بین الملل >>  سیاست خارجی >> نبض بین الملل
تاریخ انتشار : ۲۷ مهر ۱۴۰۴ - ۰۹:۲۹  ، 
شناسه خبر : ۳۸۲۸۰۷
بصیرت پایان قطعنامه 2231 شورای امنیت را بررسی می ‌کند
رویکرد اجباری غرب به یارگیری از ذره‌بینی‌‌ها در حالی که 120 کشور عدم تعهد از ایران حمایت کرده‌اند، سندی آشکار بر شکست سیاست فشار و مذاکره غرب است که انزوای جهانی آنها را آشکار می سازد. این مسئله درس عبرتی است برای آنانی که همچنان در توهم غرب گرایی به نفی رابطه با شرق و نظم نوین می‌پردازند.
پایگاه بصیرت / قاسم غفوری
غرب با هوچی‌گری و دور زدن قانون و فضای تبلیغاتی و رسانه‌ای در حالی بر آن بوده تا با اسنپ بک و نیز گرفتار سازی ایران در اشتباه محاسباتی تمدید برجام، زیاده خواهی‌های یک جانبه خود علیه ایران را اجرایی و حتی مباحثی همچون موشکی و منطقه‌ای را به تهران تحمیل نماید که با فرا رسیدن 26 مهر ماه و بر اساس جدول زمان بندی شده 10 ساله پایان قطعنامه 2231 شورای امنیت که پیوست برجام بوده اعلام گردید. روسیه به عنوان رئیس دوره‌ای شورای امنیت در حالی این امر را اعلام کرده است که پایان این قطعنامه به معنای پایان برجام و محدودیت‌های اعمال شده برای ایران در حوزه هسته‌ای و تحریم‌ها می‌باشد. به عبارتی دیگر این قطعنامه دارای بار حقوقی و سیاسی بوده که عملا پایان آن اعلام شده و هرگونه تحریم و اعمال محدودیت اقتصادی، سیاسی، هسته‌ای و نظامی علیه ایران غیر قانونی و بدون هیچ گونه وجاهت جهانی است. اکنون مرحله‌ای آغاز شده که در آن حقوق حاکمیتی ایران غیرقابل مذاکره است و همکاری با آژانس تنها در چارچوب پادمان‌ها ادامه خواهد داشت.
شورای امنیت و اسنپ بکی که فرو می‌ریزد
هر چند که اروپایی‌ها با فعال سازی اسنپ بک برآنند تا چنان القا سازند که تحریم‌های ضد ایرانی احیا شده است، اما حقیقت آن است که با انقضای قطعنامه 2231 عملا این فرایند نیز ابطال شده است. از منظر حقوق بین‌الملل، انقضای قطعنامه ۲۲۳۱ به معنای خروج ایران از دستور کار شورای امنیت و بی‌اعتباری هرگونه ادعای الزام‌آور درباره بازگشت تحریم‌هاست. چنانکه در این راستا معاون وزیر خارجه، کاظم غریب‌آبادی نیز اعلام کرده است که ایران، روسیه و چین با ارسال نامه‌ای رسمی به دبیرکل سازمان ملل و رئیس شورای امنیت، این موضوع را به‌صورت مستند اعلام خواهند کرد. 
دیگر نیازی به اجرای توافق مصر وجود ندارد چرا که از یک سو غرب با اسنپ بک خلف وعده کرده است و از سوی دیگر با پایان قطعنامه 2231 دیگر هیچ دلیلی برای ادامه روند گذشته وجود ندارد و آژانس به جای رفتارهای سیاسی علیه ایران باید به مسائل واقع یعنی تسلیحات هسته‌ای رژیم صهیونیستی و نیز دوران جدید رقابت هسته‌ای میان دارندگان این تسلیحات بپردازد.
این مهم چنان است که بیانیه ۲۱ کشور عضو گروه دوستان منشور ملل متحد نیز صراحتاً تأکید کرده که تحریم‌های یک‌جانبه غربی فاقد وجاهت حقوقی هستند و کشورهای عضو سازمان ملل تعهدی برای اجرای آن ندارند. این امر نشان می دهد که اجماعی جهانی در قبال مواضع به حق ایران شکل گرفته است که عملا در چارچوب معادله آمریکایی حرکت نمی‌کند و پذیرنده اسنپ بک ادعایی غرب نیز نمی‌باشد.
