امین پناهی/ داغ‌ترین سوژه فضای مجازی طی روزهای اخیر، پخش شدن کلیپ حدود یک دقیقه‌ای است که مشاجره‌ای میان کارمند گمرک و نماینده سراوان در مجلس را نشان می‌دهد. ویدئویی که برخی از پایگاه‌ها و شبکه‌های خبری درباره آن نوشته بودند: «اظهارات رکیک محمد باسط درازهی نماینده سراوان».
کلیپ اول
ویدئوی منتشر شده نشان می‌دهد که نماینده سراوان قصد ورود به گیت را دارد که کارمند گمرک جلوی او را می‌گیرد و وی با دخالت یکی از مراجعه‌کنندگان مجبور به ترک محل می‌شود.
در کلیپ منتشر شده چند نکته روشن است؛ اول اینکه، کارمند گمرک هیچ هتاکی یا بی‌ادبی به نماینده نمی‌کند. دوم اینکه، نماینده با بی‌ادبی تمام نه تنها به کارمند، که به کشور نیز توهین می‌کند. بعداً مشخص می‌شود که این نماینده قصد داشته با خودروی یکی از دلالان خودرو وارد گیت گمرک شود که در مقابل مخالفت کارمندان شروع به فحاشی و تهدید می‌کند.
کلیپ دوم
پس از آنکه کلیپ در فضای مجازی دست به دست می‌شود، واکنش‌های فراوانی نسبت به آن نشان داده می‌شود، به طوری که رسانه‌های آن طرف آبی، از جمله بی‌بی‌سی، صدای آمریکا، رادیو فردا و یورو نیوز به سرعت این کلیپ را منتشر می‌کنند. حتی برخی معتقدند این کلیپ برای اولین بار در اختیار بی‌بی‌سی قرار گرفته است.
اما در حالی که بازار ساخت کلیپ بسیار داغ است، این نماینده با انتشار کلیپی جدید جلوی دوربین حاضر شده و توضیحاتی می‌دهد. وی کلیپ منتشر شده را قسمت تقطیع شده‌ای از انتظار خود و البته فحاشی کارمندان گمرک به خود می‌داند که یک عده مغرض به واسطه برنامه‌های رایانه‌ای آن را اینگونه منتشر کرده‌اند. البته او معتقد است که ارباب رجوعی که موجب خروج او از دفتر گمرک شده است به مردم بلوچ و اهل سنت و همچنین مقامات کشور توهین کرده است. نماینده سراوان می‌کوشد فضایی قومی‌ـ مذهبی برای تحریک هم‌شهری‌ها و هم‌مذهبانش ایجاد کند تا به نوعی سبب شود موضوع اصلی را با ایجاد شبهات جدید بپوشاند. صحبت‌هایی که البته بی‌تأثیر است و نه تنها مردم بلوچ توهینی در کلیپ اصلی به خود مشاهده نمی‌کنند؛ بلکه توهین‌های او به کارمند سبب خشمگین شدن ارباب رجوع می‌شود.
جلسه غیرعلنی
فردای آن روز مجلس جلسه‌ای غیرعلنی برای بررسی این اتفاق ترتیب می‌دهد که بخش کوچکی از این جلسه نیز وارد فضای مجازی می‌شود که در کلیپ منتشر شده هم چند نکته نمایان است؛ اول اینکه، نماینده هتاک در این جلسه کارمند مؤدب را هتاک به خود می‌داند و هشدار می‌دهد اگر از حق خود کوتاه بیاید فردا نوبت دیگر نمایندگان است که با چنین صحنه‌ای مواجه شوند. دوم تهدید این نماینده است که می‌گوید، در صورتی که وزیر اقتصاد استیضاح، رئیس گمرک برکنار و با کارمند گمرک برخورد نشود، همین امروز استعفا می‌دهد و به دانشگاه باز می‌گردد و سومین نکته که از دو نکته پیشین عجیب‌تر است دستور رئیس مجلس برای شناسایی و برخورد با فردی است که از این غائله فیلم گرفته و منتشر کرده است.
