امین پناهی/ تطهیر چهره سعودی‌ها هدف سفرهای بن‌سلمان، ولی‌عهد رژیم سعودی حاکم بر کشور عربستان بود. سفری که از امارات، نزدیک‌ترین متحد منطقه‌ای عربستان در این روزها آغاز شد و سرانجام به آرژانتین برای شرکت در اجلاس رهبران گروه 20 رسید. سفری پر حاشیه که در طول چند روز در جهان واکنش‌ها و بازتاب‌های فراوانی را به دنبال داشت؛ واکنش‌هایی که البته افزون بر ایجاد جو روانی بیشتر علیه سعودی‌ها در جهان در بسیاری از موارد ترس شخص محمدبنسلمان را در پی داشت که همین موجب اتخاذ تدابیر امنیتی شدید برای حفظ جان وی شد.
از تونس تا مصر
روزنامه تونسی «المصور» به نقل از منابع «موثق» از خبر رشوه محمدبنسلمان، ولی‌عهد سعودی به مقامات این کشور برای موافقت با سفر وی پرده برداشت. این روزنامه نوشت، عربستان قصد دارد به بانک مرکزی تونس سپرده‌ای به مبلغ دو میلیارد دلار اهدا کند. بنابر اعلام این منبع، ریاض تصمیم گرفته است مقادیری از نفت مورد نیاز تونس را با قیمت حدود چهارصد میلیون دلار در سال تأمین کند.
افزون بر این، عربستان با ارائه تعدادی جنگنده و بالگرد به نیروی هوایی ارتش تونس کمک خواهد کرد؛ همچنین پیش‌بینی می‌شود تفاهم‌هایی در زمینه گسترش سرمایه‌گذاری عربستان در تونس اعلام شود.
اما از سوی دیگر مردم تونس در اعتراض به سفر بن‌سلمان به خیابان‌ها آمدند و علیه او شعار داده و او را «ارباب اره‌ها» نامیدند. البته رسانه‌های وابسته به رژیم سعودی برای مردم عربستان چنین وانمود کرده‌اند که سفر ولی‌عهد عربستان به تونس با استقبال بی‌سابقه مردمی در این کشور مواجه شده است.
طبق گزارش شبکه «المیادین»، معترضان شعارهای «یمن برای آزادگان، بن‌سلمان قصاب»، «تونس آزاده، بن‌سلمان باید برود»، «بن‌سلمان ترسو، یمن تحقیر نمی‌شود»، «ملت تونس خواهان طرد بن‌سلمان است» و «ابو اره باید برود» سر دادند.
خبرگزاری «اسپوتنیک» درباره سفر بن‌سلمان به مصر نوشت: «مصری‌ها به سفر «پدر اره» به قاهره اعتراض کردند.» در گزارش این پایگاه خبری آمده است: «صدها کاربر توئیتری در مصر در آستانه سفر «محمدبنسلمان» ولی‌عهد عربستان سعودی به کشورشان، به او لقب أبومنشار (پدر اره) داده‌اند. این کاربران مصری سفر بن‌سلمان به کشورشان را برای کشور و دولت مصر مایه ننگ می‌دانند.»
سفر بن‌سلمان به بحرین هم موجی از اعتراضات را در پی داشت. در این راستا، ائتلاف جوانان انقلاب چهاردهم فوریه، همچون اعتراض روزنامه‌نگاران تونسی و مصری در بیانیه‌ای اعلام کرد: «ما مخالفت کامل خود را با سفر محمدبنسلمان تروریست به بحرین اعلام می‌کنیم.»
در این بیانیه آمده است: «ملت نستوه بحرین از سفر منطقه‌ای بن‌سلمان به چند کشور عربی که در چارچوب تقویت جایگاه رژیم سعودی صورت می‌گیرد، استقبال نمی‌کنند.»
