهنگی ادامه داد: در طرح شورای عالی انقلاب فرهنگی، برای تمام دستگاهها وظایفی تعریف شده و تکالیف تمام دستگاهها و وزارتخانهها حتی وزارت راه برای گسترش عفاف مثلا در هواپیما، قطار و اتوبوس مشخص شده است و قرار شد کمیسیون فرهنگی برای اجرایی شدن این طرح اقدام کند تا دغدغه به حق شما برطرف شود.
نماینده بابل هم گفت: نمایندگان در تذکری به وزیر کشور، درخواست شما معترضان را برای برخورد با بدحجاب مطرح میکنند. علی اکبر ناصری، نماینده بابل در جمع معترضان به بدحجابی که در مقابل مجلس تجمع کرده بودند، گفت: جمعی از نمایندگان متن تذکری را خطاب به وزیر کشور، امضا کردهاند و خواستار برخورد قاطع نیروی انتظامی با بدحجابی و بیحجابی که در تعارض با امنیت اجتماعی است، شدهاند. وی افزود: امیدواریم مجموعه جامعه احساس ویژه به این هجمهی شکننده دشمن که از طریق ماهواره صورت میگیرد، داشته باشند. در حاشیه تجمع فردی از ناصری پرسید که اگر روزی جمعی از خانمها در مقابل مجلس تجمع کنند و خواهان تصویب قانونی برای آزادی حجاب شوند، برخورد مجلس چیست؟ که ناصری جواب داد مجلس برخورد خواهد کرد و مانع این هنجارشکنی و حرمتشکنی آنها خواهد شد. وی تصریح کرد: دشمنی در طول صد سال توان مقابله را نداشت و از طریق بدحجابی و اشاعه فحشا فضای اسلامی جامعه را شکاند و ناصری در پاسخ به این شخصی که گفت مگر مجلس خانه ملت و میزان رای ملت نیست، گفت: میزان رای ملت است. براساس قانون اساسی و باورهای دینی.
جوانان ما تابلو مد فرهنگ بیگانه شدهاند
عضو فراکسیون زنان مجلس نیز تصریح کرد: مسئولان کشور باید در جهت بهبود وضع فرهنگ جامعه تصمیم جدی و نهایی را بگیرند. دکتر لاله افتخاری، با اشاره به مسایل و صحبتهای صورت گرفته در مقابله با بدحجابی گفت: یکی از مطالبات مردم از مجلس هفتم از روز اول شروع به کار، ساماندهی وضعیت فرهنگی ملت بوده است.
وی افزود: کمیسیون فرهنگی نیز در کنار سایر دستگاهها تلاش و همفکری زیادی کرد و بارها نشستهایی با مسئولان فرهنگی کشور داشته است و برای آن که امنیت فرهنگی و حقوق شهروندی در بین مردم ایجاد شود، در پی ساماندهی مد و لباس بود، که این ساماندهی برنامه جامع کامل و ایجابی و مثبتنگر است، نه سلبی و برخورد ضربتی با قضیه، نماینده مردم تهران تصریح کرد: طرح ساماندهی مد و لباس برنامهای است که یک جنبه حمایتی برای مصرفکننده، تولیدکننده و عرضهکننده دارد تا به این وسیله از نابسامانی در جامعه جلوگیری کند. متاسفانه جوانان ما تابلو مدی برای ترویج فرهنگ بیگانه و خواستهها و کالای آنها شدهاند که این در شان ملت ما نیست. ملتی که روی پای خود ایستاده و توانسته با تمام مخالفتهای دنیا در راه توسعه و رشد و فرهنگ خود، با آنها مقابله کند و بدون کمک از دیگران از هر نظر الگو شود. به نظر عضو کمیسیون فرهنگی مجلس این طرز پوشیدن لباس و پوشاک در شان ملت ایران نیست، کمیسیون فرهنگی در مدت طولانی روی این قضیه کار کرده و توانسته طرح ساماندهی مد و لباس را برای حمایت از صاحبنظران و بخش خصوصی داخلی تهیه کند. این طرح در نوبت صحن علنی مجلس قرار گرفته که با فوریتی که داده شده امیدواریم هر چه سریعتر مطرح شود. وی معتقد است: ملت ما حق دارند نسبت به فرهنگ خود دغدغه داشته باشند، چرا که انقلابی کردند که براساس اسلام بود و با