اشاره: آفریقا به میدانی برای گسترش نفوذ فرامنطقه‌ای آنکارا تبدیل شده است. ترکیه که در حوزه بالکان، قفقاز و خاورمیانه با رقبای قدری چون روسیه در تقابل است این بار می‌خواهد نقشش را در قاره سیاه برجسته کند. از همین‌رو رهبران ترک مدت‌هاست در تلاش هستند تا به واسطه ارائه کمک‌های مالی و ایجاد روابط اقتصادی – تجاری با کشورهای آفریقایی منافع ملی خود را بیرون از مرزهای جغرافیایی جست‌وجو کنند. در این رابطه روزنامه «آسمان آبی» با صمد قائم پناه، استاد دانشگاه و کارشناس مسائل ترکیه گفت‌وگو کرده است. قائم پناه معتقد است ترکیه برای حضور در آ‌فریقا ناچار است هزینه‌های مالی را متحمل شود. این هزینه‌ها در آینده می‌تواند برای آنکارا سود به دنبال داشته باشد. قائم پناه ترکیه را کشوری استراتژیک با ژئوپلیتیک کم‌نظیر معرفی کرد و افزود حضور این کشور در زمینه‌های جدید از جمله قاره آفریقا تقابلی با قدرت‌های نظام بین‌الملل از جمله روسیه ندارد و آنکارا تلاش می‌کند به صورت مستقل نقش رهبری را در جامعه جهانی برای خود تعریف کند.

مقدمه: ولی‌الله شجاع‌پوریان معتقد است که اگر حاکمیت به اصلاح‌طلبان فضا بدهد، آن‌ها در گفت‌وگو با مردم قادر خواهند بود اعتماد ازدست‌رفته را احیا کنند؛ به این شرط که مردم اطمینان حاصل کرده حاکمیت صدای آنان را می‌شنود. این بخشی از گفت‌وگوی ما با ولی‌الله شجاع‌پوریان، نماینده اصلاح‌طلب ادوار مجلس است که در آن از او درباره حذف جریانات ریشه‌دار سیاسی پرسیده‌ایم. مشروح این مصاحبه در ادامه می‌آید:

اشاره: لایحه جنجال برانگیز «عدالت علیه حامیان تروریسم» موسوم به «جاستا» به یکی از بزرگترین چالش‌های سیاست خارجی امریکا تبدیل شده است. این قانون جنجالی که مدت‌ها محل اختلاف نظر باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا و کنگره این کشور بود در نهایت با وتوی اوباما مواجه شد اما کنگره امریکا با رأی قاطع، وتوی رئیس جمهوری بر این قانون را رد کرد. پس از انتشار جزئیات پنهان شده از تحقیقات دولتی امریکا درباره نقش مقام‌های عربستان در وقایع حمله به برج‌های دوقلوی تجارت جهانی در نیویورک و ساختمان پنتاگون در 11 سپتامبر 2001، سنا و کنگره امریکا زمینه را برای تصویب این قانون که به شهروندان امریکایی امکان شکایت از مقام‌های عربستانی را می‌دهد، فراهم کرد. تصویب این لایحه و تبدیل آن به قانون، شاید یکی از آخرین چالش‌هایی باشد که دولت اوباما در ماه‌های پایانی ریاست جمهوری با آن مواجه است. دکتر یوسف مولایی، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه تهران این قانون و تبعات آن را بررسی کرده است.