جالب اینجاست که این کلیپ از جلسه غیرعلنی مجلس نیز انتشار گسترده‌ای در فضای مجازی پیدا می‌کند و کاربران نسبت به آن واکنش نشان می‌دهند!
هیئت نظارت بر نمایندگان مأموریت می‌یابد که این موضوع را بررسی و رأی نهایی خود را اعلام کند. البته در اینجا هم سخنان عجیبی از سخنگوی این هیئت بر روی خروجی پایگاه‌ها قرار می‌گیرد. جمالی سخنگوی هیئت نظارت بر نمایندگان می‌گوید: «ما هم الفاظ به کار برده شده را تأیید نمی‌کنیم، ولی قبول کنید که نمایندگان با فشارها و درخواست‌های زیادی مواجه هستند.» اما بخش عجیب‌تر آنجایی است که می‌گوید: «فشارهای زیادی به نمایندگان از ناحیه مردم برای رفع مشکلات‌شان وارد می‌شود، بهتر است آنها توقعات‌شان را کمتر کنند، یا طوری تنظیم کنند که این همه فشار به نمایندگان وارد نشود تا شاهد چنین واکنش‌هایی که مورد تأیید ما هم نیست، نباشیم.»
یعنی اینکه پس از این حتی مردم نباید پیگیر مطالبات‌شان از نمایندگانی باشند که برای حل مشکلات‌شان آنها را به مجلس فرستاده‌اند. اما اتفاقات عجیب درباره این پرونده تمامی ندارد. رأی نهایی هیئت نظارت بر نمایندگان را جمالی سخنگوی این هیئت چنین اعلام می‌کند: «در این جلسه اعضای حاضر، با اکثریت آرا، به این جمع‌بندی رسیدند که بازدید سرزده از دستگاه‌ها و بررسی عملکرد آنها جزو وظایف نظارتی نمایندگان مجلس است و مسئولان باید همکاری‌های لازم را داشته باشند، البته در این جلسه، هیچ‌کس برخورد و درگیری‌های لفظی بین دو طرف را تأیید نکرد.»
ورود نماینده سراوان به محل گمرک برای رتق و فتق امور مربوط به یکی از واردکنندگان خودرو که با خودروی شخصی این واردکننده نیز صورت می‌گیرد، بازدید سرزده از گمرک قلمداد شده و نماینده هتاک به طور کامل تبرئه می‌شود.
بازتاب‌ها
هر چند این رأی پایان پرونده آقای نماینده در هیئت نظارت بر نمایندگان است، اما این پرونده در فضای مجازی گشوده است و اظهارنظرها همچنان ادامه دارد.
علی علیزاده تحلیلگر سابق بی‌بی‌سی هم در صفحه توئیتر خود چنین می‌نویسد: «1ـ نماینده سراوان به یک کارمند توهین می‌کند. ۲ـ یک شهروند وقتی می‌فهمد هتاک نماینده مجلس است با اردنگی بیرونش می‌کند ۳ـ این صحنه باشکوه، این جسارت شهروند عادی محصول مستقیم تبدیل ایرانیان از رعیت به شهروند در انقلاب اسلامی است. دوره پهلوی کسی جرئت تخیل چنین صحنه‌ای را هم نداشت.»
عده‌ای هم در حمایت از کارمند قانونمدار گمرک تجمعی را برگزار کردند؛ تجمع‌کنندگان در تهران با شعار «من هم کارمند گمرک هستم»، خواستار استعفاي نماینده سراوان شدند، آنها همچنین حمایت 40 نماینده مجلس از محمد باسط درازهی را محکوم کردند.
