محمد سعیدیکیا رئیس بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی در گفتوگو با «ایران» تشریح کرد
مقدمه:
مهندس محمد سعیدی کیا نیازی به معرفی ندارد. این مدیر قدیمی سالها است در عرصه مدیریت کلان کشور حضور دارد. مسئولیتهایی مانند وزارت، ریاست بنیاد مسکن و ریاست هیأت مدیره، مدیر عاملی شرکتهای بزرگ، عضویت در هیأت امنای بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی و... تنها بخشی از مسئولیتهایی است که او تاکنون بر عهده داشته است. در میان اهل رسانه شاید این نقل قول مشهور باشد که مهندس زیاد اهل رسانه و گزارش عملکردش نیست ولی واقعیت چیز دیگری است. موضوع این است که محمد سعیدی کیا آنقدر مشغول به کار است که فرصت چندانی برای مصاحبه و گفتوگو پیدا نمیکند ولی تجربه هر خبرنگار که با او گفتوگو میکند حاکی از آن است که او مدیری نیست که از رسانهها حذر کند... . در هر حال پس از هماهنگیهای لازم طی دو جلسه طولانی چند ساعته با او گفتوگو کردیم و در همه موارد مرتبط کاری با او صحبت شد. خلاصه این گفتوگو را در ادامه می خوانید و مشروح آن را در ویژه نامه نوروزی روزنامه ایران از نظر خواهید گذراند.
گفتوگوی «ایران» با دکتر قاسم افتخاری، استاد پیشکسوت علوم سیاسی و روابط بینالملل
مقدمه:
استادان بزرگ و صاحب نام از یک سو هویت و اعتبار یک رشته دانشگاهی محسوب میشوند و از سوی دیگر الگوی فکری برای نسلهای جدید دانشگاهیاند. معمولاً در رشتههای دانشگاهی چنین طیف استادانی یافت میشوند که هم از وزن علمی و اخلاقی بینظیری برخوردارند و هم بانی و بنیانگذار دیدگاههای جدید هستند. متأسفانه اغلب این نسل از استادان از فضای دانشگاهی دور شدهاند و راهروهای دانشکدهها دیگر شلوغی وگرمی دهههای 60 و 70 را ندارند. این قضیه در رشتههای محبوبی همچون حقوق، علوم سیاسی و علوم اجتماعی بیشتر مشاهده میشود. این استادان ضمن برخورداری از دانش و توانایی علمی بینظیر از توازن اخلاقی خاصی نیز برخوردار هستند که هر دانشجوی علاقهمندی را به سوی خود میکشد.
رشته علوم سیاسی نیز از جمله رشتههای جذاب در عرصه علوم انسانی است. با عطف توجه به این اهمیت و تأثیرات فراوان این طیف از استادان به سراغ یکی از سرمایههای ارزشمند علمی کشورمان رفتیم تا از نزدیک دیدگاهها و ایدههای این استاد ارجمند را جویا شویم. دکتر قاسم افتخاری که متانت عملی و اخلاقی اش نزد هر دانشجو و استادی زبانزد است، از سال 1349 در دانشکده حقوق وعلوم سیاسی دانشگاه تهران فعالیت دارد و نسل بزرگی از دانشجویان را تربیت کرده است. دانشجویانی که امروز هر کدام برای خود صاحب کرسی استادی در دانشگاهها هستند.
گروه بینالملل «ایران» در گفتوگو با این استاد پیشکسوت، آسیبها و چالشهای این عرصه علمی را به بحث گذاشت.