خروج آژانس از مدار زیاده خواهی
تا به امروز براساس برجام و قطعنامه 2231 بازرسی‌ها از ایران فراتر از ان پی تی و پادمان بوده و غرب با سوء استفاده از این ابزارها برآن بوده تا از ایران در حوزه هسته‌ای یک استثنا ساخته که نیازمند بازرسی‌های گسترده می‌باشد. چنانکه ایران چندین برابر بیشتر از استانداردهای جهانی مورد بازرسی قرار گرفته است.  همان‌گونه که میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در وین، تأکید کرد: «با انقضای این قطعنامه، عملاً دیگر چیزی به نام برجام وجود نخواهد داشت و آژانس باید بر اساس پادمان و ان پی تی خواسته‌های خود را از تهران مطرح سازد» به عبارتی دیگر ایران از قید هرگونه تعهد فراتر از مفاد پیمان NPT آزاد است و همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صرفاً در چارچوب توافق پادمان‌ها و قوانین داخلی کشور ادامه می‌یابد. این امر بیانگر آن است که دیگر نیازی به اجرای توافق مصر وجود ندارد، چرا که از یک سو غرب با اسنپ بک خلف وعده کرده است و از سوی دیگر با پایان قطعنامه 2231 دیگر هیچ دلیلی برای ادامه روند گذشته وجود ندارد و آژانس به جای رفتارهای سیاسی علیه ایران باید به مسائل واقع یعنی تسلیحات هسته‌ای رژیم صهیونیستی و نیز دوران جدید رقابت هسته‌ای میان دارندگان این تسلیحات بپردازد.
وزن کشی ایران و غرب
نکته مهم آنکه پایان قطعنامه مذکور و محقق نشدن اهداف غرب از ادعای اسنپ بک از یک سو بیانگر ظرفیت‌ها و جایگاه جهانی ایران است که برگرفته از اصل تکیه بر داخل، دیپلماسی فعال در نظم نوین جهانی و نیز تن ندادن به زیاده خواهی غرب است که ابعاد جدیدی از الگو بودن ایران را برای جهانیان به همراه دارد. از سوی دیگر این مسئله ناتوانی غرب در اجماع سازی را آشکار ساخت که سندی بر مواضع کشورهایی همچون ایران است که همواره تاکید دارند غرب دیگر تنها بازیگر جهان نیست و کدخدایی آمریکا به پایان رسیده است. بر اساس همین اصل است که سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، در پیامی تأکید کرد شد که بیش از ۱۲۰ کشور عضو جنبش عدم تعهد در اجلاس کامپالا از موضع حقوقی ایران حمایت کرده‌اند و بر پایان تمامی محدودیت‌های شورای امنیت علیه ایران تأکید داشته‌اند. این موضع‌گیری گسترده، نشانه‌ای از انزوای کامل تلاش‌های چند کشور غربی برای بازتولید فشارهای سیاسی و حقوقی علیه تهران است. به عبارتی دیگر با انقضای رسمی قطعنامه ۲۲۳۱، ایران نه‌تنها از انحصار فشارهای شورای امنیت رها می‌شود، بلکه با پشتوانه سیاسی ۱۲۰ کشور جهان و همراهی قدرت‌های بزرگ شرق، به مرحله‌ای تازه از بازسازی اقتدار دیپلماتیک خود وارد می‌شود. در این مرحله دیگر سخن گفتن در قالب متهم و مدعی معنایی ندارد، بلکه مناسبات در قالب تعاملات برابر صورت می‌گیرد و غرب نمی‌تواند ادعاهای زیاده خواهانه گذشته را که به بهانه برجام و قطعنامه 2231 انجام می‌داد تکرار نماید. 
اروپا در توهم یارگیری
نکته مهم آنکه به رغم شکست غرب در احیای دوباره برجام تحمیلی و نیز ناکامی اسنپ بک با پایان قطعنامه 2231 شورای امنیت همچنان اروپایی‌ها به روند توهمی تقابل با ایران با ابزار اقتصادی پس از شکست در حوزه حقوقی، سیاسی و نظامی ادامه می‌دهند چنانکه در یک رویکرد فرافکنانه که نشأت گرفته از توهم خودبرترپنداری غرب است، اتحادیه اروپا ، با صدور بیانیه‌ای تازه اعلام کرد چند کشور غیرعضو این اتحادیه با تصمیم شورای اروپا برای بازگرداندن تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران، در پی اجرای سازوکار پس‌گشت (اسنپ‌بک) همسو شده‌اند.در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: «کشورهای آلبانی، بوسنی و هرزگوین، ایسلند، مولداوی، مونته‌نگرو، مقدونیه شمالی، نروژ، صربستان و اوکراین خود را با این تصمیم شورای اتحادیه اروپا همسو کرده‌اند و اطمینان خواهند داد که سیاست‌های ملی‌شان با این تصمیم منطبق باشد» نگاهی بر نام این کشورها نشانگر ماهیت ذره بینی آنهاست که عملا جایگاهی در نظام بین الملل ندارند و صرفا نام یک کشور را یدک می‌کشند. این رویکرد اجباری غرب به یارگیری از ذره‌بینی‌‌ها در حالی که 120 کشور عدم تعهد از ایران حمایت کرده‌اند سندی آشکار بر شکست سیاست فشار و مذاکره غرب است که انزوای جهانی آنها را آشکار می سازد. این مسئله درس عبرتی است برای آنانی که همچنان در توهم غرب گرایی به نفی رابطه با شرق و نظم نوین می‌پردازند به بهانه‌های مختلف تسلیم شدن در برابر برجام موشکی و منطقه‌ای را ترویج و با رفتارهای ابهام برانگیز روس هراسانه به توجیه غرب گرایی پرداخته و خواستار تکرار اشتباهات برجام یعنی دل بستن به وعده‌های غرب می باشند.