محمدعلی ابطحی در صفحه توئیتر خود نوشت: «به وزیر اقتصاد پیشنهاد می‌کنم به کارمند مؤدب گمرک که جلوی نماینده سراوان قانونمداری کرد، حکم مدیریت گمرک منطقه بدهد تا اخلاق رشد کند و زیاده‌خواهی و فحاشی کم شود. باور کنید این حکم بهترین راه عملی احترام به قانون است و مشوق کارمندان وظیفه‌شناس.»
یکی از کاربران از وضعیت پیش آمده برای کارمند گمرک چنین می‌نویسد: «پرونده محمد بهنیا کارمند قانونمدار گمرک به هیئت تخلفات اداری ارسال شد، همزمان، درازهی نماینده هتاک و سارق علمی توسط مجلس تبرئه و از طرف نمایندگان مسئول پیگیری پرونده آتش‌سوزی مدرسه زاهدان شد.»
کاربری از تبرئه شدن محمد بهنیا برای مختومه شدن پرونده نماینده سراوان چنین خبر داد: «با فشار افکار عمومی؛ هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان محمد بهنیا رو تبرئه کرد تا پرونده نماینده سراوان هم مختومه بشه! اما برای ما هنوز مختومه نشده! آقای درازهی مگه نگفتی اگر کارمند و رئیس گمرک اخراج نشن استعفا میدی؟ خب استعفا بده! منتظریم!»
عده‌ای هم خواستار ورود قوه قضائیه به موضوع برای پیگیری آن شدند و خواستند با برخورد جدی با نماینده هتاک جلوی دوباره به وجود آمدن این اتفاقات گرفته شود. قرار نیست هر نماینده تنها به سبب آنکه نماینده است اجازه داشته باشد برای انجام هر کاری و به هر کسی که بخواهد توهین کند. کما اینکه در کلیپ منتشر شده می‌بینیم این نماینده به تمام مردم ایران و نظام جمهوری اسلامی توهین می‌کند.
اما در کلیپی دیگر که از سوی نماینده شبستر در مجلس منتشر شد، آمده است: «کسانی که رأی نداده‌اند، حق ندارند شکایت کنند و اگر صدای‌شان دربیایید خود او آنها را خفه خواهد کرد!»
این کلیپ نیز نشان‌دهنده آن است که برخی از نمایندگان به مرتبه خودطلبکارپنداری رسیده‌اند و فکر می‌کنند مردم بدهکار آنان هستند. اتفاقی که باز هم واکنش کاربران مجازی را به خود جلب می‌کند: «حتی ارباب‌ها هم با رعیت خود این طور صحبت نمی کردند.»
حرف آخر
با وجود نمایندگان با سابقه و متعهد به شئون اخلاقی و دینی و دلسوز و مردمی، متأسفانه برخی از کسانی که به اسم نمایندگان مردم توانسته‌اند با جلب رأی وارد خانه ملت شوند، در تراز مجلس جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی نیستند. از نمایندگانی که با فهرست چند ورشکسته سیاسی و با تَکرار فتنه‌گران وارد مجلس می‌شوند، بیش از این هم انتظار نیست. امام خمینی(ره) فرمودند: «مجلس عصاره فضایل ملت است»، اما واقعیت آن است که مجلسی که دچار باندبازی و جناح‌گرایی باشد و خود را از روند قانونی موجود در کشور مصون بداند، نمی‌تواند عصاره فضایل ملت باشد. در واقع، شاید مسئولیت این اتفاق بزرگ با ملت باشد؛ چرا که مردم باید کسی را انتخاب کنند که اسوه اخلاق، تعهد و پایبندی به نظام جمهوری اسلامی ایران و حقوق مردم باشد، نه در پی مصالح و منافع شخصی خود. به یقین این اتفاقات نتیجه برخی انتخاب‌های اشتباهی است که کرده‌ایم و اگر می‌خواهیم دیگر شاهد چنین اتفاقاتی نباشیم باید از این پس در انتخاب‌های‌مان بیشتر دقت کنیم.
