چهاردهم اردیبهشت‌ماه رئیس‌جمهور کشورمان به همراه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و شهردار تهران، شهر جدید رویدادهای فرهنگی کشور را به منظور آغاز بیستونهمین فعالیت ناشران و عرضه محصولات جدید فرهنگی افتتاح کردند؛ جایی که به زعم کارشناسان تحول امیدوارکننده‌ای را در عرصه مستقل‌کردن عرضه محصولات و رویدادهای فرهنگی ایجاد کرد. البته برخی از غرفه‌داران مصلا را هنوز بهترین محل برای برگزاری چنین رویداد بزرگی می‌دانستند؛ چراکه به اعتقاد آنها بسیاری از بازدیدکنندگان با هدف سرگرمی و تفریح به مکان برگزاری بزرگ‌ترین نمایشگاه فرهنگی کشور آمده‌اند! اما برخی نظر دیگری داشتند و معتقد بودند، همین افراد به واسطه حضور در این نمایشگاه ناخودآگاه با کتاب انس گرفته و برای کودکان‌شان هم که شده، یک یا دو جلد کتاب می‌خرند.
در ادامه گزادش خبرنگار صبح صادق را در بازدید از شهر جدید رویدادهای فرهنگی خواهید خواند.
شلوغی و معطلی مردم در مترو
شهر آفتاب به منظور تمرکززدایی و حل مشکلات ترافیکی، عبور و مرور و آلودگی هوایی که از زمان برگزاری نمایشگاه‌ها در مصلای تهران و نمایشگاه بین‌المللی تهران وجود داشت، ساخته شد. که در اتوبان خلیج‌فارس، روبه‌روی حرم امام خمینی(ره) قرار دارد. در بازدید از این مکان وقتی که شرایط برگزاری را از مردم جویا شدیم، آنها به اتفاق یکی از مشکلات اساسی بازدیدکنندگان را مشکل رفت‌و‌آمد می‌دانستند. البته این مشکل با مترو و درنظر گرفتن ایستگاه ویژه‌ای با عنوان شهر آفتاب تا حدودی برطرف شد. البته مردم این گلایه را هم داشتند که از یک طرف هر 15 دقیقه یک قطار برای بازگشت وجود دارد و از طرف دیگر در مدت برگزاری نمایشگاه، شلوغی مترو سرسام‌آور و ناراحت‌کننده است.
جابه‌جایی بازدیدکنندگان با خودروی برقی
یکی از امکانات بسیار خوبی که مسئولان برگزاری نمایشگاه برای بازدیدکنندگان در نظر گرفته بودند، خودروهای برقی بود که به تعداد زیاد وظیفه جابه‌جایی بازدیدکنندگان را از ایستگاه شهر آفتاب تا سالن‌های نمایشگاه برعهده داشتند.
شهر آفتاب شبیه برج میلاد!
شهر آفتاب معماری مدرن و زیبایی دارد که حس خوبی را به هنگام حضور در آن به بازدیدکنندگان منتقل می‌کند. سالن‌های اصلی فضای بزرگ و گیرایی دارند؛ این سالن‌ها به سالن‌های سه قلو مشهورند و از معماری زیبا و آشنایی برخوردارند؛ که متعلق به ناشران عمومی است. اینکه می‌گوییم معماری آشنا، از آن روست که معماری و طرح‌های روی سقف این سالن‌ها ما را به یاد برج میلاد می‌اندازد.
فضای سبز و فضاسازی کاملاً ایرانی
فضای سبز از ویژگی‌هایی که در همه جای شهر آفتاب به چشم می‌خورد؛ همان نکته‌ای که غفوری‌فرد، نماینده مجلس شورای اسلامی در هنگام بازدید از نمایشگاه کتاب به ما گفت و اشاره کرد، این فضاسازی‌ها از الگوی ایرانی ساخت باغ، حوض و حوضچه بهره می‌برند.
شهر آفتاب تجربه‌ای برای بهتر شدن
به گفته غفوری‌فرد شهر آفتاب مجموعه‌ای است که با هدف انتقال نمایشگاه‌های تهران به خارج از شهر و رفع مشکل همیشگی ترافیک در تهران در زمان برگزاری نمایشگاه ساخته شده است. این نمایشگاه هنوز برای رسیدن به کمال به زمان نیاز دارد و قطعاً با توجه به تجربیاتی که برگزارکننده‌های آن از نمایشگاه آفتاب به دست می‌آورند، برای نمایشگاه‌های بعدی با این مشکلات روبهرو نخواهیم بود. ضمن اینکه محلی که برای این شهر در نظر گرفته شده، از نظر سهولت دسترسی از تمام مناطق تهران و شهرستان‌ها مناسب‌تر است.