گفتوگو با دکتر سیدحسین نصر (استاد مطالعات اسلامی دانشگاه جرج واشنگتن)
مقدمه:
«پاسداشت سنت» و «نقد مدرنیته» نیاز به دانش و تفکری دارد که هم «تاریخ» را بشناسد، هم «فلسفه» بداند، هم بر «علم جدید» مسلط باشد و هم بتواند آنچه سه اصل را به یکدیگر متصل میکند و از آن به «فرهنگ» تعبیر میشود را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. پروفسور سید حسین نصر (متولد 1312-تهران)، فیلسوفی است که این ویژگی اندیشگی را دارا است. در سپهر پژوهشهای نصر بیش از 40 عنوان کتاب به چشم میخورد که او در قامت نویسنده، سرویراستار و مترجم به تدوین آنها پرداخته است و از سوی انتشاراتی چون هارپر و هاروارد منتشر شدهاند. او از جمله متفکران جهان اسلام است که غربیها بسیار به تحلیل و نقد آثار و افکارش میپردازند. کتابهای او نظیر «قلب اسلام»، «معرفت و معنویت»، «نیاز به علم مقدس» و سرویراستاری کتاب تازه انتشار یافته The Study Quran با استقبال مسلمانان کشورهای مختلف از امریکا و انگلیس گرفته تا بوسنی و هرزگوین و ژاپن روبهرو شده است.
هر چند آرا و کارنامه علمی - سیاسی او در داخل مخالفانی هم دارد. حتی برخی از جریانها سعی داشتهاند از افکار او به نفع خود بهره گیرند. در کارنامه مدیریتی پروفسور نصر، بنیانگذاری و مدیریت انجمن حکمت و فلسفه ایران و ریاست سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تهران به چشم میخورد. او که اکنون در آستانه 83 سالگی است، 30 سال است در دانشگاههای امریکا تدریس میکند و اکنون استاد مطالعات اسلامی دپارتمان دین دانشگاه جرج واشنگتن امریکا است. «سیاستگذاری علمی- فرهنگی در ایران» موضوع و محور گفتوگوی ما با او شد. نصر در این بحث به نکات قابل تأملی درباره وضعیت علم و علمباوری در ایران اشاره کرده است که این گفتوگو را خواندنیتر میکند.
گفتوگوی پایدار ملی، در مصاحبه «آسمان آبی» با امیر خرم، فعال سیاسی
مقدمه: «گفتوگوی ملی» مبحثی است که بهتازگی با توجه به اعتراضات دیماه و وجود برخی اختلافات در میان مسئولان، ازسوی بعضی چهرههای سرشناس سیاسی و بهمنظور کاهش تنشها و ایجاد همبستگی بیشتر در کشور مطرح شده است. در این زمینه، با امیر خرم گفتوگو کرده و از او درباره اینکه گفتوگوی ملی میان چه کسانی و بر سر چه موضوعاتی باید شکل بگیرد، سوال کردهایم. او معتقد است گفتوگوی ملی زمانی مطرح میشود که جامعه به یک بحران در سطح ملی رسیده باشد. او در ادامه بیان میکند برای برقراری یک گفتوگوی ملی پایدار شرایطی وجود دارد و گفتوگوکنندگان نیز باید واجد ویژگیهای خاصی باشند. مشروح این مصاحبه در ادامه میآید.
چهار دهه پس از پيروزي انقلاب اسلامي در گفتوگو با عباس سليمينمين
مقدمه: انقلاب اسلامي ايران در شرايطي روي داد كه حكومت شاه در اوج ثبات و قدرت به نظر ميرسيد. ايران قرار بود ژاندارم منطقه باشد و پايگاهي با ثبات براي امريكا. در آن زمان هيچكس و هيچ كشوري در دنيا حتي فكر يك دگرگوني ساده در ايران نميكرد چه برسد به يك انقلاب تمام عيار كه بساط چندين هزار ساله سلطنت در ايران را برچيند. اما چرا اين انقلاب روي داد سوالي هميشگي است كه شايد هيچگاه رنگ كهنگي به خود نگيرد و همواره ابعاد تازهاي را در هر دورهاي نمايان كند. اين سوال مهم را با عباس سليمي نمين، پژوهشگر و محقق تاريخ معاصر ايران در ميان گذاشتيم تا با نگاه خود چگونگي رويداد انقلاب ٥٧ را مورد بازخواني قرار دهد. آقاي سليمي نمين تاكيد عمدهاي بر مفهوم توسعه سياسي و نبود آن در رژيم پهلوي دارد و تاكيد ميكند انسداد سياسي منجر به تحقير هر جامعهاي ميشود كه نهايتا انقلاب را ميتوان يكي از نتايج محتوم آن دانست.
