صفحه نخست >>  عمومی >> پرسمان
تاریخ انتشار : ۱۴ ارديبهشت ۱۴۰۴ - ۰۶:۱۸  ، 
شناسه خبر : ۳۷۵۴۸۵
محمد بیات؛ کارشناس مسائل بین‌الملل پاسخ می‌دهد
کارنامه رئیس تیم فنی آمریکا در مذاکرات هسته‌ای نشان‌دهنده تعهدش به اجرای راهبرد سخت‌گیرانه دولت ترامپ و هدفش وادار کردن ایران به پذیرش شروط جدید در توافق هسته‌ای یا تغییر رفتار منطقه‌ای است.
در سومین دور مذاکرات عمان که غیرمستقیم میان ایران و آمریکا در مسقط، پایتخت عمان برگزار شد، علاوه بر عراقچی- ویتکاف، تیم فنی آمریکا به ریاست مایکل آنتون (اصالت ایتالیایی- لبنانی) و تیم فنی ایران به ریاست مجید تخت روانچی و کاظم غریب آبادی حضور داشتند و درباره جزئیات برنامه هسته ای و رفع تحریم‌های ایران رایزنی کردند.
کارنامه آنتون در مذاکرات نشان‌دهنده تعهدش به اجرای راهبرد سخت‌گیرانه دولت ترامپ و هدفش وادار کردن ایران به پذیرش شروط جدید در توافق هسته‌ای است
آنتون، نظریه پرداز  محافظه کار که سی‌ودومین مدیر ستاد برنامه ریزی و سیاست گذاری وزارت امور خارجه آمریکاست، با آنکه سوابق روشنی در زمینه مذاکرات هسته ای نداشت، اما همانند ویتکاف از نزدیکان دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکاست و پیش تر سابقه حضور در شورای امنیت ملی آمریکا داشت. انتخاب وی به عنوان مسئول تیم فنی آمریکا در مذاکرات هسته ای با ایران سؤالاتی در زمینه کارنامه، عملکرد و رویکردهای وی ایجاد کرده است.
مایکل آنتون به‌عنوان مدیر ستاد برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری وزارت امور خارجه آمریکا در دوره ترامپ، نقشی کلیدی در شکل‌دهی به سیاست خارجی آمریکا ایفا می‌کند. وی در مذاکرات هسته‌ای غیرمستقیم با ایران که عمدتاً در چارچوب فشار حداکثری و خروج آمریکا از برجام (2018) شکل گرفت، به‌عنوان مدیر تیم فنی آمریکا حضور فعال دارد.
کارنامه آنتون در مذاکرات نشان‌دهنده تعهدش به اجرای راهبرد سخت‌گیرانه دولت ترامپ و هدفش وادار کردن ایران به پذیرش شروط جدید در توافق هسته‌ای یا تغییر رفتار منطقه‌ای است. البته گروهی دیگر معتقدند، وی دارای دیدگاه‌های «جفرسونی» است و لزوماً به دنبال افزایش تنش با تهران نیست. آنتون با تکیه بر تحلیل‌های دقیق اطلاعاتی و هماهنگی با تیم‌های امنیتی به تدوین مواضع مذاکراتی آمریکا کمک کرد که بر تحریم‌های اقتصادی و فشار بر برنامه موشکی ایران متمرکز بود.
 آنتون در جلسات داخلی به‌ویژه با شورای امنیت ملی استدلال می‌کرد برجام ناکارآمد است و باید با توافقی جامع‌تر جایگزین شود. با وجود این، مذاکرات غیرمستقیم که اغلب به وسیله واسطه‌هایی مانند عمان انجام می‌شود، تاکنون به نتیجه ملموسی منجر نشده است، زیرا ایران از پذیرش پیش‌شرط‌های زیاده‌خواهانه آمریکا سر باز می زند. به بیان دیگر، آنتون را می‌توان جزو سیاستمداران معتقد به دیپلماسی «چماق و هویج» برای کسب حداکثر امتیاز دسته بندی کرد.
