محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی، امروز سه‌شنبه در رویداد ملی تفکر سیستمی و حکمرانی داده محور که در ساختمان شیخ فضل الله نوری مجلس شورای اسلامی برگزار شد؛ گفت: لازم می‌دانم از مرکز پژوهش‌ها و سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان به دلیل این همگرایی و ارتباطی که میان یک مرکز سیاست‌گذاری و یک نهاد علمی در سطح آغاز حرکت و ورود به عرصه علم و حرفه‌ای شدن شکل گرفته است، تشکر کنم. این اتفاق مبارکی است، البته به شرط آنکه استمرار و کیفیت‌بخشی به این اقدامات صورت گیرد، چرا که این مسئله از ضرورت‌های جامعه امروز ماست.
رئیس قوه مقننه با بیان اینکه در کنار مسائل علمی و توجه به آن‌ها، حتماً باید موضوع مسئولیت‌پذیری و اثرگذاری واقعی نیز مورد توجه باشد؛ تاکید کرد: در بحث اثرگذاری اشاره کردند، ما باید نگاه واقعی‌تری به زندگی داشته باشیم.
وی ادامه داد: من به یاد دارم حدود ۱۷ یا ۱۸ سال قبل، پژوهشی در دانشگاه تهران توسط اساتید جامعه‌شناسی و روان‌شناسی انجام شد که بازه‌ای ۵۰ ساله را بررسی می‌کرد. در آن پژوهش، دستاوردهای بزرگ و اتفاقات ارزشمندی که در جامعه رخ داده بود، همچون سازه‌های مهندسی، طراحی‌های فنی، صنایع موفق یا اختراعات، مورد مطالعه قرار گرفت. پژوهشگران به دنبال این بودند که بررسی کنند چه کسانی این دستاوردها را خلق کرده‌اند و آن افراد چه ویژگی‌هایی داشته‌اند.
قالیباف بیان کرد: نتیجه جالب این بود که میانگین معدل کسانی که این دستاوردها را رقم زده بودند، بین ۱۳ تا ۱۵ بوده است، نه معدل‌های بسیار بالا و شاگرد اول‌های صرف. اما وقتی سایر شاخص‌ها را بررسی می‌کردند، مشخص می‌شد این افراد در مهارت‌های زندگی، در نوع تربیت، در ورزش و در فعالیت‌های اجتماعی رشد همه‌جانبه داشته‌اند. حتی در کوچه بازی کرده و شیطنت‌هایی مانند شکستن شیشه خانه را تجربه کرده بودند. این ترکیب رشد همه‌جانبه بود که منجر به دستاوردهای بزرگ شد.
وی با اشاره به اینکه پیشرفت کشور بدون شک در گرو اهمیت دادن به نقش نخبگان جامعه است؛ تصریح کرد: ما باید به آن‌ها فرصت دهیم. همان‌طور که استعدادهای بالقوه وجود دارد اما بالفعل نشده است، مسئولان وظیفه دارند این فرصت را فراهم کنند تا استعدادهای بالقوه بالفعل شوند. در غیر این صورت، مصداق استکبار است و به معنای نگه داشتن افراد در وضعیت استضعاف. این رویکرد، هرگز با منش نظام اسلامی و حکومت اسلامی سازگار نیست.
رئیس مجلس اظهار داشت: همچنین باید بدانیم که تنها یک تفکر سیستمی و حکمرانی داده‌محور می‌تواند کشور را نجات دهد و ما را به پیشرفت برساند. در غیر این صورت، با وجود اینکه کشور ما حدود ۱۹.۵ درصد نفت و گاز جهان را در اختیار دارد و در این حوزه رتبه نخست را داراست، باز هم با مشکلاتی همچون قطعی برق و گاز مواجه خواهیم شد. این‌ها نشانه‌های فقدان تفکر سیستمی و حکمرانی داده‌محور است.
رئیس قوه مقننه با بیان اینکه ناترازی مدیریتی منجر به ناترازی در گاز، آب و برق شده است و تا اصلاح مدیریت صورت نگیرد، این مشکلات حل نخواهد شد؛ عنوان کرد: مجلس شورای اسلامی در این مسیر نقش کلیدی دارد؛ چرا که مجلس ریل‌گذار است.
وی افزود: اگر با رفتار سیستمی عمل کنیم، مصمم باشیم و به حکمرانی داده‌محور اعتقاد داشته باشیم، می‌توانیم دیگران را نیز در این مسیر همراه کنیم. به نظر من، حتی این نقش از نظارت مجلس نیز مهم‌تر است.