14 هزار نسخه و صف اول پرفروش‌ترین
در بازدید از نمایشگاه با فاضل نظری هم‌کلام شدیم؛ او آمده بود تا در جشن امضای چاپ ششم مجموعه شعر خود به نام «کتاب» که با فروش بیش از 14 هزار نسخه در زمره پرفروش‌ترین آثار نمایشگاه امسال قرار داشت، شرکت کند. مجموعه «کتاب» پنجمین دفتر شعر نظری، شامل 40 غزل با مضامین عاشقانه، عارفانه و اجتماعی است.
آفتاب تخصصی بهتر از مصلای غیرتخصصی
فاضل نظری از محل برگزاری و شرایط نمایشگاه امسال رضایت داشت و می‌گفت: هرکاری برای شروع یک اِنِرسی در حال سکون دارد؛ در واقع خوب بوده و می‌تواند به تعالی بیشتری دست پیدا کند. قطعاً مسئولان در شهر آفتاب با یک کار تخصصی و کارشناسی‌شده نشان دادند که در گذشته به جهت برپایی غیرتخصصی نمایشگاه کتاب در مکان‌های دیگر، شاهد این روزهای خوب برای کتاب، ناشران و مجموعه نویسندگان نبودیم.
وی ترویج فرهنگ کتابخوانی را در این‌گونه فضاها و استمرار کارهای تبلیغی همراه با عرضه کتاب با قیمت‌های مناسب‌تر به مردم را امکان‌پذیر دانست.
روسیه میهمان ویژه نمایشگاه بیست‌و‌نهم
بیستونهمین نمایشگاه کتاب تهران 2400 ناشر داخلی و 300 ناشر خارجی را به خود دید؛ سازه‌های تخصصی و فضای زیبای فرهنگی آفتاب 2500 غرفه را در بخش‌های بین‌الملل(لاتین و عربی)، کودک و نوجوان، آموزشی، دانشگاهی و ناشران عمومی در معرض بازدید مردم قرار داد. میهمان ویژه نمایشگاه امسال فدراسیون روسیه بود و 9 استان توانمندی‌ها و ظرفیت‌های فرهنگی خود را با هدف ارتقای کمّی و کیفی فرهنگی کشور شرح دادند.
«فردا برای خواندن دیر است»
راهی مناطق محروم
بیستونهمین دوره نمایشگاه کتاب شعار معناداری را هم یدک می‌کشید که وقتی با مسئولان برگزاری آن، به ویژه مسئول کمیته اجرایی و تشریفات صحبت کردیم، به ما گفتند که شعار «فردا برای خواندن دیر است» در خرید کتاب و ارسال رایگان آن به مناطق محروم به منصه ظهور می‌رسد. تصمیمی که در برگرداندن 50 درصد هزینه اجاره‌بهای غرفه‌ها به ناشران و مسئولان غرفه‌ها با خریدن کتاب جبران می‌شود. البته در کنار برگزاری نشست‌ها و جاذبه‌های فرهنگی دیگر این شیوه حمایت از ناشران شرکت‌کننده، خود اقدام تبلیغی مفیدی به شمار می‌آید.
افزایش 30 درصدی فروش!
رضوانی، رئیس کمیته اجرایی و تشریفات نمایشگاه به تسهیلات ویژه 20 هزار میلیاردی وزارت ارشاد برای مجموعه‌های آموزشی کشور اشاره کرد و گفت: با این تمهید به‌جا و ویژه، وزارت ارشاد ترویج فرهنگ کتابخوانی را در نمایشگاه امسال به طور جدی دنبال کرد، تا جایی که در نمایشگاه امسال 30 درصد افزایش فروش و استقبال‌کننده داشتیم.
هواشناسی اشتباه و اظهارنظر غیرمنصفانه
یکی از حاشیه‌های مهمی که محل برگزاری و شرایط مدیریت نمایشگاه را تحت‌الشعاع قرار داد، آب‌گرفتگی چند روز گذشته نمایشگاه بود که بسیاری از غرفه‌داران هم نسبت به مدیریت نامناسب آن گلایه داشتند. روزی که رضوانی می‌گوید: هواشناسی تشخیص مناسبی نداده بود و اگر از چنین بارندگی اطلاع داشتیم، حتماً تمهید ویژه‌ای در نظر گرفته می‌شد، اما اینکه بسیاری می‌گویند محل برگزاری نمایشگاه استانداردهای لازم را نداشته است که این خسارت جزئی به بخش آموزشی وارد شده، کاملاً غیرکارشناسی اظهارنظر می‌کنند؛ لازم است بگویم این اتفاق واقعاً غیرمنتظره بود!