بررسي سفر رئيسجمهوري به دهلي نو در گفتوگو با ابراهيم رحيمپور، معاون سابق آسيا و اقيانوسيه وزارتخارجه
مقدمه: سفر سهروزه حسن روحاني به هندوستان روز شنبه به پايان رسيد؛ سفري با طعم اقتصادي. نگاهي به تفاهمهاي صورتگرفته و محورهاي مذاکراتي نشان ميدهد که اولويت در اين سفر با مسائل اقتصادي و جلب سرمايهگذاري بود؛ زیرا درحالحاضر ايران بيش از همه به همکاريهاي راهبردي تأكيد دارد.هندوستان با جمعيت شگفتانگيز و تنوع آرا و اعتقادات مذهبي براي ايران يکي از بزرگترين بازارهاي انرژي است. همانطور که پيداست در ١,٨ميليارد دلار صادرات ايران به هند در هشتماهه پيشين سال، سهم انرژي بالاتر از ديگر کالاهاست. سفر رئيسجمهوري به هندوستان در حالي صورت گرفته که هندوستان بهعنوان يکي از اعضاي مؤسس جنبش عدم تعهد در حال تنوعبخشي به دايره دوستانش در جهان است و حالا ديگر اسرائيل و آمريكا نيز از اين حوزه مستثنا نيستند. با همه اينها بقاياي اختلافات هند با پاکستان بر سر منطقه کشمير همچنان بر اقتصاد و سياست و ديپلماسي اين کشور سايه انداخته و در ديگر سو، توجه و تمرکزش را به آسياي دور بهويژه چين افزوده است. روحاني در اين سفر بار ديگر درباره برجام و تعهد ايران به اين توافق تا زماني که ديگران بر عهد خود پايبند هستند، سخن گفت و ازبينرفتن جايگاه آمريكا درحاليکه بخواهد از برجام خارج شود. او همچنين گسترش و تعميق روابط ايران و هند بهعنوان دو کشور مهم آسيا را «نهتنها به نفع دو ملت بلکه به نفع ثبات و امنيت منطقه» دانست. هندوستان جزء کشورهايي است که نگراني فزايندهاي از رشد تروريسم دارد. ايران، هند و افغانستان در فصل گذشته بالاخره در طرح توسعه بندر چابهار به نتيجه موفقيتآميزي رسيدند و اين مسير ترانزيتي به راه افتاد؛ مسيري که ميتواند در کاهش قيمت تمامشده هزينه صادرات هر سه کشور تأثيرگذار باشد. محمدجواد ظريف که در اين سفر روحاني را همراهي ميکرد، در پيامي توييتري نوشت: سفر رسمي رئيسجمهور روحاني به هند منجر به حصول قراردادهاي زيادي در زمينه تجاري و همکاري شده است. از آن مهمتر به تحکيم دوستي ميان اين دو کشور منجر شده است. در سفر رئيسجمهوري ايران به هندوستان ١٥ سند همکاري بين روحاني و ناندرا مودي، نخست وزير اين کشور امضا شده که عبارتاند از «موافقتنامه اجتناب از اخذ ماليات مضاعف، يادداشت تفاهم لغو رواديد سياسي، يادداشت تفاهم چارچوب همکاريها در زمينه کشاورزي، يادداشت تفاهم همکاري در حوزه آنتيدامپينگ، يادداشت تفاهم مديريت موقت فاز اول بندر اول بندر چابهار، يادداشت تفاهم همکاري بين شرکت پست جمهوري اسلامي ايران و اداره پست هند، يادداشت تفاهم همکاري بين معاونت امور زنان رياستجمهوري ايران و وزارت امور زنان هند، موافقتنامه استرداد مجرمين (امور کنسولي)، موافقتنامه معاضدت قضائي در امور مدني و تجاري، يادداشت تفاهم همکاريهاي بهداشت، درمان و دارو بين وزارتين بهداشت دو کشور و يادداشت تفاهم همکاري در حوزه طب سنتي بين وزارت بهداشت ايران و وزارت طب سنتي هند(آيوش)».به بهانه اين سفر درباره رابطه ايران و هند و جايگاه اين دو کشور در سپهر سياسي يکديگر با ابراهيم رحيمپور، معاون سابق آسيا و اقيانوسيه وزير خارجه گفتوگو کرديم. رحيمپور اخيرا بازنشسته شده است.
