تاریخ انتشار : ۳۰ شهريور ۱۳۹۶ - ۰۹:۲۴  ، 
شناسه خبر : ۳۰۴۶۱۳
نگاهي به پيامدهاي سفر موگريني به ايران و حمايت تمام‌قد از برجام؛

(روزنامه وقايع اتفاقيه ـ 1396/05/18 ـ شماره 472 ـ صفحه 4)

از حضور فدريکا موگريني در ايران تنها حواشي سلفي گرفتن نمايندگان با او مهم نبود بلکه مهم‌ترين نکته سفر موگريني به ايران اين بود که او مي‌تواند به‌عنوان نماينده تمام قد در مقابل آمريکا بايستد يا کشورهاي اروپايي را براي همراهي با ايران در پرونده هسته‌اي جمع کند. در روزهاي اخير و پس از اينکه تحريم‌هاي آمريکا عليه ايران با امضاي دونالد ترامپ رئيس‌جمهوري اين کشور به قانون تبديل شد، بحث درباره طرح آمريکا براي انزواي ايران يا اجماع جهاني عليه ايران بسيار مطرح شد اما برنده اين بازي ايران بود. دونالد ترامپ در تلاش است تا نه‌تنها برجام را لغوکند بلکه درصدد است کشورهاي حامي توافق هسته‌اي و ايران را عليه کشورمان متحد کند اما اين بار ايران از حمايت پنج کشور ديگر حاضر در مذاکره هسته‌اي برخوردار است.

تحريم‌هاي آمريکا عليه ايران، روسيه و کره‌شمالي بازتاب خوبي در ميان اروپاييان نداشت. دولت جديد آمريکا که به دنبال ضربه زدن به برجام است از هر ترفندي استفاده مي‌کند و در اين راه دونالد ترامپ خوب مي‌داند که بدون اجماع جهاني عليه ايران کاري از پيش نخواهد برد. اما اقداماتش تا اين لحظه نه‌تنها کاري از پيش نبرده است بلکه کشورهاي اروپايي را بيشتر عليه خود همراه و موجب انزواي بيشتر آمريکا شده است. حضور هيأت‌هاي اروپايي در ايران در مراسم تحليف رياست‌جمهوري هم همين پيام را داشت و فدريکا موگريني، مسئول سياست خارجه اتحاديه اروپا اعلام کرد که همه‌جانبه از برجام دفاع خواهند کرد. در همين راستا، رهبري هم در مراسم تنفيذ روحاني بر لزوم تعامل گسترده با جهان تأکيد کرد. بهرام قاسمي، سخنگوی وزارت‌خارجه هم در نشست هفتگي خود اظهار کرد که اين موضوع در دستور کار اصلي وزارت‌خارجه قرار دارد. تعامل گسترده با کشورهاي جهان به‌ويژه کشورهاي قدرتمند اروپايي مي‌تواند دست برتر ايران در برابر آمريکا باشد.

پس از مراسم تحليف حسن روحاني که با حضور مقامات 105 کشور خارجي برگزار شد، رسانه‌ها از حمايت گسترده اروپاييان از برجام و توافق هسته‌اي خبر دادند و تأکيد کردند که سفر مقامات اروپايي به‌ويژه فدريکا موگريني در چنين شرايطي پيام مهمي به جهان و به‌ويژه آمريکا داشت و آن هم حمايت همه‌جانبه آنها از برجام و جانبداري از ايران در برابر آمريکا بود. اگرچه حواشي سلفي گرفتن با موگريني در مجلس بيش‌ از پيش پررنگ شد اما همان‌طور که علي مطهري هم اشاره کرد عکس گرفتن با يک خانم آن هم با پوشش اسلامي چه اشکالي مي‌تواند داشته باشد. جدايي از اينکه اين فرد به قدري براي ما مهم و تأثيرگذارند که حتي ولع نمايندگان براي داشتن عکسي با او مي‌توانست نشاني از آن باشد اما بايد اين موضوع را هم در نظر گرفت که همان‌طور که علي مطهري، عضو هيأت‌رئيسه مجلس شوراي اسلامي اشاره ضمني مي‌کند که موگريني در زمين ايران بازي مي‌کند و در راه پيشبرد مواضع ايران در مقابل آمريکا هم ايستاده است. در همين راستا، فدريکا موگريني، مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا و معاون رئيس اتحاديه اروپا پس از سفر به ايران و حضور در مراسم تحليف رياست‌جمهوري، در حاشيه کنفرانس مشترک وزيران امورخارجه کشورهاي عضو اتحاديه جنوب‌شرق آسيا (آ. سه. آن.) و اتحاديه اروپا با وزراي امورخارجه آمريکا، روسيه، کانادا و چين ديدار و درباره سفرش به تهران گفت‌وگو کرد. او همچنين از ارزيابي تمام طرف‌هاي برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در 21 ژوئيه مبني‌ بر اين که تمامي آنها به تعهد خود در اين توافق پايبند هستند، استقبال کرد.

موگريني در مراسم افتتاحيه اين کنفرانس با اشاره به اينکه مستقيم از تهران براي شرکت در اين کنفرانس آمده ‌است، گفت: از سخنان حسن روحاني در مراسم تحليف مبني‌ بر تعهد خود و ايران براي پايبندي به توافق هسته‌اي خوشحال شدم. او در ادامه تأکيد کرد که اين توافق، مولفه‌ اصلي براي امنيت اروپا ، آسيا و کل نظم جهاني است.

