بی‌مهری به مهرآوران

حسین عبداللهى‌فر
نخستین روز کاری هفته گذشته با دومین روز از هفته دفاع مقدس مصادف بود اما در تیترهای اول و برجسته صفحه اول روزنامه ها کمتر نشانه ای از تکریم و تقدیس این هفته به چشم می خورد. صرف نظر از چند تیتری که به رژه نیروهای مسلح اختصاص داشت مسائل حاشیه ای دیگری جای آن را اشغال ساخته بود که می توان از آن به نوعی بی مهری مطبوعات نسبت به دفاع مقدس تعبیر کرد.
اگرچه این عارضه گریبانگیر همه روزنامه ها، صرف نظر از گرایش سیاسی آنها گردیده بود اما تفاوت در نگاه به حماسه هشت ساله دفاع مقدس از لابه لای مطالب منتشره کاملا هویداست تا جایی که از بهره برداری جناحی و سیاسی از این امر مقدس نیز فروگذار نشده و حتی برخی به جای تقدیس با چوب کج سلیقگی خویش بر آن نواختند.
روزنامه رسالت یادداشت سیاسی خود را به موضوع دفاع مقدس اختصاص داد و تحت عنوان «حمایت دفاع مقدس مقدمه امنیت، ثبات و پیشرفت ایران بود» از قول مدیر مسئول این روزنامه نوشت: «مطالعه تاریخ ایران نشان می دهد از مهمترین علل عقب ماندگی ایران عدم وجود ثبات و امنیت بوده است و قدرت های استکباری پس از پیروزی انقلاب اسلامی سعی کردند امنیت و ثبات ایران را به مخاطره بیندازند.
مهندس سید مرتضی نبوی در مصاحبه با هفته نامه جام در بیان تجارب هشت ساله جنگ تحمیلی گفت: «دفاع مقدس نشان داد هر جا مشارکت مردمی وجود دارد پیروزی به دست می آید و اگر قرار است در ابعاد اقتصادی هم کشور پیشرفت کند این امر با مشارکت مردم در صحنه های اقتصادی تحقق می یابد.»
کارگزاران هم در یادداشت اول خود به مشارکت در علل پیروزی دفاع مقدس اشاره کرد اما با برداشت کاملا سیاسی می نویسد: «به هر حال تجاوز دفع شد و ایران نخستین جنگ امتیازنداده خود را پشت سر گذاشت و همه سرزمین های اشغالی آزاد شد اما تجربه تلخ آن به وضوح پیش چشم قرار دارد و به همگان تذکر می دهد که دفاع از میهن و انقلاب در گرو تحمل یکدیگر و مشارکت همگانی در جنگ و صلح است.»
آفتاب یزد نیز این دیدگاه را با بیانی شفاف تر در سرمقاله خود در همان روز (شنبه 1/7) به رشته تحریر درآورده و می نویسد: «آن روزها در جبهه های جنگ ایران، کسانی حضور داشتند که امروز در جناح های مختلف سیاسی طبقه بندی می شوند و حتی بعضی از آنها توسط برخی دستگاه های رسمی به عدم صلاحیت برای احراز مناصب حکومتی متهم می شوند.»
سرمقاله نویس این روزنامه با چشم پوشی از مواضع گروه های موسوم به اصلاح طلب در طول دوران قدرت خویش نسبت به گروه های رقیب و تلاش برای برقراری رابطه با آمریکا می افزاید: «امروز که ما حاضر به مناظره با بزرگترین حامی سیاسی و مالی صدام شده ایم و برخی عناصر سیاسی معتقدند برای منافع کشور حتی می توان در قعر جهنم با شیطان مذاکره کرد، حیف است که گفتار برخی سیاستمداران نسبت به رقبای فعلی و رفقای سابق، به مثابه شمشیر کشیدن به روی یکدیگر باشد.»