فراز و فرود گفتمانها در گفتوگو با محمدرضا تاجيك
اشاره:
محمدرضا تاجيك، مترجم و استاد علوم سياسي دانشگاه شهيد بهشتي، گفتمان را مجموعه و منظومه متفاوتي از تواليهاي معنيدار- بهنحوهاي كه در مفهوم بهطوركلي بازنگري شود - ميداند و معتقد است براي اينكه يك ايده و آموزه جامه يك گفتمان را بر تن كند بايد آدابي را بهجا آورد، شروطي را در خود لحاظ كند و از استعدادها و شناسههاي خاص برخوردار شود. وي در پاسخ به سوالات «اعتماد» با موضوع «فرازوفرود گفتمان ها» ضمن برشمردن اين آداب ادامه ميدهد از آنجا كه گفتمانها نهتنها بهمثابه نوعي فناوري قدرت، بلكه بهمثابه نوعي استراتژي و نقشه راه عمل ميكنند، از اين رو، نقشي كاملا تعيينكننده در موفقيت و شكست كنشگران سياسي- اجتماعي دارند. تاجيك در رابطه با امكان احياي گفتمانها پس از شكست نيز معتقد است از يك منظر گفتماني، پيروزي، توفق و استيلاي كامل گفتماني ممكن نيست و هر پيروزياي نسبي و گذراست و هر هژمونياي با چالش و مقاومت مواجه است.
بنابراين، همواره ممكن است كه يك گفتمان از ناكامي و شكست خود فرصتي بسازد. گفتمانها ميتوانند ناكاميهاي گذشته را چراغ راه آينده خود قرار دهند و با بازسازي و واسازي خود روحي جديد به خود بدمند. وي با تاكيد بر اينكه يك گفتمان براي هژمونيكشدن و هژمونيكماندن هم نيازمند دفاع و توجيه مستمر دروني و هم بيروني است، ادامه ميدهد كه تمام دقايق و عناصر يك گفتمان بايد از چنان غنايي برخوردار باشند كه در مواجهه و مقابله با آلترناتيوها و رقباي خود بتوانند از خود دفاع منطقي كنند. اما گفتمانها بيحضور و بيواسطه حاملان و عاملان صامت و مسكوتند و براي پژواك صداي خود و دفاع از خود نيازمند پويايي و بالندگي و آفرينندگي آناني هستند كه پيكره و دقايقش را بر دوش ميكشند. وي در رابطه با نقش شبكههاي اجتماعي در ترويج گفتمانها ميگويد ترديدي ندارم كه امروز شبكههاي اجتماعي طبيعيترين، موثرترين و كارآمدترين مجراي جاري شدن سيل گفتماني اصلاحطلبي است.