رای 98 درصدی که به جمهوری اسلامی دادند خواستار محقق شدن اسلام شدند. افتخاری با بیان این که خانوادههای شهدا، صاحبان اصلی انقلاب نظام و ولی نعمت هستند و یکی از دغدغههای آنها مقابله با بدحجابی است، افزود: ایثارگران و خانوادههای شهدا حق دارند که به دلیل سرمایهگذاری که کردهاند در این مورد نگران باشند و میخواهند جوانان ایران همانگونه که عزیزانشان پرچمدار و پیشکسوت بودند، در حال حاضر پیشکسوت فرهنگ جامعه و بهبود این وضعیت باشند. عضو کمیسیون فرهنگی مجلس ادامه داد: لذا آنها مجلس و دولت را از خود میدانند و توقع دارند که آنها را درک کرده و در جهت تحقق مطالباتشان تلاش کنند. حتی عدهای از خانوادههای شهدا با حضور در جلوی مجلس خواستار حل مشکل فرهنگی جامعه بودند و نمایندگان نیز به خاطر دیدگاه و نظارتی که بر کار مسئولان دارند، از آنها تشکر کردند. وی ادامه داد :خوشحالم که آنها کنار ننشستهاند و نمیگویند مسئولان تنها باید وظیفه خود را انجام دهند و ما به کاری به آنها نداریم. افتخاری در ادامه تصریح کرد: دستگاههای دیگری نیز وجود دارند که وظیفه آنها در قانون مشخص شده و باید انجام وظیفه کنند. تمام مسئولان فرهنگی باید نشستهای مشترکی با هم داشته باشند و به صورت کمیتهای مکررا با هم صحبت کرده و به یک تصمیم نهایی در مورد بهبود اوضاع فرهنگی جامعه برسند.
بیانیه تجمعکنندگان معترض به بدحجابی
تجمع دیروز در مقابل مجلس پس از قرائت یک بیانیه پایان یافت. متن بیانیهای که توسط یکی از زنان تجمعکننده مقابل مجلس در اعتراض به بدحجابی قرائت شد، به شرح زیر است:
بیانیه در اعتراض به وضعیت اسفبار بیحجابی و بیبندوباری در جامعه:
«امروز امت اسلام و ملت ما بیش از همیشه به پیغمبر اعظم خود نیازمند است؛ به هدایت او، به بشارت و انذار او، ... در سایه این نام و این یاد ملت ما درسهای پیغمبر را باید مرور و آنها را به درسهای زندگی و برنامههای جاری خود تبدیل کند.»
رئیس محترم و نمایندگان مجلس ما به خانه ملت پناه آوردیم تا توجه شما عزیزان را بیش از پیش به نکاتی جلب کنیم که غفلت از آنها میتواند خسارات جبرانناپذیری برای جمهوری سرافراز اسلامی ایران در پی داشته باشد.
1 – همانگونه که میدانید، متاسفانه اشاعه بیحجابی و بیبندوباری در کشور مقدس ما حتی در شهرهای مذهبی، دل اکثریت ملت شهیدپرور و آزاده را سخت به درد آورده و کیان اخلاقی، عاطفی و امنیت روحی روانی خانوادهها را به مخاطره افکنده است.
به نظر میرسد در شرایطی که کشور با سرعت تحسینبرانگیزی برای جبران فاصلههای علمی خود با آن چه شایسته اوست پیش میرود، دشمن برای مقابله با شتاب روزافزون جوانان ما در عرصههای علمی و فنآوری و به خصوص معنویت، دست به توطئه شناخته شده گسترش فساد و بیبند و باری زده است. متاسفانه بیم آن میرود این ترفند برخی جوانان با استعداد و نیروهای بالقوه آیندهساز ما – که نقطه قوت نظام به شمار میروند – را تحلیل برد و در آینده ایران را به عنوان تنها کشور پیرو اهلبیت – علیهمالسلام – در جهان، با مشکلاتی جدی مواجه سازد. به علاوه با گذشت دوران جوانی، آنان متوجه خسران جبرانناپذیر خود در زندگی و طبیعتا دچار یاس و سرخوردگی و مشکلات روحی فراوان میشوند و امروز شما مسئولان آگاه و پرتلاش وظیفه دارید رای نجات آنان از ورطه هولناک تلاش کنید.
