خودباوری علمی و قله های افتخار هسته ای/صالح اسکندری

بصیرت: خودباوری علمی شناخت و پذیرش تمام ابعاد وجودی یک ملت است که در اتصال تاریخی با اعتماد به نفس ملی می تواند زمینه پیشرفت و جبران تمام عقب ماندگی های علمی گذشته را فراهم کند. محصول خودباوری علمی، امید یک ملت به آینده است.
تولید قرص سوخت هسته ای در اصفهان و آزمایش نسل جدید سانتریفیوژها آخرین حلقه از چرخه تولید سوخت هسته ای را تکمیل کرد و دانشمندان جوان ایرانی ثابت کردند که “ما ایرانی ها می توانیم” بدون اتکا به دانش فنی و کمک بیگانگان به هر تکنولوژی پیشرفته ای دست یابیم.
به تعبیر رهبر فرزانه انقلاب “امروز در باره ایران، تعابیری همچون قدرت منطقه ای و یا ابرقدرت منطقه ای به کار می رود که همه این موارد نشان می دهد نظام اسلامی به برکت پایبندی به اصول، حرکت رو به جلو داشته است.”
این اقتدار مرهون خودباوری علمی جوانان ایرانی، مدیریت دانش محور و به ثمر رسیدن گوشه کوچکی از محصولات نهضت تولید علم است که بارها توسط مقام معظم رهبری مورد تاکید واقع شده است.
بدیهی است این دستاورد بزرگ نشان می دهد دولت نیز در مدیریت عوامل تاثیرگذار بر اقتدار ملی موفق بوده و ضمن ممانعت از تسری آن به حوزه قهریه منافع ملی را به نحو مطلوبی تامین نموده است. افزایش اقتدار یعنی تامین منافع ملی و کاهش آن برابر با از دست دادن همه یا بخشی از منافع ملی است.
بر اساس پژوهشهای صورت گرفته بیش از 50 درصد جمعیت کشور پس از انقلاب اسلامی متولد شده اند و دغدغه اصلی این تراکم جمعیتی جوان کارآمدی نظام، پیشرفت کشور، تحقق عدالت و صیانت از اصول و ارزشهای انقلاب است.‌
رهبر معظم انقلاب با در ک این واقعیت مهم گفتمان دهه چهارم انقلاب را پیشرفت و عدالت توامان خواندند و از عموم مسئولین و مردم خواستند تا مقدمات تحقق این گفتمان عمومی را فراهم کنند چرا که فهم نظام های سیاسی از کارآمدی و مسیرهای ممکن برای افزایش کیفیت مادی و معنوی زندگی شهروندان مبتنی بر درک مشترک نخبگان و کارشناسان از مفاهیم بنیادین و اصولی، متدولوژی پیشرفت کشور و خدمت به مردم و توافق بر واقعیات علمی برای اداره جامعه است.‌
امروز به جرات می توان ادعا کرد که در وادی تولید علم زیر سقف دانشگاه ها، مراکز علمی و تحقیقاتی و آزمایشگاههای بزرگ جمهوری اسلامی یک جهاد علمی مستمر در جریان است که ضمن اولویت بندی نیازهای علمی با توجه به امکانات و منابع موجود کشور را در چند جبهه مهم به پیش می برند. تخصص گرایی، سرمایه گذاری هدفمند، تمرکز بر فناوری های جهشی و استراتژیک،در نظر گرفتن مزیتهای نسبی برای تولید علم و... از عوامل تاثیر گذار در مدیریت تولید علم در کشور است.روحیه جهادی در تمام عرصه ها رمز تداوم انقلاب اسلامی و توفیقات روز افزون آن بوده است. پیشرفتهای علمی چشمگیر جامعه علمی ایران در سالهای اخیر نیز مرهون رویکرد جهادی و انقلابی دانشمندان و محققان جوانی است که ضمن پایبندی به ارزشها و شعارهای انقلاب گوی سبقت را از پژوهشگران غربی ربوده اندبروکراسی پیشرفته اگر چه ابزاری برای تولید علم است اما در کنا ر آن روحیه جهادی دانشمندان و انگیزه های انقلابی آنها به این حرکت شتاب دوچندانی می دهد که قادر است ظرف چند سال فاصله چند ده ساله با کشورهای توسعه یافته را به حداقل برساند.‌
وضعیت فرهنگی و علمی ایران و شتاب پیشرفت در کشور بنابر داده های آمار در سالهای اخیر خیره کننده و برای بسیاری از غربی ها غیر قابل باور است. نگاهی گذرا به برخی شاخصها و آمارهای مستند می تواند حجم و سرعت دانش پژوهی و دانش محوری در کشور را بدون هر گونه قضاوت جانبدارانه مشخص کند.‌
1‌- در زمینه مراکز آموزش عالی، تعداد این مراکز سال 1357 عبارت از 223 واحد بوده که این تعداد در سال 83 به 1300 واحد و در سال 87 به 2158 واحد رسیده است.