مقدمه: گفت‌وگو با دیپلمات‌ها به دلیل پیچیدگی‌های خاص حوزه سیاست خارجی و حساسیت‌های حاکم بر اطلاع‌رسانی در این عرصه دشواری‌های خاص خود را دارد،خاصه اگر مصاحبه شونده در مقام سخنگویی وزارت امور خارجه، مأمور به موضع‌گیری و تحلیل ابعاد وقایعی باشد که هر نکته آن بسرعت در صدر اخبار جهان می‌نشیند. با بهرام قاسمی در دفتر روزنامه ایران به گفت‌و‌گو نشستیم. دیپلماتی که کارنامه پرباری از مأموریت در کشورهای مهم اروپایی از جمله ایتالیا، اسپانیا و ایرلند دارد و سال‌ها در مسند معاونت مرکز تحقیقات استراتژیک به‌عنوان یکی از نهادهای تحقیقاتی مهم کشور نشسته است. قاسمی خود دست به قلم است و جنس رسانه را می‌شناسد و در روزها و ساعاتی که حساسیت برخی رخدادها، اطلاع‌رسانی بهنگام مسئولان را طلب می‌کند، با دقت ویژه‌ای موضع‌گیری می‌کند. حضور صمیمانه سخنگوی وزارت امور خارجه در تحریریه روزنامه ایران با گفت‌و‌گو درباره روند رو به رشد رابطه ایران و اروپا همراه شد. با دقت خاصی سؤالات را شنید و هیچ کدام را بی‌پاسخ نگذاشت. به گفته او تنش زدایی با اروپا و ارتقای جایگاه منطقه‌ای و بین‌المللی ایران در زمره اهداف مهمی بود که وزارت امور خارجه در بحبوحه بحران‌های متوالی منطقه و جهان مأمور به انجامش شد و در نهایت نمره خوبی گرفت. مشروح گفت‌و‌گو با سخنگوی دستگاه دیپلماسی را با یکدیگر می‌خوانیم.

اشاره: روابط دیپلماتیک با پادشاهی عمان، یکی از شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس از اهمیت ویژه‌ای برای جمهوری اسلامی ایران برخوردار است. رفت و آمد مکرر مقامات عمانی به ایران نیز از رویکرد مثبت متقابل مسقط نسبت به تهران حکایت دارد. چنانکه «سلطان قابوس» در سه سال گذشته از عمر دولت یازدهم دوبار به ایران سفر کرده است و «یوسف بن علوی»، وزیر امورخارجه و دیگر وزیران دولت عمان بارها به ایران سفر کرده‌اند. در روزهای اخیر نیز «بدر بن حمد البوسعیدی»، قائم مقام وزیر امور خارجه عمان در سفر به تهران با محمد جواد ظریف دیدار و درباره ابعاد مختلف روابط دوجانبه و راه‌های تعمیق و گسترش مناسبات دو کشور تبادل نظر و رایزنی کرد.نزدیکی مواضع ایران و عمان در برخی از موضوعات مهم منطقه‌ای چشمگیر است. چنانکه ادعاهای اثبات نشده مربوط به حمایت تسلیحاتی ایران از انصارالله در یمن با این مدعا تکمیل می‌شود که این تسلیحات از خاک عمان به یمن انتقال داده می‌شود. این ادعا اگر چه به دفعات از سوی مقامات هر دو کشور ایران و عمان رد شده‌اند اما نشان از اهمیت استراتژیک این رابطه درموازنه‌های منطقه‌ای دارند.در شش ماهه نخست سال ۱۳۹۵ عمان یکی از 10 کشور نخست فهرست مقاصد کالاهای صادراتی ایران بوده است. به گفته مجتبی خسروتاج، رئیس سازمان توسعه تجارت ایران ارزش صادرات ایران به عمان در این مدت ۳۶۳ میلیون دلار بوده که از رشد 85 درصدی حکایت دارد.با وجود این مراودات مستمر و مؤثر؛ چهار ماه پس از مأموریت چهار ساله آخرین سفیر، هنوز فرد جدیدی به سفارت ایران در مسقط فرستاده نشده است. این در حالی است که بر اساس تصریح مقامات دستگاه دیپلماسی، حسین امیرعبداللهیان، معاون پیشین عربی – آفریقای وزارت امور خارجه گزینه انتخابی برای بر عهده گرفتن این مسئولیت بوده است و گویا با وجود انجام مقدمات اجرایی این امر در دقیقه نود با استنکاف وی از پذیرفتن سفارت به دلیل مشکلات خانوادگی منتفی شده است. به این ترتیب در فقدان حضور سفیر مستقر با علی اکبر سیبویه، سفیر پیشین ایران در مسقط گفت‌و‌گو کردیم.