بن‌سلمان به جز کشورهایی که به آنها سفر کرده، قصد سفر به مراکش را هم داشته؛ اما این موضوع با مخالفت مقامات این کشور روبه‌رو شده است. به گفته منابع آگاه، ولی‌عهد سعودی سفر به مراکش را در دستور کار سفر منطقه‌ای خود قرار داده بود؛ اما مراکش با سفر وی مخالفت کرد و بن‌سلمان نیز مجبور شد این کشور را از برنامه سفر خود حذف کند.
مقصد بن‌سلمان
مقصد نهایی محمدبنسلمان کشور آرژانتین و شهر «بوئنوس آیرس» برای شرکت در اجلاس رهبران گروه بیست بود که حتی پیش از ورود او به این شهر واکنش‌ها شروع شده بود.
برخی گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال بازداشت محمدبنسلمان از سوی اینترپل به جرم قتل جمال خاشقجی و علت کشتار و قحطی در یمن، پیش از سفر او به آرژانتین آغاز شده بود. روزنامه انگلیسی «گاردین» از احتمال بازداشت محمدبنسلمان، ولی‌عهد عربستان سعودی در صورت سفر او به آرژانتین برای حضور در اجلاس سران گروه بیست خبر داده بود.
این روزنامه نوشته بود، در صورتی‌که از ولی‌عهد سعودی شکایت شود، پلیس بین‌الملل (اینترپل) ممکن است محمدبنسلمان را در زمان حضور در اجلاس گروه بیست در آرژانتین بازداشت کند.
از سوی دیگر، ساره لی واتسون، رئیس بخش خاورمیانه در سازمان بین‌المللی دیده‌بان حقوق‌بشر هم گفته بود: «اگر شکایتی علیه محمدبنسلمان ارائه شود، او نخواهد توانست از هیچ مصونیتی استفاده کند؛ زیرا او رئیس‌جمهور یا پادشاه نیست.»
هرچند دنیل رایموندی، معاون وزیر خارجه آرژانتین اظهار داشته است: «پیشتر تأکید کردیم محمدبنسلمان، ولی‌عهد عربستان در اینجا نماینده کشوری برخوردار از حاکمیت و عضو گروه بین‌المللی 20 بوده و به این ترتیب از مصونیت قضایی برخوردار است.»
سفر پرخرج
محمدبنسلمان پس از ورود به آرژانتین به سوژه رسانه‌های آرژانتینی تبدیل شد. روزنامه‌های آرژانتین، ولی‌عهد سعودی را مردی عجیب و مشکوک توصیف کردند و نوشتند: «او چهار خودروی زرهی را از طریق هواپیماهای باربری به بوئنوس آیرس منتقل کرده تا از او در جریان حضور در نشست گروه بیست محافظت کنند.»
به نوشته القدس العربی، روزنامه‌های آرژانتین تعداد هیئت همراه محمدبنسلمان را حدود چهار صد نفر اعلام کرده و نوشته‌اند: «بن‌سلمان علاوه بر این خواستار امکانات بهداشتی خصوصی و سالن‌های نماز خصوصی در هتل محل اقامت خود شده است.»
براساس این گزارش، ناوگان هواپیمایی همراه بن‌سلمان در سفر به آرژانتین متشکل از ۶ هواپیمای مسافربری و باربری است و پس از ناوگان هواپیمایی آمریکا قرار می‌گیرد که متشکل از 800 سرباز، ۸ هواپیمای وابسته به خطوط هوایی آمریکا، یک کادر مدنی و یک کادر نظامی است.
سفر پر خرج و پر سر و صدایی که البته چندان هم نتوانست برای ولی‌عهد جوان کارساز باشد. پیش از شروع اجلاس بسیاری از رهبران کشورهای عضو این گروه، حتی دونالد ترامپ که در موضوع قتل خاشقجی و فاجعه انسانی رخ داده در یمن به سود عربستان سعودی سخن گفته و هیچ‌گاه حمایت خود را از آنان دریغ نمی‌کند، اعلام کرده که حاضر به دیدار با او نیست.