-2 تعداد اعضای هیئت علمی از 5580 نفر در سال 57 به 40000 نفر در سال 83 و به 58000 نفر در حال حاضر رسیده است.
-3 تعداد دانشجویان پذیرفته شده در سال 57 عبارت از 56800 نفر بوده که این رقم در سال 83 به 668785 نفر و در سال 87 به 1307060 نفر رسیده است و اگر دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی و سایر موسسات را هم اضافه کنیم این رقم بالغ بر سه میلیون نفر می شود. در مورد تحصیلات تکمیلی ظرفیت پذیرش در کارشناسی ارشد از 4740 نفر به 40000 نفر و دوره دکتری تخصصی از 360 نفر به 5500 نفر رسیده است.
-4 تعداد مقالات علمی-پژوهشی در مجلات آی اس آی سال 57 کمتر از 500 مقاله بوده که این تعداد در سال 83 به 4850 و سال 87 به بیش از 13500 رسیده است.
-5 رشد سریع انجمن و قطبهای علمی، پارکهای علم وفناوری و واحدهای فناوری و دانشگران شاغل در این واحدها یکی دیگر از دستاوردهای علمی و فناوری کشور است.
-6 تعداد اختراعات ثبت شده در فاصله زمانی 42 تا 57 تنها 841 مورد بوده که این رقم در فاصله 57 تا 83 به 4640 مورد رسیده از 84 تا 87 این رقم به حدود 20000 اختراع رسیده است.‌
7‌- ایران در هفت شاخه علمی (ریاضی، مکانیک، پلیمر، شیمی، مهندسی شیمی، نانو و پزشکی) رتبه اول را در منطقه کسب کرده است.(1)
و...‌‌ ‌
در پایان باید تاکید کرد هسته ای شدن ایران نوید بخش جهانی بدون سلاح هسته ای است. نهضت تولید علم در ایران یک الگوی اصلاحی برای بلوغ علمی و معنوی بشر امروز است. انحصارطلبی و سوء استفاده از علوم و فناوری های پیشرفته برای مقاصد غیر انسانی و ضد ارزشی در گفتمان علمی جامعه ایرانی جایگاهی نخواهد داشت. حرکت علمی در ایران بر مبنای معنویت است. علم بومی علمی است که انگاره ها و موضوعاتش را از زادبوم و فرهنگ خود می گیرد و فرآورده اش مسائل و مشکلات بومی را حل می کند.‌
اما از آنجا که جمهوری اسلامی امروز مورد حقد و حسد قدرتهای جهانی قرار دارد به نظر می رسد ضرورتی نداشته باشد که مسئولان کشور کلیه دستاوردهای علمی را در تمام زمینه ها اعلام کنند. جمهوری اسلامی بر اساس آموزه های ناب اسلامی هیچ گاه طرفدار انحصارطلبی در علم نبوده و نیست اما نمی توان به دشمنان نظام اسلامی نیز اجازه داد که کوچکترین خللی در برنامه های پیشرفت علمی ایران ایجاد کنند. جمهوری اسلامی ایران اکنون در بین 7 کشور دنیا قرار گرفته است که مجموعه سوخت هسته ای را به طور کامل در اختیار دارد. جوانان ایرانی خط قرمز غنی سازی را که غربی ها مدعی آن بودند را پشت سر گذاشتند و امروز مذاکره کنندگان ما با حرفها و پیشنهادات جدید سر میز دیپلماسی با غربی ها می نشینند. برای جمهوری اسلامی به یمن خودباوری علمی دانشمندان جوان ایرانی در شرایط فعلی صورت مسئله به طور کلی تغییر کرده است. ما امروز در پی اقتصادی کردن این طرح و پروژه عظیم ملی هستیم و غربی ها ناگزیرند در این مسیر نیز با ایران وارد یک بازی برد-برد شوند.‌
پی نوشت:
-1 آمارها به نقل از مقاله “ ابعاد توسعه در ایران؛ امروز و دیروز” نوشته مهندس سید مرتض نبوی ارائه شده به همایش درآمدی بر کارنامه نظام‌