(روزنامه ايران - 1394/11/28 - شماره 6153 - صفحه 7)
* ضمن تشکراز وقتی که در اختیار روزنامه قرار دادید، بگذارید اینطور آغاز کنیم. شما آدم شناختهشدهای هستید و مسئولیتهای زیادی داشتهاید. چطور شد که به بنیاد مستضعفان آمدید؟
** بسمالله الرحمن الرحیم. من ابتدا از شما برای این گفتوگو تشکر میکنم و امیدوارم حاصل این مصاحبه ارائه تصویری واقعی و بدون اغراق باشد از تلاش من و همکارانم در بنیاد مستضعفان. به عنوان یک اصل معتقدم نباید 100درصد کارها و برنامههایی را که انجام دادهایم بازگو کنیم و بگذاریم که کمی از آن باقی مانده باشد به جای اینکه عملکرد خود را کامل بیان کرده یا خدای نکرده اغراق کنیم چرا که باید در پیشگاه خداوند بتوانیم در قبال مسئولیت خود جوابگو باشیم.
واقعیت این است که این من نبودم که تصمیم گرفتم که به بنیاد بیایم. این لطف خدا و توجه رهبر معظم انقلاب بود که نعمت خدمت را نصیب من کرد. حقیقتاً بنیاد جای فوقالعادهای برای خدمت کردن است و انشاءالله که من بتوانم شکر این نعمت را به جا بیاورم و معتقدم شکر آن خدمت کردن هر چه بیشتر به بندگان خداست. البته من پیش از این از سال 1372 به عنوان قائم مقام جناب آقای رفیقدوست ریاست وقت بنیاد در بخش اقتصادی بنیاد فعالیت میکردم و از سال 1374 که بنیاد به صورت هیأت امنایی اداره شد همواره مورد محبت و اعتماد رهبر معظم انقلاب قرار گرفته و در بنیاد خدمت کردهام، در سال 93 هم که جناب آقای فروزنده پس از 15 سال خدمتشان در بنیاد تمام شد، رهبر معظم انقلاب دستور فرمودند که بنده کارم را در بنیاد آغاز کنم.
* آقای مهندس بعدازابلاغ حکم مسئولیت در بنیاد نخستین تصمیمی که گرفتیدچه بود؟
** اول باید اشاره کنم که در مسئولیتهایی که تاکنون پذیرفتم هیچوقت به تنهایی تصمیم نگرفتهام وبنابراین همیشه باجمع تصمیم میگیرم. من بامشورت کارمیکنم. امسال سال آخربرنامه چهارم بنیاد مستضعفان است. تابه حال 4 برنامه سه ساله با موفقیت به اتمام رسیده است واینک ما داریم برنامه پنجم راطراحی و ارائه میکنیم.
دربرنامه چهارم که به تصویب هیأت امنارسیده، ستادی پیشبینی شده به نام «ستادبرنامه»که طرحهای بنیاد در آنجا تصویب میشود. این ستاد حدود سی نفرعضودارد وهرهفته جلسه برگزار میکند. به نظرم درجلسه دوم بودکه گفتم آقای فروزنده درسه دوره کارکردهاند و در هر دوره تصمیمات و کارجدیدی را شروع کردند و اگرقرار بود در دوره چهارم هم حضورداشته باشند حتماً کارها و پیشنهادهای جدیدی را ارائه میدادند.
آنجا در ستاد به اعضا اعلام کردم حالا که شما چندین سال بااین رویکرد در بنیاد کارکردهاید بنیاد را میشناسید پس بهتر است شما مرا راهنمایی کنید که چگونه میتوان بنیاد را بهتر اداره کرد؟ بگویید چه مشکلاتی وجوددارد. این مطلقاً بدان معنا نیست که گذشته را زیر سؤال ببریم. درخواست کردیم راهنمایی کنند و پیشنهاد بدهند که چکار باید کرد که طبق منویات رهبر معظم انقلاب بتوان کارها را راحتتر و سریعترانجام داد. آن روز اعضا صحبت کردند. بعضی نظراتی داشتندکه راجع به همان جلسه بود که تصمیمگیریهایی به عمل آمد. یکی از نکات موردنظر اعضا این بود که ساختار بنیاد سنگین است یعنی بنیادی که 22 هلدینگ دارد و 14 شرکت و مؤسسه مستقل همچنین بنیاد علوی به اضافه ستاد اصلی بنیاد دارد. همگی نظراتشان را گفتند. درهمان جلسه تصمیم گرفتیم که کمیتهای مستقل با عنوان ساماندهی برای چابکسازی بنیاد تشکیل شود و موافقت با برنامه پیشنهادی مدیران بنیاد در رابطه با چابکسازی بنیاد مستضعفان با هدف افزایش بهرهوری و کاهش دیوان سالاری نخستین تصمیم مدیریتی اینجانب بود.
* در حکم رهبر معظم انقلاب بر مأموریت بنیاد مستضعفان برای توسعه مناطق محروم و محرومیت زدایی تأکید شده است. بفرمایید که در این راستا چه اقداماتی داشتید؟
** در ابتدا باید اشاره کنم در همین راستا بودجه بنیاد علوی به عنوان متولی ارائه خدمات محرومیت زدایی در بنیادنسبت به سال قبل آن افزایش یافت در مورد خدمات بنیاد علوی باید اشاره کنم که از گذشته چند فعالیت مهم را انجام میداد از جمله:
- توزیع سالانه 250 هزار دست لباس با همکاری با وزارت آموزش و پرورش در نقاط محروم بین دانشآموزان
- توزیع سبد کالا برای سلامت مادران باردار حدوداً 16 هزار نفر در نقاط محروم با همکاری وزارت بهداشت و درمان.
- تقویت بنیه علمی دانشآموزان نقاط محروم با لوازم کمکآموزشی و برگزاری آزمون به گونهای که برای شرکت در کنکور آماده شوند که جامعه هدف آنها حدود 50 هزارنفر هستند
- پرداخت وام به دانشجویان محروم و مستعد
- کمک موردی بر اساس تکالیف سفرهای رهبر معظم انقلاب به صورت محدود
- برگزاری اردوهای ورزشی و آموزشی در لواسان
همزمان با افزایش بودجه فعالیتهای بنیاد علوی ضمن بازبینی فرآیندها افزایش و در مواردی توسعه یافت به صورتی که در حال حاضر به صورت 7 برنامه کلی تعریف شدهاند از قبیل: خدمات حمایتی، فرهنگی آموزشی، عمران و آبادانی نقاط محروم، خدمات اجتماعی مثل همان طرح سلامت و همچنین کارهای فرهنگی و اجتماعی و... در طرح سلامت مادران که تا به حال 16 هزار نفر تحت پوشش بودند امسال به حدود 40 هزار نفر رسیده و انشاءالله تا آخر برنامه پنجم به 100 هزار نفر خواهد رسید.
* همه این خدمات برای مناطق محروم است؟
** بله. تأمین و توزیع آن در این مناطق هم بسیار مهم است در گذشته کار تأمین و توزیع را کاملاً متمرکز انجام میدادیم اما اینک با دستگاهها وارد مذاکره شدهایم و از توان کارشناسی و نیروی انسانی آنها برای توزیع کمک گرفتیم. البته ما علاقهمندیم در این حوزه فقط وظیفه نظارت و سیاستگذاری را انجام دهیم. نکته بعد اینکه نزدیک 11 هزار خانوار 2 معلول تا 7 معلول وجود دارد. من خودم با خانوارهایی تا حد 7 معلول هم ملاقات کردهام بعضی از این خانوادهها خانه و سرپناه ندارند وبرای نگهداری از معلولان خود داشتن خانه برایشان بسیار ضروری و مهم است. خوشبختانه در اجرای یک طرح حمایتی مشترک با همکاری بنیاد مسکن، سازمان بهزیستی، وزارت راه و شهرسازی و خیرین تأمین مسکن این گروه از اقشار جامعه برنامهریزی شده که الحمدلله مطابق برنامه کار بخوبی پیش میرود و امیدوارم امسال که سال اول است 500 خانوار را صاحب مسکن کنیم و طی سه سال آینده هم هر سال 3 تا 4 هزار خانوار را در این زمینه مورد حمایت قرار دهیم.