قالیباف یادآور شد: نظارت به معنایی که در ذهن مردم وجود دارد، بر اساس قانون اساسی، وظیفه قوه قضائیه و سازمان بازرسی کل کشور است. نظارت مجلس از جنس ریل‌گذاری است، به‌گونه‌ای که مسیر درست طی شود.
رئیس مجلس خطاب به دانش‌آموزان گفت: باید اعتمادبه‌نفس داشته باشید. نه‌فقط شما سمپادی‌ها، بلکه همه دانش‌آموزان سراسر کشور، از محروم‌ترین نقاط تا برخوردارترین مناطق. بدانید که همین دوران دانش‌آموزی و نوجوانی، آینده شما را رقم می‌زند.
وی با بیان اینکه در زمان ما، هنگامی که جنگ تحمیلی آغاز شد، بیشترین حضور و بیشترین شهدا مربوط به دانش‌آموزان بودند؛ اعلام کرد: بسیاری از فرماندهان ما در دوران دفاع مقدس، بین ۲۱ تا ۲۷ سال سن داشتند. این نشان می‌دهد که فرصت‌های بزرگ در همین دوران شکل می‌گیرد.
قالیباف با تاکید بر اینکه در کشور در موضوع جوان‌گرایی غفلت کرده‌ایم؛ اذعان کرد: خود من هر جا توفیق خدمت داشتم، همواره تلاش کرده‌ام مدیرانی را انتخاب کنم که هم‌سن یا جوان‌تر از خودم باشند. گاهی به همین دلیل متهم می‌شدم که نمی‌توانم با بزرگان همکاری کنم و با افراد بی‌نام و نشان کار می‌کنم. اما همیشه به همکارانم می‌گفتم که کارنامه این افراد جوان بهتر و قابل دفاع‌تر است. باید به جوانان اعتماد کرد.
رئیس مجلس ادامه داد: شما عزیزان (دانش آموزان) نیز باید این باور و اعتمادبه‌نفس را داشته باشید که می‌توانید در این مسیر حرکت کنید. مهم‌ترین نکته این است که همه ما دغدغه‌مند باشیم. همین برنامه‌ای که امروز با هم برگزار کردیم، باید تداوم داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: باید ارتباط با این دانش‌آموزان، چه در این جمع ۲۰۰ نفره و چه در گروه‌های مختلف استانی، حفظ شود. این دانش‌آموزان به‌زودی وارد دانشگاه می‌شوند و معمولاً نیز در دانشگاه‌های برتر تهران پذیرفته می‌شوند. ارتباط آن‌ها با مراکز پژوهشی باید ادامه پیدا کند تا این فعالیت‌ها به‌تدریج عمق پیدا کرده و حرفه‌ای و مؤثر شود.
قالیباف با بیان اینکه یکی از مشکلات کشور ما این است که توانایی تبدیل مشکل به مسئله را نداریم؛ عنوان گرد: تا زمانی که مشکلات به مسئله تبدیل نشوند، قابل حل نیستند و صرفاً از نقطه‌ای به نقطه دیگر منتقل می‌شوند. بنابراین باید این توانایی را در خود تقویت کنیم.
وی ادامه داد: البته در کنار این مشکلات، نباید از افتخارات بزرگ انقلاب اسلامی غافل شویم. ما در برابر ظلم، سلطه و زور ایستاده‌ایم و برای استقلال، امنیت و منافع ملی خود مقاومت کرده‌ایم. این هزینه دارد، اما مایه افتخار ماست. همان‌طور که در جنگ‌های اخیر مشاهده شد، جمهوری اسلامی با قدرت ایستاد و دشمنان را وادار به پذیرش آتش‌بس کرد.
قالیباف با تاکید بر اینکه قدرت ما نه صرفاً در موشک‌ها و توان نظامی، بلکه در قلب مردم ماست؛ تصریح کرد: اگر می‌خواهیم به سمت ایران قوی حرکت کنیم، باید خانواده‌ها را قوی کنیم تا فرزندان و مردان قوی برای آینده ایران ساخته شوند.
رئیس مجلس در ادامه گفت: رویکرد ما در مجلس نیز باید بر پایه شفاف‌سازی، هوشمندسازی، مردمی‌سازی و در نهایت کارآمدسازی باشد. مردمی‌سازی به معنای پیشبرد امور با جمع‌سپاری است.
رئقوه مقننه در پایان اظهار داشت: در پایان تأکید می‌کنم که ۲ اصل مهم را هرگز از دست ندهیم: نخست اینکه همیشه امیدوار حرکت کنیم، و دوم اینکه در زندگی واقع‌بین باشیم. هیچ مشکلی نباید ما را ناامید کند و هیچ کاری نباید ما را دل‌زده نشوید.