کارنامه آنتون در دوره نخست ریاست جمهوری ترامپ در مقام سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا گرچه نشان‌دهنده توانایی اش در مدیریت تیم‌های فنی و هماهنگی سیاست‌ها بود، اما به‌دلیل فقدان پیشرفت دیپلماتیک و افزایش تنش‌ها با ایران، با انتقاد برخی تحلیلگران مواجه شد. موفقیتش بیشتر در حفظ انسجام سیاست فشار حداکثری و جلوگیری از انحراف در مواضع آمریکا بود تا دستیابی به توافق جدید. این کارنامه ترکیبی از اجرای قاطع سیاست‌های تهاجمی و ناکامی در ایجاد تحول دیپلماتیک را نشان می‌دهد.
رویکردهای آنتون در مذاکرات هسته‌ای غیرمستقیم با ایران مبتنی بر اصول محافظه‌کارانه و راهبرد فشار حداکثری است که دولت ترامپ دنبال می‌کند. وی به‌عنوان راهبردنویس، بر این باور است تنها به وسیله فشار اقتصادی و دیپلماتیک شدید می‌توان ایران را به مذاکره بر سر توافقی جامع‌تر واداشت. این رویکرد شامل تقویت تحریم‌های فلج‌کننده، قطع دسترسی ایران به سازوکار مالی بین‌المللی و هماهنگی با متحدان برای اجماع جهانی علیه برنامه هسته‌ای تهران است.
وی بر اهمیت حفظ برتری اطلاعاتی تأکید می کند و از داده‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و گزارش‌های امنیتی برای پشتیبانی از مواضع آمریکا بهره می‌برد. آنتون مدعی است، هرگونه نرمش در برابر ایران به تضعیف موضع آمریکا و متحدانش منجر می‌شود. وی از رویکردی تهاجمی در دیپلماسی عمومی حمایت و در بیانیه‌ها و جلسات، ایران را به‌عنوان تهدیدی جهانی معرفی می‌کند.
با وجود این، مواضع اخیر و جایگاهش نزد ترامپ این گمانه‌زنی را افزایش داده است دیپلمات دو رگه می‌تواند نقش مکمل در کنار ویتکاف ایفا و به شکل‌گیری توافق هسته ای جدید با تهران کمک کند.
رویکردهای آنتون در مذاکرات هسته‌ای غیرمستقیم با ایران مبتنی بر اصول محافظه‌کارانه و راهبرد فشار حداکثری است بهره سخن
دور چهارم مذاکرات عمان نشان خواهد داد واقعاً آنتون چه مأموریتی در مذاکرات دارد. این پژوهشگر محافظه کار و نزدیک به حزب جمهوری خواه بیش از آنکه یکی از نخبگان سیاسی مستقر در واشنگتن باشد، از تبار آمریکایی‌های سفیدپوستی است که به دنبال ماجراجویی در حوزه سیاست خارجی نیستند و حداکثرسازی تجارت در حوزه ارتباطات بین‌المللی را دنبال می‌کنند. با در نظر گرفتن این پیش‌فرض باید منتظر ماند و دید مذاکرات فنی بر سر موضوعات اختلافی و حساسی همچون میزان غنی سازی ایران، سطح بازرسی‌های آژانس از تاسیسات هسته ای و جدول زمان بندی رفع یا تعلیق تحریم‌های ایران به چه صورت پیش خواهد رفت.
برخی کارشناسان معتقدند، تیم آمریکایی پس از دو دور نخست مذاکرات قصد دارند به تدریج وارد موضوعات اختلافی شوند و با استفاده از حربه‌های مختلف نظرشان را به طرف ایرانی دیکته کنند. در سوی مقابل، تیم ایرانی با آگاهی از خطوط قرمز ترسیم شده و با توجه به شرایط کشور قصد دارند به توافقی منطقی و منطبق بر منافع ملی دست یابند که علاوه بر پایداری و قوام، به بیشینه سازی منافع ملی در حوزه روابط سیاسی و تجارت خارجی کمک کند.