امین پناهی/ هفته گذشته جمعی از اقشار مختلف مردم با رهبر معظم انقلاب اسلامی دیدار کردند؛ دیدار مهمی که علاوه بر معمول گذشته که امام خامنهای در آنها توصیههایی به مسئولان امر داشتند، تکلیف یک سری موضوعات مورد مناقشه در بین برخی سیاستمداران را نیز مشخص شد. ایشان با اشاره به سیاستهای دولت ترامپ در قبال جمهوری اسلامی و ملت ایران و همچنین با انتقاد از همراهی برخی در داخل کشور با دشمن برای ترساندن ترسوها از شبح جنگ و کشاندن جمهوری اسلامی ایران پای میز مذاکره با آمریکا فرمودند: «دو کلمه به ملّت ایران بگویم؛ جنگ نخواهد شد و مذاکره نخواهیم کرد.» دو جملهای که بیش از دیگر بخشهای سخنرانی معظمله مورد توجه رسانههای مختلف خارجی قرار گرفت.
به واکنش این رسانهها درباره این بخش مهم از بیانات رهبر معظم انقلاب میپردازیم.
بازتابهای رسانهای
خبرگزاری نگلیسی «ایندیپندنت» در گزارشی نوشت: «آیتالله خامنهای که حرف آخر را در سیاست جمهوری اسلامی میزند، گفت خروج ترامپ از برجام گواهی است که ترامپ قابل اعتماد نیست.» این خبرگزاری در ادامه نوشت: «واشنگتن گفته بود که تنها شانس ایران برای اجتناب از تحریمها، پذیرفتن پیشنهاد ترامپ برای مذاکره بر سر یک معاهده سختگیرانه هستهای است. هرچند مقامات ایرانی این پیشنهاد را رد کردهاند، اما این نخستین بار است که آقای خامنهای به طور عمومی در این باره اظهارنظر کرده است.» در این گزارش آمده است: «آقای خامنهای احتمال جنگ با آمریکا را رد کرد. سپس افزود: «آنها درباره (آمریکاییها) احتمال جنگ با ایران بیش از حد اغراق میکنند و هیچ جنگی در نخواهند گرفت.»
پایگاه خبری «سیانان» نیز در واکنش به این بخش از بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی نوشته است: «رهبر ایران در برابر تحریمهای تحمیلی جدید آمریکا قاطعانه ایستاده و میگوید که جنگ نخواهد شد، مذاکره نخواهیم کرد.» این پایگاه خبری در ادامه با اشاره به این فراز که آمریکاییها در کنار تحریم، حرف از جنگ و مذاکره میزنند، نوشت: «آیتالله خامنهای گفته است؛ آنها راجع به جنگ صحبت میکنند که ترسوها را بترسانند.»
«یورو نیوز» نیز گزارشی در این باره منتشر کرد که در تیتر آن نوشته بود: «رهبر ایران پیشنهاد مذاکره ترامپ را رد کرد.» در این گزارش همچنین به این بخش از بیانات رهبر معظم انقلاب اشاره شده است که فرمودند: «من هرگونه مذاکره با آمریکا را ممنوع میکنم. آمریکا هرگز به وعدههای خود در مذاکرات وفادار نبوده است.»
شبکه الجزیره نیز نوشت: «رهبر ایران هرگونه گفتوگوی مستقیم با آمریکا را ممنوع کردند.»
پایگاه خبری «نشنال» امارات هم با اشاره به بخشهایی از سخنرانی رهبر معظم انقلاب نوشت: «رهبر ایران مذاکره با آمریکا برای رسیدن به یک توافق هستهای جدید برای لغو تحریمها را رد کرد.» این رسانه اماراتی نوشت: «رهبر ایران مذاکره مستقیم با آمریکا را یک هفته بعد از آغاز تحریمهای جدید واشنگتن علیه تهران، ممنوع کرد و گفت که آمریکا هرگز به وعدههایش پایبند نیست و تنها وعدههای توخالی میدهد.» این رسانه با بازنشر توئیت صفحه رسمی پایگاه اطلاعرسانی رهبری بخشهایی از بیانات آیتاللهالعظمی خامنهای را با حروف بزرگ منتشر کرد و نوشت: «رهبر ایران گفته جنگ نخواهد شد و با آمریکا هم مذاکره نخواهیم کرد.»