مردم سالاری هم یادداشت اول خود را در این روز (1/7) به هفته دفاع مقدس اختصاص داد اما همچون گذشته به شبهه افکنی پیرامون تداوم جنگ پرداخت و تحت عنوان «چرا جنگ ادامه یافت؟» نوشت: «پس از آزادی خرمشهر این خوش بینی قوت گرفت که جنگ به زودی پایان می پذیرد اما چنین نشد و جنگ شش سال دیگر هم ادامه یافت. امروزه برای بسیاری هنوز این سوال مطرح است که چرا به جنگی چنین هولناک و زیانبار زودتر پایان داده نشد؟»
این روزنامه در پاسخ به سوال فوق به طرح دلایل متعددی اشاره کرده و می نویسد: «آری جنگ ادامه یافت چون غرب و شرق وحشت داشتند از پیروزی تفکر استقلال طلب و پویا. ایران امیدوار بود بتواند خود مسئله را حل کند و با توجه به پشتوانه مردمی اش به پیروزی هم نزدیک شد. اما جنگ روانی فزاینده تمام دنیا علیه ایران، تحریم های نظامی و اقتصادی و نیز دخالت مستقیم آمریکا که با حمله به سکوهای نفتی ایران و سقوط هواپیمای مسافربری ایرباس انجام گرفت، نشان داد که غرب به هیچ وجه تاب تحمل پیروزی ایران را ندارد. از سوی دیگر تلفات نسبتا بالای انسانی جنگ، خسارات فراوان مالی و اقتصادی، دولت ایران را به این نتیجه رساند که شرایط برای ادامه جنگ میسر نیست و بایستی آتش بس را قبول کرد.»
با این وجود مردم سالاری در ادامه نتیجه می گیرد: «اما به هر حال دلیل عمده توقف جنگ و پذیرش آتش بس از سوی ایران را، می توان به آینده نگری امام(ره) نسبت به مصالح کشور، دین و انقلاب خلاصه کرد.»
اعتماد ملی بدون طرح این شبهه در صفحه اول شماره (1/7) پاسخ آن را از قول محسن رضایی داد و نوشت: «استراتژی سیاسی جنگ را طولانی تر کرد.»
به نوشته این روزنامه رضایی معتقد است: «بعد از آزادسازی خرمشهر نیروهای ایران دو گروه شدند؛ یک گروه معتقد بودند که اگر ایران استراتژی نظامی را ادامه دهد صدام خیلی زودتر سقوط می کند. بعضی آقایان مثل آقای هاشمی نیز معتقد بودند که استراتژی باید سیاسی باشد یعنی یک عملیات انجام دهیم بعد سعی کنیم از طریق مذاکره جنگ را تمام کنیم.»
روزنامه اعتماد در همین حال صرفا با تقدیم یک قطعه شعر نو به رزمندگان، هفته دفاع مقدس را گرامی داشت و سیاست روز این گرامیداشت را با درج خبر «حقایقی ناگفته از نقش آمریکا و رژیم صهیونیستی در جنگ تحمیلی» که با انتشار مصاحبه «خاویر پرزدکوئیار» رئیس اسبق سازمان ملل صورت گرفته بود، انجام داد.
به نوشته سیاست روز قرار است این مصاحبه از طریق فصلنامه پایداری و سایت ساجد در اختیار علاقه مندان قرار گیرد.
کیهان و جمهوری اسلامی هم در همان صفحه جبهه و جنگ آغاز هفته دفاع مقدس را گرامی داشتند. ضمن آنکه جمهوری (1/7) در صفحه نخست خود خبر رژه نیروهای مسلح را با این تعبیر درج کرد: «اقتدار نیروهای مسلح در آغاز هفته دفاع مقدس به نمایش گذاشته شد.»
کیهان هم در سرمقاله روز پایانی هفته با اشاره به نقش شهید و شهادت در دفاع مقدس نوشت:
حضرت امام(ره) در پیامی به مناسبت پایان جنگ و پذیرش قطعنامه فرمود: «خدا می داند که راه و رسم شهادت کور شدنی نیست و این، ملت ها و آیندگان هستند که به راه شهیدان اقتدا خواهند کرد... دیروز، روز امتحان الهی بود که گذشت و فردا امتحان دیگری است که پیش می آید. بغض و کینه انقلابیتان را در سینه ها نگه دارید، با غضب و خشم بر دشمنانتان بنگرید و بدانید که پیروزی از آن شماست.»