فاتحان همسایه روسیه
در نمایشگاه امسال موضوعات مربوط به انقلاب اسلامی و دفاع مقدس هم رونق خوبی داشتند؛ چراکه غرفه‌های متعددی به مجمع ناشرین انقلاب اسلامی و مجمع ناشرین دفاع مقدس، مانند روایت فتح، فاتحان، دارخویین و انتشارات سوره مهر اختصاص داده شده بود و کار ویژه‌ای با عنوان معرفی مدافعان حرم در نمایشگاه امسال، صورت گرفته بود. البته جالب بود که فاتحان در همسایگی غرفه روسیه(بازار جهانی) قرار داشت که از این نظر، مردم بیشتری استقبال کردند و یک بار دیگر فضای جبهه، ایثارگری و روحیه شهادت‌طلبی برای مخاطبان زنده شد.
حضور بیستم «عباس دست طلا» در آفتاب
نکته جالب و قابل توجهی که در بخش غرفه‌های دفاع مقدس توجه بسیاری را به خود جلب کرد، عرضه چاپ بیستم «عباس دست طلا» بود؛ چرا که کتاب «عباس دست طلا» از جمله آثار خاطره‌نگاری و مستند ادبیات دفاع‌مقدس است که انتشارات فاتحان آن را تجدید چاپ کرده است؛ این همان اثری است که چاپ دومش با تقریظ حضرت آقا به چاپ رسید.
ناشران دانشگاه‌های معتبر خارجی
کتاب‌های کدام دانشگاه‌های خارجی در نمایشگاه تهران عرضه شد؟ ناشران دانشگاه‌هایی، همچون هاروارد، کالیفرنیا، کلمبیا، یَیل، شیکاگو و پرینستون از آمریکا و ناشر دانشگاه ادینبورگ از انگلستان، از جمله ناشران دانشگاه‌های معتبری هستند که کتاب‌های آنها در نمایشگاه امسال کتاب تهران عرضه شد.
رونمایی فرهنگ کارت در نمایشگاه
«فرهنگ کارت» اقدام مشترکی بود که با همکاری بانک ملت، مؤسسه حامی مهر بانو، بیمه مرکز فناوری‌های اطلاعاتی رسانه‌ای، بستر لازم را برای گسترش فرهنگ دیجیتال فراهم کرد. «فرهنگ کارت» شروعی برای برنامه‌ریزی در حوزه ارتقای هنجارهای استفاده از فضای دیجیتال است. در واقع، افراد با در اختیار داشتن فرهنگ کارت می‌توانند از خدمات کارت اعتباری، رفاهی و گردشگری، مشاوره آموزش مجازی، ضرورت بیمه، سامانه سهام، طرح ملی مهربانو، یارانه فرهنگی و... بهره‌مند شوند.
نگاه ویژه به کودکان کار در نمایشگاه کتاب
اتفاق جالب دیگر نمایشگاه امسال، حضور جمعیت دفاع از كودكان كار و خیابان که سازمانی غیر دولتی به شمار می‌آید، بود که با شعار «لغو کار کودک همین امروز ممکن است» فعالیت می‌کرد. هدف از تأسيس جمعيت دفاع از كودكان كار، تلاش به منظور محو كامل كار، بهره‌کشی و هرگونه سوءاستفاده از كودكان و احقاق حقوق و شرایط زندگی انسانی و برابر برای تمامی كودكان جهان است. افزون بر این، در نمایشگاه کتاب تهران مجموع آرزوها و ترس کودکان از کار در یک کتاب جمع‌آوری شد و بسته‌هایی شامل نقاشی کودکان کار و لیوان‌هایی که نقاشی‌های این کودکان بر روی آن چاپ شده بود، به نفع کودکان کار به فروش رسید.
تقدیر از ۱۲ غرفه برتر در آیین اختتامیه
آیین اختتامیه بیستونهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران ۲۵ اردیبهشت و با معرفی غرفه‌های برتر این دوره در مراسمی با حضور رئیس مجلس شورای اسلامی در شهر آفتاب برگزار شد که طی آن از ۱۲ غرفه برتر نمایشگاه بیست‌و‌نهم تقدیر به عمل آمد.