موگريني از زماني که به جاي کاترين اشتون به‌ عنوان مسئول سياست خارجه اتحاديه اروپا انتخاب شد، تلاش زيادي در جهت تحقق توافق هسته‌اي کرد و پس از آن هم همواره از مواضع ايران در مقابل طرف‌هاي ديگر به‌ويژه آمريکا دفاع کرده‌است و حتي به نوعي با سفر به ايران در برابر خواست و اراده آمريکا هم ايستاد. حضور موگريني هم در ايران تنها حضور يک مقام اروپايي در ايران نبود بلکه نماينده همه اروپا بود که پيام حمايت از ايران را آورده بود. بازتاب اين سفر در رسانه‌هاي خارجي چون اينديپندنت، نشان داد که تلاش براي انزواي ايران شکست‌خورده است و حتي بلومبرگ در مطلبي برنامه‌هاي دولت ترامپ، رئيس‌جمهوري آمريکا را براي منزوي کردن ايران با تحريم‌ها «رويابافي» خواند.

اما روز گذشته نشريه آمريکايي «دالاس نيوز» در گزارشي ضمن انتقاد از رويکرد رئيس‌جمهوري آمريکا درباره توافق هسته‌اي با ايران و عجيب و غريب ناميدن آن نوشت: ترامپ با مواضع خود عليه ايران کشورهاي ديگر را با آنها همراه کرده‌است.

اين نشريه نوشت: دونالد ترامپ در ماه اکتبر قصد دارد ايران را ناقض توافق هسته‌اي سال 2015 اعلام کند، تصميمي که اين امکان را به آمريکا داده تا مجازات‌هاي سخت اقتصادي را براي هرکسي که با تهران تجارت مي‌کند، دوباره اعمال کند. اين نشريه ادامه داد: اين رويکرد ايده‌اي بد است. با آنکه توافق هسته‌اي کامل نيست اما باز هم خيلي بهتر از هيچ است. دالاس‌نيوز نوشت: البته اين روند ترامپ را از اينکه توافق را بدترين معامله بنامد، متوقف نمي‌کند. اما مهم‌ترين لحظه‌ براي تصميم‌گيري او در ماه اکتبر خواهد بود، يعني زماني‌که مجبور است به کنگره پيروي ايران از توافق را اعلام کند. دالاس‌نيوز با انتقاد از تصميم محتمل ترامپ در اعلام عدم پيروي تهران از توافق هسته‌اي نوشت: رويکرد ترامپ در سياست خارجي عجيب و غريب است يعني اولين حکم اعلام شده و سپس شواهد و مدارک آن اعلام مي‌شود. اقدامي که به‌طور محتمل کارايي ندارد و هيچ‌کدام از پنج کشور ديگر حاضر در مذاکرات اتمي سال 2015 با ترامپ همراه نمي‌شوند. در نتيجه، اگر ترامپ در ماه اکتبر اعلام کند که ايران در حال نقض توافق است، انگليس، آلمان و فرانسه «او و نه تهران» را به خاطر پيامدهاي اين ماجرا مقصر خواهد شناخت. همچنين اين اقدام مانعي بزرگ براي مرحله بعدي است که آمريکا مي‌خواهد مجددا تحريم اقتصادي را در مورد تجارت شرکت‌هاي خارجي با ايران وضع کند. بر اين اساس، اگر آمريکا به‌ عنوان مسئول شکست اين توافق در نظر گرفته شود کشورهاي ديگر ممکن است از همراهي با تحريم‌هاي يکجانبه ترامپ سرباز ‌زنند و در نتيجه‌ تحريم‌ها را بي‌اثر خواهند ساخت.

در انتهاي اين گزارش آمده است: پاره‌کردن توافق سقوط حکومت ايران که اکثر سران حاکمش دشمن ايالات‌متحده هستند را موجب نخواهد شد اما باعث برخورد بين دولت ترامپ و بسياري از کشورهاي جهان از جمله چين، روسيه و متحدان آمريکا در اروپا شده و احتمالا برنده عجيب و غريب آن نيز ولاديمير پوتين، رئيس‌جمهوري روسيه خواهد بود.

اين گزارش نمونه‌اي از ديدگاه آمريکايي‌ها به اقدامات ترامپ عليه ايران بود. درواقع شرايط کنوني به طوري پيش رفته است که مقامات اروپايي منافع سياسي و اقتصادي خود را در گروی ثبات منطقه خاورميانه و تعامل گسترده با آنها مي‌بينند و ترجيح مي‌دهند از رويکردهاي آمريکا که بر پايه خشنونت ، هراس و تحريم‌ است، دوري کنند. درگيري‌هاي سال‌هاي گذشته در خاورميانه عايدي جز مهاجران، تروريست‌ها وزيان‌هاي ناشي از آنها نداشته است. در چنين شرايطي که هيچ کشوري تن به برنامه‌هاي آمريکا براي برهم‌زدن توافق هسته‌اي و انزواي ايران نمي‌دهد و اجماع جهاني به نفع ايران و ضرر آمريکا است، بايد نهايت استفاده را از همکاري و جذب بيشتر کشورهاي ديگر داشته باشيم تا پروژه اجماع جهاني آمريکا عليه ايران بيش‌از پيش ناکام بماند.

http://vaghayedaily.ir/fa/News/77279

ش.د9601974