مقدمه: تأکید یک بعدی مخالفان دولت بر مسأله فیش‌های حقوقی و انتساب برچسب اشرافی گری به مدیران، تأیید کننده «نگاه ابزاری سیاسی» این طیف نسبت به پرداخت‌های نامتعارف است، نکته ای که مدیر میز سیاست داخلی مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری بر آن تاکید دارد. دکتر احمد کریمی مله، معتقد است «فیش‌ها موضوع رقابت سیاسی شده است، به جای اینکه به موضوع اجماع و اشتراک سیاسی تبدیل شود.» استاد علوم سیاسی دانشگاه مازندران، نتیجه می‌گیرد که مخالفان از مسأله فیش‌ها، برجام و قراردادها، برای تاثیرگذاری بر نتیجه انتخابات 96 استفاده خواهند کرد. باوجود این، دکتر کریمی مله معتقد است اصولگرایان، فاقد توانایی لازم برای بسیج سیاسی مردم به سود نامزد مورد نظر خود هستند، بویژه امکان اجماع آنان روی یک نامزد نیز بسیار ضعیف است. به باور این تحلیلگر مسائل سیاسی، مهم ترین رقیب روحانی، خود روحانی است و اینکه در ماه‌های باقی مانده، دولت او چه موفقیت‌هایی کسب کند. گفت و گو با استاد دانشگاه مازندران که از موضوع فیش‌ها آغاز و به تحلیل صف بندی‌های سیاسی انتخابات 96 منتهی شد را در ادامه می‌خوانید.

مقدمه: جـریان‌های سیاسی اصلاح‌طلب و اصول‌گرا بخش جدایی‌ناپذیر تاریخ تحولات سیاسی معاصر ایـران هستند و تلاش برای کنار زدن آن‌ها از عرصه سیاسی، تبعات جبران‌ناپذیری برای کشور در پی خواهد داشت. درباره این موضوع و بهایی که حذف جریان‌های سیاسی ریشه‌دار و رویش نیروهای جدید برای جامعه به همراه خواهد داشت با دکتر نجفقلی حبیبی، سیاستمدار اصلاح‌طلب، مدیر گروه فلسفه اسلامی دانشگاه تهران و مسئول دبیرخانه تشکل‌های اساتید دانشگاه‌ها که از آغاز انقلاب اسلامی در جریان تطور آموزش عالی بوده و سال‌ها پس از پیروزی انقلاب مسئولیت‌هایی نظیر ریاست دانشگاه‌های الزهرا(س)، تربیت مدرس، علامه طباطبایی و... را برعهده داشته است، گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که متن کامل آن را در ادامه می‌خوانید.

مقدمه: همه پرسی جنجالی استقلال اقلیم کردستان عراق بلاخره با همه حواشی آن با حضور بیش از 75درصد واجدان شرایط برگزار شد. همه پرسی که نه تنها مخالفت جدی حکومت مرکزی عراق را در پی داشت بلکه همسایگان این کشور همانند ایران و‌ترکیه نیز به جد با آن مخالف بودند. در روزهای منتهی به این همه پرسی بخش عظیمی از فضای رسانه‌ای کشور در مخالفت با این موضوع پر شد اما کمتر نگاهی را در این میان میتوان سراغ گرفت که به دلایل و چرایی‌های ریشه‌ای اقدام کردهای عراق پرداخته باشند، از سوی دیگر و در برابر مواضع رسمی مسئولین کشورمان کمتر کارشناسی از میانجی گری اعتدالی و هوشمندانه مسئولین سخن گفت. در همین ارتباط به سراغ فریدون مجلسی کارشناس شناخته شده امور بین الملل رفتیم و مواضع وی را جویا شدیم. این تحلیل گر ارشد بین‌المللی در ارتباط با این همه پرسی و دلایل و ریشه‌های آن با صراحت از حق ضایع شده کردها در جغرافیای سکونتشان از سوی حکومت عراق سخن گفت اما در عین حال معتقد است که کردها با این اقدامشان نه قصد جدایی که قصد رسیدن به برابری را دارند. در ادامه مشروح گفت‌وگوی بهار با فریدون مجلسی را می‌خوانید.