دیگر رسانهها
«تایمزآو اسرائیل» هم این بخش از سخنان رهبر معظم انقلاب که فرمودند؛ «جنگی رخ نخواهد داد و با آمریکا هم مذاکره نمیکنیم.» را مورد توجه قرار داد. این رسانه رژیم صهیونیستی نوشت: «اخیراً تردیدها و گمانهزنیهایی درباره احتمال بازگشت ایران پای میز مذاکره به دلیل فشارهای ناشی از خروج آمریکا از برجام و اعمال مجدد تحریمها به گوش میخورد. اما ایران هرگونه مذاکره جدید با آمریکا را رد کرده و گفته این کشور قابل اعتماد نیست و به تعهداتش در توافقات پایبند نیست.»
وبگاه خبری «فری مالزی تودی» نیز در این زمینه گزارش داد: «رهبر عالی ایران تأکید کرد ایران جنگ یا مذاکره با آمریکا ندارد و با کارکرد بهتر مسئولان تحریمها بیاثر میشود.» این پایگاه خبری افزود: «رهبر ایران اعلام کرد مسائل اقتصادی کشور عمدتاً ناشی از عوامل داخلی است، نه تحریم آمریکا.» همچنین در ادامه گزارش این پایگاه خبری آمده است: «رهبر عالی ایران به مردم گفت که مشکل خارجی نیست، بلکه داخلی است و البته به این معنا نیست که تحریمها هیچ تأثیری در این موضوع نداشته است، اما مسئله اصلی نحوه برخورد ما با آن است.»
روزنامه ترکیهای «استار» با درج جمله «با آمریکای متقلب مذاکره نمیکنیم»، بیانات رهبر معظم انقلاب در جمع قشرهایی از مردم را تشریح کرد و نوشت: «رهبر ایران، دولت آمریکا را متقلب نامید و تأکید کرد که با آنها بر سر میز مذاکره نمینشینیم و من این کار را ممنوع میکنم.» این رسانه نزدیک به دولت ترکیه افزود: «آیتالله خامنهای با صراحت کامل خطر جنگ بر سر کشور ایران را رد کرد و ادبیات آمریکاییها را بیادبانه و بیشرمانه دانست.»
روزنامه حریت از دیگر رسانههای ترکیه هم با درج عنوان «خطونشان ایران به آمریکا» خلاصهای از بیانات رهبر انقلاب را منتشر کرد و نوشت: «رهبر ایران با یادآوری خروج ترامپ از توافقنامه بینالمللی هستهای(برجام)، مذاکره دوباره با دولت آمریکا را بیفایده دانست و این اقدام را ممنوع اعلام کرد.»
خبرگزاری «آوای افغان» هم نوشت: «آیتالله سیدعلی خامنهای، رهبر انقلاب اسلامی در شرایطی از ردّ هرگونه مذاکره با دولت فعلی آمریکا صحبت کردند که رئیسجمهوری ایالات متحده به اشکال مختلف تلاش دارد ایران را پای میز مذاکره بنشاند.» این پایگاه خبری در ادامه سناریوهای موجود بین جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا را بررسی کرده و نوشته است: «بدیهی است که خواسته آقای ترامپ به هیچ وجه این نیست که مشکل ایالات متحده با ایران را حل کند یا مشکلات مردم ایران را کم کند یا اینکه تحریمها را از بالا سر ایرانیها بردارد. وی باور دارد که بهتر از پیشینیان خود میتواند به ایران نارو بزند و به این دلیل است که میخواهد پای میز مذاکره بنشیند.»