نگرانی‌های امنیتی
خبرنگار شبکه تلویزیونی «الجزیره» قطر در آرژانتین، با بیان اینکه، قرار بود «محمدبنسلمان» ولی‌عهد عربستان سعودی در جریان حضورش در بوئنوس آیرس، پایتخت آرژانتین در هتل «فورسیزن» مقیم شود، ترجیح داد که در مقر سفارتخانه کشورش به‌سر برد.
خبرنگار الجزیره یادآور شد که بن‌سلمان پس از دریافت نظرات گروه امنیتی‌اش و مقامات آرژانتین، تصمیم گرفت به جای اقامت در هتل لوکس و فاخر فورسیزن، در مقر سفارتخانه کشورش مقیم شود؛ چرا که نگرانی‌هایی درباره اعتراضاتی که ممکن است در مقابل ساختمان هتل علیه این شاهزاده شکل بگیرد، وجود دارد.
همچنین هزاران نفر از مردم آرژانتین در اعتراض به نشست گروه بیست و مشارکت برخی سران جهان در آن از جمله بن‌سلمان ولی‌عهد سعودی، در خیابان‌های بوئنوس آیرس پایتخت آرژانتین راه‌پیمایی کردند. تظاهرات‌کنندگان برای بیان مخالفت خود با سفر بن‌سلمان، سفارت عربستان را احاطه و اقدامات وی از جمله کشتار مردم و نقض حقوق بشر را محکوم کردند.
ولی‌عهد تنها
پایگاه خبری اسپوتنیک روسیه در گزارشی با تیتر «چرا رهبران جهان نمی‌خواهند با ولی‌عهد سعودی عکس یادگاری بگیرند؟»، نوشت: «هر چند قدرت‌های غربی، مانند ایالات متحده، انگلیس و فرانسه، با وجود کشتار و جنایت در یمن و مواجه شدن این کشور فقیر با بدترین قحطی در جهان، از فروش تسلیحات به ریاض خرسندند، اما گرفتن عکس‌های یادگاری با بن‌سلمان در آرژانتین به مانند کابوسی سیاسی برای عده بسیاری از رهبران در نشست گروه بیست خواهد بود.»
در حالی که محمدبنسلمان متهم ردیف اول قتل روزنامه‌نگار عربستانی که چندی پیش در محل سفارت عربستان قطعه قطعه شده بود، حالا برای عادی‌سازی یا بهتر بگوییم برای عادی نشان دادن روابط با کشورهای دیگر و البته برای نشان دادن جایگاه پیشین خود در قدرت عازم سفر شده است؛ سفری که با پایان یافتن اجلاس رهبران گروه بیست پایان می‌یابد، اما همچنان جامعه جهانی انگشت اتهام را به سوی شخص محمدبنسلمان نشانه رفته است. ولی‌عهدی که با اتکا به قدرت پدرش، بن نایف را از ولی‌عهدی کنار گذاشت و خود بر کرسی او تکیه زد و جنگی را علیه مردم یمن شروع کرد که اکنون و پس از 44 ماهی که از آغاز حمله نظامی عربستان به یمن می‌گذرد، نه تنها عربستان نتوانسته موفقیتی به دست آورد؛ بلکه برای مردم یمن یک فاجعه انسانی را رقم زده است.
در همین راستا امانوئل مکرون رئیس‌جمهوری فرانسه در دیدار با محمدبنسلمان، پیام شدیداللحنی درباره یمن و کشته شدن جمال خاشقجی روزنامه‌نگار منتقد هیئت حاکمه عربستان به وی داد.
هرچند بن‌سلمان در نشست سران گروه بیست شرکت کرده است و می‌تواند از مصونیت قضایی استفاده کند، اما تصاویر منتشر شده نشان می‌دهد که نماینده رژیم سعودی در این نشست در انزوای کامل از سوی دیگر رهبران این گروه قرار گرفته است.