2 – همگان مستحضرند آن چه امروز چهره شهرهای میهن ما را آلوده و کاسه صبر امت حزبالله را لبریز ساخته و ما را شرمنده امام(ره) و شهدا کرده، محصول تهاجم فرهنگی دشمن از یک سو و تساهل و تسامح و اباحهگریهای برخی مسولان سیاسی و فرهنگی کشور در سالهای گذشته بوده است؛ اما اینکه در سالی که به نام "رحمه اللعالمین" مزین است، جا دارد تا مردم و مسئولان دلسوز در قوای سهگانه، عاشقانه زیر پرچم پیامبر اعظم (صلواتالله علیه و اله) بایستند و شجاعانه از آن پاسداری کنند.
3- ما نیک میدانیم تمام تلاش مجلس محترم هفتم در جهت فراهم آوردن رضایت خداوند و قاطبه مردم صبور و فهیم ایران اسلامی است و به حق قدمهای بزرگی در این راه برداشتهاند. اکنون گاه آن رسیده تا برگ درخشان دیگری به پرونده افتخارآمیز خود بیفزایید و آن فراهم آوردن شرایط تحقق آیات نورانی قرآن کریم و اجرای سنت و سیره و کلام مقدس نبوی در زمینه گسترش عفاف و حجاب و تقوای الهی در جامعه اعم از مراکز آموزشی و تربیتی، تفریحی، بازارها و مراکز خرید، فراهنگسراها، شهرکهای ساحلی و مناطق آزاد تجاری، ادارات دولتی و رسانههای عمومی است.
به خصوص از مسئولان متعهد صدا و سیما و رسانهها میخواهیم تا در این زمینه به یاری جوانان و فرزندان این مرز و بوم بشتابند و با همکاری و همیاری یکدیگر توطئه دشمنان اسلام را خنثی سازند.
4- ما از مجلس هفتم انتظار داریم تا در جهت تصویب قوانینی که ضامن حاکمیت روح معنویت و سلامتی اخلاقی خانوادهها باشد تلاش کنند و از جمله این که خلاهای قانونی که منجر به اهانت عدهای گستاخ و حرمتشکن به فضای اسلامی جامعه میشود را برطرف سازند.
5- ما به نمایندگی از ملت ایران از قوای محترم سهگانه میخواهیم با همکاری و هماهنگی کلیه دستگاههای قانونگذاری و اجرایی، شرایط رشد سالم جوانان را در پرتو رعایت حریمهای الهی فراهم آورند و به خصوص با طراحان لباسهای مبتذل (به نام مانتو و پوشش!) و عناصر اشاعهدهنده فساد و فحشا در کشور که عموما به مراکز صهیونیستی وابستهاند برخورد قاطع و ریشهای و دایمی نمایند.
در پایان شما نمایندگان عزیز و غیرتمند مجلس را که به سوزدل حضرت زینب (سلامالله علیها) در عصر عاشورا قسم میدهیم سوز دل ما را درک کنید و تا دیرتر نشده برای نجات جوانانمان، مردانه پای در میدان مبارزهای علمی، کارشناسانه و ریشهای با معفل فساد اخلاقی، بیحجابی و بیبندوباری نهید که شهدا چشم انتظارند!
این تجمعکنندگان پارچه نوشتهها و پلاکاردهایی در دست داشتند که روی آن نوشته شده بود "رئیسجمهور صمیمی، پرکار و افتخارآفرین در تمام صحنههای داخلی و بینالمللی تلاشهایت را سپاس"، "حجاب مصونیت زنان است نه محدودیت"، "مجلس انقلاب تشکر، تشکر".