شبکه تلویزیونی «الاباء» عراق هم در گزارشی با عنوان «سیدامام خامنهای بر عدم وجود امکان اجرای مذاکره جدید با آمریکا تأکید کرد» نوشت: «امام خامنهای گفتند که پیشنهاد مذاکره جدید از سوی آمریکا مسئله جدیدی نیست. اکنون وقت مناسبی برای انجام مذاکره نیست و جمهوری اسلامی هیچ مذاکرهای با آمریکا انجام نخواهد داد.» این شبکه به نقل از رهبر معظم انقلاب اسلامی نوشت: «آمریکا پس از توافق هستهای به تعهدات خود پایبند نبود، بنا بر این به دلیل نقض تعهداتش پس از اخذ امتیاز، هر مذاکرهای با آنها بیهوده است. امام(ره) مذاکره با آمریکا را ممنوع کرد و من هم ممنوع میکنم.»
پایگاههای خبری دیگری، همچون هاآرتص، جروزالم پست، اسپوتنیک، میدل ایست آی، اکونومیک تایمز، خبرگزاری فرانسه، الجزیره، عیونالخلیج، سیانبیسی و اسکای نیوز عربی جزء رسانههایی بودند که بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی را منتشر کردند و به آن واکنش نشان دادند.
اینها تنها بخشی از واکنشهای رسانههای بیشمار جهان به بیانات رهبر فرزانه انقلاب در ردّ هر گونه مذاکره یا وقوع جنگ با آمریکا بود.
حاشیه پررنگ
اما برخلاف رسانههای خارجی که سعی کردند بیش از همه به این بخش از صحبتهای رهبر معظم انقلاب توجه کنند، برخی رسانه ها در داخل با ایجاد حواشی سعی کردند نگذارند سخنان مهم رهبر فرزانه انقلاب به گوش همه مردم برسد. داستان از این قرار است که رهبر حکیم انقلاب در بین صحبتهایشان در این جلسه گریزی به دیدار وزیر خارجه کشورمان با جان کری در زمان مذاکرات میزنند و اعلام میکنند مجوز دادن به چنین عملی اشتباه بوده است. متأسفانه، برخی افراد سعی کردند این موضع معظمله را به قضیه برجام تعمیم دهند. به این معنا که خواستند بگویند رهبری در این دیدار گفتهاند اشتباه کرده و اجازه مذاکرات با گروه 1+5 را دادهاند. این فضاسازی در بین مردم دو نتیجه داشت؛ اول اینکه، بیش از آنکه متن اصلی صحبتها که ردّ مذاکرات جدید با آمریکا، ردّ خطر جنگ و همچنین تأکید بر ماندن دولت فعلی و کار پر قدرت بود در جامعه منتشر شود، حواشی بیاهمیتی رواج پیدا کرد که شنیده شدن یا نشدن آن عملاً دردی را دوا نمیکرد. دومین اثر این اتفاق طلبکار شدن کسانی بود که تا دیروز مدعی آن بودند چرا رهبری اجازه مذاکرات مستقیم را با آمریکا نمیدهند و حالا مدعی آن هستند که اشتباه در قضیه برجام به ضرر آنان بوده است.
پس از آنکه عدهای سعی کردند از این آب گلآلود ماهی مورد نظر خود را صید کنند، دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای متن اصلی سخنان ایشان در این باره را منتشر کرده و نوشت: «رهبر معظم انقلاب اسلامی در این دیدار فرمودند در قضیه برجام، بنده اشتباه کردم اجازه دادم که وزیر خارجه ما با آنها صحبت کند، ضرر کردیم.»
این در حالی است که رهبر فرزانه انقلاب از همان ابتدای شکلگیری برجام همواره و در سخنرانیهای گوناگون فرموده بودند به آینده مذاکره و تعامل با آمریکا خوشبین نیستند و بر آن پای فشرده بودند، اما در واقع در آن زمان گوش شنوایی وجود نداشت.