سفير ايران در عربستان براي نخستينبار از لحظههاي پرتنش رابطه تهران - رياض ميگويد
مقدمه:
چند دهه رابطه پرفراز و نشيب؛ رابطهاي كه گاه با ابتكار سردار سازندگي به سطح توافقنامه امنيتي هم رسيده بود و گاه جادهاي يكطرفه بود كه در دولتهاي نهم و دهم تنها رييسجمهور ايران را به عربستان ميرساند و از بازديد طرف مقابل از تهران خبري نبود. ايران و عربستان با تصميم ناگهاني و البته نهچندان غيرقابل پيشبيني رياض به نقطه فعلا غيرقابل بازگشت رسيدهاند. عادل الجبير، وزير امور خارجه عربستان سعودي پس از ورود معترضان ايراني به ساختمان سفارتخانه اين كشور در تهران و تعرض به كنسولگري آن در مشهد، دستور بازگشت ديپلماتهايي را داد كه البته بار بازگشت به رياض را از چند روز قبل بسته بودند. ايران و عربستان در بحرانيترين روزهاي خاورميانه به دو خط موازي بدل شدهاند. عربستان در شرايطي بر شيپور تندروي ميدمد كه از جانب ايران صداي اعتدال به گوش ميرسد.
محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه كشورمان كه در دو سال گذشته بارها عزم سفري دوجانبه به عربستان را داشته، اين روزها در حاشيه كنفرانس امنيتي مونيخ هم به كرات در خصوص رابطه با رياض مورد سوال قرار ميگيرد و هربار نيز تاكيد ميكند كه ايران با برادران سعودي خود مشكل ندارد. وزير امور خارجه كشوري اين موضع را در چند ماه اخير بارها تكرار كرده است كه در حادثه منا بيش از ٤٠٠ هموطن خود را از دست داد اما نه سطح رابطه با عربستان را كاهش داد و نه سفير خود را به تهران فراخواند. حسين صادقي، سفير باسابقه ايران در عربستان كه به دستور وزارت امور خارجه اين كشور پس از قطع رابطه به تهران بازگشت، در نخستين گفتوگوي تفصيلي خود پس از بازگشت به تهران از شب حادثه سخن ميگويد. از اطميناني كه به آلسعود در خصوص امنيت سفارتخانهاش در تهران داده بود و البته با حمله معترضان عملا حرف آقاي سفير هم بر زمين ماند.
صادقي كه در دولت اصلاحات هم سفير ايران در عربستان بوده و با آغاز به كار دولت نهم به دستور محمود احمدينژاد به ايران بازميگردد در اين گفتوگو از بدعتهاي نادرست ديپلماتيك در رابطه با عربستان در دولت نهم و دهم گلايه ميكند. وي كه سابقه سفارت در رياض، كويت و ابوظبي را در كارنامه كاري خود دارد از عزم ايران براي كاهش تنش با تمام همسايگان به ويژه عربستان سخن ميگويد و از اشتباهات فاحشي كه رابطه دوجانبه دو كشور هممرز و همآيين را به اين مرحله رسانده است. حسين صادقي علاوه بر حضور در سفارتخانههاي ايران در برخي كشورهاي منطقه، سه دوره مديركل خليج فارس وزارت امور خارجه بوده است. مشروح گفتوگوي اختصاصي «اعتماد» با حسين صادقي، سفير ايران در عربستان به شرح زير است:
اشاره: کره جنوبي همزمان با رايزني با همسايه شمالي براي حضور مشترک در المپيک زمستاني، همراه با بيست کشور ديگر بر راهکارهاي مقابله با پيونگ يانگ از طريق تشديد تحريمها متمرکز شده است. به گزارش گروه تحليل، تفسير و پژوهشهاي خبري، اخبار و تحولات مربوط به شبهجزيره و بحران روابط دو کره در هفته جاري در زمره موضوعات مورد توجه رسانهها و ناظران قرار گرفت. يکي از مهمترين خبرها برگزاري اجلاسي با حضور وزيران امور خارجه 20 کشور در «ونکوور» کانادا بود که با هدف بررسي راههاي تشديد فشار بر کره شمالي از طريق تحريمهاي بين المللي صورت گرفت و شرکت کنندگان توافق کردند تا از طريق اجراي کامل تحريمهاي شوراي امنيت، وضع تحريمهاي يکجانبه و اقدامات ديپلماتيک وراي تصميمات سازمان ملل پيونگ يانگ را به سمت مذاکره براي کاهش تنش در شبه جزيره سوق دهند.همزمان با اين اجلاس کره جنوبي و شمالي توافق کردند تا در مراسم رژه افتتاحيه المپيک زمستاني زير پرچم کره متحد شرکت کنند. اين رخدادهاي متعارض در فرايند تحولات سياسي و امنيتي شبه جزيره مورد توجه ويژه قرار گرفت و تحليلگران ديدگاههاي گوناگوني را در اين زمينه ارائه دادند. در همين ارتباط، پژوهشگر ايرنا با «سعيدرضا اتحادي» صاحبنظر مسائل شرق آسيا به گفت وگو پرداخت که مشروح آن را در ادامه مي خوانيم:
اشاره: ما تا زماني که برجام در جهت منافع ملي کشورمان باشد حتما از آن حمايت مي کنيم و نقض کننده آن نخواهيم بود. ولي هر وقت احساس کنيم که برجام ديگر منافعي براي ما ندارد و در جهت مصالح کشور نيست، حتما از آن عبور خواهيم کرد. ولي مطمئنا اولين کشوري نخواهيم بود که برجام را کنار بگذارد.
اين طور نيست که حيات اقتصاد ايران فقط به منابع خارجي وابسته باشد. اقتصاد ايران از ظرفيت دروني بسيار بالايي برخوردار است که حتي اگر منابع خارجي هم به سمتش نيايد مي تواند با استفاده از ظرفيت بخش خصوصي و ظرفيت دروني خود، توسعه اش را دنبال کند؛ البته ما نيازمند اين هستيم که توسعه کشور و اقتصاد ما سرعت بيشتري پيدا کند
جمهوري اسلامي از انعطاف بالايي برخوردار است. کساني که شناخت دقيقي داشته باشند مي دانند که قدرت انعطاف جمهوري اسلامي خصوصا در مقابل مردمش بالاست و حتما آن چيزي که مردم ايران بخواهند، جمهوري اسلامي سعي ميکند که با مردمش گفتگو کند و به نحوي مطالبات اکثر مردم ايران را تامين کند
اين مطالب را دکتر اسحاق جهانگيري معاون اول رئيس جمهوري در گفتگويي با روزنامه «فاينشنال تايمز» اعلام کرد.اين مصاحبه در روز چهارشنبه مورخ 18 بهمن سالجاري صورت گرفته است
متن کامل اين گفتگو به شرح زير است:.
عارف در آستانه انتشار اسامي نامزدهاي اصلاحطلب در گفتوگو با «اعتماد» بيان كرد
اشاره:
راهبرد اصلاحطلبان براي انتخابات مجلس دهم همان نقشه راه آنان در انتخابات رياستجمهوري 92 است؛ «اتحاد و اجماع». همين بود كه بازيگران سياسي اصلاحطلب اقدام به تشكيل شوراي عالي سياستگذاري انتخاباتي و واگذاري فرآيند انتخاب كانديدا در استانها كردند. اگرچه ردصلاحيت 99 درصدي كانديداهاي اصلاحات راه سختي را براي موفقيت رفرميستهاي سياسي ايران ايجاد كرد اما اين دليلي نشد تا اصلاحطلبان بازي انتخابات را رها كنند. آنها در عصر عسرتي كه از سر گذراندهاند امروز بهتر از هر زمان ديگري ميدانند كه سياست، علم تبديل ناممكنها به ممكنهاست. بر همين اساس بود كه جداي از بررسي رزومه كانديداهاي گمنام و بر حسب ضرورت ميدان انتخابات اقدام به ائتلاف انتخاباتي با حزب اعتدال و توسعه (حاميان حسن روحاني) كردند. محمدرضا عارف، رييس شوراي عالي سياستگذاري انتخاباتي اصلاحطلبان و اميد شماره يك اصلاحطلبان براي انتخابات مجلس عصر روز گذشته در گفتوگو با «اعتماد» از آخرين جزييات ليست انتخاباتي ائتلاف اصلاحطلبان و اعتدال و توسعه خبر داد.
