جنگ ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی و آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران و دفاع مشروع و کارآمد جمهوری اسلامی ایران را میتوان کارگاه عملی و موفق ملت ایران دانست. «آزمون بازدارندگی فعال و مؤثر» در جنگهای کوتاهمدت، زمان برای بسیج گسترده و آمادگیهای طولانی وجود ندارد. برتری با طرفی است که بتواند در ساعات یا روزهای نخست، ضربه مؤثر وارد و اراده دشمن برای ادامه درگیری را در همان ابتدا مختل کند.
دفاع مقدس ۱۲ روزه، صحت این راهبرد را که از اواخر دفاع مقدس در ساختار دفاعی ایران نهادینه شد، ثابت کرد. «جنگ ترکیبی در مقیاس فشرده» برخلاف جنگهای طولانی، در نبردهای کوتاهمدت همه عناصر - نظامی، رسانهای، سایبری، و دیپلماتیک - به صورت همزمان و فشرده فعال میشوند.
ایران در دفاع مقدس ۱۲ روزه توانست با همافزایی این عرصهها، بهویژه مدیریت روایت جهانی و عملیات رسانهای، اثر میدانی حملات خود را چندبرابر کند؛ دقیقاً مشابه ترکیب عملیات نظامی و رسانهای در فتح خرمشهر، اما با آهنگ سریعتر.
«افزایش انعطافپذیری و سرعت تصمیمگیری» نبردهای کوتاهمدت نیازمند حلقه تصمیمگیری بسیار کوتاه هستند. فرماندهان و ساختار امنیتی ایران، با بهرهگیری از تجربه دفاع مقدس، توانستند سرعت چرخه تصمیم، اجرا و ارزیابی را به حداقل برسانند-تا جایی که واکنش متقابل در کمتر از چند ساعت طراحی و عملیاتی شد.
«کاهش هزینه و افزایش بازده راهبردی» از منظر اقتصادی-نظامی، جنگهای کوتاهمدت نسبت به درگیریهای فرسایشی، هزینه کمتری دارند، اما با ضربات دقیق، اثرات سیاسی -امنیتی بلندمدت ایجاد میکنند. در دفاع مقدس ۱۲ روزه، صرفاً چند روز فشار مداوم، پیام بازدارندگی قاطعی به تلآویو و حامیان آن ارسال کرد.
«حلقه اتصال به محور مقاومت» در این نبردها، ظرفیت هماهنگی عملیاتی با نیروهای همپیمان منطقهای سریعتر فعال میشود. تجربه شبکهسازی از جبهههای دفاع مقدس، اکنون در مقیاس منطقهای به کار میرود و باعث شده جنگهای کوتاه، تبدیل به زنجیرهای در بازدارندگی جمعی شوند.
جنگهای کوتاهمدت در الگوی امنیتی ایران، نه جانشین جنگهای فرسایشی، بلکه تکمیلکننده آنها هستند-ابزاری برای اعمال فشار سریع، نمایش توان بازدارندگی، و جلوگیری از کشیدهشدن درگیری به مرحله فرسایشی.
دفاع مقدس ۱۲ روزه با رژیم صهیونیستی نشان داد که ایران، با استفاده از تجربه دفاع مقدس، قادر است در زمان بسیار محدود، به حداکثر اثر راهبردی دست یابد. این رویکرد، در جنگهای آینده نیز مزیت اصلی ایران در برابر دشمنانی است که به دنبال تحمیل نبرد پرهزینه و طولانیاند.
عباسعلی فرزندی