اشاره: يك هفته تنش در سراسر كشور تمام مي‌شود اما فراموش نخواهد شد، به همين خاطر بايد با بررسي‌هاي دقيق و ريشه‌اي راه تكرار را بست. بررسي‌هايي فراتر از نگاه جناحي، خالي از تئوري‌ توطئه و مبتني بر واقعيت. تنها در چنين چارچوبي مي‌توان دريافت كه چرا تجمع مشهد به كرمانشاه، ايذه و تهران و... كشيده مي‌شود؟ فقط با چنين نگاهي است كه مي‌توان دريافت چرا «نه به گراني» به سرعت به شعارهاي ساختار شكنانه و عكس پاره كردن‌ها مي‌رسد؟ عليرضا علوي‌تبار فعال سياسي اصلاح‌طلب و عباس سليمي‌نمين فعال سياسي اصولگرا در گفت‌وگويي مبتني بر همين قواعد، حوادث اخير كشور را بررسي كردند.

اشاره: چشم‌هایتان را ببندید و تصور کنید. آنها خواب و خوراکی نداشتند که شب و روز برایشان معنایی داشته باشد. فقط حواس‌شان به حول و حوش ساعت 4و 5بعدازظهر بود که روزنامه‌های عصر از راه می‌رسیدند؛ کیهان و اطلاعات. رادیو و تلویزیون زیرنظر رژیم بود و خبری از انقلاب به‌دست مردم نمی‌داد، اینترنت هم که هنوز به دنیا نیامده بود، می‌ماند فقط روزنامه‌ها که آن روزها حکم کیمیا را داشت. جلوی دکه روزنامه‌فروشی، غلغله می‌شد. جوانان صف می‌کشیدند تا خبرهای داغ روزهای انقلاب را از دست ندهند. حالا چشمان‌تان را باز کنید و جوانان نسل امروز را ببینید؛ جوانانی که هر روز یک مطالبه جدید دارند؛ یک روز از فیلترینگ می‌گویند و روز دیگر از حجاب؛ گاهی از بیکاری می‌نالند و گاهی از مشکلات مسکن و ازدواج. یک روز به‌صورت جمعی فریاد می‌زنند و یک روز یک نفره ماجرای خیابان انقلاب را درست می‌کنند. دغدغه‌های این نسل با آن نسل انقلاب چقدر تفاوت کرده است؟ آنها چه می‌خواستند و اینها چه می‌خواهند؟ گذشت 4دهه باید باعث این همه تغییر می‌شده یا نه؟ اینها سوالاتی است که برای پاسخگویی به آنها روبه‌روی عباس عبدی و ناصر فکوهی، 2 تن از جامعه‌شناسان شناخته شده کشور نشستیم.

اشاره: دومین کنفرانس امنیتی تهران در حالی برگزار شد که بررسی چالش‌های اصلی در منطقه غرب آسیا به‌عنوان محور اصلی در این کنفرانس مورد توجه قرار گرفت. دوران پساداعش در غرب آسیا چالش‌ها و فرصت‌های زیادی را برای بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای ایجاد کرده است. روزنامه «آسمان‌آبی» در این‌باره با کارشناسان مسائل منطقه گفت‌وگو کرده است؛ تحلیلگرانی چون احمد موثقی، علی خرم، نصرت‌الله تاجیک و مرتضی مکی بر این باورند که برای پیشگیری از ظهور دوباره تروریسم، کشورهای منطقه‌ای باید مسائل فرهنگی را مورد توجه قرار دهند. همچنین کشورهای منطقه‌ای به باور این کارشناسان باید از تقابل با یکدیگر پرهیز کنند تا فضای لازم برای رشد گروه‌های افراطی ایجاد نشود.

مقدمه: نخستین قانون انتخابات در ایران پس از انقلاب مشروطه در سال 1285 شمسی و برای برگزاری انتخابات مجلس اول تدوین شد. اما پس از آن با توجه به شرایط سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشور این قوانین دستخوش اصلاحات و تغییرات پی در پی شد. از آنجا که یکی از راه‌های تبیین مشارکت و همراهی مردم با حکومت، انتخابات است بنابراین قوانین انتخاباتی و اجرای صحیح آن از اهمیت بالایی برخوردار است. در هر قانون انتخاباتی با در نظر گرفتن سه مشخصه شرایط انتخاب‌کنندگان، شرایط انتخاب‌شوندگان و نهاد تعیین صلا‌حیت می‌توان به این نتیجه رسید که حکومت چه رویکردی داشته است. به عنوان مثال در قوانین انتخابات بعد از انقلا‌ب اسلا‌می، شرایط انتخاب‌کنندگان به حداقل ممکن کاهش یافته است تا جنبه مردمی نظام جمهوری اسلا‌می افزایش یابد. اما گاه برخی تغییرات در این قوانین نه تنها کمکی به اصلاح نظام انتخاباتی نکرده بلکه در دوره‌هایی نظیر دوره اخیر انتخابات مجلس شورای اسلامی که با خیل عظیمی از ثبت‌نام‌کنندگان رو به رو شدیم نقاط ضعف و خلأ‌های حقوقی این قانون بشدت خودنمایی کرد و باعث شد کارشناسان امر به این نکته مهم برسند که سهل کردن شرایط برای ثبت‌نام داوطلبان جز ایجاد مشکل برای نهادهای تعیین صلاحیت نتیجه‌ای نداشته است و وجود فیلترهایی هنگام ثبت‌نام ضروری می‌نماید. هر چند همیشه در آستانه برگزاری انتخابات برخی اقدام‌های عجولانه و البته بی‌نتیجه برای اصلاح قوانین شکل می‌گیرد اما به اعتقاد کارشناسان به این نتیجه می‌رسیم که قانونگذار ما نقشه راه منسجم و عینی در مورد اصلاح قانون انتخابات ندارد. در مجموع همین عوامل باعث شده در دوره اخیر بحث احراز صلاحیت‌های داوطلبان به موضوعی جدی و چالش برانگیز تبدیل شود و به اعتقاد کارشناسان با موج رد و احراز نشدن صلاحیت از سوی نهادهای ناظر رو به رو شویم که البته اعتراض‌های گسترده و گاه بحق ثبت‌نام‌کنندگان را نیز به دنبال داشته است. در همین رابطه گروه حقوقی روزنامه ایران در میزگردی با حضور دکتر ابوالفضل ابوترابی – دبیر اول کمیسیون حقوقی مجلس شورای اسلامی – دکتر بیژن عباسی – حقوقدان و استاد دانشگاه – و دکتر ابوالفضل درویش‌وند – استاد حقوق دانشگاه - موضوع قوانین انتخاباتی در کشور و بحث احراز صلاحیت‌ها را به نقد و بررسی گذاشت که در ادامه می‌خوانید.

مقدمه: وحدت حوزه و دانشگاه، دغدغه‌ای است که از زمان پیش از انقلاب همواره از سوی هر دو نهاد به شکل‌های مختلف طرح شد و پروژه‌هایی چون انقلاب فرهنگی، تولید علوم‌انسانی اسلامی، اسلامی کردن دانشگاه‌ها، تولید علم بومی و علم دینی و... را می‌توان برآیند این اندیشه تلقی کرد. در سالروز وحدت حوزه و دانشگاه کوشیدیم تا بار دیگر دغدغه محوری این پروژه را با دو نفر از اهالی اندیشه که هم فضای حوزه علمیه و هم حال و هوای دانشگاه را تجربه کرده‌اند به چند و چون گذاریم؛ اینکه دغدغه تعامل حوزه و دانشگاه از کجا کلید خورد؟ «وحدت» در این تعامل به چه معناست؟ آیا حوزه و دانشگاه دو نهاد معرفتی مستقل هستند؟ و چه ضرورتی در تعامل میان آنها وجود دارد؟ در این بحث، دکتر مهراب صادق‌نیا، دکترای جامعه‌شناسی و فرهنگ و عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب و دکتر علیرضا قائمی‌نیا، استاد فلسفه و رئیس پژوهشکده حکمت اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ما را همراهی کردند.

اشاره: این روزها در بین روزنامه نگاران و کارشناسان حقوق و ارتباطات، بحث پیش‌نویس لایحه «سازمان نظام رسانه‌ای ایران» گرم شده است. 13آبان امسال شاهد انتشار لایحه سازمان نظام رسانه‌ای در کشور بودیم؛ این لایحه در هیأت دولت مطرح شد اما به‌دنبال تصویب برخی موادش بنا به دلایلی برای بازنگری و اصلاح به کمیسیون فرهنگی دولت برگشت داده شد. معاون اول رئیس جمهوری نیز با اعلام اینکه این لایحه به هیأت دولت آمده است، از اهالی مطبوعات خواست که نظرات اصلاحی خود را جهت رفع عیب‌ها و کارآمدی بیشتر لایحه ارائه کنند تا شاهد سازمانی قانونی باشیم که حافظ حقوق صنفی روزنامه‌نگاران باشد. بلافاصله نیز بحث‌های مخالفان و موافقان در قالب یادداشت‌ها و مصاحبه‌های کوتاه و مفصل آغاز شد. با این حال نگاهی مختصر به آنچه تاکنون مطرح شده است، نشان می‌دهد که صداهای مخالف و منتقد این لایحه در رسانه‌های متعدد بیش از موافقان است. به همین منظور برای بررسی این لایحه و دیدگاه‌های موافق و مخالف میزگردی در خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران با حضور آقایان دکتر محمد شریف عضو هیات علمی و استاد حقوق بین الملل و حقوق بشر دانشگاه علامه طباطبایی، دکتر کامبیز نوروزی حقوقدان و روزنامه نگار و بیژن مقدم روزنامه نگار و مدیر مسئول پایگاه خبری الف و به دعوت مشترک گروه حقوقی روزنامه ایران و گروه میزگردهای ایرنا برگزار شد که حاصل این نشست نشان می‌دهد، پیش‌نویس لایحه سازمان نظام رسانه‌ای هنوز نیازمند بازنویسی ، اصلاح و ترمیم است.

مقدمه: هشت سال زندگی در سنگر دفاع از مرزهای ایمان و ایران و چشم در چشم دشمن بودن، کافی بود تا رزمندگانی که بهای سنگینی پرداخته و تعدادی از دوستان و همرزمانشان را با شهادت در مقابل خود از دست داده بودند از حساسیت‌های خاصی برخوردار شوند و از کنار تحولات سیاسی- فرهنگی بی‌تفاوت نگذرند. با پایان جنگ و بازگشت رزمندگان به شهر و دیار خود طبیعی بود که آنان تحمل برخی اتفاقات را نداشته و نارضایتی خود را بروز دهند. اما این رفتار موجه و طبیعی رزمندگانی که از خلوص و صفای باطن برخوردار بودند مورد طمع جریان‌های سیاسی قرار گرفته و سویه‌های آن را به سمت رقبای خود بردند و از پتانسیل یک حرکت خودجوش که از اخلاص مایه می‌گرفت و با صداقت همراه بود حربه‌ای سیاسی – اجتماعی برای برخورد با بخشی از حاکمیت ساخته و رویکردها را زیر سؤال بردند. این رفتارها که با نقد و جانبداری رسانه‌ای همراه بوده یکی از سوژه‌های اجتماعی بعد از جنگ است که با وجود سه دهه استمرارهنوز از اهمیت زیادی برخوردار است. هفته بسیج فرصت مناسبی است تا با گشودن این پرونده به طرح ابعاد تازه‌ای از آن پرداخته شود. «ایران» با این انگیزه نشستی برگزار کرد با حضور دو نفر از چهره‌های دانشگاهی که اتفاقاً از سابقه جبهه وجنگ نیز برخوردارند. محمد صادق کوشکی و محمدرضا ظریفیان هریک با طرح دیدگاه‌های خود در ارتباط با موضوع «بسیج و قانونگرایی» برغنای این گفتمان افزوده‌اند که متن کامل آن پیش روی تان قرار دارد.

