امروز هر دستاورد صنعتی در ایران نه‌تنها نتیجه تلاش مهندسان، بلکه جلوه‌ای از تاب‌آوری ملی است. ایران در میانه تحریم‌ها آموخته است چگونه به جای تسلیم، خلاقیت را انتخاب کند و به جای وابستگی، خوداتکایی را مبنا سازد. این همان روحیه‌ای است که می‌تواند ایران را در دهه آینده، از کشوری مقاوم به کشوری پیشرو در علم و فناوری منطقه بدل کند — کشوری که صادرکننده فناوری است.
این روزها بی‌ثباتی در بازارهای مالی، به‌ویژه وضعیت ارز، باعث شده تا خبرهای خوش و دلگرم‌کننده‌ای که ریشه در توانمندی‌های این مرز و بوم دارد، به راحتی مغفول بمانند. اخبار و تحولات خیره‌کننده و افتخارآمیز اقتصادی که در میانه فشارها و محدودیت‌های بین‌المللی حاصل شده و کمتر کشوری در شرایط مشابه توانسته است به آن دست یابد و در مسیر آن قرار گیرد. مسیری که رشد و استقلال علمی و فناورانه را در خلاقیت‌ها و اختراعات جوانان این کشور به‌وفور نشان می‌دهد. خلاقیت‌هایی که نشان می‌دهد اگرچه تحریم‌ها می‌توانند آسیب‌هایی در حرکت کشور به سمت پیشرفت ایجاد کنند، اما از منظر دیگر همین تحریم‌ها می‌توانند به تدریج به عاملی انگیزه‌بخش و فرصت‌ساز تبدیل شوند؛ انگیزه‌ای برای ساخت، بومی‌سازی و خوداتکایی. امروز، ایران در بسیاری از حوزه‌های صنعتی و زیرساختی به نقطه‌ای از توانمندی رسیده که می‌توان آن را زیربنای توسعه مستقل نامید.
نمونه‌های اخیر این پیشرفت‌ها گواه روشنی بر این روندند: توربین گازی MGT-70 ساخت مپنا که جایگزین محصولات زیمنس شده و اکنون به روسیه و برخی کشورهای اروپایی صادر می‌شود؛ لوکوموتیو مپنا ۳۰ با ۴۳۰۰ اسب بخار قدرت که توسط متخصصان داخلی طراحی و ساخته شده؛ و داخلی‌سازی بیش از ۹۵ درصد تجهیزات صنعت گاز، که یکی از پیچیده‌ترین زنجیره‌های صنعتی دنیا است. این‌ها صرفاً دستاوردهای فنی نیستند، بلکه نمادهایی از خودباوری و مقاومت فناورانه در شرایط تحریم و محدودیت ارتباطی‌اند که نشان می‌دهد اگر بخواهیم، می‌توانیم.
نکته مهم این است که در مقایسه با کشورهای منطقه، تمایز ایران در بومی بودن فناوری آشکار است. برخی کشورهای خلیج فارس اگرچه سرمایه‌گذاری عظیمی در پروژه‌های صنعتی و فناورانه انجام داده‌اند، اما بخش عمده فناوری مورد استفاده در آن کشورها وارداتی است و وابسته به شرکت‌های غربی و آسیایی باقی مانده‌اند؛ دلارهای نفتی در مقابل واردات کالا و واردات کارخانجات و مهندسان خارجی. اما ایران با تکیه بر دانش مهندسان و پژوهشگران خود، بسیاری از حلقه‌های تولید را در داخل کشور تکمیل کرده است. در واقع، در حالی که برخی اقتصادهای منطقه بر ثروت دلاری متکی‌اند، ایران بر توان انسانی و دانش بومی تکیه دارد — و همین نقطه تمایز، مزیت راهبردی آینده است. ایرانی که توان تولید بالقوه در بسیاری از حلقه‌های صنعتی روز دارد و فقط اندکی تلاش برای فعلیت یافتن آن نیازمند است.البته مسیر پیشرو نیازمند نوسازی و پیوند عمیق‌تر میان دانشگاه، صنعت و سرمایه است.
به هر حال، امروز هر دستاورد صنعتی در ایران نه‌تنها نتیجه تلاش مهندسان، بلکه جلوه‌ای از تاب‌آوری ملی است. ایران در میانه تحریم‌ها آموخته است چگونه به جای تسلیم، خلاقیت را انتخاب کند و به جای وابستگی، خوداتکایی را مبنا سازد. این همان روحیه‌ای است که می‌تواند ایران را در دهه آینده، از کشوری مقاوم به کشوری پیشرو در علم و فناوری منطقه بدل کند — کشوری که صادرکننده فناوری است.