به گفته محمدرضا عارف اين ليست انتخاباتي در صورت مشاركت 70 درصدي مردم تهران به موفقيت كامل خواهد رسيد. به اعتقاد عارف اگرمشاركت پايين باشد اصولگرايان دوباره مجلس را ميگيرند و اين را مقدمهاي براي يك دورهاي شدن دولت روحاني ميداند. عارف همچنين در اين گفتوگو خبر احتمال ائتلاف با اصولگرايان را رد كرد و گفت: «با اصولگرايان به هيچ عنوان ائتلاف نميكنيم.» عارف در ادامه اين گفتوگو اعلام كرد هيچ ائتلافي با صداي ملت نخواهد داشت. رييس شوراي عالي سياستگذاري انتخاباتي اصلاحطلبان اما علي مطهري را يك استثناء دانست كه با ديدگاههايي نزديك به اصلاحطلبان ميتواند در ليست جاي بگيرد. نگرانياش اما هزينههاي انتخاباتي بود. گفت كه اصلاحطلبان به كانونهاي رانت اقتصادي وصل نيستند و بر خلاف رقيب نتوانستهاند خيابانهاي تهران را با بنرهاي زرد رنگ بپوشانند. اما اميدوار بود كمكهاي بدون مطالبهگري از سوي خيرين برسد و باري از دوش ستاد برداشته شود.
مقدمه: صابر گل عنبري در گفتگو با ديپلماسي ايراني معتقد است که کشورهاي شمال آفريقا در سال جاري با همان چالشهاي امنيتي و سياسي سالهاي پيش مواجه هستند. عوامل زيادي مي تواند اين چالشها را تشديد کند. تداوم بيثباتي سياسي، اختلافات سياسي ميان کشورها، موج بازگشت نيروهاي داعش از سوريه وعراق، نفوذ القاعده، دخالت قدرتهاي خارجي و غيره از تهديدات پيش روي اين منطقه است .در سال 2013 بعد از ظهور داعش در سوريه و در ادامه ژوئن 2014 گسترش دامنه نفوذ آن به عراق اين گروه ترروريستي برنامه تکثير و حضور در ساير مناطق را در دستور کار قرار داد که يکي از اين مناطق کشورهاي عربي شمال آفريقا بود؛ مصر، ليبي و تونس و تا حدودي هم الجزاير کشورهايي هستند که نشانههاي ظهور داعش در آنها طي 2سال اخير پديدار شده است، نيروهاي ارتش مصر و ليبي بارها با تروريستهاي داعش درگير شدهاند.
اين درگيريها به ويژه در مصر در منطقه سيناء و در مرزهاي ليبي و مصر به ويژه پس از اعدام شهروندان قبطي مصر توسط داعش و انتشار فيلم ويدئويي آن شدت بيشتري داشته البته شدت فعاليت داعش در ليبي به دليل شرايط نا به سامان اين کشور بيشتر از ساير همسايگان شمال آفريقايي آن است. درگيريهاي نيروهاي امنيتي با داعش در يک سو و عمليات و اقدامات تروريستي داعش در سوي ديگر سال گذشته ميلادي را براي اين منطقه از آفريقا به سالي از ناامني در حال گسترش بدل کرد که مي تواند عليرغم تمام تلاشهاي اين کشورها در دفع تهديد داعش، سال جاري ميلادي را هم، سالي همراه با خشونت و ترس از تروريسم کند. ديپلماسي ايراني براي تحليل شرايط و وضعيت کشورهاي شمال آفريقا در سال 2017 و نيز ارزيابي اقتضائات اين کشورها در سال جاري ميلادي گفت وگويي را با صابر گل عنبري، کارشناس مسائل خاورميانه و شمال آفريقا داشته که در ادامه مي خوانيد: