گزارشهای جدید ارتش رژیم اشغالگر قدس حاکی از آن است که پس از گذشت حدود 18 ماه از آغاز جنگ میان اسرائیل و گروههای مقاومت، تنها 25 درصد تونلهای نوار غزه از میان رفته است. این گزارشها حاکی از آن است که علیرغم تلاشهای گسترده نظامی، بخشی قابل توجه از زیرساخت تونلی حماس همچنان دستنخورده باقی مانده است و به این گروه امکان میدهد به فعالیتهای خود ادامه دهد.
همچنین، منابع نظامی رژیم صهیونیستی بر این باورند که تعدادی قابل توجه تونل از مصر به نوار غزه هنوز بهقوت خود باقی هستند، این موضوع نگرانیهای امنیتی را افزایش میدهد، چرا که این تونلها میتوانند برای انتقال سلاح، مهمات و سایر تجهیزات به داخل غزه مورد استفاده قرار گیرند و همچنین به گروههای مقاومت امکان دور زدن محاصره و تأمین منابع را بدهند، در همین راستا یسرائیل کاتس، وزیر جنگ اسرائیل، پیشتر در سال جاری اظهار داشته بود که دالان فیلادلفیا، نوار مرزی باریک بین غزه و مصر، بهعنوان یک منطقه حائل باقی خواهد ماند، مشابه مناطق حائل در مرزهای لبنان و سوریه.
وی تأکید کرد که شخصاً شاهد تونلهایی بوده است که به دالان فیلادلفیا نفوذ میکنند. بهگفته کاتس، برخی از این تونلها مسدود شده و برخی دیگر همچنان فعال هستند.
وی همچنین مدعی شد که رژیم صهیونیستی اطلاعاتی در دست دارد مبنی بر اینکه حماس در جریان آتشبس، برنامهریزی برای حمله به سربازان و شهرکهای صهیونیستنشین را داشته است، این درحالی است که یوآو گالانت، وزیر جنگ پیشین رژیم صهیونیستی در ماه اوت 2024 اعلام کرده بود 80 درصد تونلهای منطقه جنوبی غزه از بین رفته است، همچنین منابع نظامی اسرائیلی در همان زمان اعلام کرده بودند که حدود 50 درصد از تونلهای حماس در شمال نوار غزه از میان رفته است، البته تحلیلهای همان مقطع زمانی نیز حاکی از این بود که از بین بردن کل تونلهای ساختهشده در نوار غزه، سالها زمان خواهد برد.
شبکه تردد انحصاری
توسعه شبکه تونلها در نوار غزه از سال 2007 به بعد در دستورکار گروههای مقاومت قرار گرفت و در طول سالهای بعد بهشدت گسترش یافت. برخی برآوردهای صهیونیستی تصریح میکند که نصب درهای ضدانفجار در بخشهای آسیبپذیر شبکه تونلها 225 هزار دلار هزینه برده است. بهطورکلی تونلها بهعنوان شبکه تردد انحصاری و برتریبخش به حماس یک برتری استراتژیک در درگیریها میدهد.
شبکه تونلها یکی از چهار عنصر مؤلفه استراتژی نظامی حماس کنار «نیروهای پیاده»، «تکتیراندازها» و «تسلیحات ضدزرهی» را تشکیل میدهد، در حقیقت یکی از نقاط عطف و پیامدهای اثرگذار تونلها بهجز طولانی شدن جنگ و عدم دستیابی ارتش رژیم اشغالگر قدس به «پیروزی مطلق نظامی» بر مقاومت، حفظ موفقیتآمیز اسیران اسرائیلی و عدم دسترسی نیروهای صهیونیست به آنها در خلال ماههای طولانی این جنگ، بهجز دو مورد استثنا بوده است.
بر اساس گزارشها، تلآویو پیش از حمله 7 اکتبر، تمرکز اصلی خود را بر تونلهایی گذاشته بود که در مناطق مرزی غزه با قلمروی اسرائیل حفر شده بودند، این غفلت به حماس اجازه داد یک شبکه گسترده تونلی ایجاد کند که از آن برای اهداف مختلفی از جمله اجتناب از درگیریهای ناخواسته، کمین، تردد مخفیانه و پنهان کردن 250 اسیران اسرائیلی استفاده کند.
کارشناسان معتقدند که این شبکه گسترده تونلی یکی از دلایل کلیدی عدم موفقیت ارتش صهیونیستی در دستیابی به هدف اعلامشده خود مبنی بر نابودی حماس است، بهگفته آنها، اگر نیروهای حماس مجبور به جنگیدن بهطور کامل روی زمین بودند، شانس بسیار کمی در برابر ارتش اسرائیل داشتند، اما تونلها به حماس این امکان را میدهند که از دید خارج شوند، بهطور مؤثر به نیروهای اسرائیلی کمین بزنند و بهطورکلی از برتری نظامی صهیونیستها در نبرد مستقیم جلوگیری کنند، همچنین تونلها به نیروهای مقاومت امکان بهتری برای بازسازی واحدهای نظامی دادهاند.
گزارشهای مربوط به انهدام تنها 25 درصد از تونلهای غزه پس از 18 ماه جنگ، نشاندهنده چالشهای عمیقی است که ارتش اسرائیل در مقابله با شبکه تونلی حماس با آن روبهروست. وجود تونلهای انتقال سلاح و کالا به مصر و سرمایهگذاری گسترده حماس در این زیرساخت، پیچیدگی این مسئله را دوچندان میکند، این وضعیت سؤالاتی جدی را در مورد استراتژی نظامی رژیم صهیونیستی و توانایی آن در دستیابی به اهداف اعلامشده خود در غزه، بهویژه نابودی کامل حماس، مطرح میکند. بهنظر میرسد که جنگ علیه تونلها در غزه، نبردی طولانی و دشوار خواهد بود که نیازمند رویکردهای جدید و احتمالاً تغییر در استراتژیهای نظامی است.