یکی دیگر از کارهای گذشته بنیاد علوی، برگزاری اردوی دانشآموزی در اردوگاه امام(ره) در لواسان است. در این اردوگاه هر سال 15 هزار دانشآموز از مناطق محروم سراسر کشور شرکت میکنند و در کلاسهای متنوع و متفاوتی که برای آنها تدارک دیده شده حضور پیدا میکنند. در این اردوگاه که یک هفته مخصوص دختران است و یک هفته هم مخصوص پسران، کلاسهای زیادی در رشتههای هنری و فرهنگی و ورزشی وجود دارد. این دانشآموزان در بدو ورود کاملاً تحت آزمایشات پزشکی قرار میگیرند و بسیاری از بیماریهایی که احیاناً خودشان نمیدانند به آن دچارند را شناسایی و مورد درمان قرار میدهیم. شرکت در این اردوها خیلی در روحیه آنها تأثیر مثبت دارد و امسال قرار است دانشگاه صنعتی شریف در راستای رشد کسب و کار برای این دانشآموزان اقدامات علمی انجام دهد. بسیاری از دانشآموختگان نخبه هم عموماً براحتی وارد کسب و کار نمیشوند. این مدرسه کسب و کار دانشگاه صنعتی شریف حرکت بسیار خوبی است. این کار باعث توسعه مهارتهای ارتباطی این افراد میشود.
همچنین دیگر اقدامی که انجام دادهایم در زمینه وام دانشجویی است که آن را به صورت ترمی درآوردهایم. چون ما معتقدیم یک بار وام دادن اثربخشی قابل انتظاری برای دانشجویان ندارد. برای همین به صورت ترمی وام در اختیارشان قرار میدهیم و با کمک خود دانشگاهها شکل کار تغییر کرد و حالا هر دو ترم یک بار این وام پرداخت میشود. بعد هم قرار شد هر وقت درس این دانشجویان تمام شد و به کار مشغول شدند قسطهای این وام را پرداخت کنند.
در زمینه آبادانی مناطق محروم بر اساس فرموده رهبر معظم انقلاب در حال بررسیمناطق و چگونگی آغاز کار بودیم که یک روز استاندار کرمان نزد بنده آمد. من راجع به این مأموریتی که از سوی رهبر معظم انقلاب به من محول شده بود، حرفی نزده بودم. ایشان نمیدانست که ما چنین کاری باید بکنیم. ایشان به من گفت: شما که دنبال اجرای اقتصاد مقاومتی هستید بیایید و یک شهرستان ما را آباد بکنید. در جنوب کرمان یک منطقه محروم وجود دارد به نام «قلعه گنج» که بین بلوچستان، هرمزگان و خود استان کرمان محصور است. این جا منطقهای گرم است. به طوری که تابستان گاهی در سایه، درجه حرارت به 51 درجه میرسد. این منطقه 10 هزار کیلومتر مربع وسعت و بین 80 تا 100 هزار نفر جمعیت دارد و دارای 200 روستا است. قرار گذاشتیم که برای دیدن منطقه به آنجا برویم. باز هم من صحبتی از مأموریت خودمان نکردم. چرا که اگر در همان آغاز ما به سراغ استانداری میرفتیم آنها طبعاً همیشه مدعی ما میشدند ولی اگر آنها میآمدند کار به صورت بسیار خوبی آغاز و به پایان میرسید.
در همانجا من به آقای استاندار که بسیار هم فرد صادق و خوبی است و تا به حال با ما همکاریهای فوقالعادهای داشته گفتم که ما برای چنین حرکتهایی مأموریت داریم. در بدو امر با امضای یادداشت تفاهمی کار را آغاز کردیم. من به ایشان گفتم که بنیاد و استانداری به تنهایی برای اجرای این مسئولیت کافی نیستند.
ایشان گفت اصلاً همه امکانات در اختیار شما. ایشان حتی برای تغییر و تعویض مسئولان منطقه به ما اختیار تام داد. هر چند که هرگز ما چنین کاری نکردیم. من گفتم باید تفاهمنامه ما را چند وزیر هم امضا کنند که وزیر کشور و وزیر جهاد کشاورزی و وزیر نیرو و وزیر صنعت، معدن و تجارت با تلاش آقای استاندار این تفاهمنامه را امضا کردند.
آباد کردن را از همین منطقه و شهرستان قلعه گنج آغاز کردیم. من نامهای به وزرا نوشتم که نمایندگانشان را معرفی کنند.
ما قبلاً تجربیاتی داشتیم، ولی خواستیم مشاوری وجود داشته باشد که طرح جامعی برای آباد کردن منطقه داشته باشد. قصد داشتیم از تجربیات کشورهای خارجی هم استفاده کنیم و به همین دلیل مشاوری ایرانی/خارجی گرفتیم. مشاوری ایرانی را گرفتیم که شرح خدماتی برای مشاوران خارجی بنویسد که بعد وقتی آگهی شد وضعیت کار روشن باشد. این مدل جالبی برای کشور است. چون برای نخستین بار مسئولیت ارائه طرح جامع بر عهده مشاور ایرانی است که موظف است با یک مشاور خارجی قرارداد داشته باشد و این مشاور ایرانی است که در واقع در مصدر کار قرار دارد.
* آقای سعیدیکیا این بحث از سوی معاندان مطرح میشود که نهادهای زیرمجموعه رهبری هیچگونه نظارتی بر کارشان نیست. خوانندگان ما میخواهند بدانند اصولاً مکانیزم نظارت بر شما چگونه است؟
** اولاً در نهاد رهبری معاونتی به نام معاونت نظارت و حسابرسی وجود دارد که ماهی یک بار با بنده جلسه دارند. آنها همواره در جلسه مجمع ما هم شرکت میکنند و تمام فعالیتهای بنیاد مستضعفان را مورد بازرسی و کنترل دارند از طرفی تمام شرکتهای بنیادتوسط دو نهاد رسمی سازمان حسابرسی کشور و شرکت مفید راهبر حسابرسی میشوند. تمام شرکتهای بنیاد چون تابع قانون تجارت هستند صورتهای مالی آنها سالانه حسابرسی و بررسی و تصویب میشوند و مبنای صورتهای مالی تلفیقی طبق استانداردهای حسابداری برای دو سال مالی تنظیم و جهت اظهار نظر در اختیار حسابرس و بازرس قانونی که سازمان حسابرسی کل کشوراست قرار میگیرد.
خوشبختانه در حسابرسی سال مالی 93 ما نهبند حسابرسی در گزارشات داشتهایم و نهبند بازرسی. یعنی در آخر این نظارتها هیچ موردی که از نظر قانونی و نظارتی مورد توجه باشد مشاهده نشده است و از بابت نظم و انضباط مالی و شفافیت در حسابها یکی از بهترین بنگاههای اقتصادی است و هر سال گزارش حسابرسی همراه با صورتهای مالی بنیاد به دو زبان فارسی و لاتین تنظیم و پس از حسابرسی در سایت بنیاد نیز قرار میگیرد.
بایدتأکید کنم که بنیاد همواره مالیات پرداخت میکند و هماکنون تا آخر سال 92 همه مالیاتهای مربوط به بنیاد را پرداخت کردهایم. اظهار نامه مالیات سال 93 را هم به سازمان امور مالیاتی دادهایم که پس از بررسی پرداخت شود. ما در 9 سال گذشته بیش از سه هزار میلیارد تومان مالیات دادهایم. اینها چندان در جامعه دیده نمیشود. اینکه گفته میشود که نهادهایی مانند بنیاد مالیات میدهند اما دولت این مالیاتها را دوباره به نهادها بازمیگرداند تا خرج خود کنند، به هیچ وجه صحت ندارد. 11 سال پیش که بخش جانبازان هم در بنیادبود به نوعی این کار صورت میگرفت اما از10 سال گذشته به این سو هرگز این اتفاق نیفتاده است. عملکرد بنیاد کاملاً شفاف است. همه این گزارشها روی سایتهای بنیاد هم قابل رصد و مشاهده است.
* خودتان بیشترکدام قسمت را در بنیاد دوست دارید؟
** برای من همه آنهاجذاب است. من در دوران عمرکاریام درچند وزارتخانه ودستگاههای مختلف کارکردهام وهمه راهم دوست داشتهام. به نظرمن هر جا بشود کارکرد همان جا خوب است. میدانیدچرااین را میگویم؟ به خاطراینکه من از همه هلدینگها بازدید کردهام وهمه آنها موردعلاقهام هستند. امابخش محرومیتزدایی ویژگیهای دیگری دارد. برای اینکه خدمت مستقیمتری به مردم مستضعف است. باورکنید در جلسات ملاقات مردمی من که هر هفته با متوسط 60 نفر مراجعهکننده انجام میشود درآخرجلسه سرحالتر از اولش هستم. برای اینکه احساس میکنم خداوند این نعمت را به ماداده است که خدمتی بکنیم وبا کمک همکارانم باری را ازدوش کسی برداریم.
