در شرایطی که تجاوزات روزانه رژیم اشغالگر اسرائیل به مناطق مختلف جنوب لبنان ادامه دارد، وبگاه تحلیلی «الخنادق» در گزارشی از وجود یک «توافق جانبی آمریکا و اسرائیل» پرده برداشت؛ توافقی که به‌گفته این وبگاه، پس از پایان جنگ لبنان در آبان ۱۴۰۳ شکل گرفت و اکنون به اصلی‌ترین محور بحث‌های سیاسی و حقوقی مربوط به دوران پس از جنگ تبدیل شده است.
از زمان اعلام آتش‌بس در ششم آذر سال گذشته تاکنون، بیش از ۳۰۰۰ مورد نقض، شامل شلیک گلوله، حملات هوایی و پهپادی از سوی رژیم اسرائیل رخ داده که طبق آمار وزارت بهداشت لبنان منجر به شهادت ۳۰۰ نفر و مجروحیت حداقل ۴۰۰ تن شده است.
الخنادق نوشت این توافق «هرگز رسماً اعلام نشد»، اما واشنگتن و تل‌آویو هم‌زمان با تلاش فرانسه و سازمان ملل برای تثبیت آتش‌بس، «پشت پرده یک چارچوب جداگانه» را پیش بردند؛ چارچوبی که به گفته این وبگاه، به اسرائیل امکان می‌دهد با بهانه‌هایی مانند «مقابله با تهدیدهای ایران» یا «جلوگیری از بی‌ثباتی»، هر زمان که بخواهد دست به حمله بزند و دامنه حملات خود را نیز گسترش دهد.
نامه دو و نیم صفحه‌ای که همه‌چیز را تغییر داد
طبق گزارش الخنادق، اسناد منتشرشده در رسانه‌های اسرائیلی نشان می‌دهد این توافق در قالب «نامه‌ای دو و نیم صفحه‌ای» بین دو طرف مبادله شده است. این وبگاه می‌افزاید مقام‌های اسرائیلی از وجود «بند ایران» در این نامه سخن می‌گویند؛ بندی که در آن آمریکا متعهد می‌شود با اسرائیل برای «جلوگیری از حضور ایران در لبنان» و «مقابله با حمایت تهران از گروه‌های مقاومت» همکاری کند.
الخنادق می‌نویسد: «در مقابل، اسرائیل تنها موظف است در صورت امکان، پیش از عملیات نظامی در لبنان، واشنگتن را مطلع کند»؛ امری که به تعبیر این وبگاه، «آزادی عمل گسترده‌ای خارج از محدودیت‌های آتش‌بس رسمی» برای تل‌آویو ایجاد می‌کند.
آتش‌بس رسمی و متن پنهان؛ دو مسیر متفاوت
این وبگاه یادآوری می‌کند که آتش‌بس رسمی از چهار بامداد ۲۷ نوامبر ۲۰۲۴ به اجرا درآمد. در متن این آتش‌بس، سه بند روشن وجود داشت: «توقف کامل عملیات نظامی»، «خروج نیروهای اسرائیلی از جنوب طی حدود ۶۰ روز»، و «استقرار ارتش لبنان در جنوب لیتانی».
اما الخنادق تأکید می‌کند که «توافق جانبی» برای اسرائیل مجموعه‌ای از «استثناهای مبهم» ایجاد کرده که به آن امکان می‌دهد با عنوان‌هایی مانند «اقدام پیشگیرانه» یا «عملیات محدود»، از چارچوب آتش‌بس خارج شود. به‌نوشته این وبگاه، این استثناها «با تکیه بر تضمین آمریکا»، فضای زمانی و میدانی گسترده‌ای به تل‌آویو می‌دهد.
طبق گزارش، این توافق پنهان، «هم‌پیمانی راهبردی آمریکا و اسرائیل را عمیق‌تر کرده» و هم‌زمان نقش اروپا را، به‌ویژه نقش فرانسه را که محور اصلی تدوین آتش‌بس بود، «به حاشیه رانده است».
االخنادق در بخش دیگری می‌نویسد این توافق «خطری آشکار برای لبنان» دارد، زیرا «اصل حاکمیت را دور می‌زند» و تصمیم‌گیری درباره اینکه چه چیزی «تهدید» محسوب می‌شود را به طرفی غیرلبنانی می‌سپارد.
این وبگاه تأکید می‌کند که چنین متنی «راه تجاوزات نظامی را باز نگه می‌گذارد» و «دو چارچوب حقوقی متعارض» ایجاد می‌کند: یک آتش‌بس رسمی زیر نظر سازمان ملل و یک توافق پنهان خارج از ساختارهای حقوقی بین‌المللی.
اهداف آمریکا و اسرائیل در مرحله پس از جنگ
الخنادق می‌نویسد آمریکا از این توافق به‌عنوان ابزاری برای «تقویت نفوذ خود در لبنان و سوریه»، «کاهش نقش حزب‌الله» و «آماده‌سازی زمینه برای ترتیبات امنیتی جدید» استفاده می‌کند. به گفته این وبگاه، اسرائیل نیز تلاش دارد از این متن برای «ایجاد معادلات بازدارندگی تازه» بهره ببرد تا «اجازه بازگشت وضعیت به قبل از جنگ» را ندهد.
نقش فرانسه و تغییر مأموریت یونیفیل
در بخش دیگری از گزارش، این وبگاه به «افزایش نقش نیروهای فرانسوی در یونیفیل» اشاره می‌کند و می‌نویسد که یگان فرانسوی در جنوب لبنان اکنون «اختیارات گسترده و امکانات فنی قابل‌توجه» دارد و «در عمل از سطح نظارت بر آتش‌بس فراتر رفته» و اقداماتی نزدیک به «عملیات شناسایی و پاکسازی علیه زیرساخت‌های مقاومت» انجام می‌دهد.
این وضعیت سؤالات جدی درباره نقش واقعی یونیفیل در میان محافل لبنانی ایجاد کرده است.