مقدمه: دکتر احمد نقیب‌زاده دانش‌آموخته دانشگاه پاریس نانتر است؛ همان دانشگاهی که نقطه آغازین جنبش دانشجویی- کارگری ماه مه ۱۹۶۸ بود. وی معتقد است پدیده‌های سیاسی را با عینک تاریخ، فرهنگ و جامعه‌شناسی دقیق‌تر می‌شود فهمید. معمولا محافظه‌کاری را به مباحث تخصصی راه نمی‌دهد و صریح سخن می‌گوید. گفت‌وگو با این استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران هم سهل است و هم ممتنع! سهل از آن رو که به هر سوالی با گشاده‌رویی پاسخ می‌دهد و ممتنع از آن روست که اشراف بالایی به تاریخ دیپلماتیک جهان دارد. معتقد است که ریشه رفتارهای سیاسی جهان امروز را، باید در تجربه زیسته و زیست‌جهان دولت- ملت‌ها، واکاوی کرد. دکتر احمد نقیب‌زاده در باب آینده برجام، استقلال اقلیم کردستان عراق، دخالت‌های خارجی در منطقه و همچنین در باب فرصت‌ها و تهدیدهای موجود در عرصه سیاست خارجی ایران با «آرمان» گفت‌وگو کرده که در ادامه می‌خوانید.

مقدمه: متولد 1344 در شهر اصفهان، تحصیلات لیسانس را در دانشگاه اصفهان در رشته اقتصادنظری گذراند و فوق لیسانس را در دانشگاه تربیت مدرس در گرایش اقتصاد نظری و اقتصاد بخش عمومی و در نهایت دکترا را نیز در فرانسه در دانشگاه نیس سوفیا آنتی‌پولیس، سپری کرد. تز دکترای وی: «مِفصل‌های مالی بخش‌ عمومی و خصوصی در کشورهای در حال‌توسعه، مطالعه موردی ایران» که در سال 1998 از آن دفاع کرد و کاندیدای جایزه دانشگاه و موسسه لوموند فرانسه شد. بلافاصله پس از دکترا به ادامه کار در دانشگاه اصفهان پرداخت. البته وی از سال 1370 عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان شد و بعد از سه سال برای ادامه تحصیل در مقطع دکترا به فرانسه عزیمت کرد و پس از اتمام آن دوره به دانشگاه اصفهان بازگشت.دکتر مجید صامتی مولف دو جلد کتاب است؛ یکی « فرآیندهای تصادفی در اقتصادسنجی» و دیگری «اقتصادسنجی» و همچنین مترجم کتاب کاربرد SAS در مدل‌های اقتصادسنجی است. وی در سال 83 به عنوان پژوهشگر برتر دانشگاه اصفهان انتخاب شد. از این استاد دانشگاه اصفهان بیش از 75 مقاله در مجلات معتبر علمی ـ پژوهشی و کنفرانسهای داخلی و بین المللی منتشر شده است. مصاحبه آفتاب اقتصادی با این استاد اقتصاد پیرامون اوضاع فعلی و نقد آن چه بر اقتصادایران گذشته، می باشد که در ادامه می‌خوانیم:

مقدمه: مستند «قائم ‌مقام» روایتی بدون سانسور از زندگی آیت‌الله حسینعلی منتظری است. این مستند سوم آذرماه امسال رونمایی شد و تاکنون در بیش از 250 نقطه از کشور اکران داشته است. فروش اینترنتی این مستند هم چند روزی است آغاز شده و از طریق سایت سینمامارکت در اختیار مخاطبان قرار می‌گیرد. حجت‌الاسلام والمسلمین علی‌اکبر ناطق نوری از چهره‌هایی است که در این مستند خاطرات خود را از آشنایی و ارتباط با آقای منتظری بیان کرده که متن کامل گفت‌وگوی او از سوی عوامل سازنده این مستند در اختیار «وطن‌امروز» قرار گرفته است.

اشاره: بررسي تاريخچه و تطورات زبان فارسي و نيز عوامل تخفيف و به فراموشي سپردن آن، از اولويت‌هاي پژوهشي «صفحه تاريخ» است. اين امر درپي تأكيدات رهبر معظم انقلاب بر توجه بيشتر به مكانت اين زبان در پژوهش‌هاي علمي، براي ما جدي‌تر شده و تاكنون صفحاتي چند دراين باره به حضورتان تقديم گشته است. در گفت‌وشنود پيش روي، دكتر بدرالزمان قريب عضو پيوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسي درباره پيشينه پارسي‌گويي و اولويت‌ها و چالش‌هاي آن با ما به سخن نشسته است. ضمن سپاس از ايشان، اميد مي‌بريم كه اين مصاحبه علاقه‌مندان و فارسي‌پژوهان را مفيد و مقبول آيد.