* یکی از انتقاداتی که به بنیاد میشود این است که از ظرفیتهای فرهنگیاش استفاده نمیکند.
** در دوره جدید معاونت امور فرهنگی و اجتماعی در بنیاد ایجاد شد و در بنیاد واحدهای فرهنگی مانند موزهها، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصرایران و شرکت سینمایی نور تابان را داریم که توان بسیار ارزشمندی در ارائه خدمات دارند و ما تلاش داریم که در معرض دید و البته اطلاع مردم قرار بدهیم. در حال حاضر در نظر داریم که زمینه را برای استادان جهت تحقیق گستردهتر کنیم. در ساختمان جدیدی که برای مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر و موزهها میسازیم به گونهای هدف گذاری کردیم که فضا برای استفاده بیش از پیش مردم و دانشجویان و استادان و محققان مهیاتر شود. همچنین ما موزههای فوقالعاده غنی و پر باری داریم که اینها باید در معرض دید قرار بگیرد. تاکنون بنیاد آنها را خیلی خوب حفظ کرده است. ولی معتقدیم این حفظ کردن تنها، کافی نیست. ما باید برای رشد فرهنگ جامعه از اینها استفاده کنیم. ما امکانات زیادی در بنیاد داریم.
نمیدانم تا حالا به تلهکابین توچال رفتهایدیا خیر. بعضیها معتقدند گروه خاصی از خدمات آنجا استفاده میکنند. من البته چنین اعتقادی ندارم و معتقدم از همه اقشار جامعه به آنجا برای تفریح و ورزش میآیند. امسال با کمک شهرداری تهران در 25 شب ماه مبارک رمضان برنامه اجرا کردیم که تلویزیون هم آن را پخش میکرد. بسیاری از خانوادههای جنوب شهر تهران افطاری را میهمان تلهکابین توچال بودند. آنجا تبدیل به محیط خانوادگی و فرهنگی شد. همه تیپ آدمی در آنجا دیده میشد. اینها سر یک سفره با هم افطار و مراسم احیا را بعد از آن برگزار کردند. امیدواریم این کار ادامه یابد. قرار بود این کار را در پارک ارم هم اجرا کنیم که به خاطر حادثه منا این کار عقب افتاد. یک مؤسسهای هم به نام دانشمند داریم که هم کار علمی و هم پژوهشی انجام میدهد. از بزرگان فرهنگی کشور دعوت کردهایم که عضو هیأت امنای آنجا شوند و در آنجا کار پژوهشی و علمی بکنند.
* نظرتان راجع به مدیریت جهادی چیست؟ چون یکی از مطالبات مقام رهبری تأکید روی همین موضوع دارد.
** جهت اطلاعتان باید عرض کنم که قصد داریم در بنیاد جشنوارهای را سالانه در همین خصوص برگزار و جوایزی اهدا کنیم. آییننامه آن در حال نهایی شدن است. هیأت امنا آن را تصویب کرده است. در این آییننامه محورهایی همچون رشد بهرهوری، کار با نیروهای انقلابی و صادق و متخصص و بسیاری از این موضوعات را مد نظر قرار دادهایم و ترسیم کردهایم که منظور از مدیریت جهادی چیست. روی بند بند این موضوع کار کردهایم. بر این اساس سنجشی برای مدیریت خود ایجاد میکنیم و جشنوارهای را داخل خود بنیاد برگزار خواهیم کرد.
این جشنواره در واقع سر خط جهتگیری ما خواهد بود معیاری برای سنجش عملکرد بنیاد در مسیر مدیریت جهادی و البته این تمام کار نیست.
* جناب سعیدیکیا در این مدت چقدر عزل و نصب داشتهاید؟
** در حال حاضر اکثر مدیران ارشد بنیاد، مدیران قبلی و قدیمی هستند در ردههای پایینتر بر اساس مطالبات حضرت آقا در حال جذب نیروهای جوان و مؤمن هستیم. برای اینکه نسل مدیران آینده بنیادتربیت شوند تعدادی جوان را شناسایی کردهایم که انشاءالله ادامه دهنده راه مدیران قبلی باشند. تغیرات صورت گرفته در دوره جدید در حد نیاز و ضرورت و متناسب با ساختار و ساماندهی مجدد گروه بنیاد یا درخواست خود مدیران بوده است.
http://www.iran-newspaper.com/newspaper/BlockPrint/117551
ش.د9406041