اشاره: با آغاز قرن بیست‌ویکم، مفهوم رسانه در جهان متحول شد. از همین‌رو در ابتدای هزاره سوم، کارشناسان رسانه، استادان ارتباطات و جامعه‌شناسان سیاسی، زمینه را برای بازتعریف مفهوم رسانه فراهم کردند. با گذشت نزدیک به دو دهه از زمان ایجاد تحولات رسانه‌ای در جهان امروز، موضوع اثرگذاری متقابل رسانه‌های مجازی و دنیای سیاست، بیش از پیش مورد توجه کارشناسان و تحلیلگران قرار گرفته است. برخی کارشناسان اثرگذاری‌های سیاسی شبکه‌های اجتماعی را تهدیدی جدید برای دموکراسی تلقی می‌کنند، اما برخی، تأثیرات شبکه‌های مجازی در دنیای سیاست را چالشی نو می‌خوانند که برای حل آن باید نظام حقوقی- سیاسی جدیدی از سوی دولت‌ها تعریف شود. «آسمان آبی» به همین بهانه با علی گرانمایه‌پور، استاد دانشگاه در رشته ارتباطات و علوم اجتماعی و فریدون مجلسی، کارشناس مسائل سیاسی و دیپلمات سابق گفت‌وگو کرده است. گرانمایه‌پور ضمن تأکید بر تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر دنیای سیاست معتقد است افکار عمومی تحت‌تأثیر شبکه‌های اجتماعی شکل گرفته، اما مسئله قابل تأمل، میزان تداوم این افکار در دنیای واقعی است. در مقابل، مجلسی از بعدی دیگر به این موضوع پرداخت و ضمن تأکید بر احترام دولت‌ها به حریم خصوصی، اعمال محدودیت و تفتیش در این حوزه را پرهزینه توصیف کرد. به باور او، برای مقابله با نتایج مخرب فعالیت در فضای مجازی ریشه‌های چالش‌ها را باید بررسی کرد.

اشاره: بعد ازمطرح شدن عبارت «عدالت جنسیتی» توسط یکی از نمایندگان دوره پنجم مجلس خبرگان در کنفرانس زنان ۱۹۹۵ پکن، معاونت زنان ریاست جمهوری دولت یازدهم این مفهوم را بعد از سالها مجدد بر سر زبان‌ها انداخت و بر عزم راسخ دولت یازدهم برای تحقق عدالت جنسیتی تاکید کرد؛ مفهومی که شهید مطهری و علامه طباطبایی نیز برآن تاکید داشتند. تلاش معاونت زنان به ریاست شهیندخت مولاوردی دراین زمینه باعث شد این مفهوم ماده‌ای را در لایحه برنامه ششم توسعه به خود اختصاص دهد؛ در ماده ۳۱ این لایحه آمده است: «به منظور تحقق اهداف مندرج در اصول دهم، بیستم و بیست و یکم قانون اساسی، اهداف سند چشم‌انداز و سیاست‌های کلی برنامه ششم مبنی بر «تقویت نهاد خانواده و جایگاه زن در آن و استیفای حقوق شرعی و قانونی زنان در همه عرصه‌ها و توجه ویژه به نقش سازنده آنان» و نیز به منظور بهره‌مندی جامعه از سرمایه انسانی زنان در فرآیند توسعه پایدار و متوازن، کلیه دستگاه‌های اجرایی موظف‌اند با سازماندهی و تقویت جایگاه سازمانی امور زنان و خانواده در دستگاه، نسبت به اعمال رویکرد عدالت جنسیتی در سیاست‌ها، برنامه‌ها و طرح‌های خود و ارزیابی آثار تصمیمات خود در آن چارچوب، براساس شاخص‌های ابلاغی ستاد ملی زن و خانواده اقدام نمایند.» علیرغم تلاش عده‌ای درابتدا برای حذف کامل این عبارت از برنامه ششم و سپس تغییر واژه عدالت جنسیتی به تناسب جنسیتی با رای نمایندگان این عبارت بدون تغییر در ماده 31 لایحه برنامه ششم باقی مانده است اما تصویب نهایی این مانده همچنان در انتظار رای نهایی نمایندگان در مسیر تصویب لایحه برنامه ششم توسعه است. با توجه به اهمیت بحث عدالت جنسیتی که تاکنون بحث‌ها و اظهارات گوناگون را در پی داشته و تصویب آن در برنامه ششم توسعه می‌تواند به مثابه گام مثبتی در مسیر اعتلای زنان کشور باشد و در آستانه بررسی این ماده در کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی، آفتاب یزد در میزگردی با حضور الهه کولایی، نماینده دوره ششم مجلس و فعال زنان و مریم صانع‌پور مدیر گروه پژوهشی مطالعات زنان پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اهمیت و ضرورت توجه به موضوع عدالت جنسیتی بررسی کرده است.

اشاره: هیاهوی جنگ، انفجار و ترور یکی از مهم‌ترین رویدادهای قرن بیست و یکم اروپا و جهان را زیر حجمی نامتناهی از اخبار مدفون کرده است. رأی مثبت 17 میلیون شهروند انگلیس، ولز، اسکاتلند و ایرلند شمالی به خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا (موسوم به برگزیت BREXIT) هم آینده اقتصادی و سیاسی قاره سبز را به چالش کشیده و هم بر ابهام‌ها درباره آثار این جدایی بهت آور بر زندگی غیراروپایی‌ها دامن زده است. «برگزیت» سرآغاز فصلی تازه از تحولات بین‌المللی است. رویدادی که حتی بدون شناخت ریشه‌ها و نتایج احتمالی‌اش هم نمی‌توان منکر اهمیتش شد و بررسی همه جانبه‌اش هم، صدها سؤال و ابهام تازه ایجاد خواهد کرد. دکتر وحید کریمی، پژوهشگر و دیپلمات و سعید آقاعلیخانی، روزنامه نگار و پژوهشگر مسائل بین‌الملل، کارشناس ارشد مطالعات منطقه‌ای، در میزگرد روزنامه ایران به بررسی ریشه‌ها و نتایج برگزیت پرداخته‌اند. کریمی، دارای دکتری در روابط بین‌الملل از دانشگاه لندن و تحقیق و دفاع از دانشگاه تهران است که تز دکتری خود را به «سیاست دفاعی انگلیس در ناتو و تأثیر آن بر خروج فرانسه از ناتو» اختصاص داده است. ریاست گروه اروپا و رئیس گروه اروپا و امریکا در دفتر مطالعات سیاسی وزارت خارجه و فعالیت در سفارت  های ایران در لندن و بن و ایرلند بخشی از فعالیت‌های کریمی در وزارت خارجه است.

اشاره: نمایشگاه مطبوعات فرصت مغتنمی است تا اهالی رسانه، به مثابه میزبانان این جشن، وزن و قامت خود را در پیش چشم مخاطب به قضاوت بنشینند. «میزان تأثیرمطبوعات» و درنگاهی عام‌تر «قدرت رسانه‌ در عصر ارتباطات» چالشی است که همواره تحلیلگران حوزه ارتباطات و روزنامه‌ نگاری را به پاسخگویی ترغیب کرده است. مطبوعات و دیگر رسانه ها ختهمواره خود را در این وزن‌کشی قرار داده‌اند که در عصر اطلاعات، آیا «قدرت» و«تأثیر»شان فرو کاسته است یا با شیوه‌های ارتباطی جدید رو به تزاید دارد. هدف ما از دعوت دکترهادی خانیکی و دکتر حسن نمکدوست، دو استاد حوزه ارتباطات و روزنامه‌ نگاری، در پای یک میز، ارزیابی این میزان تأثیر و تأثر بوده است.

مقدمه: یکی از موضوعات مهمي‌که مي‌توان درباره ایران و ترکیه مطرح کرد، عدم شکل‌گیری یک رابطه راهبردی به عنوان دو کشور مهم و تأثیرگذار در منطقه است و در این بین با وجود تعارضات کم و با گذشت زمان نه تنها روابط رنگ و بوی تازه‌ای به خود نگرفته است، بلکه ترکیه در اتهام زنی به ایران از هیچ کوششی دریغ نمي‌کند و از طرفی مواضع منطقه ای این کشور به نوعی سیاست تنش صفر را زیر سوال برده است. از طرف دیگر نیز فضای سیاسی این کشور صحنه تنش میان موافقان و مخالفان تغییر قانون اساسی از سیستم پارلمانی به ریاستی است. خبرآنلاین برای بررسی چالش‌های روابط ایران و ترکیه، میزبان اسدالله اطهری استاد دانشگاه و کارشناس مسایل ترکیه و سید‌علی قائم مقامي‌کارشناس مسائل خاورمیانه بود که در ادامه مشروح آن را مي‌خوانید: